Τι είναι το θέατρο, Σοφία Φιλιππίδου;

Τι σας γοητεύει στις «Εκκλησιάζουσες - Η λαϊκή οπερέτα» που εγκαινιάζουν τη συνεργασία του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής;
Αυτό που με γοητεύει σ’ αυτή τη συνεργασία είναι η ένωση πολλών «δυνάμεων» με στόχο την πραγματοποίηση ενός οράματος. Έτσι, αυτή η παράσταση που προετοιμάζεται χρόνια από τον βασικό εμπνευστή της, τον Σταμάτη Κραουνάκη, έχει τις προδιαγραφές ενός μεγάλου καλλιτεχνικού γεγονότος. Η Λυρική Σκηνή και το Θέατρο Τέχνης με τη στήριξή τους δίνουν κύρος και ώθηση προς τα πάνω. Όλος ο θίασος λειτούργησε σαν ομάδα στην πρόβα. Είναι ο μέγιστος Αριστοφάνης ιδωμένος με τη διεισδυτική ματιά του Κραουνάκη, το εμπνευσμένο λιμπρέτο του, η ζωντανή μουσική με τους ταλαντούχους μουσικούς της Σπείρας. Είναι η Μαριάννα Κάλμπαρη και όλοι οι συνεργάτες της, που δούλεψαν με πάθος. Αυτά όλα δημιούργησαν το καλλιτεχνικό περιβάλλον για να γεννηθούν ιδέες και να πραγματοποιηθεί η παράσταση.

Η ποιητική χροιά του έργου του Αριστοφάνη αισθάνεστε ότι βρήκε διέξοδο στη μουσική και τα τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη;
Είναι γνωστό πως ο Αριστοφάνης δεν ήταν μόνο ένας μεγάλος σατιρικός συγγραφέας, αλλά επιπλέον σπουδαίος λυρικός ποιητής. Και στις «Εκκλησιάζουσες» υπάρχουν τραγούδια με μεγαλειώδη στίχο. Η μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη, που δεν διστάζει να σκαρφαλώνει στα ύψη και να κατεβαίνει στα βάθη της δημιουργίας, γεννάει δάκρυα χαράς και ώρες ώρες σου ξεριζώνει την καρδιά.

Γιατί η εξουσία διαφθείρει;
Υπάρχει ο άνθρωπος πίσω από την εξουσία. Και την εξουσία στις περισσότερες περιπτώσεις την παίρνουν αυτοί που έχουν την ικανότητα να την ασκήσουν. Για να μη γενικεύουμε, υπάρχουν παραδείγματα χαρισματικών ανθρώπων που ανέβηκαν σε κορυφές του πνεύματος της επιστήμης της πολιτικής ή της τέχνης τους και παρέμειναν απλοί και ταπεινοί και αυτό είναι και το μεγαλείο τους, και υπάρχουν άλλοι από τη φύση τους εξουσιαστές που επιδιώκουν να πάρουν την εξουσία – και ακριβώς γι’ αυτό και ευχαρίστως διαφθείρουν και διαφθείρονται χωρίς αιδώ. Γιατί αυτό τους ηδονίζει και καλύπτει τα κενά μιας βουλιμικής, άρρωστης, ναρκισσευόμενης ιδιοσυγκρασίας. 

Τι πιστεύετε πως θα μπορούσε στις μέρες μας να μετουσιώσει την υπάρχουσα πολιτική κατάσταση προς το ιδανικό της Δημοκρατίας, για το οποίο καυχιόμαστε διαρκώς;
Δύσκολο θέμα που δεν φτάνει μόνο να το συζητάμε αβασάνιστα σε συνεντεύξεις. Ίσως η συνείδηση πως αυτό το ζωτικό θέμα μάς αφορά όλους και πως όλοι πρέπει να αγωνιστούμε γι’ αυτό κάνοντας θυσίες μπορεί να οδηγήσει στο πρώτο μικρό βήμα μιας αλλαγής. Οι δυσκολίες είναι πολλές, η κρίση είναι εναντίον μας, η κλιματική αλλαγή απειλητική. Δεν είμαι αισιόδοξη… δεν αλλάζουν εύκολα οι άνθρωποι και οι νοοτροπίες. Το παράδειγμα της μεταπολίτευσης είναι πρόσφατο και πολύ φοβάμαι πως με την πρώτη ευκαιρία και με τα πρώτα χρήματα θα κάνουμε τα ίδια λάθη. Έτσι, η δημοκρατία μας κουτσά-στραβά θα πηγαίνει, με τις φωτεινές της εξαιρέσεις, μέχρι να γίνει το κακό ή το θαύμα!

