Καμιά φορά στις συνεντεύξεις συμβαίνει κάτι απρόσμενο: σε μαγεύει ο συνεντευξιαζόμενος, τόσο, που δυσκολεύεσαι μετά να αποδώσεις γραπτώς τα όσα ειπώθηκαν. Δυσκολεύεσαι να γράψεις γι’ αυτόν, γιατί ο ενθουσιασμός σου είναι τέτοιος που κάνει τις λέξεις να φαίνονται ασήμαντες.
Μια τέτοια περίπτωση είναι η Marjane Satrapi, η Ιρανή καλλιτέχνις που έφυγε από την πατρίδα της στην εφηβεία γιατί δεν μπορούσε να συμβιβαστεί με την καταπίεση. Την προσωπική της διαδρομή τη μάθαμε πολλοί απ’ το αριστούργημά της «Persepolis», το κόμιξ που έγινε ταινία και παρέσυρε εκατομμύρια ανθρώπους στην πολύ προσωπική της διαδρομή. Η Satrapi, απόγονος του αυτοκράτορα της Περσίας, με γονείς αριστερούς, προοδευτικούς και σχετικά ευκατάστατους, ήρθε στην Ευρώπη των ελευθεριών κοντά τριάντα χρόνια πριν και έζησε ως αλητάκι μέσα στα ναρκωτικά, ως παρίας, ως άστεγη, ως επαναστάτρια, ως καταθλιπτική, ως συγγραφέας, ως καταξιωμένη καλλιτέχνις, ως σκηνοθέτης πλέον. Έχει να πατήσει στο Ιράν 17 χρόνια. Ξερει ότι αν γυρίσει θα τη συλλάβουν. Δε μετανιώνει για τίποτα, δεν έχει ενοχές για τίποτα. Fuck that, λέει για οτιδήποτε της «φοριέται» και δεν το θέλει. Δε μασάει τα λόγια της, δεν κομπάζει. Ούτε είδωλο των Ιρανών θέλει να είναι, ούτε πρότυπο γυναίκας: πιστεύει ότι όλα πηγάζουν απ’ τον άνθρωπο και μόνο. Έτσι την έμαθαν οι γονείς της, που την μεγάλωσαν με την ιδέα ότι είναι ικανή για τα πάντα, και αν μελετήσει μπορεί να κάνει οτιδήποτε είναι ανθρωπίνως δυνατό. Και η ίδια εξελίχθηκε σε μια γυναίκα με ασύγκριτη πίστη στις δυνατότητες του ανθρώπου, ανεξαιρέτως φύλου και εθνικότητας.
Στις 30 Νοεμβρίου η Marjane Satrapi εμφανίζεται στη Στέγη, σε μια συνομιλία με τη γνωστή δημοσιογράφο Άννα Δαμιανίδη, με αφορμή το βιβλίο της πρώτης «Κεντήματα». Όπως και στο βιβλίο, όπου οι γυναίκες κάθονται γύρω από μια τσαγέρα και συζητούν για τη ζωή, τον έρωτα, την κοινωνία. Βέβαια η θεματολογία δεν είναι σίγουρη. Με τη Satrapi συνομιλήτρια όλα είναι πιθανά!
Παρακάτω ένα μέρος από όσα είπε στους δημοσιογράφους, λίγο πριν την εμφάνισή της.
Για τον εαυτό της
Ζω σαν ερημίτης. Είμαι πολύ κλειστός άνθρωπος, δεν βγαίνω έξω, πηγαίνω από το σπίτι μου στο στούντιό μου, και ξανά σπίτι μου. Έχω λίγους φίλους που είναι κι αυτοί έτσι, πάμε σινεμά ή σε κάποιο μικρό εστιατόριο, δεν πάω σε πάρτι, δεν έχω Facebook, Twitter, δεν απαντώ στα μέιλ μου. Και μου αρέσει αυτό, έχω κάνει τα πάντα για να το διατηρήσω. Νέοι άνθρωποι που έρχονται στο Παρίσι, Ιρανοί, έχουν προσπαθήσει να με συναντήσουν. Αλλά δεν πάω. Δεν μ’ αρέσει να συναντάω καινούργιους ανθρώπους, εδώ δεν έχω χρόνο για τον εαυτό μου και τους ανθρώπους που αγαπώ. Σιχαίνομαι την έκθεση, μ’ αρέσει να συναντάω κάποιους για λίγο, αλλά μέχρι εκεί. Μου αρέσει πολύ η μοναξιά.
