Μετά από οκτώ χρόνια στην Πόλη, ο Αλέξανδρος Μασσαβέτας ξέρει σχεδόν απ’ έξω κάθε γωνία της. Την ιστορική Κωνσταντινούπολη με τα βυζαντινά ερείπια, τα εκκλησάκια, τις συναγωγές. Τη σύγχρονη πόλη με τις πολλές γνωστές ή άγνωστες κι απόκρυφες γειτονιές. Τις ιστορίες των ανθρώπων της, Τούρκων, Έλληνων, Λεβαντίνων, Εβραίων, Αρμένιων, Ρώσων, αλλά και των απόντων, εκείνων που την κατοίκησαν για χιλιετίες και σήμερα τη στοιχειώνουν. Το βιβλίο με τις φωτογραφίες του «Κωνσταντινούπολη - Η πόλη των απόντων» (εκδ. Πατάκης) είναι ένα ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο: στην κοσμοπολίτικη Κωνσταντινούπολη του παρελθόντος και στη σημερινή πολυεθνική και πολύγλωσση Ιστανμπούλ των 17 εκατομμυρίων και της «αστικής ανάπλασης».
ΠΟΙΗΣΗ
Κώστας Μαυρουδής «Τέσσερις εποχές», Κέδρος Ποιητικό ταξίδι σε καλοκαίρια, άνοιξες, φθινόπωρα και χειμώνες, ιδίως της δεκαετίας του ’50, με αναφορές σε τοτινά πρόσωπα/γεγονότα. Ένα είδος πειραματισμού στον οικογενειακό ουμανισμό, αν μου επιτρέπεται ο όρος. Διακαλλιτεχνικές αναφορές, ένα πρίσμα (φαινομενικά) κρύας απάθειας, πλήρως ελεύθερος στίχος, μονοτονικό και αξιοσημείωτα πεζά κομμάτια (όχι πεζοτράγουδα!). Θελκτικότατο και «αλλιώτικο» βιβλίο.
Σιδέρης Ντιούδης «Η βραδυπορία της στιγμής», Αιώρα Εικόνες, πόλεις, αφηγηματισμός και φιλοσοφική διάθεση σε μετρημένες δόσεις σύντομων ποιητικών σκίτσων. Ολιγογράφος και καθόλου φαφλατάς, όπως τόσοι άλλοι, ο νεαρός Ντιούδης είναι, νομίζω, ένα πουλέν της νεοελληνικής ποίησης.
Κώστας Μπαρμπαγιαννέρης «Ο σερ Πατουίγ και το τέρας της αλήθειας», εκονογράφηση: Άννα Καρανικόλα, Οσελότος Το βιβλίο αυτό διαθέτει τα χαρακτηριστικά του ομώνυμου αιλουροειδούς της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής: είναι «διάστικτο» από χιουμοριστικές, φιλοσοφικές, ταξιδιωτικές, εικονοκλαστικές, φαντασιακές και βιβλιογραφικές αναφορές, που «προσαρμόζονται» στο περιβάλλον και δημιουργούν ένα γοητευτικό βιβλίο (με τη συμβολή και της εικονογράφου) που θυμίζει Ντάγκλας Άνταμς – χωρίς να είναι επιστημονική φαντασία.
Ζαν Ματέρν «Τα λουτρά του Κιράλυ», μετάφραση: Εύα Καραϊτίδη, Εστία Η άριστη περίπτωση του κοσμοπολιτισμού: ένας λεξιλάγνος Εβραίος μεταφραστής, που σε λίγο θα γίνει πατέρας, ψάχνει τις ρίζες του και τον ίδιο του τον εαυτό στις δυο πλευρές της Μάγχης, μέχρι που επισκέπτεται τα λουτρά του Κιράλι στη Βουδαπέστη. Δεν θέλω να πω περισσότερα, για να μη χαλάσω την εξέλιξη του μύθου.
