Το θεατρικό έργο «Ο Πειρασμός» του Κάρλες Μπάτλιε στο skrow theater, σε σκηνοθεσία Θανάση Δόβρη, με τους Ζωή Μυλωνά, Κώστα Ξυκομηνό και Σεραφείμ Ράδη
Κι αν πιστεύαμε ότι οι φυλετικές αναστολές και έχθρες είχαν σχεδόν εκμηδενιστεί στον πλανήτη μας και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, η σύγχρονη πραγματικότητα μάς αποδεικνύει μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο ότι απλά είχαν «παγώσει» για λίγο. Οι ανθρώπινες σχέσεις σκιάζονται από την ξενοφοβία, η οποία «ξυπνάει» ζητήματα σύγκρουσης πολιτισμών, επικοινωνίας, μνήμης και ταυτότητας. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την ανασφάλεια που γεννά η ρευστότητα της ύπαρξης στη μοντέρνα εποχή.
Η ανασφάλεια αυτή ίσως είναι η αιτία που οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τη ζωή τους σαν ένα απόλυτα προσωπικό show, μέσα στο οποίο ποτέ δεν αισθάνονται ότι δικαιώνονται. Αυτό εξάλλου μοιάζει να είναι και ο λόγος πίσω από τις πράξεις της Αΐσα, του Γκιλιέμ και του Χασάν, των κεντρικών προσώπων του έργου «Ο Πειρασμός».
Το κείμενο του Κάρλες Μπάτλιε έρχεται για πρώτη φορά στην ελληνική θεατρική σκηνή και συγκεκριμένα στο skrow theater. Ο Θανάσης Δόβρης σκηνοθετεί τη Ζωή Μυλωνά, τον Κώστα Ξυκομηνό και τον Σεραφείμ Ράδη, για να μάς μεταφέρει σε μία ιστορία-κυνήγι του πειρασμού, όπου τα όρια μεταξύ θύτη και θύματος είναι απολύτως ρευστά, με όλους να προσπαθούν να ξεφύγουν από τη Νέμεση και να μοιάζουν έτοιμοι να πιαστούν σε κάποια φάκα.
Ποιοι είναι οι ήρωες; Η Αΐσα είναι μία Μαροκινή μετανάστρια, ο Γκιλιέμ ένας αντικέρ και παράνομος διακινητής ανθρώπων και ο Χασάν ένας μεσήλικας που φτάνει από την Αφρική στην Ευρώπη με τις γνωστές βάρκες-φέρετρα. Οι τρεις τους τοποθετούνται σε ένα σκηνικό υπόκωφο και ονειρώδες, με τη μορφή της γκαλερί του «σωτήρα» Γκιλιέμ. Μέσα σε αυτό, η θανατηφόρα Αΐσα συγκρούεται με τα δύο αρσενικά αρχέτυπα του πατέρα και του εραστή και επιδίδεται σε μία μάχη δίχως έλεος, όπου οι συμπτώσεις και οι παρεξηγήσεις οδηγούν όλους τους σε κάθε πιθανή λάθος απόφαση.
Ο Θανάσης Δόβρης σημειώνει για την παράσταση που ξετυλίγεται ως μία σύγχρονη τραγωδία: «Η παράσταση του “Πειρασμού” είναι, σε προσωπικό επίπεδο, μια συνέχεια του “Γκιακ” και των “Ευτυχισμένων Ημερών”, όσον αφορά στην αποσπασματικότητα, τη θραυσματικότητα των ρόλων και των ανθρώπων-ηθοποιών που τους παίζουν, καθώς και την ειλικρινή τους προσπάθεια να σταθούν στη σκηνή με ό,τι κι αν αυτό σημαίνει. Η αναζήτηση της σκηνικής πραγματικότητας, αυτή τη φορά, βασίζεται στο άκρως ρεαλιστικό φαινομενικά, σύγχρονο κείμενο του Καταλανού συγγραφέα Κάρλες Μπάτλιε. Σε μια εποχή όπου η ανθρώπινη κοινότητα παίζει κορώνα γράμματα το βασικό αίσθημα της ανθρωπιάς, για να μεταβεί σε μια νέα εποχή με αχαρτογράφητα νερά, οι παραστάσεις του θεάτρου έχουν σχεδόν δύο επιλογές. Κι οι δύο ερήμην τους· Να είναι ένα φωτογραφημένο νόθο θέατρο, αντίγραφο οθονών με φιλήσυχα αποτελέσματα ή ένα κανονικό θέατρο με υλική παρουσία ζωντανών ηθοποιών και άμεση επίδραση του κοινού πάνω τους, με αβέβαια και ενίοτε “καταστροφικά'” αισθητικά αποτελέσματα».
