Όσοι από εσάς βρεθείτε την Κυριακή 3 ή τη Δευτέρα 4 Απριλίου, στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης του Μεγάρου Μουσικής, θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε τον Φρανκ Πέτερ Τσίμμερμαν, έναν από τους σπουδαιότερους βιολονίστες της εποχής μας· την Ορχήστρα Νέων Γκούσταβ Μάλερ και τον Ντάβιντ Άφχκαμ, έναν από τους πλέον καταξιωμένους γερμανούς αρχιμουσικούς της νέας γενιάς, να ξεδιπλώνουν το ταλέντο τους σε δύο συναυλίες με μουσικά έργα υψηλών απαιτήσεων. Ποια είναι όμως αυτή η ορχήστρα; Για να την γνωρίσουμε καλύτερα, θα πρέπει να κάνουμε ένα άλμα στο χρόνο και να πάμε πίσω, στο 1986.
Φωτό: Gregor Khuen Belasi
Η ορχήστρα που ενώνει
Οι γνώστες λένε πως κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να ξεπεράσει την απαράμιλλη εκτέλεση των έργων του Μάλερ του Κλαούντιο Αμπάντο. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που η ορχήστρα νέων μουσικών που ίδρυσε ο αξέχαστος Ιταλός μαέστρος, φέρει το όνομα του αγαπημένου του συνθέτη: Gustav Mahler Jugendorchester. Μια ορχήστρα που θα πρόσφερε σε νέους, ταλαντούχους μουσικούς –τους οποίους ο Αμπάντο πάντα στήριζε με θέρμη– από την Αυστρία, την πρώην Τσεχοσλοβακία και την Ουγγαρία, την ευκαιρία να συνεργαστούν με σημαντικούς μαέστρους και σολίστ της εποχής τους. Η πρωτοβουλία του αυτή, που έλαβε σάρκα και οστά το 1986, πριν από 30 ακριβώς χρόνια, έκρυβε έναν ακόμη συμβολισμό: η Βιέννη, η Πράγα και η Τζιχλάβα της Τσεχίας, η Βουδαπέστη, η Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας, πόλεις-σταθμοί στη ζωή του Μάλερ, θα μπορούσαν με όχημα τη μουσική και τις κοινές πολιτιστικές τους παραδόσεις να ξεπεράσουν σύνορα και πολιτικές, να δημιουργήσουν μεταξύ τους έναν μοναδικό δεσμό, να φέρουν πιο κοντά τη Δυτική με την Ανατολική Ευρώπη – ας μην ξεχνάμε ότι ο «Ψυχρός Πόλεμος» δεν είχε ακόμα τελειώσει…
Φωτό: Cosimo Filippini
Πράγματι, η Gustav Mahler Jugendorchester έγινε η πρώτη διεθνής ορχήστρα νέων που διοργάνωσε δωρεάν οντισιόν σε μουσικούς από χώρες του –πρώην– ανατολικού μπλοκ. Οι ακροάσεις ξεκίνησαν το 1986 στην πρώην Τσεχοσλοβακία, συνεχίστηκαν το 1988 στην πρώην Ανατολική Γερμανία και το 1990 έφτασαν μέχρι την πρώην Σοβιετική Ένωση. Δύο χρόνια αργότερα, το 1992, όταν η Ευρώπη έπαψε πλέον να μοιράζεται στα δύο, η Gustav Mahler Jugendorchester άνοιξε και τα δικά της «σύνορα» και από τότε γίνονται δεκτοί νέοι 16 μέχρι 26 χρονών, από 25 ευρωπαϊκές χώρες, με μοναδικό κριτήριο την αγάπη και το ταλέντο τους στη μουσική – στις ακροάσεις της συμμετέχουν πάνω από 2000 υποψήφιοι! «Είναι συναρπαστικό να βλέπεις την πραγματική Ευρώπη να αναδύεται μέσα από τη σφαίρα της τέχνης και του πολιτισμού, με