Την περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης στη δεκαετία του 1920, στην Αμερική, τότε που «η τζαζ ήταν καυτή και το τζιν παγωμένο», οι μικρές λολίτες (για να μην πούμε τίποτα χειρότερο) ονομάζονταν flappers. Κορίτσια που κουνούσαν φλαπ-φλαπ την ουρά τους, ή μικρά κλωσοπουλάκια που ετοιμάζοντας να ανοίξουν φλαπ-φλαπ τα φτερά τους. Στρόγγυλες και σέξι, με κοντές φούστες και λεπτές φωνές, κοντό μπομπέ μαλλί (τολμηρό για την εποχή) και έντονο μακιγιάζ, ανοιγόκλεινα αθώα, φλαπ-φλαπ τις βλεφαρίδες τους και ζούσαν την περιπέτεια, αναζητώντας συνήθως έναν Sugar Daddy για να του χαρίσουν την καρδιά τους. Έπιναν, κάπνιζαν, χόρευαν, άκουγαν τζαζ και σχεδίαζαν σαν οχτάρια την αμερικάνικη κουλτούρα με κάθε ελιγμό των γοφών τους.
Διάσημη flapper της εποχής της τζαζ ήταν η Betty Boop, ένα μικρό άτακτο καρτούν που πρωταγωνίστησε σε πολλά ταινιάκια της δεκαετίας του 1930 και, ενώ η εξέλιξη του χαρακτήρα από τους σχεδιαστές την «διόρθωσε» ως πιο σεμνή, η ίδια η Betty Boop παρέμεινε ως η πιο χαρακτηριστική εικόνα του «σεξ χωρίς λεζάντα».
Στις 11 Μαρτίου 1932, τα Fleischer Studios, στη σειρά ταινιών μικρού μήκους με κινούμενα σχέδια Talkartoon, έβαλαν σε ένα φιλμάκι, δύο pop ήρωες της περιόδου να συναντιούνται, δημιουργώντας χωρίς να το φαντάζονται, pop ιστορία. Η Betty Boop συνυπήρχε με τον «πιο κουλ άνθρωπο της τζαζ», τον Cab Calloway, το αστέρι του Cotton Club στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης, υπό τους ήχους ενός ιστορικού κομματιού, του “Minnie the Moocher”.
Ποια ήταν η "Minnie the Moocher";
Το ταινιάκι είχε τον ίδιο τίτλο με το τραγούδι, το οποίο ο Calloway το ηχογράφησε ειδικά για το φιλμ. Πρόκειται για ένα κλασικό φολκ κομμάτι, η πατρότητα του οποίου χάνεται στα βάθη του αμερικάνικου West, αρχικά γνωστό ως "St. James Infirmary Blues" ή και "Gambler's Blues" που του έδωσε τεράστια φήμη ο Louis Armstrong παίζοντάς το με την τρομπέτα του σε μία ηχογράφηση του 1928. Σε μία άλλη εκδοχή του, το είχε τραγουδήσει μέχρι και η διάσημη δηλητηριώδης σταρ Μπέτι Ντέηβις στην ταινία της The Cabin in the Cotton.
Και όπως συμβαίνει με όλα τα παραδοσιακά κομμάτια, οι στίχοι και οι τρόποι ερμηνείας άλλαζαν κατά το δοκούν και κατά το ύφος του κάθε ερμηνευτή.
Ο Calloway με την ορχήστρα του το ηχογράφησε ως "Minnie the Moocher" το 1931 και πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο κομμάτια, κάνοντάς το ένα κλασικό τζαζ στάνταρ και καθιερώνοντας το «ακαταλαβίστικο στιλ» στους στίχους (που ήταν το φόρτε του Calloway) ως στιλ "scat". Ένας εκρηκτικός περφόρμερ μπορούσε να παρασύρεται από το «κύλισμα» της τζαζ και να παίζει με τα λόγια δημιουργώντας μία ακαταμάχητη μπούρδα («Χαϊ – Ντι – Χαϊ – Ντι – Χαϊ – Ντι – Χαϊ») στην οποία καλούσε το κοινό να τον ακολουθεί και να απαντά. Και απογειώνοντάς το, έκανε θεσπέσια λεκτικά ακροβατικά, ένα proto-rap είδος με φράσεις χωρίς νόημα που προφέρονταν καταιγιστικά σαν γλωσσοδέτες ενώ το κοινό, προσπαθώντας να απαντήσει ξεκαρδιζόταν στα γέλια. Απολαυστικό. Τζάζι. Πολλοί μεγάλοι ερμηνευτές έδιναν το προσωπικό τους scat στιλ, όπως η Ella Fitzgerald.
Ακαταλαβίστικοι ή όχι, οι στίχοι του «Μούτσερ» είχαν πλήθος από αργκό και αναφορές σε ναρκωτικά. Ο "Smokey" είναι κάποιος που μετονομάζεται σε "cokey", κοκαϊνομανή. Η φράση "kicking the gong around" σήμαινε ότι κάποιος καπνίζει όπιο. «Κοπάνησα το γκονγκ». Δεν ακούγεται κι άσχημο. Ειδικά όταν ακούγεται σε ταινιάκι καρτούν.
