Βιβλιο

Ο Μίμης Ανδρουλάκης «κάτω από τις στάχτες»

Ένα χρονικό της Μεταπολίτευσης και μια τοιχογραφία της Ελλάδας που δεν υπάρχει πια. Ευτυχώς.

A.V. Team
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μίμης Ανδρουλάκης: Παρουσίαση του βιβλίου του «Κάτω από τις στάχτες», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

Τον Μίμη Ανδρουλάκη, τον ξέρουμε όλοι τόσο ως αγωνιστή κατά της δικτατορίας, όσο και ως πολιτικό και συγγραφέα. Πολλά από τα χαρακτηριστικά γεγονότα της Μεταπολίτευσης θα είχαν εκτυλιχθεί διαφορετικά αν δεν υπήρχε ο «Μίμης». Το τελευταίο του βιβλίο «Κάτω από τις στάχτες» (εκδόσεις Πατάκη) είναι ένα χρονικό της εποχής που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1974· σήμερα αναρωτιόμαστε αν αυτό το ιστορικό κεφάλαιο έχει κλείσει —μάλλον έχει κλείσει. Ο «Μίμης», που έζησε κάθε στιγμή αυτού του μισού (και βάλε!) αιώνα, αφηγείται με τη μορφή της αυτοβιογραφίας μυστικές συναντήσεις, συνεργασίες και διαπραγματεύσεις ανάμεσα στους πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής στη χώρα μας —στις οποίες, ο ίδιος έπαιζε ρόλο καταλύτη ή φορέα «ειδικών αποστολών». Ιδιαίτερη ήταν η συμβολή του στο κρίσιμο (στο «βρόμικο») 1989 όπου, στο περιβάλλον του σκανδάλου Κοσκωτά, έγιναν ριζικές πολιτικές μετατοπίσεις κι ο ίδιος ο Μίμης αποχώρησε από το ΚΚΕ. Από την αφήγησή του δεν θα μπορούσαν να λείπουν λεπτομέρειες της προσωπικής ζωής των πολιτικών προσώπων, η ανάδειξη των ρωγμών του χαρακτήρα τους και των αδυναμιών τους: ο Μίμης ακολουθεί τη λογική της μικροϊστορίας, δίνοντας έμφαση σε φαινομενικά ασήμαντα περιστατικά τα οποία ωστόσο σηματοδότησαν σαρωτικές αλλαγές και ανατροπές. Σε πολλές σελίδες του βιβλίου αναδύεται μια Ελλάδα που δεν υπάρχει πια —ευτυχώς: οι νεότεροι αναγνώστες ίσως δεν αναγνωρίσουν τις προκαταλήψεις, τον επαρχιωτισμό, τα τριτοκοσμικά πολιτικά και κοινωνικά ήθη. Η Ελλάδα που περιγράφει ο Μίμης είναι πάνω-κάτω εκείνη που ονειρεύτηκε και έχτισε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο απόλυτος λαϊκιστής, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον επιλεγόμενο «εθνάρχη».

Στο «Κάτω από τις στάχτες» ο Μίμης Ανδρουλάκης αποφεύγει την κριτική· το ύφος του είναι μάλλον παιγνιώδες. Αποκαλύπτεται μάλιστα ότι παιγνιώδεις ήταν οι περισσότεροι πολιτικοί οι οποίοι πίσω από κλειστές πόρτες δεν είχαν μεταξύ τους τις κομματικές αντιθέσεις που ταλαιπωρούσαν και ταλαιπωρούν τους απλούς Έλληνες. Ακριβώς επειδή ο Μίμης ανοίγει τις κλειστές πόρτες, το βιβλίο του είναι κάτι περισσότερο από ιστορική αφήγηση της ελληνικής πολιτικής: όσα εξιστορεί θα μπορούσαν να έχουν συμβεί σε πολλές, αν όχι σε όλες, τις χώρες. Αυτό που προφανώς διαφέρει είναι η βαριά σκιά του ΚΚΕ, ενός τοπικού φαινομένου, κι εκείνο το στοιχείο της γραφικότητας που προκύπτει από τη λεβεντιά και το φιλότιμο ή από την απουσία τους.

