Η 17χρονη «Ladybird» ασφυκτιά στο βαρετό Σακραμέντο κι ονειρεύεται να φύγει για σπουδές στη Νέα Υόρκη, εκεί που «μπορούν να πραγματοποιηθούν όλα τα όνειρά σου», αν και οι σχολές που επιλέγει δεν ανταποκρίνονται ούτε στις ικανότητές της (είναι μια μάλλον μέτρια μαθήτρια) αλλά ούτε και στα περιορισμένα οικονομικά δεδομένα της οικογένειάς της.
Το «Ladybird» είναι μια μικρομέγαλη ταινία για μια μπερδεμένη κοπέλα που νιώθει ότι δεν έχει την αναγνώριση που της αξίζει. Η γλυκόπικρη ιστορία ενηλικίωσης που επιλέγει για την ολόφρεσκη πρώτη σκηνοθετική δουλειά της η 35χρονη ηθοποιός Γκρέτα Γκέργουικ είναι φανερό ότι έχει έντονα αυτοβιογραφικά στοιχεία. Ακόμη και το Σακραμέντο του 2002 είναι η γενέτειρα της Γκέργουικ η οποία εκείνη την εποχή βρισκόταν στην ίδια σχεδόν ηλικία με την ηρωίδα της. Το ταξίδι εσωτερικής ανακάλυψης που οδηγείται η Ladybird (έχει «βαφτίσει» η ίδια τον εαυτό της, ενώ το πραγματικό της όνομα το μαθαίνουμε μόλις στο τέλος του φιλμ) λαμβάνει τα χαρακτηριστικά μιας τρυφερής, ειλικρινούς ματιάς πάνω στα βάσανα της εφηβείας. Η Ladybird πνίγεται από την κλειστή κοινωνία του Σακραμέντο, απεχθάνεται την αυστηρή θρησκευτική κατήχηση (οι προοδευτικοί κατά τα άλλα γονείς την έχουν γράψει σε θρησκευτικό σχολείο λόγω οικονομικών προβλημάτων), δυσκολεύεται να κάνει φίλους και αδημονεί να γνωρίσει τον πρώτο έρωτα. Πληθωρική, εκρηκτική αλλά και αθεράπευτα ρομαντική (κλαίει μαζί με τη μητέρα της με την οποία έχει μια εκρηκτική σχέση αγάπης-μίσους, ακούγοντας σε κασέτες τα «Σταφύλια της οργής» του Στάινμπεκ) η μπερδεμένη17χρονη προσπαθεί να λύσει τις διαφορές κυρίως με τη μάνα της αλλά και με τον εαυτό της. Όμως κάθε φορά που νομίζει ότι κάνει ένα βήμα προς τα εμπρός στην πραγματικότητα πηγαίνει δύο βήματα πίσω και το θλιβερό Σακραμέντο την υπενθυμίζει διαρκώς τη θέση της, η οποία βρίσκεται «στη λάθος πλευρά των σιδηροδρομικών γραμμών της πόλης». Αν και οι πέντε οσκαρικές υποψηφιότητες ακούγονται υπερβολικές (και μάλλον είναι παρότι οι ερμηνείες των Ρόναν και Μέτλαφ στους γυναικείους ρόλους αξίζουν και με το παραπάνω τη διάκριση) για το φιλμ, δεν μπορούμε να μη βγάλουμε το καπέλο στην Γκέργουικ για τον απολαυστικό, συγκινητικό, χιουμοριστικό και πάνω από όλα επιδέξιο τρόπο με τον οποίο δίνει το χαρακτήρα της Ladybird. Τόσο ανθρώπινο, ρεαλιστικό και αφοπλιστικό κοριτσίστικο πορτρέτο είχαμε καιρό να δούμε.
Σε μια δυστοπική κοινωνία όπου μια παγκόσμια εταιρεία ελέγχει όλους τους πόρους της γης ένας επιστήμονας γενετικής προσπαθεί να εντοπίσει τα ίχνη ενός εξαφανισμένου συναδέλφου του που είχε μια ριζοσπαστική ιδέα για τη λύση του προβλήματος της έλλειψης τροφίμων.
Ο Σεμίχ Καπλάνογλου μετά από την τριλογία του Γιουσούφ («Μέλι», «Γάλα», «Αυγό») που είχε σαφέστατο νεορεαλιστικό προσανατολισμό, στρέφεται για πρώτη φορά στην καριέρα του στο είδος της επιστημονικής φαντασίας. Ο «Σπόρος» ξεκινάει από εφιαλτικές εικόνες ενός κοντινού μέλλοντος για να μετατραπεί σε ένα μυστικιστικό road movie εσωτερικής αναζήτησης. Η χρήση του ασπρόμαυρου φιλμ που επιλέγει ο τούρκος σκηνοθέτης έχει διττό σκοπό. Από τη μία καλύπτει τις πιθανές χρωματικές ατέλειες που θα έπλητταν την ενότητα του πεδίου λόγω των πολλών γυρισμάτων σε διαφορετικές περιοχές (τα γυρίσματα από την Καππαδοκία μέχρι το Ντιτρόιτ κράτησαν σχεδόν ένα χρόνο) κι από την άλλη τονίζει το κοντράστ μεταξύ της σκούρας γκρίζας δυσοίωνης πραγματικότητας που παρακολουθούμε στην αρχή του φιλμ και του πιο φωτεινού, ανοιχτού λευκού που αφήνει μια νότα ελπίδας και αισιοδοξίας στο φινάλε. Όμως παρά τα κρίσιμα υπαρξιακά ερωτήματα και τις ισχυρές –ταρκοφσκικής υφής– εικόνες, ο «Σπόρος» γίνεται ένα δυσκίνητο, φιλοσοφικό έργο με αρκετές σεναριακές πληγές οι περισσότερες εκ των οποίων σχετίζονται με την αδυναμία του Καπλάνογλου να συνδέσει τις πολιτικές θέσεις (το προσφυγικό, το τέλος της ιστορίας) με μια λανθάνουσα θρησκευτικότητα και μεταφυσική χροιά σε ένα ενιαίο αφηγηματικό όχημα.
