TV + Series

Σαν σήμερα 10 Ιουνίου 2007, το πολυσυζητημένο τηλεοπτικό αντίο του «The Sopranos»

Η κληρονομιά της ιστορικής σειράς του HBO και οι θεωρίες για το φινάλε που δίχασε το κοινό

karathanos.jpg
Δημήτρης Καραθάνος
11’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Σαν σήμερα 10 Ιουνίου: Το 2007 προβάλλεται στο HBO το πολυσυζητημένο φινάλε της σειράς - ορόσημο «The Sopranos» - Οι θεωρίες για την αινιγματική «μαύρη» οθόνη.
Στίβεν Βαν Ζαντ, Τζέιμς Γκαντολφίνι και Τόνι Σιρίκο σε σκηνή του «Sopranos» © HBO/Getty Images

Σαν σήμερα 10 Ιουνίου: Το 2007 προβάλλεται στο HBO το πολυσυζητημένο φινάλε της σειράς - ορόσημο «The Sopranos» - Οι θεωρίες για την αινιγματική «μαύρη» οθόνη.

Μπορεί το «Succession», με τον αμφιλεγόμενο επίλογό του να συνεχίζει να απασχολεί τους ρέκτες των ποιοτικών τηλεοπτικών δραμάτων λίγες εβδομάδες μετά την ολοκλήρωσή του, ήταν μια άλλη σειρά ωστόσο εκείνη που ξεσήκωσε θόρυβο που αρνείται να καταλαγιάσει έως τις μέρες μας.

Σαν σήμερα το 2007, το ανυποψίαστο κοινό υποδέχεται με επιφωνήματα έκπληξης και δυσπιστίας τους τίτλους τέλους του εμβληματικού σίριαλ του δικτύου HBO, «The Sopranos».

Δεκαέξι χρόνια συμπληρώνονται στις 10 Ιουνίου από το φινάλε της σειράς και τον διφορούμενο αποχαιρετισμό του «Made in America», ο οποίος δεν έχει πάψει να διχάζει το κοινό του παραμένοντας ανοιχτός σε κάθε ερμηνεία.

Την ημέρα εκείνη, οκτώ χρόνια παραγωγής που συμπυκνώθηκαν σε έξι σεζόν και ογδόντα έξι ώρες της πιο μεστής παραγωγής του HBO μετεωρίστηκαν ακίνητα, σε ένα επεισόδιο που επιβεβαίωσε όχι μόνο την ερμηνευτική πειθώ του Τζέιμς Γκαντολφίνι στον ρόλο του γκάγκστερ - πάτερ φαμίλια Τόνι Σοπράνο, όσο την ασυμβίβαστη σεναριακή και σκηνοθετική υπεροχή του δημιουργού της σειράς, Ντέιβιντ Τσέις.

Ουσιαστικά, κανείς δεν έχει εξακριβώσει με σιγουριά ποιος ζει, ποιος πεθαίνει ή τι έγινε επιτέλους στο τέλος του «The Sopranos», έστω και αν ενδόμυχα όλοι γνωρίζουν και οι ενδελεχείς αναλύσεις επιβεβαιώνουν αυτό που οι λάτρεις της σειράς αρνούνται να παραδεχθούν.

Ο ίδιος ο Τόνι Σοπράνο είχε φροντίσει από τα πρώιμα επεισόδια και σε περισσότερες από μια περιπτώσεις να υπονοήσει την αφηγηματική προοικονομία: «Υπάρχει μόνο ένα τέλος για τύπους σαν εμένα και ποτέ δεν είναι καλό». 

The Sopranos - Final Scene [Complete] [HD]

Η πτώση του Τόνι Σοπράνο και η ιλιγγιώδης άνοδος του HBO και της τηλεοπτικής κουλτούρας

Το «The Sopranos» σε έκταση λήμματος της Wikipedia: Η άνοδος και η πτώση ενός αφεντικού της μαφίας του Νιου Τζέρσεϊ. Οι ανεμοστρόβιλοι των συμμοριτοπολέμων του, το αδιάκοπο κρυφτούλι με το FBI, οι εύθραυστοι συσχετισμοί δυνάμεων στο εσωτερικό του εγκληματικού οργανισμού που διοικεί με μαστίγιο και καρότο.

