DNE architects: Γλυπτικές αφηγήσεις με ρίζες στον τόπο

Αναγνωρίσιμες για τις καθαρές χαράξεις, τις ευφυείς μεταβάσεις και τη συνέπεια υλικών και φωτός, οι DNE Architects διαμορφώνουν ένα αρχιτεκτονικό ύφος που βασίζεται στην εμπειρία και τη λειτουργικότητα. Η δουλειά τους στον τομέα της κατοίκησης και της φιλοξενίας, από τη Μάνη μέχρι την Αστυπάλαια, κατέληξε σε μια μοναδική ανάθεση: την ανακατασκευή μιας iconic βίλας στο Λος Άντζελες. Πώς φτάνει κανείς από την κυκλαδίτικη αφαίρεση σε μια ιδιωτική κατοικία στην Καλιφόρνια;

Με έδρα το Ψυχικό, το αρχιτεκτονικό γραφείο DNE Architects –που ίδρυσαν οι Δανάη Μανιαδάκη και Ειρήνη Γιωτοπούλου– αποτελεί ένα από τα πιο ιδιαίτερα σχήματα της νέας γενιάς στην ελληνική αρχιτεκτονική σκηνή. Το έργο τους δεν πατά σε στιλιστικές έτοιμες λύσεις, ούτε επιδιώκει εντυπωσιασμούς. Αντίθετα, επιλέγει τη σαφήνεια, την εσωτερική συνοχή και μια μελετημένη αφαιρετικότητα, που μεταφράζεται σε χώρους βαθιά σύγχρονους, άμεσα κατοικήσιμους και αισθητικά απαιτητικούς.

Κεντρική έννοια αποτελεί η ενότητα μεταξύ αρχιτεκτονικής και interior design. Οι DNE σχεδιάζουν εξολοκλήρου τον χώρο, από τη χάραξη της κάτοψης μέχρι την τελική υλική του αφήγηση – με αυστηρότητα, λεπτομέρεια και αίσθηση μέτρου. «Ασχολούμαστε με την αρχιτεκτονική και το interior  ντιζάιν γιατί πιστεύουμε ότι η αρχιτεκτονική ξεκινάει από τα μέσα και επιστρέφει στο εσωτερικό για να ολοκληρωθεί. Η μελέτη εφαρμογής για εμάς είναι η υλοποίηση ακριβώς όπως έχουμε σχεδιάσει, πράγμα που εξασφαλίζει τη διαχρονική αξία του έργου», εξηγούν.

Όπως συμπληρώνουν, το styling επίσης παίζει σπουδαίο ρόλο, καθώς τα μικρά αντικείμενα είναι αυτά που αφηγούνται ιστορίες, πάντα συνδεδεμένα με το κέλυφος. «Το styling βοηθά ακόμα τη φωτογραφία. Η φωτογραφία, είτε υποστηρίζει τις προσωπικές μνήμες είτε εξιστορεί το καινούργιο και το επινοημένο», λένε.

Η συνεργασία της Ειρήνης και της Δανάης είναι ισότιμη, συμπληρωματική και στηρίζεται σε μια κοινή αρχιτεκτονική γλώσσα αλλά και στο χιούμορ. Πίσω από κάθε τους έργο βρίσκεται μια εκτενής διαδικασία έρευνας: ο τόπος, η εργονομία, η ιστορία, οι ροές και η καθημερινή εμπειρία του ανθρώπου που θα ζήσει εκεί. Αυτός είναι ο χάρτης τους.

Έτσι, για τις DNE Architects, η αρχιτεκτονική στον τομέα της φιλοξενίας δεν αφορά την απλή ένταξη ενός κτιρίου σε ένα όμορφο τοπίο. Ξεκινά από τη μελέτη του τόπου και του ανθρώπου – αυτού που υπήρχε και αυτού που έρχεται. Μέσα από την αναγνώριση μοτίβων, παραδειγμάτων και κοινωνικών συνθηκών, επιδιώκουν να δημιουργήσουν μια γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον. Σε μέρη με έντονη ταυτότητα, όπως η Μάνη ή η Αστυπάλαια, εμβαθύνουν στην τοπική υλικότητα. Σε περιοχές όπου η αφήγηση του τόπου είναι πιο θολή, όπως η Γλυφάδα ή η Μύκονος, παρατηρούν τον τρόπο ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών, δημιουργώντας έργα που ανταποκρίνονται στη σύγχρονη πραγματικότητα, χωρίς να χάνουν το νήμα της αρχιτεκτονικής συνέπειας.

