2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης: Τι θα δούμε στην τελετή έναρξης

Οι άνθρωποι και οι ιστορίες τους, η αρχαία και η σύγχρονη πόλη, η ιστορία, η μυθολογία και ο κόλπος της βρίσκονται στο επίκεντρο της τελετής έναρξης της 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Αυτό το Σαββατοκύριακο η ακτογραμμή και το λιμάνι της γίνονται μια σκηνή για να συστήσουν στον κόσμο (επί τόπου αλλά και μέσα από την τηλεοπτική συχνότητα της ΕΡΤ) τα πολλά πρόσωπα της Ελευσίνας, αντλώντας έμπνευση από το μυθικό της DNA, από τις πομπές και τη σύνδεση του πάνω με τον κάτω κόσμο. Η διήμερη γιορτή βασίζεται σε ιδέα του καλλιτεχνικού διευθυντή της διοργάνωσης Μιχαήλ Μαρμαρινού ενώ τη σκηνοθεσία της τελετής έναρξης έχει αναλάβει ο Chris Baldwin.

4 πομπές από θάλασσα και ξηρά

Μετά από εννέα μήνες και 3.000 χιλιόμετρα, οι οδοιπόροι TimeCircus με το πλοίο ξηράς Landship φθάνουν από την Αμβέρσα το απόγευμα του Σαββάτου, στη μεγαλύτερη προσκυνηματική πομπή στην ιστορία της Ελευσίνας. Πριν αρχίσουν να ξεδιπλώνουν τις δράσεις τους στο The Ark, μια «κιβωτό» πολιτισμού που θα προωθεί τη συμφιλίωση και την ενότητα, θα συναντηθούν στο Παλαιό Ελαιουργείο στις 17:00 με ντόπιους και επισκέπτες, αλλά και όσους συμμετέχουν στις άλλες τρεις πομπές που θα προσεγγίσουν εκείνο το απόγευμα την πόλη.

Το πλοίο Πρωτοπόρος θα δέσει στο λιμάνι έχοντας αποπλεύσει από τον Πειραιά, στο πρώτο δρομολόγιο της Θαλάσσιας «Ιεράς» Οδού: μια διαφορετική εμπειρία ξενάγησης, υπό τους ήχους αγαπημένων τραγουδιών κορυφαίων Ελλήνων συνθετών, που ερμηνεύτηκαν μοναδικά από τη Μελίνα Μερκούρη, σε διασκευές του Νίκου Μπιτζένη.

Την ίδια ώρα αναμένονται και οι Ημεροδρόμοι που θα έχουν ξεκινήσει από τον Κεραμεικό και θα έχουν βαδίσει τα 21 χιλιόμετρα της Ιεράς Οδού. Μαζί τους θα ενωθεί και το «Ελευσίνιο Κίνημα», υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια της Τζένης Αργυρίου και του Βασίλη Γεροδήμου. Είναι οι 600 Ελευσίνιοι από 14 διαφορετικούς τόπους καταγωγής και εθνοτοπικούς συλλόγους οι οποίοι, ξεκινώντας στις 15:30 από 11 διαφορετικά σημεία της πόλης, πλημμυρίζουν τους δρόμους με μουσικές και χορούς.

Μυστήριο 0 Μυστήρια Μετάβασης

Το Σαββατόβραδο στις 19:00-20:00, όσοι τυχεροί εξασφάλισαν το μαγικό χαρτάκι για τη δεύτερη φάση της τελετής έναρξης, δίνουν ραντεβού στο παράκτιο μέτωπο. Εδώ θα ξετυλιχθούν τα Μυστήρια Μετάβασης, ένα πολυδιάστατο θέαμα που συνδέει τη στεριά, τη θάλασσα και τον ουρανό της Ελευσίνας με ήχο, φως και απροσδόκητες συναντήσεις. Με τη Ρένα Μόρφη ως οικοδέσποινα της τελετής, την υποβλητική αφήγηση του ντόπιου δύτη Κώστα Νιζάμη, με περισσότερες από 100 Chóres να τραγουδούν σε καλλιτεχνική επιμέλεια της Μαρίνας Σάττι και την πρωτότυπη μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου που θα εκτελεί η Κρατική Ορχήστρας Αθηνών. Τα βλέμματα όλα θα είναι στραμμένα στη θάλασσα απ’ τα βάθη της οποίας θα αναδυθεί μια… μυθική οντότητα.