Άραγε, η πλήρη αρπαγή της εξουσίας από τις γυναίκες θα μπορούσε να φέρει την ανανέωση, την αλλαγή και το καλύτερο για τον τόπο;
Όχι, καθόλου. Αυτά συμβαίνουν μόνο στο δαιμονικό μυαλό του Αριστοφάνη και όσο κρατάει μια παράσταση. Είναι καθαρά μια ιδιοφυής σύλληψη, που ανήκει στις γνωστές ουτοπίες του Αριστοφάνη.

Ποια φράση ή ποιο τραγούδι της παράστασης θα χρησιμοποιούσατε, αν μιλούσατε σήμερα στη Βουλή των Ελλήνων ενώπιον των εκλεγμένων του ελληνικού λαού;
Ό,τι ποθώ να κατορθώσω
Παλιές πληγές να επανορθώσω μπορεί…
Δικαίωμα σ’ αυτή τη χώρα έχω εγώ
εδώ και τώρα μπορεί…
Την τελευταία κατηφόρα
να την ισιώσουμε μπορεί….
Βλέπω προστάτες να ’χουν θώκο
Αγωνιστές να κάνουν μόκο υποτελείς
Κι αν βγήκε κάποιος που να αξίζει
μια μέρα χτίζει δέκα γκρεμίζει
κι οι αφελείς εμείς…
ψηφίζουμε άλλο πιο γαϊδούρι
να μας περνιέται και για μούρη πιο μερακλής
Όποιος τα παίρνει το βουλώνει
κι όποιος δεν παίρνει ξεσπαθώνει λόγω τιμής
Κοτζάμ λαός με τέτοια πόλη για πατρίδα
ξενιτεμένοι από ελπίδα ζητάμε φως,
παρακαλώ!!!

Σε κάθε σας παράσταση έχετε την ίδια αγωνία; Την αγωνία να σας καταλάβει ο θεατής, να σας νιώσει;
Σε κάθε παράσταση έχω την αγωνία να πάω παρακάτω την «ιστορία» που άρχισα. Δεν μου αρέσει να είμαι στάσιμη σε ό,τι κάνω. Μου αρέσει ο διάλογος με τον εαυτό μου και τους άλλους: να πηγαίνουμε λίγο πιο πέρα, λίγο πιο βαθιά, λίγο πιο ψηλά… αυτή είναι η αγωνία μου: να επικοινωνώ επί της ουσίας. Βάζω τα δυνατά μου και τα καλύτερά μου σ’ αυτό το παιχνίδι. Να είμαι αληθινή, αυθεντική...

Όταν παίζετε σε μία παράσταση, υπάρχουν στιγμές που ξυπνάει μέσα σας η σκηνοθέτρια;
Αυτό που κάνω στο θέατρο δεν είναι η στιγμή, είναι η ζωή και είναι πιο σύνθετο από το να παίζω τον ρόλο μου ή να παίρνω μια ανάθεση σκηνοθεσίας. Μέσα στα μικρά δικά μου πράγματα είναι όλα όσα έχω να πω για εμένα, για το έργο, για τον ρόλο, για την παράσταση, για τον συγγραφέα. Το θέατρο για μένα είναι ένας φανταστικός τόπος-καταφύγιο σε έναν ποιητικό χρόνο, όπου μπορεί κανείς να παίξει με τις λέξεις, τα αισθήματα, τα χρώματα, τα κοστούμια, τις κατασκευές, τις μεταμορφώσεις. Ένα παιχνίδι –το πιο σύνθετο, το πιο δύσκολο απ’ όλα τα παιχνίδια– το πιο μαγικό ίσως, αλλά και σκληρό ταυτόχρονα... ένα παιχνίδι  που σου τάζει χαρά!

Τι φοβάστε περισσότερο για εσάς και τι για τη χώρα γενικότερα;
Για εμένα φοβάμαι μήπως δεν προλάβω να τελειώσω το έργο μου. Για τη χώρα φοβάμαι που δεν έχει τη δύναμη και την εξυπνάδα να κρατήσει τα καλύτερα «μυαλά» της. Αυτό είναι αιμορραγία. Ξοδεύουμε εκατομμύρια για να σπουδάσουν τα παιδιά μας και μετά τα αναγκάζουμε σε φυγή! Αυτό είναι εγκληματικό... Φοβάμαι, ακόμη, που η μηχανή του κράτους λειτουργεί όπως και πριν και πάντα: με μέσον!

---

Η Σοφία Φιλιππίδου πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Εκκλησιάζουσες - Η λαϊκή οπερέτα» σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη, που εγκαινιάζει τη συνεργασία του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής– στις 9 Σεπτεμβρίου στο Ηρώδειο. Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση στο Guide της Athens Voice