Μια φορά μόνο, το έκανα, και μου άλλαξε τη ζωή. Ήρθε μια Ιρανή κοπέλα, πολύ νεότερη από μένα, και μου είπε πως όλα αυτά που γράφω για τη μαντήλα κ.λπ. είναι ωραία, αλλά είναι η πραγματικότητα της δικής μου εποχής, όχι της δικής της. Ότι τα δικά της προβλήματα είναι άλλα, ότι δεν θα βρει δουλειά κ.λπ. Μετά από αυτό σταμάτησα να με αντιμετωπίζω σαν «εκπρόσωπο» των Ιρανών, γιατί έχω χάσει την επαφή μου εδώ και χρόνια, και δεν θέλω να γίνω σαν τους ανθρώπους που ζουν σε μια φαντασίωση για αυτό που ήταν κάποτε η πατρίδα τους. Και ήμουν πολύ κοντά στο να γίνω έτσι.
Φυσικά και έχω μια νοσταλγία για το Ιράν, αλλά ό,τι πληροφορία έχω για εκεί είναι από δεύτερο χέρι – για ποιο λόγο να βγω να μιλήσω για κάτι που δεν ξέρω καλά; Θα ήταν απάτη. Νομίζω ότι τους αρέσω πάντως [στους νεαρούς Ιρανούς], ότι πιστεύουν ότι είμαι cool. Πιστεύω ότι όντως είμαι cool! Εγώ προτιμώ να παρατηρώ τους ανθρώπους από μακριά, μου αρέσει η απόσταση γιατί σου επιτρέπει να βλέπεις τα καλά στους ανθρώπους. Υπάρχει η καλή πλευρά.
Το εξώφυλλο του τεύχους 189 σχεδίασε για την ATHENS VOICE η Marjane Satrapi στις 14 Νοεμβρίου του 2007.
Όλοι ξέρουν ποιο είναι το αποτέλεσμα της Ακροδεξιάς. Ακόμα και εντελώς ηλίθιος να είσαι, με IQ 55, πας στο σχολείο δύο χρόνια και τα μαθαίνεις. Όλοι τα ξέρουν, και ακόμα το υποστηρίζουν. Έχω βαρεθεί να ακούω ότι πρέπει να καταλαβαίνουμε αυτούς τους ανθρώπους. Γιατί να καταλάβω ένα ρατσιστή; Είμαστε στο 2016, ετοιμαζόμαστε να στείλουμε ανθρώπους στον Άρη και ακόμα υπάρχουν άτομα που πιστεύουν ότι οι φυλές των ανθρώπων έχουν διαφορές. Δεν υπάρχει αυτό, υπάρχει η φυλή των γάτων και των ανθρώπων, αλλά ένας άνθρωπος είναι ένας άνθρωπος. Ο ρατσισμός είναι κάτι αρχαϊκό, όταν βλέπεις κάποιον που δεν σου μοιάζει, να ανάβει ένα λαμπάκι που να γράφει κίνδυνος. Αλλά αυτό ήταν 20 γαμημένες χιλάδες χρόνια πριν! Έχεις δικαίωμα να είσαι ηλίθιος όταν είσαι φτωχός; Όχι! Όταν όλοι είναι πλούσιοι, είναι εύκολο να είναι καλοί.
Για τον πολιτισμό
Από οποιοδήποτε μέρος στον κόσμο, αν βγάλεις τον πολιτισμό, δεν μένει τίποτα. Ο πολιτισμός είναι το τσιμέντο της κοινωνίας. Πρώτα έρχονται η κατανόηση και το νοιάξιμο, και μετά έρχεται η λογοτεχνία, η ζωγραφική... αυτά είναι το τσιμέντο της κοινωνίας. Η ζωγραφική δεν είναι για να λέμε τι ωραίες που είναι οι ζωγραφιές με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι. Είναι αυτό που μας κρατάει ενωμένους.
