Ο Άρτουρ Σνίτσλερ και «Η κυρία Μπέρτα Γκάρλαν»
Μια ψυχολογική σπουδή της γυναικείας συνείδησης και μια καταγγελία της κοινωνικής ανισότητας ως προς τις ελευθερίες των δύο φύλων
Αναγνώστης με αιτία: Ο Άρης Σφακιανάκης γράφει για το βιβλίο «Η κυρία Μπέρτα Γκάρλαν» του Άρτουρ Σνίτσλερ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σοκόλη.
Τις τελευταίες μέρες βρέθηκα να περιφέρομαι στη Θούλη. Έτσι τουλάχιστον ονόμασε το νησί αυτό ο Πυθέας, ένας Έλληνας ταξιδευτής του αρχαίου κόσμου. Αργότερα, τον μεσαίωνα, αποίκισαν το μέρος οι Νορβηγοί Βίκινγκς και το ονόμασαν Ισλανδία – Η Γη του πάγου.
Μαζί μου είχα πάρει ένα μικρό σε μέγεθος μυθιστόρημα ώστε να μην προσθέτει βάρος στην αποσκευή μου – με τον καιρό έχω μάθει να ταξιδεύω με ελάχιστα πράγματα. Ήταν «Η κυρία Μπέρτα Γκάρλαν», του Άρτουρ Σνίτσλερ. Τον Αυστριακό συγγραφέα τον γνωρίζουμε εδώ στην Ελλάδα κυρίως από τα θεατρικά του έργα, όπως «Το γαϊτανάκι» (το οποίο ομολογώ ερυθριώντας ότι δεν έχω δει να παριστάνεται στο σανίδι).
Στην Ισλανδία, λοιπόν, περνούσα τις μέρες μου παρακολουθώντας τους θερμοπίδακες Γκέιζερ να εκτινάσσονται βίαια από το έδαφος, βλέποντας τους διάσπαρτους καταρράκτες στην ενδοχώρα –φροντίζοντας ταυτόχρονα να μη γίνω μούσκεμα από τις ψεκάδες τους–, εμβαπτιζόμενος στα εξώκοσμα νερά της Γαλάζιας λίμνης και περιπλανώμενος στα σκεπασμένα από την ηφαιστειακή λάβα εδάφη, όμοια με αστροναύτη που βρέθηκε εγκαταλειμμένος σε μακρινό πλανήτη.
Κι όταν κάποτε τέλειωναν αυτές οι ημερήσιες εκδρομές, όταν επέστρεφα στο Ρέικιαβικ κουρασμένος αλλά γεμάτος εικόνες, κι αφού έψαχνα μάταια στους δύο κεντρικούς δρόμους της βορειότερης πρωτεύουσας της Ευρώπης να δειπνήσω κάπου όπου δεν θα άφηνα και το τελευταίο μου ευρώ –εγχείρημα εξίσου δύσκολο όσο και ο διάπλους του Βερίγγειου πορθμού με καταιγίδα–, όταν επιτέλους έφτανε η ώρα να ξαποστάσω, είχε πια βγει ο ήλιος του μεσονυκτίου.
Εκείνες τις ώρες που η μέρα λες και δεν ήθελε να αποσυρθεί, όπου το φως συνέχιζε να ευφραίνει την όραση, έπαιρνα το βιβλίο του Σνίτσλερ, απλωνόμουν νωχελικά στο γρασίδι και αφηνόμουν στις περιπέτειες της κυρίας Μπέρτα Γκάρλαν.
