Σουδάν: Το στρατιωτικό πραξικόπημα βυθίζει στος χάος ένα από τα ήδη πιο δυστυχισμένα μέρη στον πλανήτη με ελλείψεις σε τροφή, φάρμακα και 100% πληθωρισμό.
Σαράντα πέντε εκατομμύρια άνθρωποι: η τρίτη σε μέγεθος αφρικανική χώρα και μια από τις πιο ταραγμένες. Στο Σουδάν έγιναν δύο εμφύλιοι πόλεμοι: ο πρώτος ξεκίνησε το 1955 και έληξε το 1972· ο δεύτερος ξεκίνησε το 1983 και έληξε το 2005 με αποτέλεσμα να ανεξαρτητοποιηθεί το νότιο μέρος της χώρας το 2011. Επιπλέον, στο δυτικό μέρος, στο Νταρφούρ, επικρατούν συνθήκες προσφυγιάς και πείνας εδώ και δεκαετίες.
Το Σουδάν βρισκόταν υπό αιγυπτιακή κατοχή και υπήρξε βρετανική αποικία που απελευθερώθηκε ταυτοχρόνως από αυτές τις δύο δυνάμεις το 1954. Ωστόσο, οι διαφορές ανάμεσα στον ισλαμικό Βορρά και στον ανιμιστικό και χριστιανικό Νότο εμπόδισαν την ειρήνη και την ανάπτυξη: το ισλαμικό στοιχείο προσπαθούσε επικρατήσει με εμπόλεμα και ειρηνικά μέσα, με συνέπεια διαρκείς βίαιες συγκρούσεις. Το 1964, την ανατροπή του στρατιωτικού καθεστώτος του προέδρου Αμπούντ ακολούθησαν δύο κυβερνήσεις συνασπισμού οι οποίες δεν πέτυχαν τίποτα: οι πικρές διαφωνίες μεταξύ συντηρητικών κομμάτων και Μουσουλμανικής Αδελφότητας από τη μία πλευρά, κομμουνιστών και φιλονασερικών από την άλλη, οδήγησαν σε διαδοχή ασταθών κυβερνήσεων και σε αιματηρές ταραχές. Στο μεταξύ αναπτύχθηκαν αυτονομιστικό κίνημα στον Νότο και ξέσπασε ο πρώτος εμφύλιος ο οποίος προκάλεσε βαριές απώλειες, λιμό και επιδημίες. Το 1965, φανατικοί μουσουλμάνοι από απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, πραγματοποίησαν πορεία στο Χαρτούμ με το σύνθημα «Ο κομμουνισμός είναι ο μοναδικός εχθρός του Ισλάμ», ύστερα από έκκληση του ιμάμη Αλ Μόχντι προασπίσουν τα κεκτημένα της επανάστασης της 21ης Οκτωβρίου του 1964: η διαμάχη ανάμεσα στο βόρειο και το νότιο τμήμα του Σουδάν, που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 500.000 ανθρώπους, έληξε τον Μάρτιο του 1972 με την Ειρηνευτική Συνθήκη της Αντίς Αμπέμπα. Αλλά, το 1983, ξέσπασε ο δεύτερος εμφύλιος που εκτυλίχθηκε ανάμεσα στον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό του Σουδάν και το πολιτικό του τμήμα από τη μια πλευρά, και τον κυβερνητικό στρατό από την άλλη ―αυτή η φάση του πολέμου τελείωσε με τη λεγόμενη Συμφωνία της Ναϊβάσα και με απολογισμό δύο εκατομμύρια νεκρούς και τέσσερα εκατομμύρια εκτοπισμένους. Και σαν να μην έφταναν όλα τούτα, το 2003 στο δυτικό Σουδάν, στην περιοχή του Νταρφούρ, ξεκίνησαν εχθροπραξίες μεταξύ των ντόπιων Αφρικανών και των Αράβων νομάδων βορειότερων περιοχών. Λόγω της μείωσης των εδαφών των βοσκοτόπων στις βόρειες περιοχές, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, μεγάλος αριθμός νομάδων, με την ενθάρρυνση της κυβέρνησης του Σουδάν, μετακινήθηκαν προς το Νταρφούρ, εκτοπίζοντας βιαίως τους ντόπιους και κλέβοντας τα βοοειδή τους. Δημιουργήθηκαν ένοπλες αντάρτικες ομάδες μερικές από τις οποίες είχαν σχέσεις με τη γειτονική Νιγηρία και άλλες με το Τσαντ, ενώ οι φυλετικές συγκρούσεις στο Νταρφούρ -κυρίως ανάμεσα στις φυλές Νουέρ και Μούρλε αλλά όχι μόνο- συνεχίστηκαν, παρά την παρουσία των ειρηνευτικών δυνάμεων, με κυμαινόμενη ένταση μέχρι το 2008. Με βάση την Συμφωνία της Ναϊβάσα, τον Ιανουάριο του 2011 διενεργήθηκε δημοψήφισμα με το οποίο οι πολίτες του νοτίου Σουδάν αποσχίστηκαν από την Δημοκρατία του Σουδάν.
Πρόεδρος της χώρας ήταν επί 30 χρόνια, από το 1989 ως το 2019 ο στρατιωτικός Ομάρ Μπασίρ, που κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου και τον οποίον ανέτρεψε πραξικόπημα του στρατού. Έκτοτε, κυβερνούσε τη χώρα το Συμβούλιο Εθνικής Κυριαρχίας του Σουδάν, με επικεφαλής τον Αμπντέλ Φατάχ Αλ Μπίρχαν, ενώ την νομοθετική εξουσία ασκούσε το λεγόμενο Μεταβατικό Στρατιωτικό Συμβούλιο. Τον Αύγουστο το 2019, πρωθυπουργός έγινε ο μεταρρυθμιστής Αμπντάλα Χάμντοκ ο οποίος μετά από μια εβδομάδα διαδηλώσεων με σύνθημα «Κάτω η κυβέρνηση της πείνας» ανατράπηκε με το χθεσινό πραξικόπημα. Οι πραξικοπηματίες συνέλαβαν τουλάχιστον τέσσερις υπουργούς της κυβέρνησης του Χάμντοκ –Επικοινωνιών, Πληροφοριών, Οικονομικών, Βιομηχανίας– κι έναν πολίτη που συμμετέχει στο κυβερνητικό συμβούλιο, καθώς και τον κυβερνήτη του Χαρτούμ.
Η οικονομία του Σουδάν βρίσκεται σε τραγική κατάσταση, με ετήσιο ρυθμό πληθωρισμού άνω του 100% και χρόνιες ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας, ψωμιού, καυσίμων και φαρμάκων.
19°