Για πολύ καιρό νόμιζα ότι με τη δουλειά μου θα μπορούσα να αλλάξω τον κόσμο, ήμουν τόσο ηλίθια. Μετά από λίγο, αντίθετα, ο κόσμος άλλαζε εμένα. Γιατί έρθεις κοντά στην πολιτική, αυτό που βλέπεις είναι πολύς κυνισμός, πάντα βρωμοδουλειές. Και άρχισα να γίνομαι κι εγώ κυνική, και είναι το τελευταίο πράγμα που ήθελα να γίνω. Ο κόσμος είναι μια διαδικασία που χάνεις τις ψευδαισθήσεις σου. Περνάνε τα χρόνια και συνειδητοποιείς τι γίνεται, και τότε, μόλις μάθεις πώς να ζεις, το σώμα σου έχει γεράσει. Αρνούμαι να γίνω κυνική. Όλοι μας θέλουμε μια καλύτερη κοινωνία, αλλά κανείς δεν σκέφτεται ότι εμείς φτιάχνουμε την κοινωνία, κι αν δεν αλλάξουμε εμείς, πώς θα αλλάξει εκείνη;
Για τους ανθρώπους
Θα ήθελα να γίνω καλύτερος άνθρωπος. Προσπαθώ. Πράγματα που δεν θα με απασχολούσαν παλιά, τώρα με απασχολούν και προσπαθώ να τα αλλάξω. Η καλοσύνη μετράει. Είναι το μόνο πράγμα που μετράει. Όταν ήμουν νεότερη, και έβλεπα έναν πολύ καλό άνθρωπο, σκεφτόμουν ότι πρέπει να είναι ηλίθιος. Δεν σκέφτομαι έτσι πια.
Τις προάλλες γυρνούσα σπίτι, και βλέπω έναν τύπο, πρέπει να δουλεύει σε οικοδομές γιατί πάντα είναι μέσα στην μπογιά. Είναι άστεγος. Και σκέφτηκα, Θεέ μου, πόσο πεινασμένος φαίνεται! Ανέβηκα λοιπόν πάνω και του έφτιαξα ένα σάντουιτς. Και περνάει μια γυναίκα με το σκύλο της, και μου λέει «δεν πρέπει να τους ταΐζεις». Της απάντησα ότι αυτό το λεει για τα περιστέρια, όχι για τους ανθρώπους. Αυτός εδώ είναι ένας άνθρωπος. Και επειδή συνέχισε, αναγκάστηκα να την απειλήσω ότι θα την χτυπήσω αν δεν σταματήσει. Σκέφτομαι λοιπόν ότι αν αυτή τη γυναίκα τρεις φορές την απειλήσουν ότι θα τη δείρουν [αν λέει αυτά τα ρατσιστικά], κάποια στιγμή θα το βουλώσει. Επρόκειτο για ένα νέο άνθρωπο, δεν είναι ποντικός, ούτε περιστέρι. Είμαι εγώ. Θα μπορούσα να είμαι εγώ.
Παλιά οι άνθρωποι ήταν πιο συμπονετικοί, τώρα νομίζουν ότι όλοι θα τους κλέψουν τη δουλειά. Ξέρετε πόσες δουλειές έχω δώσει εγώ σε Γάλλους; Έχω δημιουργήσει δουλειές για αυτούς. Μας δίνουν την ιδέα ότι όλοι είναι βιαστές και κλέφτες, και μας τους δείχνουν και λένε κοίτα τον πώς είναι, σαν σκατά. Και τη Βασίλισσα της Αγγλίας αν τη βάλεις σε ένα πλοίο για δύο μήνες, και δεν μπορεί να πλυθεί κλπ, κι αυτή έτσι θα μοιάζει.