πρωταγωνιστές νέους ανθρώπους – πέρα από επίσημες συνεδριάσεις και δηλώσεις» δηλώνει χαρακτηριστικά ο Δρ. Έρχαρτ Μπούσεκ, πρόεδρος της Ορχήστρας Νέων Γκούσταβ Μάλερ. Η GMJO, όπως την αποκαλούν, θεωρείται σήμερα η ορχήστρα νέων όλης της Ευρώπης και για το λόγο αυτό τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Το ρεπερτόριό της εκτείνεται από την κλασική έως τη σύγχρονη μουσική, με έμφαση στον Ρομαντισμό και τον ύστερο Ρομαντισμό. Στα 30 χρόνια της ζωής της, η επιθυμία του Κλαούντιο Αμπάντο να φέρει σε επαφή τους νέους μουσικούς με σημαντικούς μαέστρους και σολίστ έγινε πραγματικότητα. Εκτός από τον ίδιο, στο πόντιουμ της ορχήστρας βρέθηκαν διάσημοι αρχιμουσικοί όπως ο Σέιτζι Οζάουα, ο Πάβο Γέρβι, ο Αντόνιο Παπάνο, ο Κριστόφ Έσενμπαχ, ο Πιερ Μπουλέζ και πολλοί άλλοι αλλά και σολίστ διεθνούς φήμης όπως η Μάρτα Άργκεριχ, ή Αν Ζοφί Μούτερ, ο Γιούρι Μπασμέτ ή ο δικός μας Λεωνίδας Καβάκος.
Φωτό: Marcia Lessa
Φωτό: Marcia Lessa
Μικρά βιογραφικά
Φωτό: Felix Broede
* Ο Ντέιβιντ Άφχκαμ, ένας από τους πιο σημαντικούς μαέστρους που έβγαλε η Γερμανία τα τελευταία χρόνια (γεννήθηκε μόλις το 1983). Στα έξι του άρχισε μαθήματα πιάνου και βιολιού, ενώ σε ηλικία 15 ετών έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο Μουσικής του Φράιμπουργκ όπου μελέτησε πιάνο, θεωρητικά και διεύθυνση ορχήστρας και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Σχολή Μουσικής «Λιστ» της Βαϊμάρης. Το ταλέντο του δεν άργησε να αναγνωριστεί: 19 χρονών κερδίζει το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό πιάνου «Jugend Musiziert» και γίνεται ο πρώτος υπότροφος του Ιδρύματος «Μπέρναρντ Χάιτινκ» για Νέα Ταλέντα. Ο Χάιτινγκ τον επιλέγει ως βοηθό του στη διεύθυνση της ορχήστρας του Κονσέρτχεμπαου του Άμστερνταμ και της Συμφωνικής του Σικάγου και το 2008. Με τη βράβευσή του στον διαγωνισμό διεύθυνσης ορχήστρας «Ντονατέλλα Φλικ», εξασφαλίζει διετές συμβόλαιο με τη Συμφωνική του Λονδίνου δίπλα στον διάσημο μαέστρο Βάλερι Γκεργκίεφ. Δύο χρόνια αργότερα κερδίζει το βραβείο νεαρών μαέστρων του «Nestlé and Salzburg Festival». Σήμερα, ο Ντάβιντ Άφκχαμ είναι ο βασικός μαέστρος της Εθνικής Ορχήστρας και Χορωδίας της Ισπανίας και συγχρόνως συνεργάζεται με μερικές από τις καλύτερες ορχήστρες και τα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα και φεστιβάλ της Ευρώπης και της Αμερικής. Έχοντας διατελέσει επί τρία χρόνια βοηθός αρχιμουσικός της Ορχήστρας Νέων Γκούσταβ Μάλερ, αυτή την άνοιξη ανεβαίνει και πάλι στο πόντιουμ, στο πλαίσιο της φετινής πασχαλινής περιοδείας της σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις που είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Πιερ Μπουλέζ.
