Κάθε εποχή έχει τη μουσική της; Όχι ακριβώς, αλλά με έναν τρόπο η μελαγχολία της τζαζ ταιριάζει στη μελαγχολία μιας (βροχερής) φθινοπωρινής μέρας. Το λέει και ο Ιπποκράτης. Σύμφωνα με τη θεωρία του των τεσσάρων χυμών, το αίμα, το φλέγμα, η κίτρινη και η μαύρη χολή είναι οι τέσσερις χυμοί που αντιπροσωπεύουν υγρά τα οποία κυκλοφορούν στο σώμα. Μεταφορικά ο κάθε χυμός σχετίζεται με ένα συναίσθημα – το αίμα με τη χαρά, το φλέγμα με την ανησυχία και την παθητικότητα, η κίτρινη χολή με το θυμό και η μαύρη χολή με τη μελαγχολία (μέλας+χολή). Το καλοκαίρι το αίμα ενισχύεται επειδή οι μέρες γίνονται όλο και πιο ζεστές, ενώ το φθινόπωρο οι ισορροπίες αλλάζουν και κυριαρχεί η μέλαινα χολή. Ίσως γιατί ξαναψάχνεις να βρεις τη θέση σου μετά τη ραστώνη του καλοκαιριού, ή γιατί η μετάβαση από το καλοκαίρι στο χειμώνα περνάει από αυτές τις μέρες που το φως λιγοστεύει, η θερμοκρασία υποχωρεί και τα δέντρα ρίχνουν τα φύλλα τους.
Λίγο μετά το καλοκαίρι οι μέρες συνεχίζουν να μοιάζουν καλοκαιρινές αλλά δεν είναι. Δεν είναι λόγος αυτός για να μελαγχολήσεις; Μπορεί και όχι. Πάντως ο Ιπποκράτης πρώτος διέγνωσε τη μελαγχολία ως ασθένεια, «όταν η δυσθυμία και ο φόβος έχουν διάρκεια», αλλά και πρώτος αυτός συνέδεσε την ανθρώπινη διάθεση όχι με κάτι έξω από μας, όπως οι θεοί, αλλά με τους χυμούς που ενυπάρχουν στο σώμα μας. Δεν έχουμε σταματήσει να αντιστεκόμαστε σε αυτή την ιδέα, αλλά μπορεί να γίνει το ορμητήριό μας: Το κέντρο των συναισθημάτων μας βρίσκεται μέσα μας. Κι αν η μελαγχολία είναι σύμπτωμα (και) των καιρών μας, είναι ωστόσο αναπόσπαστο κομμάτι της ισορροπίας μας, αρκεί να μπορεί να κινείται μαζί μας, με τον τρόπο που αναδεύονται τα υγρά, πλάι στους άλλους μας χυμούς. I ’ve got the blues λένε οι τζαζίστες και δίνουν τον τόνο... Υγρασία με ζέστη. Συννεφιά. Ήλιος μετά τη βροχή.
20°