Δεν έχω ψηφίσει ποτέ Δεξιά. Δεν είναι ότι μου αρέσει τόσο πολύ η Αριστερά, αλλά πραγματικά δεν μου αρέσει η Δεξιά. Έχει μια ηθική η ιδέα της Αριστεράς, που δεν έχει η Δεξιά, η οποία συχνά πιστεύει ότι αν είσαι φτωχός είναι επειδή είσαι τεμπέλης κ.λπ. Δεν είναι πάντα έτσι, κάποιες φορές απλώς οι άνθρωποι έζησαν πολύ άσχημες ζωές. Σε κανέναν δεν αρέσει να είναι στον πάτο της κοινωνίας, όλοι θέλουν να τους σέβονται. Δεν μπορούμε απλώς να τους αφήσουμε να πεθάνουν. Πώς θα έχουν όλοι την ίδια ζωή που είχα εγώ π.χ., που είχα γονείς που με λάτρεψαν και μου έδωσαν όλες τις ευκαιρίες να σπουδάσω; Καμιά φορά γίνονται πολύ ιδεολόγοι όμως οι αριστεροί.
Για μένα, το να ψηφίζω Αριστερά σημαίνει πιο πολλούς φόρους, επειδή τώρα έχω βγάλει χρήματα. Και μου αρέσει να πληρώνω φόρους! Γιατί κι εγώ μια μέρα ήρθα στη Γαλλία και σπούδασα δωρεάν, και είχα δωρεάν περίθαλψη κ.λπ. – αυτά συνήθως τα προσφέρει η Αριστερά. Και θέλω όλα τα παιδιά να ευνοηθούν απ’ το ίδιο σύστημα που κάποτε ευνόησε εμένα.
Αν δεν ήταν η Λεπέν, δεν θα ψήφιζα καθόλου. Όμως επειδή έχουμε αυτή τη σκύλα, εννοείται ότι θα ψηφίσω. Και τον Φιγιόν. Η Λεπέν είναι πολύ ρατσίστρια, ακριβώς όπως ο πατέρας της. Και έχει ξεχάσει ότι η Γαλλία δεν είναι Αυτοκρατορία πια. Ο κόσμος έχει αλλάξει, ευτυχώς οι άνθρωποι πια αναμειγνύονται – γιατί όλοι βλέπουμε τι συμβαίνει σε μικρά χωριά, όπου οι άνθρωποι αναπαράγονται με τα ξαδέρφια τους. Το αποτέλεσμα είναι πολύ, πολύ κακό.
Ακόμα και τα λιοντάρια ταξιδεύουν χιλιόμετρα για να αποφύγουν να αναπαραχθούν μεταξύ τους. Είναι καλό πράγμα το να μπερδεύεσαι.
Για τη γνώση
Η μεγαλύτερη νίκη στη ζωή σου είναι να μαθαίνεις πράγματα. Πόσα λεφτά να βγάλεις, σε πόσα σπίτια να μένεις ταυτόχρονα; Αυτό που πραγματικά κάνει καλό στην ψυχή σου είναι να ανοίγεις το μυαλό σου σε καινούργια πράγματα. Πρέπει να βγαίνεις έξω από το comfort zone σου.
Για το φεμινισμό και τις γυναίκες
Οι άνθρωποι με αποκαλούν φεμινίστρια, αλλά είναι λάθος. Βέβαια εξαρτάται από το τι εννοούμε φεμινισμό. Αν φεμινισμό θεωρούμε να υποστηρίζεις ότι οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν ίδια δικαιώματα, τότε είμαι 100% φεμινίστρια. Αν εννοούμε πως ό,τι κακό το ονομάζουμε ανδρική συμπεριφορά και ό,τι καλό γυναικεία συμπεριφορά, τότε είμαι εντελώς κατά. Αυτό είναι το ίδιο ηλίθιο με το να είσαι φαλλοκράτης. Για αυτό πάντα αρνούμαι να πάω σε φεστιβάλ γυναικών. Δεν γράφω με άλλο τρόπο επειδή έχω βυζιά.
Θλίβομαι πολύ όταν ανοιγω ορισμένα «γυναικεία» περιοδικά. Πάντα θα έχουν συμβουλές επειδή μας κεράτωσε ο τάδε, πώς να χάσεις πέντε κιλά πριν την παραλία και μια συνταγή στο τέλος. Είναι ηλίθιο. Ξέρετε ότι πολλά κορίτσια πάνε σε καλά πανεπιστήμια για να κάνουν ένα καλό γάμο; Ο σύζυγος μπορεί να είναι ένας σύμμαχος στους στόχους σου, βεβαίως, αλλά δεν μπορεί να είναι ο στόχος της ζωής σου ο ίδιος!