Στο ξενοδοχείο Porto Vitilo στη Μάνη, η εσωτερική αναδιαμόρφωση των δωματίων βασίζεται στην εναρμόνιση με το φυσικό τοπίο, χρησιμοποιώντας φως, φυσικά υλικά και μορφές που ενισχύουν την αίσθηση της γαλήνης για τον επισκέπτη. Η κατοικία στην Αστυπάλαια, μέσα στον ιστό του οικισμού, σέβεται την παραδοσιακή τυπολογία και προσαρμόζεται στη σύγχρονη εργονομία, ενώ η εξοχική κατοικία στο ίδιο νησί αναπτύσσεται μέσα στον βραχώδη όγκο, με σπηλαιώδη γεωμετρία και υλικότητα που τονίζει την τοπική ταυτότητα.

Πίσω στην πόλη, η πολυκατοικία στο Ελληνικό εξετάζει ξανά το μοντέλο της αθηναϊκής κατοίκησης. Οι καμπύλοι εξώστες σχηματίζουν ένα συνεχές, ελαφρύ περίγραμμα που μετατρέπει τον όγκο σε κάτι σχεδόν κινητικό. Η υλικότητα παραπέμπει στις Κυκλάδες, χωρίς να τις μιμείται – μια μοντέρνα, χαμηλόφωνη ανάγνωση της τοπικής παράδοσης. Στο διαμέρισμα στα Βριλήσσια, οι DNE υλοποιούν έναν ήσυχο, ζεστό εσωτερικό κόσμο, με υλικά όπως το travertino και το δρύινο δάπεδο, διαμορφώνοντας έναν χώρο ισορροπίας και ανεπιτήδευτης πολυτέλειας.

Στον σχεδιασμό τους κυριαρχούν η ακρίβεια και η ευελιξία. Θέλουν ανοιχτούς χώρους που επιτρέπουν διαβαθμίσεις ιδιωτικότητας, ροές που δεν επιβάλλονται αλλά εξυπηρετούν, και συνθέσεις που επιτρέπουν τη μεταβλητότητα – τον δυναμικό επαναπροσδιορισμό της χρήσης στον χρόνο.

Οι αρχιτέκτονες μιλούν με ενθουσιασμό για το έργο τους στο Λος Άντζελες, μια βίλα υψηλών απαιτήσεων, που σχεδιάζεται με στόχο να αποφύγει τις κοινότοπες λύσεις του luxury real estate και να συνθέσει κάτι αυθεντικό, εμπνευσμένο από σπάνια αρχειακά παραδείγματα του 20ού αιώνα. «Το έργο αυτό δεν πρόκειται να μιμηθεί τίποτε απ’ όσα υπάρχουν ήδη στην αγορά και κυριαρχούν στα σόσιαλ μίντια. Για να πετύχουμε κάτι αυθεντικό, έχουμε ανατρέξει σε παλιό αρχείο, που είναι δυσεύρετος στο διαδίκτυο. Έχουμε μελετήσει τεύχη του Architectural Digest από τη δεκαετία του 1920. Έχουμε αγοράσει παλιές εκθέσεις για colonial design από τοπικά βιβλιοπωλεία, καθώς και υλικό από iconic σπίτια-παραδείγματα», εξηγούν.

Πίσω από την αναγνωρίσιμη αισθητική τους –αφαιρετικές γεωμετρίες, ουδέτερες παλέτες, έντονη υλικότητα– βρίσκεται η απόφαση να σχεδιάζουν με συνέπεια. Οι DNE φτιάχνουν «συνθήκες», μελετώντας τον τόπο, τον χρόνο και τον άνθρωπο.