«Κάτω από τις στάχτες» του Μίμη Ανδρουλάκη: Σύνοψη του βιβλίου

Το μουλάρι του Καραμανλή, το ντουέντε του Ανδρέα, τα εικονίσματα του Χαρίλαου, τα σφυρίγματα του Λεωνίδα, οι Γιαπωνέζοι του Μητσοτάκη. Η Αυτοβιογραφία στη Μεταπολίτευση, συμβολή στις βιογραφίες των άλλων. Προσωπογραφίες, σκηνές, δράματα και ευτράπελα από την παράξενη επιτυχία-αποτυχία της Μεταπολίτευσης.

Εξομολόγηση: Η ζωή μου με Χαρίλαο και Μίκη. Οι περιπέτειες της Αριστεράς σε Ελλάδα και Ευρώπη. Το αίνιγμα Ανδρέας Παπανδρέου. Τα μυστικά του διπλού «’89». «Ε, Χαρίλαε, πέφτει το Τείχος!» Τα άγνωστα στην περιδίνηση του Γκορμπατσώφ και στην κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Το «σύνδρομο σκαντζόχοιρου» χτυπά. Μέρες διάσπασης ΚΚΕ-Συνασπισμού. Από το ΜΕΤΑ ο ανέστιος Μίμης στην πυρά του Μν το 2000. Ό,τι σιγοκαίει Κάτω από τις στάχτες.

Μίμης Ανδρουλάκης - βιογραφικό

Ο Μίμης Ανδρουλάκης γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης τον Νοέμβριο του 1951. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Πήρε μέρος στην αντιδικτατορική αντίσταση και διώχθηκε από τη χούντα. Υπήρξε μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της κατάληψης του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973. Ηγετικό στέλεχος της αριστεράς πάνω από είκοσι χρόνια, από το 1993 πολιτικά ανένταχτος, σε απόσταση από την καθημερινή διαχείριση της πολιτικής. Αποχώρησε από το πολιτικό προσκήνιο αφού διατύπωσε με το βιβλίο του Μετά (1992) την πρόταση για την ανασύνθεση της αριστεράς και της ευρύτερης κεντροαριστεράς. Επέστρεψε στη μαχόμενη πολιτική το 2004, αφού εκλέχθηκε βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στη Β΄ Περιφέρεια Αθήνας. Ασχολήθηκε με την οικονομική ανάλυση και πρόγνωση στον ιδιωτικό τομέα. Είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ. Δημιούργησε ραδιοφωνικές εκπομπές, έγραψε θεατρικά έργα και άλλα αφηγήματα για το ραδιόφωνο, καθώς και ιστορικά αφιερώματα για τα μεγάλα ρεύματα της παγκόσμιας μουσικής. Έχει συμμετάσχει σε διάφορα συλλογικά έργα και έχει δημοσιεύσει μια σειρά κοινωνικών και πολιτικών μελετών. Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν τα βιβλία του: Όπλων κρίσις. Νεκρικοί διάλογοι για την Αριστερά (2012), Ο κόκκινος κάβουρας (2013), Αλλέγκρα (2014), Ταξίδι μέλιτος (2015), Μαύρο κουτί (2015), Δύο μόνο δάκρυα (2016), Σαλός θεού (2017), Νύχτα με πέντε φεγγάρια (2018), Αγάπη Μέδουσας. Ιστορική προδοσία γραμμένη στο κύμα (2019), Μπλε λουλούδι. Αναμνήσεις από το 2048 (2020), Μαύρο φως (2021), Πριν σβήσουν τα φώτα (2022), Κάτω από τις στάχτες (2023). www.mimis.gr