Μετά από τόσα χρόνια πολιτισμού, οι άνδρες πλέον χάνουν τα δικαιώματά τους όσο οι γυναίκες κερδίζουν τα δικά τους. Είναι δύσκολο για αυτούς, δεν πρόκειται λοιπόν να έρθουν να σου πουν «έλα, πάρ’ τα!». Πρέπει να τα κερδίσουμε. Υπάρχει τρόπος, χαμογελάς και τα παίρνεις.
Για το Ιράν
Δεν γυρίζω στο Ιράν, γιατί έχω δει άλλους που ζουν και γράφουν σαν εμένα να καταλήγουν στη φυλακή. Και δεν το ρισκάρω. Δεν παραπονιέμαι, για το ότι ζω αυτο-εξόριστη. Αν εγώ παραπονεθώ, που έχω μια καλή ζωή, οι άλλοι τι θα κάνουν;
Για τις κακοτοπιές
Αν πας διακοπές, θυμάσαι ποτέ το τέλειο εστιατόριο και το τέλειο φαγητό; Οι καλύτερές σου αναμνήσεις είναι ότι σου πήραν το πορτοφόλι, πέρασες το βράδυ στο τμήμα κ.λπ. Οι πιο σκατένιες σου αναμνήσεις γίνονται οι καλύτερες! Έτσι και στη ζωή. Με αυτά γελάς στο τέλος. Με τις χειρότερες αναμνήσεις. Αυτά γίνονται οι καλύτερες ιστορίες.
Για το λαϊκισμό
Το πρόβλημα με τους ανθρώπους σαν τη Λεπέν και τον Τραμπ, είναι ότι παρόλο που έχουμε Συντάγματα στο δυτικό κόσμο για να τους σταματάνε, μολύνουν τους ανθρώπους με το ρατσιστικό τους λόγο. Μολύνουν την κοινωνία.
Ο Σαρκοζί έλεγε ότι «λέμε δυνατά, αυτό που οι άνθρωποι λένε από μέσα τους». Μα ξέρετε γιατί δεν το λέμε δυνατά αυτό που σκεφτόμαστε; Γιατί είναι άσχημο! Αν δω μια γυναίκα και σκεφτώ ότι είναι κακάσχημη, και της το πω καταπρόσωπα, αν το κάνουν όλοι αυτό, θα έχουμε εμφύλιο! Για αυτό είμαστε πολιτισμένη κοινωνία, και έχουμε αυτό που ονομάζεται φίλτρο και δεν λέμε ό,τι μας έρχεται στο κεφάλι. Αυτή είναι η βάση του πολιτισμού. Και αυτοί την καταστρέφουν.
Βεβαίως είμαι politically correct, δεν ονομάζω νέγρους τους μαύρους ανθρώπους και δεν θέλω να στείλω Εβραίους στο Άουσβιτς.
Για τη δουλειά της
Δεν θέλω να ξανακάνω ταινία κάτι από αυτά που έχω γράψει. Είναι πολύ επίπονο, το έχω κάνει δύο φορές και δεν θέλω να το ξανακάνω.
Μια φορά, με κάλεσαν και είδα ένα γραπτό μου που το είχαν ανεβάσει στο θέατρο: ήθελα ανοίξει η γη να με καταπιεί, πραγματικά δεν μου άρεσε καθόλου! Πιστεύω ότι είναι καλύτερα να τα διαβάζει κάποιος. Ή να περιμένουν να πεθάνω και μετά να το κάνουν.
Μια άλλη φορά, με κάλεσαν σε ένα πανεπιστήμιο που πάνε πανέξυπνα παιδιά, την École Νormale Supérieure, και άρχισαν να κάνουν όλες αυτές τις αναλύσεις για τη δουλειά μου, ξέρετε, το υποσυνείδητό μου κι όλα αυτά, και κάποια στιγμή τον κοιτάω τον τύπο και του λέω: Ξέρεις, θα έπρεπε να έχω πεθάνει για να το κάνεις αυτό, κανονικά! Κι εγώ είμαι εδώ! Και δεν μπορείς να μου λες ότι είχα όλες αυτές τις προθέσεις, που δεν είχα! Έχουμε πολλή φαντασία. Ο ποιητής έκανε το ένα, ο ποιητής έκανε το άλλο... τις περισσότερες φορές ο ποιητής ήταν απλώς μεθυσμένος.
