Η ps[υ]art therapy gallery στον κύκλο συνομιλίας Art Therapy & Art παρουσιάζει το πρώτο μέρος του project ΜΕΤΑτροπή _᾽ΑΤροπος I, II, III τη Δευτέρα 25 Ιουνίου και ώρα 20:30.
Στο πρώτο μέρος, η εικαστικός Τζένη Μαρκέτου με το έργο “The Vampire of Smell” [video-art] και ο εικαστικός Φίλιππος Τσιτσόπουλος με την performance “Pervert Narcissist” θα αναπτύξουν έναν ιδιότυπο διάλογο με το έργο ενός λήπτη ψυχικής υγείας * και ενός κατά συρροήν δολοφόνου * *
Μπορεί το αμέριμνο του οικείου να εκτρέπεται στην ανησυχία του ανοίκειου την ίδια στιγμή; Πώς συνυπάρχουν η μυθολογική διάσταση της μοίρας [Άτροπος] και η διαταραχή [Μετατροπή]; Μια μετα-τροπή εντελεχής (εν-τελεώ-έχω), που εκφράζει την ολοκληρωμένη ακατάπαυστη μετατροπή του εν δυνάμει σε εν ενέργεια, εμπεριέχοντας μέσα της και την κινητοποιό έλλειψη και το τέλος. Ο Άλλος, το τέλος, η τρέλα, το μετά… ανήκουν στον τόπο πέραν του συμβολικού άξονα, πάνω στον οποίο αποτελούν μικρές σχισμές, μαύρες οπές που οδηγούν τη φαντασία στα χάη του πραγματικού. Χάη στα οποία οι ποιητές, οι δημιουργοί, οι καλλιτέχνες, οι θεραπευτές βουτούν για τον άνθρωπο, ώστε να αντέχει στον αφρό των κυμάτων.
Εστιάζοντας στη θεραπεία μέσω της Σύγχρονης Τέχνης και τις Επιμελητικές Πρακτικές, καθώς και στους τρόπους που η διατομεακή καλλιτεχνική πρακτική και η εικαστική δημιουργία μπορεί να συμβάλει στην ψυχική υγεία, οι εικαστικοί διερευνούν τη σχέση τέχνης και ψυχικής νόσου. Τα έργα της Μαρκέτου και του Τσιτσόπουλου συνομιλούν μεταξύ τους, καθώς και με έννοιες που απασχολούν τη σύγχρονη ψυχολογία, όπως ο ναρκισσισμός και η ψύχωση.
Η άμεση και ενδελεχής διείσδυση στα θέματα ψυχικής υγείας από τους δύο εικαστικούς βυθίζει τους θεατές σε μια οικεία, αλλά και ανήσυχη απεικόνιση περιβαλλόντων που διαπερνούν αισθησιασμό, οργή και βία.
Τα έργα περιστρέφονται γύρω από το δίπολο δράστη και θύματος και αναφέρονται στο ζήτημα της αναζήτησης θεραπείας που είναι συνυφασμένη με τη συνείδηση της αισθητικής και της τέχνης. Ωστόσο, και τα δύο έργα – δράσεις επικεντρώνονται στη βία της ύπαρξης και όχι μόνο στη σωματική πράξη. Οι εικαστικοί ενσαρκώνουν ρόλους καθώς ερευνούν πολιτικές ταυτότητες, όπως αυτές εκφράζονται στις έννοιες του αποκλεισμένου "Άλλου", της έμφυλης ταυτότητας, του φεμινιστικού υποκειμένου, του ψυχικά αρρώστου, του φυλακισμένου, κ.α.