Η κυρία Μπέρτα Γκάρλαν ήταν μια νεαρή χήρα με παιδί. Αποτραβηγμένη σε μια επαρχιακή κωμόπολη της Αυστρίας ζούσε μια ήσυχη ζωή, μακριά από την τύρβη και τους πειρασμούς της πρωτεύουσας. Μεγάλωνε το πεντάχρονο αγοράκι της, συναγελαζόταν με τους συμπολίτες της, γευμάτιζε σε οικογενειακά τραπέζια και ενίοτε έπαιζε πιάνο όταν το απαιτούσε η ομήγυρη. Μεγαλωμένη η ίδια στη Βιέννη κι έχοντας σπουδάσει μουσική στο Ωδείο της πρωτεύουσας, τώρα μονάχα με αδιαφορία θυμάται εκείνα τα χρόνια. Ώσπου…
Ώσπου διαβάζει σε μια εφημερίδα ότι ο νεανικός της έρωτας από το Ωδείο –ένας έρωτας που ούτε η ίδια η Μπέρτα δεν μπορεί να ανακαλέσει στη μνήμη της τον λόγο που έσβησε–, τον Έμιλ, που έχει πλέον γίνει διάσημος βιολονίστας και περιηγείται τον κόσμο δρέποντας δάφνες και μετάλλια. Η τριαντάχρονη Μπέρτα πέφτει σε μια συναισθηματική περιδίνηση και με αφορμή μια επίσκεψη ύστερα από χρόνια στη Βιέννη, αποφασίζει να αναζητήσει τον παλιό της αγαπημένο. Έτσι κι αλλιώς, ο άντρας που παντρεύτηκε και που τώρα βρίσκεται στο χώμα δεν υπήρξε ποτέ κάποιος που ερωτεύτηκε, ούτε καν που πόθησε. Ενώ ο παλιός της αγαπημένος… Αλήθεια, γιατί χώρισαν τότε, πριν δέκα χρόνια; Τι είχε συμβεί κι αποτραβήχτηκαν ο ένας από τον άλλον; Του γράφει ένα γράμμα. Του ζητάει να ιδωθούν ξανά.
Κι ενώ ο ήλιος του μεσονυκτίου με βοηθάει να διαβάζω με άνεση, παρακολουθώ με αγωνία την κυρία Μπέρτα Γκάρλαν να περιπλανιέται μοναχικά στη δική της χώρα του πάγου.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο τόμος προς τιμήν του σε επιμέλεια των πανεπιστημιακών καθηγητών Burkhard Fehr και Παναγιώτη Ροϊλού
Ποτέ δεν με απογοήτευσε αυτός ο Εβραίος συγγραφέας από την Πολωνία, που το 1978 πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας
Δεν πρόκειται για μια αυστηρή πραγματεία, αλλά για ένα βιβλίο που μετατρέπει τη σύνθετη διαδικασία της αγοράς κατοικίας σε ανθρώπινη κουβέντα.
Από τις Εκδόσεις Βακχικόν, σε μετάφραση Σωτήρη Μηνά
Ένα μυθιστόρημα για όλους όσοι ζουν «σημαδεμένοι» — από την εμφάνιση, από το παρελθόν, από τις συνθήκες
Το Βιβλίο της Ημέρας, από τις Εκδόσεις Gutenberg
Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση
Το δοκίμιο της συγγραφέα και ιστορικού που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Το Βιβλίο της Ημέρας, από τις Εκδόσεις Bell
H συλλογή διηγημάτων «Ουμπίκικους» του Γιώργου Τσακνιά (192 σελίδες, Εκδόσεις Κίχλη), κυκλοφορεί στις 5 Δεκεμβρίου
Η τιμητική εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 9 Δεκεμβρίου 2025
Η συλλογή διηγημάτων «Οι Αόρατοι της Γης» είναι το αποτέλεσμα του δημιουργικού διαλόγου των συγγραφέων με ένα έργο της ομότιτλης έκθεσης της Σμαρώς Τζενανίδου
Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για το νέο του μεταφραστικό έργο, τη συλλογή του Γεωργιανού συγγραφέα Έρλομ Αχβλεντιάνι «Ο άντρας που έχασε τα λογικά του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Το «Last Rites» είναι το βιβλίο που έγραψε ο Όζι λίγο πριν φύγει από τη ζωή
Από ένα δάνειο 70.000 λιρών σε πέντε Νόμπελ Λογοτεχνίας
Ο συγγραφέας αναδεικνύει τους δεσμούς ανάμεσα στον Γάλλο συγγραφέα και τον Έλληνα ποιητή
Ο συγγραφέας διερευνά πώς ο σύγχρονος άνθρωπος, υπό την πίεση της επιβίωσης, γίνεται «μηχανιστικός» και χάνει την επαφή με τον εαυτό του
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.