Για το ναρκισσισμό του συγγραφέα
Φυσικά και δεν γράφεις για τον εαυτό σου – και ημερολόγιο να γράψεις, υπάρχει κάπου η ελπίδα ότι κάποιος θα το βρει, θα το διαβάσει και θα πει «ααα, κοίτα τι ευαίσθητη που ήταν! Πόσο υπέφερε, πόσο παρεξηγημένη ήταν!»
Διάβαζα μια ιστορία για τον Κάφκα, ότι ήταν πολύ άρρωστος, στο κρεβάτι του και είπε στον κουνιάδο του «αα, πήγαινε πάρε αυτό το χειρόγραφο και πέτα το στη φωτιά...». Αν θέλεις να κάψεις κάτι, το πετάς απλώς στη φωτιά και καίγεται. Για μένα, στ’ αλήθεια αυτό σήμαινε «σε παρακαλώ, έκδοσέ το, πεθαίνω αλλά πρέπει να διατηρήσω το στιλ μου».
Δεν είμαι συναισθηματική ούτε ρομαντική συγγραφέας. Ξέρω γιατί γράφω, είναι κάτι που θες να μοιραστείς με τους ανθρώπους και έχει να κάνει με το ναρκισσισμό πολύ. Νομίζεις πως έχεις κάτι να πεις, και ότι οι άνθρωποι μπορεί να ενδιαφέρονται γι’ αυτό, να πληρώσουν για να αγοράσουν το βιβλίο σου, να σου εκφράσουν το θαυμασμό τους. Κι αν το ξέρεις αυτό, κάνει τη ζωή πιο εύκολη, σου αφήνει λιγότερο χώρο για να υποφέρεις. Κι εμένα δεν μου αρέσει να υποφέρω, καθόλου.
Ειλικρινά, δεν αποκαλώ τη δουλειά μου αυτοβιογραφική. Μια αυτοβιογραφία είναι ένα βιβλίο που γράφεις γιατί έχεις πρόβλημα με τους φίλους σου και τους γονείς σου, και δεν ξέρεις πώς να τους το πεις, και γράφεις ένα βιβλίο για να εκφράσεις πόσο δεν τους συμπαθείς, και πόσο σε πλήγωσαν κ.λπ. Εγώ χρησιμοποιώ απλώς τον εαυτό μου για να περιγράψω τι συμβαίνει γύρω μου. Υπήρχε λόγος για αυτό: αν δεν χρησιμοποιήσω το όνομά μου, τότε θα έπρεπε να είναι μια καταγραφή της ιστορίας, σαν να είμαι ιστορικός ή κοινωνιολόγος. Ενώ είμαι απλώς ένας άνθρωπος που γεννήθηκε σε ένα συγκεκριμένο τόπο και χρόνο, που δεν διάλεξα, και δίνω απλώς μια άλλη οπτική.
Όσο λιγότερα ξέρουμε για κάτι, τόσο περισσότερα νομίζουμε ότι ξέρουμε. Όσο πιο πολύ γνωρίζεις, και καταλαβαίνεις, αντιλαμβάνεσαι ότι όλα είναι περίπλοκα και ότι είναι δύσκολο να έχεις μια και μοναδική οπτική γωνία απέναντί τους.
Για την Ελλάδα
Η Αθήνα, από άποψη αρχιτεκτονικής, είναι κάτι ανάμεσα στην Τεχεράνη και την Ευρώπη. Μια αναρχική και όμορφη κατασκευή.
Πιστεύω ότι ο κόσμος όλος χρωστάει πολλά στην Ελλάδα, ό,τι ευρωπαϊκό υπάρχει το πήραν από τον ελληνικό πολιτισμό, και κανονικά θα πρέπει να την πληρώνουν για πάντα. Αυτό σκέφτηκα μόλις έσκασε αυτή η ιστορία με την κρίση, και το ορκίζομαι ότι λίγο μετά βγήκε και είπε το ίδιο πράγμα δημόσια ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ, και ότι δεν τον αντέγραψα, αυτό σκεφτόμουν κι εγώ!
