Πόσα χρόνια μπορεί να διατηρηθεί το μίσος; Και κατά πόσο ο συνδυασμός του με το χρήμα μπορεί να αφανίσει;
Ας πούμε πόσο περισσότερο το μίσος και το χρήμα μπορούν να αφανίσουν μια πόλη όπως το Γκίλεν, χαμένη στην καρδιά της Ευρώπης που μαστίζεται από την ανέχεια;
Ολοσχερώς, είναι η απάντηση του Ελβετού συγγραφέα Φρίντριχ Ντίρενματ, που έγραψε το 1956 αυτό το έργο, από τα κορυφαία της παγκόσμιας δραματουργίας.
Ας πάρουμε την ιστορία από την αρχή. Η Κλαίρη Ζαχανασιάν αγαπούσε κάποτε τον Ιλ. Το σημερινό μπακάλη του χωριού. Του έρωτά τους ακολουθεί η προδοσία και το κορίτσι παίρνει ντροπιασμένο το δρόμο της ξενιτιάς. Η ζωή αργοκυλά, συνεχίζεται, οι παλιές ιστορίες ξεχνιούνται, ή έτσι δείχνουν. Το Γκίλεν καταρρέει μέσα σε φτώχεια και εξαθλίωση. Μέσα στην τραγική συνθήκη, εμφανίζεται ο από μηχανής θεός. Δίνει ένα δις δολάρια, σώζει το χωριό και ζητά για αντάλλαγμα το κεφάλι του Ιλ. Μια ανθρώπινη ζωή για ένα δις. Τίποτα ε; Αυτός ο από μηχανής θεός, η πάμπλουτη πια Κλαίρη Ζαχανασιάν, ανάπηρη, υπέργηρη, διψασμένη για εκδίκηση εφιαλτική σκύλα, ζητάει αυτό που υποτίθεται θα τη λυτρώσει. Και αυτήν και το χωριό της. Γιατί αυτός ο εκδικητικός χαρακτήρας, ο δαίμονας, ξέρει πολύ καλά τον κανόνα που έχει κάποτε πληρώσει. Ότι όλα μπορεί να αλλάξουν, να καταρρεύσουν, να ματαιωθούν μπροστά στη δύναμη του χρήματος. Τους βάζει όλους να ζήσουν μέσα σε έναν εφιάλτη, με την υποσχετική του παραδείσου.
Η παγίδα της γηραιάς κυρίας ξεπερνάει την απάτη, γι’ αυτό και έχει όλα τα στοιχεία του κωμικού, του τραγικού και του γκροτέσκου. Η υπόσχεση δεν είναι για μια βελτίωση, αλλά για μια ριζική αλλαγή, για μια μεταμόρφωση της ζωής όλων. Αυτό το άχαρο περιβάλλον μέσα στο οποίο έχουν όλοι συνηθίσει να ζουν υποταγμένα, μέσα στο μυαλό τους αλλάζει ριζικά. Το παντοδύναμο χρήμα τούς κάνει να νιώθουν αυτάρκεις και αυτή η ανοησία δεν έχει όρια, δεν γνωρίζει την ταπεινότητα, την αγάπη, την αλήθεια. Η απληστία τους, αν δεν ήταν τόσο τερατώδης, θα μπορούσε να είναι διασκεδαστική. Αν δεν περιείχε ένα φόνο, θα μπορούσε να είναι απλά ειρωνική, για το πόσο εύκολα ο ανθρωπισμός μπορεί να καταρρεύσει μπροστά στην υπόσχεση μιας ακριβής μπίρας ή ενός ακριβού πούρου.
Ιδανικός ρόλος για την Μπέτυ Αρβανίτη, που αστράφτει και υποκριτικά ανάμεσα στους υπόλοιπους ρόλους και στις άνευρες ερμηνείες των συμπρωταγωνιστών της που δεν καταφέρνουν να ζωντανέψουν στο μονότονο ρυθμό της παράστασης του Στάθη Λιβαθινού την ένταση, την αγωνία και την ηθική κατάπτωση.
Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΓΗΡΑΙΑΣ ΚΥΡΙΑΣ του Φρίντριχ Ντίρενματ, Σκηνοθεσία: Στάθης Λιβαθινός, Παίζουν: Μπέτυ Αρβανίτη, Γιάννης Φέρτης, Κώστας Γαλανάκης, Νίκος Αλεξίου, ΘΕΑΤΡΟ ΟΔΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, Κεφαλληνίας 16, 210 8838.727
Οι εύθραυστες επιφανειακές σχέσεις των διψασμένων για άνοδο Νεοελλήνων, των παιδιών της εποχής μας, έρχονται στην επιφάνεια με αφορμή ένα δώρο. Δώρο γάμου για έναν κολλητό τους φίλο, που γίνεται αφορμή για να μπει δυναμίτης στην κατασκευή των σχέσεων.
Οι τέσσερις Έλληνες σαραντάρηδες, η Μάρθα, ο Γιώργος, η Άννι και ο Νίκος, δανείζονται τα ονόματά τους από το έργο του Άλμπι «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ». Κωμωδία που σατιρίζει την εποχή της κοινωνικής βιτρίνας με δράση ένα σπίτι στην Καλογρέζα, περιγράφει τα χρήματα, τα πτυχία, τα εξοχικά και τα αυτοκίνητα σαν τα απόλυτα όπλα της καταστροφής των σχέσεων.
Όλες οι παρεξηγήσεις της παράστασης ξεκινάνε από μία φράση. Που δεν λέγεται στο σωστό τόπο και χρόνο.
Έτσι αρχίζει να ξετυλίγεται ένα κουβάρι για τους ανθρώπους που ζουν δίπλα μας, τους συμπαθητικούς φίλους και γείτονες. Ίσως αυτούς που ζηλεύουμε. Το σεξ, τα χαμένα όνειρα, η πολιτική, οι σχέσεις των παντρεμένων, η διαπαιδαγώγηση των παιδιών, ο πολιτισμός, τα τρέντι, οι ιδιοτελείς σχέσεις, τα ένοχα μυστικά, η έλλειψη σεβασμού, το χρηματιστήριο, ο ρατσισμός, η διαπλοκή, μπαίνουν όλα σε μια συζήτηση που στην πραγματικότητα δεν θα αλλάξει τίποτα, δεν οδηγεί πουθενά. Όμως, όλοι ελπίζουν από την πρώτη στιγμή του λάθους ότι η ζωή τους μπορεί να αλλάξει.
ΤΟ ΔΩΡΟ των Αλέξανδρου Ρήγα και Δημήτρη Αποστόλου, Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Ρήγας, Παίζουν: Ελένη Καστάνη, Γιάννης Μποσταντζόγλου, Αλέξανδρος Ρήγας,
Βασιλική Ανδρίτσου, ΑΘΗΝΑ, Δεριγνύ 10 και Πατησίων, 210 8237.330
25°