Είτε επικεντρώνονται στην ιστορία ενός φαντασιακού δολοφόνου (“Vampire of Smell”) ή ενός νάρκισσου (“Pervert Narcisist”), είτε στην ψυχωτική μηχανή της βίας, οι έντονες ενσαρκώσεις των εικαστικών (ως δράση ή ως φίλμ) αποκαλύπτουν τις δομικές και συστηματικές συνέπειες των κοινωνικοπολιτικών συνθηκών και των ιστορικών συνθηκών που επηρεάζουν τη σύγχρονη πρόληψη της ψυχικής υγείας και τις κοινωνικές προκαταλήψεις σε σχέση με τους λήπτες ψυχικής υγείας. Μέσω μιας αφαιρετικής δομής τα έργα καλούν τον θεατή να συμμετάσχει στο εικαστικό γίγνεσθαι και τοποθετούν τον θεατή στη θέση του παραλήπτη αυτών των ιστοριών, αντιμετωπίζοντας άμεσα την εσωτερική λογική και τη δύναμη μιας καινοτόμου θεραπείας.
Στη πλαίσιο της έκθεσης θα υλοποιηθεί την 11η Ιουλίου η συμμετοχική παράσταση “Phantom Reading Hall”, που σχεδιάστηκε από την Τζένη Μαρκέτου για την έκθεση αυτή και που θα συνοδεύει το έργο της.
Η Τζένη Μαρκέτου είναι μια εικαστικός καλλιτέχνης, καθηγήτρια και συγγραφέας, η οποία γεννήθηκε στην Αθήνα και κατοικεί στη Νέα Υόρκη. Η δουλειά της Τζένης Μαρκέτου περιλαμβάνει βίντεο, εγκαταστάσεις, φωτογραφίες, δημόσιες παρεμβάσεις, περφόρμανς, διαδικτυακά projects, εκθέσεις και δημοσιεύσεις. Η δουλειά της έχει παρουσιαστεί διεθνώς στην Documenta 14, στη Βουλή των Σωμάτων, Αθήνα, στο Kassel: High Line Park, στη Νέα Υόρκη, στο Artium Museum της Ισπανίας, στο Museum Tinguely της Βασιλείας, στο Kumu Art Museum, στο Ταλίν της Εσθονίας, στο ZKM στην Καρλσρούη, στο New Museum της Νέας Υόρκης, στο Reina Sofia της Μαδρίτης, στο The Queens Museum, στο Apex Art της Νέας Υόρκης, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα, στην 1η Μπιενάλε της Cartagena de Indias στην Κολομβία, στην 5η και 6η Μπιενάλε της Αθήνας, στην Μπιενάλε της Valencia. Εκπροσώπησε της Ελλάδα στην Μπιενάλε του SaoPaolo, στη Βραζιλία και στη Manifesta, στη Διεθνή Ευρωπαϊκή Μπιενάλε. Δίδαξε στο Cooper Union School of Art στη Νέα Υόρκη, στο Institute for the Arts στην Καλιφόρνια, στο CALARTS στη Βαλένθια και πρόσφατα στη Ακαδημία Τεχνών στη Βασιλεία της Ελβετίας και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα (ASFA). Από το 2013 μέχρι το 2017 συμμετείχε στην Επιτροπή Καλλιτεχνών /ARTSpace for College Art AssociationInternational Conference και για τρία χρόνια ήταν η βασική επιμελήτρια για τα προγράμματα στο Media Lounge, που περιελάμβανε panels, εργαστήρια, προβολές και ανοιχτές συζητήσεις με διεθνείς συμμετοχές. Είναι συν-εκδότρια στο Οργανώνοντας από τη βάση/ ΠΟΣΟ σημαντικές είναι οι Συνελεύσεις; (Organizing from Below/HOW Assemblies Matter? 2017) στο περιοδικό Naked Punch (London & New York) στο οποίο παρέχονται οι θεωρητικές βάσεις για το project της «Πόσο σημαντικές είναι οι Συνελεύσεις;» (HOW Assemblies Matter?) για την 6η Μπιενάλε της Αθήνας, OMONOIA, 2016. Συνέβαλε στην έκδοση TheSchoolofEverything, 2017σε συνεργασία με την Documenta 14, Futura, στην Αθήνα και στο Kassel, και στην έκδοση PerformInterdependencyProject, 2017μια συνεργασία ανάμεσα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, όπου δίδαξε στο Τμήμα Οπτικοακουστικών Τεχνών, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στο Κάσελ (KunsthochschuleKassel) και στο Τμήμα Καλές Τέχνες και Μέσα Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών της Ζυρίχης. (Arts and Media, Zurich University of Arts). Έγραψε το βιβλίο Η Μεγάλη Νοσταλγία: Οι Έλληνες της Αστόρια, Βασίλισσες,Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα (The Great Longing: The Greeks of Astoria, Queens),στο οποίο περιλαμβάνονται φωτογραφίες της και συνεντεύξεις. Η Τζένη Μαρκέτου σπούδασε Φωτογραφία στο Corcoran School of Art, Washington, DC και στη συνέχεια πήρε BA και Μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στις Καλές Τέχνες στο Pratt Institute, Brooklyn, New York.