Για τα επόμενα βήματά της
Αυτή τη στιγμή δουλεύω πάνω σε μια ταινία, όμως δεν μπορώ να πω περισσότερα. Είναι η στιγμή για να γράψω για το δυτικό κόσμο. Για πολύ καιρό τον έβλεπα ως παρατηρητής. Στην αρχή είχα πολύ μεγάλη απόσταση, και στη συνέχεια θαμπώθηκα από τις ελευθερίες κ.λπ., και μέσα σε όλα αυτά 27 χρόνια που έζησα έξω απ’ την πατρίδα μου δεν έχω αυτή την πλάνη πια. Είναι καιρός να γράψω για αυτά.
info Κουτσομπολεύοντας με τη Marjane Satrapi
30 Νοεμβρίου 2016, 19:00, Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση
Στο τέλος της εκδήλωσης, η Μαρζάν Σατραπί θα υπογράψει βιβλία.
Θα διατίθενται βιβλία της προς πώληση στο φουαγιέ ισογείου της Στέγης από τους εκδοτικούς οίκους Ηλίβατον και Επόμενος Σταθμός.
Τα βιβλία της Σατραπί για ενηλίκους που κυκλοφορούν στα ελληνικά είναι τα κόμικς Περσέπολις (δύο τόμοι), σε μετάφραση Γεωργίας Τσάκωνα και Μελίττας Γκουρτσογιάννη, και Κεντήματα σε μετάφραση Γεωργίας Τσάκωνα, από τις εκδόσεις Ηλίβατον.
Η Mαργιάν Σατραπί γεννήθηκε στην Tεχεράνη το 1969 και πήγε στο γαλλικό σχολείο. Σπούδασε στη Bιέννη, επέστρεψε στο Iράν, ενώ από το 1994 είναι εγκατεστημένη στο Παρίσι. Δούλεψε στο Atelier des Vosges, ένα καλλιτεχνικό στούντιο που μαζεύει στους κόλπους του μοντέρνους σχεδιαστές. Tον Nοέμβριο του 2000 εκδόθηκε το «Περσέπολις 1», όπου η Mαργιάν περιέγραφε τα πρώτα δέκα χρόνια της ζωής της υπό το καθεστώς του Σάχη, μέχρι και το ξέσπασμα του πολέμου Iράν-Iράκ. Ένα χρόνο μετά εκδόθηκε το «Περσέπολις II», όπου και περιέγραφε τον πόλεμο μέχρι και το ταξίδι της στη Bιέννη σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών, ενώ τα «Περσέπολις III» και «IV» περιγράφουν τα χρόνια που ζούσε στην Aυστρία, τον επαναπατρισμό της στο Iράν και την τελική φυγή για το Παρίσι. Tα βιβλία της μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες κι έγιναν best sellers παντού. H πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της, η «Περσέπολις», ξεκίνησε το ίδιο δυναμικά τη διεθνή της καριέρα.Εκτός από την Περσέπολη, έχει γράψει άλλα δύο κόμικς για ενηλίκους: το Κοτόπουλο με Δαμάσκηνα, το οποίο επίσης διασκεύασε για τη μεγάλη οθόνη, καθώς και το σπαρταριστό Κεντήματα, στο οποίο μια παρέα γυναικών, που εκπροσωπούν τρεις γενιές, συναντιούνται γύρω από ένα σαμοβάρι για να κουτσομπολέψουν, να ανταλλάξουν μυστικά, να αφηγηθούν προσωπικές ιστορίες, να μιλήσουν για τις σχέσεις, τους άνδρες και το σεξ. Τα τελευταία χρόνια, ασχολείται κυρίως με τον κινηματογράφο. Το 2013 σκηνοθέτησε την ταινία Gang of the Jotas και την επόμενη χρονιά την ταινία The Voices (Φωνές). Συνεχίζει να ζωγραφίζει και να συμμετέχει σε εκθέσεις. Η Μαρζάν Σατραπί ζει στο Παρίσι.
12°