Η Παράκτια Πολιτική Διαδρομή

Περπατώντας από τις 20:00 (στις 4/2) κατά μήκος της οδού Κανελλοπούλου, μουσικές και μυρωδιές θα μας οδηγούν στα πιο απρόσμενα σημεία. Σε ταράτσες και αυλές, σε ταβέρνες κι ένα συνεργείο αυτοκινήτων, σε προβλήτες και ιδιωτικά κτίρια, 19 διαφορετικές δράσεις μας υπόσχονται χορούς κυκλωτικούς από την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα αλλά και σύγχρονους με «υλικό» από ιστορίες των κατοίκων, σόλο ποντικής λύρας αλλά και ηπειρώτικα τραγούδια, πειραματικά πρότζεκτ, ηχητικές εγκαταστάσεις και θαλασσινά κεράσματα. Παράλληλα, Νύμφες θα κάνουν αναπάντεχα την εμφάνισή τους στα στενά της πόλης, σε κινησιολογική επιμέλεια του Κωνσταντίνου Ρήγου και ενδυματολογική της Όλγας Καραβερβέρη.

Πάρτι με Στέρεο Νόβα και γυναίκες DJs

Δυο εμβληματικά βιομηχανικά τοπόσημα της πόλης θα γίνουν η σκηνή για τα πιο πολυαναμενόμενα πάρτι αυτού του Σαββάτου. Στις 21:30 το πρώην εργοστάσιο χρωμάτων ΙΡΙΣ, ανοίγει για πρώτη φορά τις πόρτες του στο κοινό. Με φόντο το φωταγωγημένο από την Ελευθερία Ντεκώ φουγάρο, οι Στέρεο Νόβα, το μυθικό γκρουπ της δεκαετίας του ’90 που ενέπνευσε με την πρωτοποριακή μουσική και τον ποιητικό του ήχο, επανενώνεται για μια sold out εμφάνιση.

Η βραδιά κλείνει στην Αποθήκη 1 του Παλαιού Ελαιουργείου με ηλεκτρονική μουσική αποκλειστικά από γυναίκες DJs από την Ελευσίνα και άλλες Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, τις Mini Zucchini, DJs ENIKŐ, MOTERIS, Fo aka Fofi Tsesmeli και Amii Watson.

Την Κυριακή όλη η πόλη μια σκηνή

Η εναρκτήρια γιορτή καλά θα κρατά και την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου σε διάφορες γωνιές της πόλης. Στο Παλαιό Ελαιουργείο η έκθεση, που επιμελήθηκε ο Νίκος Καλτσάς, ζωντανεύει την πολύπλευρη προσωπικότητα της Μελίνας Μερκούρη μέσα από αφίσες ταινιών της, φωτογραφίες της, σκηνές από ταινίες, αυθεντικά θεατρικά κοστούμια, επιστολές και το καμαρίνι με τα προσωπικά της αντικείμενα.

Στον ίδιο χώρο, στην αποθήκη 2, o Γερμανός καλλιτέχνης και συνθέτης Heiner Goebbels, χρησιμοποιώντας το φως, προβολές, το νερό και τον ήχο (μουσική και ηχητικά τεκμήρια που συλλέχθηκαν στην Ελλάδα στα μέσα του 20ού αιώνα) μάς προσκαλεί σε ένα Τελεστήριο κοσμικής μύησης.

Στο X-Bowling Art Center η εικαστική έκθεση «Visions from the Underworld» ξεδιπλώνει έργα τέχνης γύρω από τον θάνατο και την αναγέννηση, τις τελετές μύησης και τις παραισθήσεις, ενώ στα κοντέινερ στη συμβολή της οδού Παγκάλου με την Κανελλοπούλου τα «Αποθέματα: Inventory II» των Βασίλη Γεροδήμου και Τζένης Αργυρίου εστιάζουν στο ισχυρό αποτύπωμα του εργατικού κινήματος στον ελευσίνιο τόπο.

Στο Παλαιό Δημαρχείο η έκθεση «Ωμό μουσείο» ανιχνεύει τις βασικές ψηφίδες που συνιστούν το φαινόμενο Ελευσίνα και η διάσημη καλλιτέχνις και φωτογράφος Lina Bertucci καταγράφει «Πρόσωπα» από τις ποικιλόμορφες κοινότητές της, ενώ ο Ευριπίδης Λασκαρίδης στο επιστρέφει στο Πολιτιστικό Κέντρο Λεωνίδας Κανελλόπουλος (στις 18:30-19:30) για να μοιραστεί εικόνες και αισθήσεις από τη δράση «Κάμαρες», που μας ταξίδεψε πριν από δύο Σαββατοκύριακα στο δημιουργικό του σύμπαν.

Οι κυριακάτικες προτάσεις περιλαμβάνουν ακόμα ιδιότυπες ξεναγήσεις στον αρχαιολογικό χώρο (Αφηγηματική Αρχαιολογία), ενώ ένα ιστιοφόρο και μικρά λευκά σκάφη του Ναυταθλητικού Ομίλου Ελευσίνας θα γεμίζουν τη θάλασσα σε έναν σχηματισμό «Γιορτάζοντας το φως».