Η άγρια πλευρά της πραγματικότητας
Η A.V. διάβασε το «Ίσλα Μπόα», ενθουσιάστηκε και μίλησε με το συγγραφέα του Χρήστο Αστερίου
Το «Ίσλα Μπόα» φιλοξενεί ένα τηλεοπτικό συνεργείο, σκηνοθέτη, παρουσιαστή και δέκα παίκτες με διαφορετική καταγωγή, θρησκεία και γλώσσα. Τα πρόσωπα έχουν προσεχτικά επιλεγεί από την παραγωγή του καναλιού βάσει του παρελθόντος, των προτιμήσεων, των επιθυμιών και της εχεμύθειάς τους, για να συμμετέχουν σε ένα «πείραμα» συμβίωσης. Πόσο ανέτοιμη αποδεικνύεται τελικά αυτή η παγκοσμιοποιημένη κοινότητα μπροστά στην ισχύ και στο απρόβλεπτο της φύσης, αλλά και απέναντι στα ασαφή κέντρα αποφάσεων και τις θολές εντολές τους;
Το μυθιστόρημα του Χρήστου Αστερίου (γ. 1971) είναι πολιτικό, όχι πολιτικοποιημένο, ούτε στρατευμένο. Εμπνέεται από θέματα της επικαιρότητας, χωρίς στιγμή να ξεχνάει πως πρόκειται για λογοτεχνία. Η υπόθεση είναι άκρως επίκαιρη, αν και η επιλογή της είχε ρίσκο, γιατί ξεκίνησε να γράφεται το 2008. Δεν θυμάται πώς συνέλαβε την εμπνευσμένη κεντρική ιδέα του βιβλίου, αλλά θα ήθελε να διαβάζεται και σε δέκα χρόνια, «όπως συμβαίνει και με τον Ροβινσώνα Κρούσο».
Χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι η απουσία ενός πρωταγωνιστή. Οι ήρωες πολλοί, δημιουργούν έντονα συναισθήματα. «Συχνά μου λένε: “Αυτόν τον ήρωα τον αντιπαθώ” και όχι “μου είναι αδιάφορος”, άρα είναι επιτυχημένα σκιαγραφημένοι οι χαρακτήρες. Γράφοντας χρειάστηκε να κάνω παύσεις, να κάνω αποσυμπίεση για να μπορώ να μπαίνω στο ρυθμό, να βρίσκω το τέμπο και τη γλώσσα του κάθε επόμενου ήρωα. Ένιωθα σαν ηθοποιός που ερμηνεύει πολλούς ρόλους – μπαίνεις στο καμαρίνι, αλλάζεις ρούχα και βγαίνεις στη σκηνή να μιλήσεις με άλλον τρόπο».
Στο τραχύ τοπίο του «Ίσλα Μπόα», ένα σύμβολο πολιτισμού όπως είναι το πιάνο χρησιμοποιήθηκε για να ζεστάνει τους ήρωες. Συμβολική κίνηση ως προς την πρωταρχική ανάγκη επιβίωσης. «Εάν βάλουμε ανθρώπους σε ένα γυμνό, πρωτόγονο μέρος, όσο πολιτισμένοι και αν χαρακτηρίζονται, θα καταρρεύσουν οι βεβαιότητές τους. Ζούμε στην εποχή της εξειδίκευσης, έχουμε παύσει να είμαστε πολυμήχανοι, δεν ξέρουμε πώς να ψαρεύουμε, να κυνηγούμε, να επιβιώνουμε στη φύση».
Στο βιβλίο καταλόγισαν σκληρότητα, παρόλο που όπως λέει «θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο σκληρό. Γνωρίζω τεχνοκράτες, σπουδαγμένους στα καλύτερα πανεπιστήμια που κάθονται πίσω από οθόνες και όταν βλέπουν μια χώρα να καταρρέει οικονομικά κηρύσσοντας πτώχευση να ανοίγουν σαμπάνια περιμένοντας το μπόνους τους. Δεν σκέφτονται τους ανθρώπους πίσω από το γεγονός».