Μια πρίμα μπαλαρίνα που σταμάτα την καριέρα της στο χορό ύστερα από έναn άσχημο τραυματισμό, αναγκάζεται να πάρει μέρος στη σκληρή εκπαίδευση μιας ειδικής στρατιωτικής σχολής που εκπαιδεύει τα νεαρά μέλη της να χρησιμοποιούν το σώμα και το μυαλό τους ως όπλα.
Ο σκηνοθέτης του «Hungergames» Φράνσις Λόρενς καθοδηγεί την αγαπημένη του πρωταγωνίστρια Τζένιφερ Λόρενς σε άλλο ένα φιλμ όπου όμως τον πρώτο λόγο δεν έχει η δράση, όπως τα προηγούμενα, αλλά το σεξ και η βία. Το κλίμα του Ψυχρού Πολέμου είναι απλώς το πρόσχημα για να απεικονιστεί ένα σκηνικό θανάσιμου σεξ με την ηρωίδα να μη διστάζει να χρησιμοποιεί τις φονικές καμπύλες της για την κατατρόπωση του εχθρού αλλά και την πραγματοποίηση του σχεδίου της. Η Λόρενς τα βγάζει πέρα άνετα με τοn ρόλο της (θα προκαλέσει ουρές στα ταμεία η είδηση των ημίγυμνων εμφανίσεών της στο φιλμ), η σκηνοθεσία διαθέτει το knowhow για το τι ζητά το κοινό αλλά το χαοτικό σενάριο με τις ελάχιστα πειστικές –με μπόλικο αίμα– ανατροπές θα απωθήσουν τον πιο σκεπτόμενο θεατή.
Σε μια μικρή ακτή κοντά στη Μασσαλία συγκεντρώνονται στο σπίτι ενός άρρωστου ηλικιωμένου τα τρία του παιδιά: η Άντζελα, μια ηθοποιός που ζει στο Παρίσι, ο Ζοζέφ, που έχει ερωτευτεί μια γυναίκα που έχει τα μισά του χρόνια και ο Αρμάν, ο μόνος που έχει μείνει πίσω και λειτουργεί το μικρό οικογενειακό εστιατόριο.
Τα τρία αποξενωμένα αδέλφια μοιράζονται συναισθήματα, αναμνήσεις, ενοχές και μυστικά από το παρελθόν και κυρίως από τα ξένοιαστα παιδικά χρόνια. Ο σκηνοθέτης του «Χιόνια στο Κιλιμάντζαρο» κινείται στον ίδιο ιδεολογικό άξονα εκείνου του φιλμ: πολιτικός ρομαντισμός και ηθική ακεραιότητα (η κληρονομιά του πατέρα στα παιδιά του) αλλά και η πίκρα για το τέλος μιας εποχής. Στο «Κιλιμάντζαρο» όμως υπήρχε μια δυναμική που έκανε ακόμη και τις όποιες ενστάσεις να γεννούν γόνιμες καταστάσεις, ενώ εδώ η μελαγχολία και η απογοήτευση βαραίνουν τόσο πολύ στα καρέ – αρκετά ανιαρό κάποιες στιγμές το φιλμ– που ακόμη και το θεωρητικά ελπιδοφόρο φινάλε δεν μπορεί να λογιστεί ως τέτοιο. Ευτυχώς όμως που οι έννοιες του ανθρωπισμού (το κομμάτι με τα τρία προσφυγόπουλα) και της κοινωνικής δικαιοσύνης, προσδίδουν στο έργο την πολιτικοκοινωνική ανάγνωση που έχει τόσο ανάγκη.
ΑΚΌΜΗ
»»»Το γουστόζικο και τρυφερό ντοκιμαντέρ του Αγγελου Κοβότσου «Stringless» (**1/2) που κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο περσινό φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αφηγείται τις καθημερινές περιπέτειες ενός γυναικείου συγκροτήματος.
»»» Η «Γέννηση ενός ηγέτη» (TheChildhoodof a Leader) (**) του Μπρέιντι Κορμπέτ είναι ένα ελιτίστικο και βαρύ πολιτικό θρίλερ που χτίζει το πορτρέτο του ανερχόμενου κακού, σε μια ιστορία εμπνευσμένη από τις παιδικές ζωές πολλών διδακτόρων του 20ού αιώνα.
Τι μας είπε η πρωταγωνίστρια του βραβευμένου στις Κάννες «Grand Tour», λίγο πριν έρθει στην Αθήνα ως επίσημη καλεσμένη του 13ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου
11°