Ο Φίλιππος Τσιτσόπουλος γεννήθηκε το 1967 στην Αθήνα και ξεκίνησε τις σπουδές του στην ΑΣΚΤ της Θεσσαλονίκης και συνέχισε στη Μαδρίτη, όπου το 1996 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του. Είναι καλλιτέχνης που κινείται τόσο στον χώρο της ζωγραφικής, όσο και της ψηφιακής τέχνης και της τέχνης των εγκαταστάσεων. Έχει επίσης εργαστεί στο χώρο του διαδραστικού βιωματικού θεάτρου, του videotheater και της εικαστικής θεατρικής ερμηνείας, εξερευνώντας τα όρια του θεάτρου και της ζωγραφικής από το 1990. Οι εγκαταστάσεις βίντεο του Φίλιππου Τσιτσόπουλου έχουν παρουσιαστεί σε πολλές εκθέσεις και εκδηλώσεις. Ο ίδιος ζει στο Λονδίνο και στη Μαδρίτη. Οι εγκαταστάσεις και οι εικαστικές του θεατρικές ερμηνείες είναι ευρέως γνωστές σε πολλές σημαντικές εκθέσεις παγκοσμίως, όπως TheSerpentineGallery, στο FACTLiverpool, στο Bluecoat, στο FriezeArtFair του Λονδίνου, στην AlteNationalgalerie του Βερολίνου, δύο φορές στην TateModern, στα ToynbeeStudios και στο Artsadmin, στο CGACdeSantiagodeCompostela, και στο ChelseaTheater του Λονδίνου, μεταξύ άλλων.
Η Σωζήτα Γκουντούνα είναι διδάκτωρ ιστορίας της τέχνης και συγγραφέας του βιβλίου «Η αναπνοή του Μπέκετ: Αντι–θεατρικότητα και Εικαστικές τέχνες», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Edinburgh και Oxford University Press. Αναπτύσσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα με την UNICEF στο Άμπου Ντάμπι και επιλέχτηκε ως η πρώτη Andrew W. Mellon επιμελήτρια στο Iνστιτούτο Performa της Νέας Υόρκης, με διδακτικά καθήκοντα στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Επιμελήθηκε στην έκθεση Ντοκουμέντα με τον Πώλ Πρεσιάδο ένα πρόγραμμα με τη συμμετοχή της εικαστικού Κάρεν Φίνλευ. Υπήρξε σύμβουλος του Φεστιβάλ του Ιδρύματος Ωνάση στο Πολιτιστικό Κέντρο του Ωνάσειου στη Νέα Υόρκη. Δίδαξε στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Διαχείριση &Ανάδειξη Πολιτισμικών Αγαθών &Περιβάλλοντος», του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας &Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών &Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Έχει σπουδάσει Φιλοσο- φία, Θέατρο (ΒΑ) και Σκηνοθεσία στο Λονδίνο (MA: RADA Royal Academy of Dramatic Arts & Kings College London). Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου με θέμα τη σχέση των εικαστικών και παραστατικών τεχνών. Ως καλλιτεχνική διευθύντρια του Kappatos Athens Art Residency, επιμελήθηκε σειρά ατομι- κών εκθέσεων εικαστικών όπως οι Martin Creed, Santiago Sierra, Lynda Benglis, Marie Voignier, Roy Ascott και συνεργάστηκε για την παραγωγή της Marina Abramovic «Seven Deaths». Το 2008 ίδρυσε στο Λονδίνο την εταιρεία outoftheboxintermedia με παραγωγές στο ΕΜΣΤ, Μουσείο Μπενάκη, Tate Modern, Frieze London, Shunt Vaults, Hunterian Museum, French Institute. Είναι μέλος και είχε εκλεγεί το 2015 ως ταμίας του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης, AICA.
