Πηγές, πηγές, πηγές. Αυτό είναι το κύριο χαρακτηριστικό της μονογραφίας του Χάρη Ανδρεόπουλου, που παρουσιάζει πραγματικό επιστημονικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Πηγές που δίνουν τη δυνατότητα να αντιληφθούμε τις πραγματικές συνθήκες, τους εξωτερικούς παράγοντες, το εσώτατο φρόνημα των προσώπων, τις συνέπειες επιλογών και αποφάσεων.
Στάθηκε η διοικούσα Ορθόδοξη Εκκλησία στη θέση που της άρμοζε κατά την περίοδο της δικτατορίας του 1967; Δικαίωσε το ρόλο της έναντι των πιστών; Αντιστάθηκε με αξιοπρέπεια και γενναιότητα στην ανελευθερία, στα βασανιστήρια, στην καθήλωση ενός ολόκληρου λαού; Είναι λυπηρό ότι η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι αρνητική.
Η διδακτορική διατριβή του Χάρη Ανδρεόπουλου, με επιβλέποντα Καθηγητή τον Σεβασμιώτατο Αρκαλοχωρίου Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα Νανάκη, έρχεται να φωτίσει μια από τις πιο ταραχώδεις περιόδους στις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας, την περίοδο των συνταγματαρχών 1967-1974 η οποία μέχρι και σήμερα έχει αφήσει βαθύτατα τραύματα στο σώμα της Εκκλησίας, τα οποία με κάθε ευκαιρία αιμορραγούν και την ταλαιπωρούν. Η εναργής και λεπτομερής από νομοκανονική και θεολογική άποψη ανάπτυξη του υλικού της μονογραφίας, δημιουργεί το έδαφος για την ανάπτυξη περαιτέρω αναζητήσεων και ευρύτατου διαλόγου. Η επιστημονική συνέπεια και η επίμονη αναζήτηση των υποστηρικτικών πηγών μιας περιόδου της νεότερης εκκλησιαστικής και πολιτικής ιστορίας μας, συνδράμουν την αποκωδικοποίηση και προβολή πτυχών της που παραμένουν ανέγγιχτες.
Υπό το πρίσμα αυτό, είναι καίρια η παρατήρηση του ομ. καθηγητή κ. Ι.Μ.Κονιδάρη, ο οποίος και προλογίζει την έκδοση, ότι «η άρτια και λεπτολόγος συγκέντρωση του υλικού, η αναλυτική εκδίπλωσή του, η παρουσίαση όλων των έως σήμερα εξενεχθεισών απόψεων επιμέρους ζητημάτων και η κριτική θεώρησή τους, με οξυδέρκεια και ευθυκρισία, αποτελούν ένα εγχείρημα το οποίο απαιτεί μεγάλη επιμέλεια, άριστη γνώση του πλήθους των πηγών και της βιβλιογραφίας, εδραία επιστημονική κατάρτιση και αντικειμενική κρίση».
Η μονογραφία αυτή μας προκαλεί και να αναχθούμε στην σημερινή πραγματικότητα και να αναζητήσουμε το φρόνημα της Εκκλησίας στους τωρινούς χαλεπούς καιρούς. Εκπαιδεύει τους πιστούς της η διοικούσα Εκκλησία σήμερα ώστε να είναι ανοιχτοί στην κοινωνία όπως διαμορφώνεται; ‘Η τους περιχαρακώνει σε ένα πλέγμα φόβου, αποκρουστικότητας, μισανθρωπίας εν τέλει; Οι προκλήσεις δεν αντιπαλεύονται με φόβο, αλλά με σθένος και το παράδειγμα της δράσης της διοικούσας Εκκλησίας κατά τη δικτατορία των συνταγματαρχών, αποτελεί το κατ’ εξοχήν παράδειγμα προς αποφυγήν.
4°
