Μαζί με τα εισιτήρια η κυρία στο ταμείο μου δίνει και ένα άσπρο, μικρό χαρτί. «Εδώ, μπορείτε να γράψετε ένα ποίημα για τη γυναίκα». Παίρνω το χαρτάκι μαζί και το μολύβι. Τα κοιτάω και τα δυο αμήχανα. Τι ποίημα να γράψω για τη γυναίκα; Κατεβαίνω στο φουαγιέ. Περιμένω μαζί με τους υπόλοιπους στην είσοδο της αίθουσας. Αλλά όχι, δεν είναι αυτή η είσοδος. Μια κοπέλα μας ζητάει να την ακολουθήσουμε. Ανεβαίνουμε και κατεβαίνουμε σκαλιά, προσπερνάμε στενούς, ημιφωτισμένους διαδρόμους και μια πόρτα που γράφει με κεφαλαία γράμματα «Καμαρίνια». Και από εκεί η έξοδος στη σκηνή. Ένα μεγάλο λευκό πανί κρύβει τη θέα στην πλατεία, οι θέσεις των θεατών είναι τοποθετημένες πάνω στο σανίδι, όλα απόψε είναι περίεργα, ανάποδα, διαφορετικά και ενδιαφέροντα. Κι ύστερα; Ύστερα τα φώτα σβήνουν και στη σκηνή εμφανίζεται η Αντιγόνη. Είναι η Μαρία Παπαφωτίου που στα επόμενα 90 λεπτά θα αλλάξει 10 γυναικείες μάσκες. Θα την πουν Ελένη, Ιφιγένεια, Κλυταιμνήστρα, Κασσάνδρα, Ιοκάστη, Επικάστη, Εκάβη, Ηλέκτρα και τέλος Μήδεια. Αλλά το όνομα δεν έχει σημασία, η γυναίκα έχει. Εκείνη που θυσιάζεται, χαρίζεται, προσφέρει, ερωτεύεται, ξεριζώνεται, σε στιγμές τρελαίνεται και σκοτώνει.
Μετά από συνεχόμενα sold out η παράσταση «Από την Αντιγόνη στη Μήδεια» παρατείνει τις παραστάσεις της στο θέατρο Άλφα. Ιδέα έως τις 14 Απριλίου. Και στα αλήθεια, αξίζει να την προλάβετε. Όχι μόνο γιατί η σκηνοθεσία είναι εξαιρετική κι οι ηθοποιοί δίνουν τα δικά τους ρέστα. Ούτε γιατί η παράσταση συνοδεύεται από την υπέροχη φωνή της Ίριδας Κανδρή και τη μουσική της Στέλλας Ζιοπούλου. Κυρίως αξίζει να τη δείτε γιατί αυτό το έργο γράφτηκε από έναν (μάλλον ευαίσθητο) άνδρα για να υμνήσει όλες τις μορφές που μπορεί να πάρει μια γυναίκα σε έναν σκληρά ανδροκρατούμενο κόσμο. Ο Κώστας Γάκης (που υπογράφει τόσο το κείμενο όσο και τη σκηνοθεσία, ενώ ταυτόχρονα με τη Μαρία Παπαφωτίου αλλάζει κι αυτός μάσκες πάνω στη σκηνή) λέει ότι έγραψε το έργο «από αγάπη, θαυμασμό και ανάγκη εξερεύνησης του γυναικείου φύλου. Και κυρίως γιατί το δικό μου φύλο ιστορικά καταπιέζει και συνθλίβει τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τις ιδιαιτερότητες της γυναίκας».