Τον Νοέμβριο του 1951, το περιοδικό Jet δημοσίευσε μία εκδοχή για το ποια ήταν «Η Μίνι η Μούτσερ», η ζητιάνα η μακαρίτισσα:
Η Minnie Gayton, μια 82χρονη γυναίκα, γνωστή σε όλους, που κυκλοφορούσε στους κεντρικούς δρόμους της Indianapolis σέρνοντας ένα παιδικό καροτσάκι και ζητιάνευε από τα μπακάλικα, τρόφιμα. Κοιμόταν στις εισόδους σπιτιών, σε υπόστεγα και σε γκαράζ. Τη βρήκαν νεκρή, κάτω από ένα υπόστεγο, σκεπασμένη από το χιόνι, στη μεγάλη χιονοθύελλα του 1920.
Στην πιο εκτενή εκδοχή του τραγουδιού από τον Calloway η Minnie και ο Smokey μπαίνουν στη φυλακή, εκείνη πληρώνει την εγγύηση για τον Smokey αλλά αυτός την εγκαταλείπει εκεί. Τελικά η Minnie καταλήγει "εκεί που τοποθετούνε τους τρελάρες", όπου και πεθαίνει. Κακομοίρα, "Poor Min, poor Min".
Το ταινιάκι
Στο σκηνοθετημένο από τον Dave Fleischer και με animation των Willard Bowsky και Ralph Somerville ταινιάκι, βλέπουμε την Betty Boop να ζορίζεται στο σπίτι, από τη μαμά της και τον μπαμπά της, επειδή δεν τρώει το φαγητό της: το 'Hasenpfeffer' που μάλλον πρόκειται για ένα είδος στιφάδου με λαγό, γερμανικό πιάτο. Η ονομασία του φαγητού αλλά και η προφορά της Betty Boop και των γονιών της φανερώνουν ότι μάλλον πρόκειται για Εβραίους της διασποράς.
Κι έτσι η μικρή λολίτα αποφασίζει να το σκάσει από το σπίτι της, μαζί με τον φίλο της Bimbo. Στην περιπλάνησή ανάμεσα στους κινδύνους που τους παραμονεύουν «μακριά από το σπίτι», χάνονται σε ένα στοιχειωμένο δάσος γεμάτο φαντάσματα που, για να τα αποφύγουν, κρύβονται σε μία σκοτεινή σπηλιά. Κι εκεί εμφανίζεται ο Cab Calloway, ως μορμολύκειο, ένας μπαμπούλας – φάντασμα ενός χταποδιού που τραγουδάει την «Μίνι τη Ζητιάνα» με μία μπάντα από σκελετούς και λοιπά τέρατα.
Το σπουδαίο με την ταινία αυτή είναι ότι ο χορός του χταποδιού βασίστηκε στον σχεδιασμό του, επάνω στην κινηματογραφημένη ερμηνεία του Calloway – στροφές, βήματα, κίνηση των χεριών, όλα. Και αυτή η εξαιρετική σκηνή υπάρχει στην αρχή του φιλμ, δίνοντάς μας όχι μόνο την υπέροχη κίνηση και κοφτερό στιλ του μουσικού αλλά και σαν ιστορικό ντοκουμέντο, την πρώτη του καταγεγραμμένη εμφάνιση σε φιλμ. Για λίγα δευτερόλεπτα, αυθεντικός αέρας Κότον Κλαμπ.
Οι σκηνές του χορού των φαντασμάτων είναι σουρεαλιστικές και πραγματικά, θυμίζουν «σαν να έχεις βαρέσει το γκονγκ». Οι φανς της μοντέρνας pop κουλτούρας θα αναγνωρίσουν μέσα σε αυτές τις σκηνές τις επιρροές του Disney, αργότερα, σε ταινίες όπως το «Ντάμπο το ελεφαντάκι» και «Φαντασία» αλλά και τον «Χριστουγεννιάτικο εφιάλτη» του Τιμ Μπάρτον.
Ήταν η περίοδος εκείνη που τα κινούμενα σχέδια δεν θεωρούνταν είδος προς παιδική ψυχαγωγία και οι δημιουργοί μπορούσαν πραγματικά τη φαντασία τους να οργιάζει. Μέσα στην ελαστική τους ευκολία και το απεριόριστο των δυνατοτήτων ενός μολυβιού σε ένα χέρι, τα καρτούνς όπως αυτό έπαιρναν τους θεατές σε σκοτεινά σημεία γράφοντας την ιστορία των επόμενων Halloweens.
Το 1980 ο Cab Calloway ήταν 73 ετών και ο John Landis, ετοιμάζοντας τους Blues Brothers για τον κινηματογράφο, του ζήτησε να ερμηνεύσει το κομμάτι υποδυόμενος έναν ιεροκήρυκα σε μία εκκλησία ο οποίος ξεσηκώνει το εκκλησίασμα με το τραγούδι του και όλα μετατρέπονται ξαφνικά σε ένα εκρηκτικό τζαζ κλαμπ. Είναι η κορυφαία σκηνή της ταινίας και μας δίνει μία άλλη εκδοχή του γερασμένου πια αλλά πάντα τεχνίτη του scat, καλλιτέχνη με μία ιδανικής λεπτομέρεια: Ο John Landis διηγείται ότι ο Calloway αρχικά ήθελε να τραγουδήσει μία disco διασκευή του τραγουδιού. Ο Landis επέμενε να είναι το αυθεντικό, swing τραγούδι, σώζοντας έτσι και τη φήμη του Calloway – αλλά και την ταινία προφανώς.
12°