Χρήστος Χρυσόπουλος «Ο βομβιστής του Παρθενώνα», Πατάκης Μία από τις σημαντικότερες ελληνικές νουβέλες των τελευταών χρόνων, σε αναθεωρημένη έκδοση και με συνοδευτικό μπλογκ: http://theparthenonbomber.blogspot.com. Η ιστορία του «έφηβου» Χ.Κ. που ανατίναξε τον Παρθενώνα, συνελήφθη κι εκτελέστηκε λίγες μέρες μετά. Μοντερνισμός, προβληματισμός για το βαρύ ιδεολογικό φορτίο της αρχαίας Ελλάδας και ηροστράτεια έμπνευση.
Παύλος Κρέμος «Fin de siecle», Εύμαρος Αποκαλούνται «διηγήματα», μα τα περισσότερα είναι μαρτυρίες, με τα δύο χρονικά άκρα τους στα Δεκεμβριανά του 1944 και στον Δεκέμβρη του 2008. Τα πλέον αξιόλογα αναφέρονται στο αντιχουντικό φοιτητικό κίνημα της Ιταλίας (γεννημένος το 1954, ο συγγραφέας σπούδασε Αρχιτεκτονική στη Φλωρεντία, ανήκοντας στο τοτινό ΚΚΕ εσωτερικού). Ανάμεσά τους, το μικρό αριστούργημα «Φράνκο».
Θανάσης Πέτρου - Δημήτρης Βανέλλης «Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά», πρόλογοι: Άρης Μαραγκόπουλος, Βάσιας Τσοκόπουλος, Τόπος Ο Βουτυράς, ο πιο μοντέρνος από τους παλιότερους πεζογράφους (το «Δελφίνι» επαναξέδωσε το έργο του πριν από δέκα περίπου χρόνια), ενέπνευσε τους σύγχρονους δημιουργούς αυτού του όμορφου άλμπουμ. Εννιά ιστορίες μεταξύ εξέγερσης, φαντασίας, αντιθρησκευτικότητας, υπερφυσικού, περίεργου ερωτισμού – η μία καλύτερη από την άλλη, κι ας είναι 100 ετών και βάλε.
David Prudhome «Ρεμπέτικο (Το κακό βοτάνι)», μετάφραση: Θανάσης Πέτρου, επιμέλεια: Άγγελος Μαστοράκης, Το 9ο κύμα Ένα μεγάλο (από κάθε άποψη) βιβλίο, που δείχνει εναργώς την έντονη επίδραση που άσκησε το ρεμπέτικο σ’ ένα σύγχρονο Γάλλο καλλιτέχνη, ο οποίος το γνώρισε, το αγάπησε και το έκανε graphic novel, σε δικό του σενάριο και, ιδίως, με δικό του σκίτσο (παθαίνεις πλάκα). Δικαίως πολυβραβευμένο. Συγχαρητήρια στους Έλληνες συντελεστές.
ΠΟΙΚΙΛΑ
Γιάννης Λειβαδάς «Τα οράματα μιας απίθανης γενιάς - Στοιχεία για την beat generation», Κέδρος Ο πολυγραφότατος συγγραφέας και μεταφραστής ανθολογεί την πεζογραφία και την ποίηση της γενιάς μπιτ (25 εκπρόσωποι) και των «συμπορευόμενων» (έξι εκπρόσωποι). Μπόνους (του ίδιου) στο χορταστικό βιβλίο: εισαγωγές (για την ποίηση της τζαζ, για το «Ουρλιαχτό» του Γκίνσμπεργκ), μελέτες («Μπιτ λογοτεχνία και τζαζ», «Μπιτ γενιά και θρησκεία»), χρονολόγιο και βιβλιογραφία.
Θανάσης Καρτερός «Ο σύντροφος Πολύφημος και η μισή αλήθεια - Iστορίες τσέπης για όσους επιμένουν», Καστανιώτης Το βιβλιαράκι αυτό είναι επαρκέστατος επίγονος του μπρεχτικού κ. Κόινερ. Εδώ όμως η μεγαλύτερη λεκτική συμπύκνωση συνδυάζεται με το μεγαλύτερο σαρκασμό, ώστε ν’ αποδοθεί η αποστροφή προς την κομματική γραφειοκρατία και απολίθωση (ο συγγραφέας υπήρξε ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ), ενώ υποβόσκει, νομίζω, και η διάψευση του κομουνιστικού οράματος.