Υπάρχει και αυτή η αντιπαθητική έκφραση «παράπλευρες απώλειες». «Είναι μια έκφραση που την πρωτοάκουσα στους πολέμους. Βγαίνει ένας εκπρόσωπος και λέει: “Λυπόμαστε πολύ, είναι παράπλευρη απώλεια”. Είναι αντίστοιχη του “αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη” στην Ελλάδα – δεν σημαίνει τίποτα. Αυτός ο τύπος που το λέει είναι φρικιαστικός και κυνικός, αλλά τυπικά δεν έχει παρανομήσει».
O Χρήστος Αστερίου με το τρίτο του βιβλίο δίνει ανάσα σε αυτή την αμήχανη επανάληψη θεμάτων που χαρακτηρίζει την ελληνική λογοτεχνία, τοποθετώντας εσκεμμένα και πειστικά ήρωες και πλοκή σε έναν τόπο μακρινό. «Με ενδιαφέρει η θέση του Έλληνα όχι στενά τοπικά, αλλά σαν πολίτη του κόσμου. Μπορεί όλα τα προβλήματα να έχουν τοπική διάσταση, αλλά αυτή τη στιγμή που μιλάμε κρεμόμαστε από το τι θα πει κάποιος στη Ν. Υόρκη ή στις Βρυξέλλες, οπότε γιατί εγώ πρέπει να περιγράφω τι γίνεται στο σοκάκι της Αθήνας;» Η σύνοψη; «Τρίζει ένα οικοδόμημα σχέσεων και ζούμε την ήττα καθημερινά, περιμένοντας να δούμε πόσο μεγάλη θα είναι. Το θέμα δεν είναι η καταγραφή της κατάστασης, αλλά να προβληματιστούμε. Γι’ αυτό το τέλος του βιβλίου είναι ανοιχτό».
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στην ποιητική συλλογή «Les Grottes – Excavating Insanity» προσπαθεί να βρει τον δρόμο της επιστροφής προς τη νηφαλιότητα και την επιβίωση γράφοντας
Όσα είπαμε με έναν από τους πιο επιδραστικούς στοχαστές της εποχής μας
Ο τόμος προς τιμήν του σε επιμέλεια των πανεπιστημιακών καθηγητών Burkhard Fehr και Παναγιώτη Ροϊλού
Ποτέ δεν με απογοήτευσε αυτός ο Εβραίος συγγραφέας από την Πολωνία, που το 1978 πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας
Δεν πρόκειται για μια αυστηρή πραγματεία, αλλά για ένα βιβλίο που μετατρέπει τη σύνθετη διαδικασία της αγοράς κατοικίας σε ανθρώπινη κουβέντα.
Από τις Εκδόσεις Βακχικόν, σε μετάφραση Σωτήρη Μηνά
Ένα μυθιστόρημα για όλους όσοι ζουν «σημαδεμένοι» — από την εμφάνιση, από το παρελθόν, από τις συνθήκες
Το Βιβλίο της Ημέρας, από τις Εκδόσεις Gutenberg
Με αφορμή το βιβλίο «Με τη δική σου ματιά μονάχα», η συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στην Athens Voice για την πρόκληση να μετατρέψει την κρυφή ζωή της Μάιερ σε μια δυνατή μυθοπλαστική αφήγηση
Το δοκίμιο της συγγραφέα και ιστορικού που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Το Βιβλίο της Ημέρας, από τις Εκδόσεις Bell
H συλλογή διηγημάτων «Ουμπίκικους» του Γιώργου Τσακνιά (192 σελίδες, Εκδόσεις Κίχλη), κυκλοφορεί στις 5 Δεκεμβρίου
Η τιμητική εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 9 Δεκεμβρίου 2025
Η συλλογή διηγημάτων «Οι Αόρατοι της Γης» είναι το αποτέλεσμα του δημιουργικού διαλόγου των συγγραφέων με ένα έργο της ομότιτλης έκθεσης της Σμαρώς Τζενανίδου
Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για το νέο του μεταφραστικό έργο, τη συλλογή του Γεωργιανού συγγραφέα Έρλομ Αχβλεντιάνι «Ο άντρας που έχασε τα λογικά του», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.