H παράσταση έχει μια γυναικεία ματιά, μια οπτική γωνία που είναι δύσκολο να την αντιληφθείς αν δεν έχεις ζήσει σε αυτό τον κόσμο ως γυναίκα. Πώς το κατάφερε αυτό ένας άντρας;
Αν η παράσταση έχει γυναικεία ματιά είναι επειδή οι πιο κοντινοί μου άνθρωποι ήταν πάντα γυναίκες. Έχω πιο πολύ φίλες παρά φίλους. Οι αντροπαρέες μου φαινόντουσαν ανέκαθεν βαρετές και μονότροπες - μονόπαντες - μονόχνωτες. Η συναναστροφή μου με γυναίκες ίσως μου έδωσε κάποια κλειδιά που ξεκλειδώνουν κάτι από το μυστήριο του δισεπίλυτου αινίγματος που λέγεται γυναίκα.
Γιατί οι θεατές παίρνουν τη θέση των ηθοποιών στη σκηνή;
Οι θεατές μοιράζονται μαζί μας το χώρο της σκηνής του Άλφα. Ιδέα γιατί θεωρούμε ότι τα υλικά των τραγωδιών πρέπει είναι προσιτά σε όλους. Είναι ιστορίες που αφορούν όλους. Στην παράστασή μας είναι σαν να γράφονται εκείνη τη στιγμή από όλους. Η τοποθέτηση αυτή δείχνει μια συνευθύνη. Όλοι είμαστε υπεύθυνοι για το ποίημα που θα γραφτεί, για τη στάση μας απέναντι στη μνήμη, για τη θέση της γυναίκας και κάθε καταπιεσμένου πλάσματος στη γη.
Ποιο είναι το σημείο τομής ανάμεσα στις γυναίκες των τραγικών ποιητών και στη σύγχρονη γυναίκα;
Το σημείο τομής, σύνθεσης και συνάντησης ανάμεσα στην τραγική ηρωίδα και τη σύγχρονη γυναίκα είναι η λυσσασμένη ανάγκη έκφρασης ενός πολύ προσωπικού και ταυτόχρονα πολύ πολιτικού πνιγμένου σπαραγμού που υπάρχει και στις δυο. Μια βουβή κραυγή που υπολανθάνει και ψάχνει να βρει δρόμο να ακουστεί.
Τι ρόλο παίζουν τα βίντεο στην παράσταση;
Είναι σαν ένας παλλόμενος, ζωντανός πίνακας πίσω από τις δράσεις των ηθοποιών που προσδίδει βάθος στο θέαμα άλλοτε με κινούμενες εικόνες από τοπία άγριας ομορφιάς της Ικαρίας κι άλλοτε ως focus στις σπαραχτικές λεπτομέρειες του γυναικείου προσώπου. Στην εποχή της αυτοεικόνας όπου καθένας στρέφει το κινητό του στον εαυτό του και φορτώνει το δημόσιο βίο με ανόητες εικόνες της τελευταίας υποστάθμης επιλέγουμε να απαντήσουμε με εικόνες ευαισθησίας και υψηλής αισθητικής που λειτουργούν ως φυσικός καμβάς του σκηνικού μας ποιήματος.
Ζητάτε από τους θεατές να γράψουν ένα ποίημα, μια φράση για τη γυναίκα. Ποιες από αυτές τις φράσεις έχουν χαραχτεί περισσότερο στο μυαλό σου;
Ραγίζει σαν γυναίκα αλλά σπάει σαν μικρό κοριτσάκι.
*Η παράσταση “Από την Αντιγόνη στη Μήδεια” συμμετείχε δυο φορές σε μεγάλα φεστιβάλ στην Νότιο Κορέα και σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. Επίσης παίζεται για σχολεία (γυμνάσια-λύκεια) έχοντας τη σχετική έγκριση του Υπουργείου Παιδείας. Μετά το τέλος κάθε παράστασης, στο φουαγιέ του θεάτρου Άλφα.Ιδέα, μια ποιήτρια μοιράζεται με το κοινό αποσπάσματα από το έργο της. Σ' αυτό το μέρος της βραδιάς μπορεί να παρευρεθεί κανείς χωρίς να έχει παρακολουθήσει την παράσταση και χωρίς κόστος.
18°