Peter Ackroyd «Πόε - Μια σύντομη ζωή», μετάφραση: Μαρία Φακίνου, Πατάκης Ορφανός, φτωχός, αλκοολικός, τζαναμπέτης και σταθερά πεισιθάνατος, ο Έντγκαρ Άλαν Πόε (1809-1849), Αμερικανός ποιητής και πεζογράφος, είναι πολύ αγαπητός και στην Ελλάδα. Η αξιόλογη αυτή βιογραφία, προορισμένη για το πλατύ κοινό, αποτελεί ωστόσο προσεγμένη έκδοση, με ευρετήρια και θαυμάσια εικονογράφηση: άριστος συνοδός για κάθε αναγνώστη του Πόε.
Γιάννης Πριόβολος «Μόνιμοι αξιωματικοί στον Ε.Λ.Α.Σ. οκειοθελώς ή εξ ανάγκης - Νότια και Κεντρική Ελλάδα - Μνήμες και αρχειακά τεκμήρια», Αλφειός Όσο περνάει ο καιρός, όλο και περισσότερες εργασίες εμφανίζονται για την ταραγμένη δεκαετία του ’40. Μια θηριώδης έρευνα, ένα βιβλίο υποδομής 700 σελίδων, που συλλέγει πρωτογενές υλικό χωρίς προκαταλήψεις (κυρίως εαμικό, αλλά και αντιεαμικό και επαμφοτερίζον), αφήνοντας τον αναγνώστη να κρίνει: προφορικές μαρτυρίες, φωτογραφίες, λίστες, γράμματα, στρατολογικά έγγραφα, πρακτικά ανακρίσεων δείχνουν το εύρος, αλλά και την αντιφατικότητα του ΕΛΑΣ. Χρήσιμο για τους ενδιαφερόμενους.
Οι ρίζες, τα χαρακτηριστικά και οι πτυχές της οικονομικής κρίσης, με το συγγραφέα-δημοσιογράφο να σημειώνει ότι η Ελλάδα δεν είναι το μαύρο πρόβατο της ευρωζώνης, αλλά ο πιο αδύναμος κρίκος μιας όχι και τόσο στέρεης αλυσίδας. Καθώς και ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα-μέλος της Ε.Ε. που εφαρμόζεται η θεραπεία-σοκ και επιχειρείται η αποδόμηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κεκτημένου.
19/11, 13.00 Εκδήλωση με θέμα «Ποίηση και κρίση» πραγματοποιούν η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και ο Κύκλος Ποιητών. Ποιήματά τους θα διαβάσουν οι Νάνος Βαλαωρίτης, Τίτος Πατρίκιος και Παυλίνα Παμπούδη, ενώ εισηγήσεις θα κάνουν οι καθηγητές Γιάνης Βαρουφάκης και Χαρίδημος Τσούκας και οι ποιητές Γιάννης Κακουλίδης και Γιώργος Μπλάνας. Τη συζήτηση θα συντονίσει η δημοσιογράφος Όλγα Σελλά. Στο Κεντρικό Αναγνωστήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
Face-book O τίτλος της έκθεσης της Ελένης Πεχλιβάνη, με έντονα διακοσμητικές φόρμες, δάνεια από τη λαϊκή τέχνη, λιτές-γεωμετρικές φόρμες, φιγούρες που θυμίζουν το θέατρο σκιών και κυρίως λυρική προσέγγιση. Ως 26/11, Πολυχώρος Μεταίχμιο, Ιπποκράτους 118
8°
Πόλη, πάντα μαγική
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΛΕΠΤΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ Σταύρος Λυγερός, εκδ. Πατάκη, σελ. 424
Face-book O τίτλος της έκθεσης της Ελένης Πεχλιβάνη, με έντονα διακοσμητικές φόρμες, δάνεια από τη λαϊκή τέχνη, λιτές-γεωμετρικές φόρμες, φιγούρες που θυμίζουν το θέατρο σκιών και κυρίως λυρική προσέγγιση. Ως 26/11, Πολυχώρος Μεταίχμιο, Ιπποκράτους 118