Η Έλενα Τονικίδη γεννήθηκε το 1967 στην Αθήνα. Έχει αρχικές σπουδές στη μονωδία και στη κοινωνική εργασία -1989-90. Στη συνέχεια καλές Tέχνες–Aισθητική της τέχνης και ψυχικές προσεγγίσεις -bildunngsprogramm für künstlerisch-ästhetische praxis, & psychologisches- 1994-1998 και Arts and Health Interdisciplinary and Expression Therapy GSASS Arts and Healing– 2013. Δραστηριοποιείται από το 2006 στην Ελλάδα σε τομείς συνάντησης της ψυχολογίας και της τέχνης (art-therapy), καθώς και την προβολή της εικαστικής δημιουργικότητας των ατόμων με ψυχικές διαταραχές με διευθυντική επιμέλεια έργου στην επιστημονική εταιρεία «Ψυχολογία-Τέχνη».
Έχει επιμεληθεί το: “1ο Διεθνές συμπόσιο μέσω τέχνης -‘Life and Art as one’ , παράλληλο πρόγραμμα της Μπιενάλε 5 του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης , 2015 και το project: ‘Αrt. ψυχο_Αρχιτεκτονική’, Labattoir Δήμος Θεσ/νικης, 2016. Έχει εποπτεύσει με γενικό σχεδιασμό τα project ‘art-introjection’, VillaBianca ,2015, ‘Remaster your shirt_scan your Ego’, Art walk, 50th Dimitria, Municipal Art Gallery, Thessaloniki, 2015, performance και installation – workshops: therapy_NOW_ art , Art Athina 17, Pafos 17, etc. Έχει δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, εργασίες σε συνέδρια ψυχιατρικής και τέχνης σε αυτό το πεδίο, 1 Μπιενάλε Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Διεπιστημονικό συνέδριο λήξης ῾Η έννοια της ετεροτοπίας στις τέχνες῾ ,2007, etc. Από το 2015 είναι επιστημονικός συνεργάτης της Α´ Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής κλινικής Α.Π.Θ , Γ.Ν Παπαγεωργίου στην Θεσσαλονίκη στο πρόγραμμα ‘ψυχοπαθολογία του λόγου’. Είναι International μέλος της American Art Therapy Association και από τον Ιανουάριο του 2018 έχει την επιμέλεια/εποπτεία έργου στην “ps[υ] art therapy gallery”, την πρώτη art therapy γκαλερί στην Ελλάδα.
Σχετικά με την ps[υ]art therapy gallery
Η τέχνη της «θεραπείας», η θεραπεία της «τέχνης» απαιτεί την εμπλοκή του ενδιαφερόμενου, του art therapist, του καλλιτέχνη με την ίδια την τέχνη. Η ps[υ]art therapy gallery απαντά στο κυρίως σώμα της κατανάλωσης, της εμπορευματοποίησης της τέχνης γιατί πιστεύει ότι η Τέχνη γίνεται πρωτίστως θεραπεία για όποιον «βυθίζεται» μέσα σ’ αυτήν. Παράλληλα, λειτουργεί ως «ενδιάμεσος χώρος», όπου οι διάλογοι μεταξύ τέχνης - ψυχολογίας - φιλοσοφίας - ανθρωπολογίας - κοινωνιολογίας να μπορούν να παραμείνουν ανοικτοί για νέες ιδέες, νοηματοδοτήσεις, συσχετίσεις, εμπνεύσεις, προβληματισμούς, συνειδητοποιήσεις αλλά και γόνιμες συγκρούσεις.
9°