Φωτό: Harald Hoffmann
* Πριν ένα περίπου χρόνο το όνομα του Φρανκ Πέτερ Τσίμμερμαν απασχόλησε τον τύπο με αφορμή όχι κάποιο από τα πολυαναμενόμενα ρεσιτάλ του αλλά γιατί είχε αναγκαστεί να αποχωριστεί την αγαπημένη του «Lady Inchiquin», ένα σπάνιο Στραντιβάριους του 1711 με τη λήξη της περιόδου ενοικίασής του – δυστυχώς τα πολύτιμα αυτά μουσικά όργανα σπάνια ανήκουν στους ίδιους τους βιολονίστες. Ευτυχώς, τον φετινό Ιανουάριο, ένα άλλο βιολί Στραντιβάριους, ο «Général Dupont» του 1727 έφτασε στα χέρια του –του το δάνεισε ο φιλόμουσος επιχειρηματίας Mr Yu, ο πρώτος και μοναδικός μέχρι στιγμής Κινέζος που έχει στην κατοχή του ένα Στραντιβάριους– και με αυτό θα τον απολαύσουμε στην Αθήνα. Ο Τσίμμερμαν γεννήθηκε το 1965 στη Γερμανία, άρχισε να παίζει βιολί στα 5 του χρόνια και έδωσε το πρώτο του κονσέρτο με ορχήστρα στα 10! Σπούδασε δίπλα στον Βάλερι Γκραντόφ και η ερμηνευτική του ευαισθησία, η μουσικότητά του και το ιδιοφυές του παίξιμο έκαναν το άστρο του να λάμψει πολύ γρήγορα. Η διαρκής παρουσία του στο μουσικό στερέωμα, εδώ και 30 σχεδόν χρόνια, τα πολυάριθμα βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς, οι τιμητικές διακρίσεις και κυρίως η σύμπραξή του ως σολίστ με τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου απέδειξαν ότι δεν ήταν διάττοντας αστέρας αλλά ένας από τους σπουδαιότερους βιρτουόζους της εποχής μας. Το ρεπερτόριό του εκτείνεται από τον Κλασικισμό και τον Ρομαντισμό έως τις μέρες μας και στον εντυπωσιακό αριθμό των ηχογραφήσεών του περιλαμβάνονται σχεδόν όλα τα σημαντικά έργα του ρεπερτορίου για βιολί. Σύγχρονοι δημιουργοί έχουν γράψει κοντσέρτα ειδικά γι’ αυτόν ενώ ο ίδιος παρουσιάζει συχνά έργα σύγχρονων συνθετών σε πρώτη εκτέλεση. Απόδειξη, τέλος της αγάπης του για τη μουσική δωματίου είναι το Trio Zimmermann, το τρίο εγχόρδων που δημιούργησε το 2007, με τον Αντουάν Ταμεστίτ (βιόλα) και τον Κριστιάν Πολτέρα (βιολοντσέλλο) με το οποίο ο Τσίμμερμαν πραγματοποιεί ζωντανές εμφανίσεις, περιοδείες και ηχογραφήσεις.
Info: Gustav Mahler Jugendorchester σε έργα Μπετόβεν, Ντυτιγέ, Λίγκετι και Μπάρτοκ. Διεύθυνση ορχήστρας: David Afkham. Σολίστ (βιολί): Frank Peter Zimmermann. Πότε: Κυριακή 3 και Δευτέρα 4 Απριλίου (20.30). Πού: Μέγαρο Μουσικής, Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης. 16 € (Ζώνη Γ) ● €30 (Ζώνη Β) ● €43 (Ζώνη Α) ● €60 (Διακεκριμένη Ζώνη). Φοιτητές, νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ: €8,50 ● Πολύτεκνοι, 65+: €11
Τι μας είπε για τα ιστορικά γεγονότα και τη σχέση τους με το σήμερα, τους ακίνητους ταξιδιώτες και την παράσταση «Ματαρόα στον ορίζοντα» στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ
12°
