«Το Φτερωτό Άλογο», το ανέκδοτο παραμύθι του Νίκου Καζαντζάκη παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Παιδική Σκηνή Α΄, με ζωντανή μουσική και 12μελή θίασο ηθοποιών και μουσικών. Μια ιστορία από την πένα και τη φαντασία του κρητικού συγγραφέα, ένα ταξίδι στη μαγεία της μακρινής Ανατολής, για παιδιά και μεγάλους. Οι ηθοποιοί ξετυλίγουν το νήμα της ιστορίας, με τη συμμετοχή των μικρών θεατών, φωτίζοντας με τραγούδια και μουσικά όργανα έναν κόσμο γεμάτο βασιλιάδες, πριγκίπισσες, μάγους, δερβίσηδες, πραματευτάδες και καραβάνια. Μιλήσαμε με το σκηνοθέτη Βασίλη Μαυρογεωργίου...
«Η αλήθεια είναι ότι δεν αποφάσισα εγώ να σκηνοθετήσω αυτό το έργο, στην συγκεκριμένη περίπτωση έγινε κάπως αντίστροφα. Θα ήταν πιο σωστό να πω πως το Φτερωτό Άλογο ήρθε σε εμένα αφού εγώ δεν γνώριζα καν την ύπαρξή του. Πρόκειται για μία από τις πολλές διασκευές παιδικών παραμυθιών του Νίκου Καζαντζάκη και πιο συγκεκριμένα μία διασκευή πάνω σε ένα παραμύθι από τις Χίλιες και μία Νύχτες. Βρισκόταν ανάμεσα σε ατεκμηρίωτα χειρόγραφά του μέχρι το 2010 όταν το ίδρυμα Νίκου Καζαντζάκη ανέθεσε το δύσκολο έργο της μεταγραφής του χειρογράφου στον μελετητή του Νίκο Μαθιουδάκη. Έτσι, ύστερα από πρόταση που μου έγινε, είχα την χαρά να μοιραστώ αυτήν την ανακάλυψη ενός κειμένου που παρέμενε ανέκδοτο μέχρι πριν λίγο καιρό.
» Και πού δε μας ταξιδεύει το «Φτερωτό Άλογο»! Μεταφερόμαστε στην μακρινή Ανατολή, μπαίνουμε σε παλάτια και περπατάμε σε αγορές της Περσίας και της Ινδίας, σε πόλεις και εξοχές από την Βεγγάλη έως την Καχεμίρη, όπως αναφέρεται στο κείμενο, που δεν είναι άλλη από το μακρινό Κασμίρ. Ακόμη, πετάμε μαζί του στον ουρανό και βλέπουμε τα πάντα από ψηλά. Αξίζει να σημειωθεί πως οι καζαντζακικές περιγραφές εν ώρα πτήσης μοιάζουν να είναι προσωπικές αναφορές- εντυπώσεις από τα πρώτα μακρινά ταξίδια του συγγραφέα με αεροπλάνο για το πώς ο ίδιος κοιτούσε τον κόσμο από ψηλά. Ακολουθούμε συνεπώς όλη την πορεία που διανύει ο κεντρικός ήρωας Φιρούζ Σαχ σε ουρανό και γη.
» Δεν ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να μεταφέρουμε το έργο στη σκηνή καθώς στο Φτερωτό Άλογο συναντάμε μεν το γλωσσικό ιδίωμα του συγγραφέα αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο στα άλλα του έργα. Ο Νίκος Καζαντζάκης, απευθυνόμενος σε παιδιά, αφού πρόκειται για παιδική λογοτεχνία, φρόντισε ο λόγος να είναι πλήρως κατανοητός στους μικρούς αποδέκτες του κειμένου διατηρώντας όμως ταυτόχρονα την προσωπική του σφραγίδα. Εμείς προσπαθήσαμε να μείνουμε πιστοί σε αυτό το ιδίωμα, να το μεταφέρουμε αυτούσιο στη σκηνή και αυτό είναι μέρος της μαγείας του συγκεκριμένου κειμένου: η γλώσσα δεν ηχεί καθόλου ξένη στα παιδιά που έρχονται έτσι σε μία πρώτη επαφή με το μεγαλείο του κόσμου του σπουδαίου συγγραφέα.
» Τα σκηνικά δεν είναι απαραίτητα για να παρουσιάσεις μια ιστορία και στη δική μας περίπτωση θα ήταν κάτι που θα περιόριζε τόσο εμάς όσο και την φαντασία των μικρών μας θεατών. Μέσα από πολλούς αυτοσχεδιασμούς οι ηθοποιοί κατάφεραν να δημιουργούν τα πάντα με τα σώματά τους: από παλάτια και βουνά μέχρι λιβάδια και άλογα, χρησιμοποιώντας βοηθητικά και μόνο κάποια υφάσματα. Έτσι, δίνεται μία κινηματογραφική αίσθηση στην πορεία της ιστορίας μέσα από μια συνεχόμενη εναλλαγή εικόνων και χαρακτήρων με ατμόσφαιρες που διαδέχονται η μία την άλλη σε γοργό ρυθμό. Τα σκηνικά δεν λείπουν σε κανέναν, ούτε στους μικρούς αλλά ούτε και στους μεγάλους.
» Τα παιδιά ενθουσιάζονται εξ αρχής με την είσοδό τους στον χώρο καθώς δεν θυμίζει σε τίποτα την τυπική θεατρική σκηνή. Μπαίνουν μέσα σε ένα Καραβάν Σαράι, σε μία ανατολίτικη κατασκήνωση της μακρινής ερήμου, σε ένα παλάτι από ύφασμα και κάθονται σε μαξιλάρες παρακολουθώντας έτσι την ιστορία του Φιρούζ Σαχ σαν πραγματικοί συνταξιδιώτες. Οι ηθοποιοί παίζουν σε απόσταση αναπνοής από τους θεατές και τους καλούν να λάβουν μέρος στην ιστορία. Αυτή η συνθήκη, ο καταιγιστικός ρυθμός του έργου και η γρήγορη εναλλαγή των εικόνων σε συνδυασμό με τα τραγούδια και την ζωντανή μουσική κάνουν τους μικρούς θεατές να μένουν με τα μάτια ορθάνοιχτα παρακολουθώντας το ταξίδι του ήρωα, τις ανατροπές και τις εξελίξεις με αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι τέλους».
Τι μας είπε για τα ιστορικά γεγονότα και τη σχέση τους με το σήμερα, τους ακίνητους ταξιδιώτες και την παράσταση «Ματαρόα στον ορίζοντα» στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ
11°