Στο τέλος του «Πειρασμού» τρία ερωτήματα θα έχουν γεννηθεί στο πίσω μέρος του μυαλού μας: Είναι άραγε ο πειρασμός η θεολογική υπόσταση του ενστίκτου; Μήπως χρειαζόμαστε τους πειρασμούς, για να αντέξουμε την αγριότητα; Μήπως, τελικά, ο πειρασμός, κρυμμένος πίσω απ’ τη θρησκεία, είναι το συγχωροχάρτι της βίας;
Ποιος είναι ο συγγραφέας του έργου; Ο Κάρλες Μπάτλιε γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1963. Διδάσκει θέατρο στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και στο Ινστιτούτο Θεάτρου της ίδιας πόλης. Είναι, επίσης, θεατρικός συγγραφέας και κριτικός θεάτρου. Διευθύνει το θεατρικό περιοδικό Pausa.
Από το 2004 ως το 2009 υπήρξε διευθυντής του σημαντικότερου κέντρου δραματουργικής γραφής της Ισπανίας, του Εργαστηρίου της Σάλα Μπέκετ. Τα κείμενά του χαρακτηρίζονται από τη διαρκή αναζήτηση μιας σύγχρονης φόρμας και γλώσσας. Στη θεματολογία του κυριαρχεί το θέμα της ταυτότητας, του ξένου, της ένταξής του στη χώρα υποδοχής, αλλά και της συμπεριφοράς της χώρας υποδοχής απέναντί του, της πολιτισμικής σύγκρουσης. Άλλα θέματα είναι η μνήμη, ο πόλεμος και το χάσμα των γενεών. Από τα έργα του ξεχωρίζουν τα: Πειρασμός, το οποίο ανέβηκε το 2004 στο Εθνικό Θέατρο της Καταλονίας και στο Μπούργκτεάτερ της Βιέννης, ενώ αργότερα διέγραψε επίσης λαμπρή πορεία στη Γαλλία και τη Γερμανία (έχει μεταφραστεί σε 10 γλώσσες)˙ Combat (1995-1998, ανέβηκε και δημοσιεύθηκε σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής)˙ Suite(Βραβείο της Ένωσης Ισπανών Θεατρικών Συγγραφέων 1999, μεταφρασμένο και δημοσιευμένο στα γαλλικά και τα ιταλικά)˙ Όαση (2001, Βραβείο Josep Amatller 2002)˙ Trànsits (2006-07, μεταφρασμένο επίσης σε διάφορες γλώσσες) και Βαρκελώνη, όπως νοσταλγία (2008) (μεταφρασμένο στα ελληνικά από τη μεταφραστική ομάδα καταλανικού θεάτρου Els de Paros) που τιμήθηκε με το πολύ σημαντικό Βραβείο Born το 2008. Το πιο πρόσφατο θεατρικό έργο του είναι το Zoom.
Τι μας είπε για τα ιστορικά γεγονότα και τη σχέση τους με το σήμερα, τους ακίνητους ταξιδιώτες και την παράσταση «Ματαρόα στον ορίζοντα» στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ
13°
© Πάτροκλος Σκαφίδας