Σαν σήμερα 10 Ιουνίου: Το 2007 προβάλλεται στο HBO το πολυσυζητημένο φινάλε της σειράς - ορόσημο «The Sopranos» - Οι θεωρίες για την αινιγματική «μαύρη» οθόνη.
Το πρωτότυπο τηλεοπτικό σπίτι της φαμίλιας Σοπράνο στο Νορθ Κάλντγουελ του Νιου Τζέρσεϊ © Wikimedia Commons

Όλα αυτά σε αντιδιαστολή με το σκοτεινό σύμπαν του κυκλοθυμικού του χαρακτήρα, της καθημερινής πάλης του να σταθεί ως οικογενειάρχης διατηρώντας ταυτόχρονα συγγένεια με πρόσωπα που συνδέονται με αλλιώτικους δεσμούς αίματος, το σχοινοτενές χρονικό των μικρών απιστιών και των συνταρακτικών προδοσιών του, των ονείρων που τον κατατρέχουν, της μητέρας που τον διαφεντεύει υπογείως, των ψυχαναλυτικών συνεδριών στις οποίες καταφεύγει για να αντιμετωπίσει τακτικές κρίσεις πανικού.

Πίσω και πάνω από όλα αυτά, η ηθική και η έλλειψή της, μέσα από το επικό πορτρέτο ενός χαρακτήρα που απαντάται στο σινεμά μια φορά στο τόσο, καθώς το «The Sopranos» ήταν παραδεκτά η πρώτη τηλεοπτική σειρά η οποία άγγιξε κινηματογραφικά επίπεδα καλλιτεχνικής ευφυΐας, προσδίδοντας στο τετριμμένο σύμπαν της μικρής οθόνης κάτι από τη μαγεία του σελιλόιντ.  

Στο επίκεντρο όλων αυτών, ο Τζέιμς Γκαντολφίνι ως Τόνι Σοπράνο, ένας bigger than life αντιήρωας υποκινούμενος από μεγάλους σκοπούς, ανώτερος ακόμη και από τη δικαιοσύνη, υπόλογος απέναντι σε κανέναν, απρόσβλητος από τους κριτές του. Τόνι Σοπράνο, ένας αδίστακτος ονειροπόλος που σπέρνει τον όλεθρο σε κάθε απόπειρά του να κάνει μια καινούργια αρχή.

Το αποτύπωμα του «The Sopranos» στη σύγχρονη τηλεοπτική δραματουργία

Μια καινούργια αρχή έμοιαζαν να υπόσχονται και οι ύστατες σκηνές του αποχαιρετιστήριου επεισοδίου «Made in America», ώσπου το περιβόητο «cut to black» σκηνοθετικό τέχνασμα του Ντέιβιντ Τσέις να δώσει τέλος στη δημοφιλέστερη τηλεοπτική σάγκα των πρώιμων zeros, εγκαινιάζοντας παράλληλα τη νέα «χρυσή εποχή» της τηλεόρασης, όπως αυτή εξελίχθηκε μέσα από σειρές σαν τα «The Wire», «Breaking Bad», «Mad Men», «True Detective» και πολλές άλλες.

Σαν σήμερα 10 Ιουνίου: Το 2007 προβάλλεται στο HBO το πολυσυζητημένο φινάλε της σειράς - ορόσημο «The Sopranos» - Οι θεωρίες για την αινιγματική «μαύρη» οθόνη.
Το κτίριο του Νιου Τζέρσεϊ που χρησίμευσε ως έδρα του Τόνι Σοπράνο περιήλθε στην ιδιοκτησία του HBO. Οι επιγραφές αφαιρούνταν κατά τα διαλείμματα των γυρισμάτων για την αποτροπή κλοπής από τους fan της σειράς © Stephen Hanafin/Flickr/CC BY-SA 2.0

To «The Sopranos» κέρδισε 21 βραβεία Emmy και 5 Χρυσές Σφαίρες στο διάστημα προβολής του, γέννησε αμέτρητες αναλύσεις, βιβλία, podcast, βιντεοπαιχνίδια και καταναλωτικά προϊόντα, ψηφίστηκε ως η πιο καλογραμμένη σειρά όλων των εποχών από το Σωματείο Σεναριογράφων της Αμερικής, ως η καλύτερη σειρά όλων των εποχών από το TV Guide, ενώ κατέκτησε και την πρώτη θέση στη λίστα με τις καλύτερες σειρές όλων των εποχών του Rolling Stone.

Ήταν, σύμφωνα με τους New York Times, «το σημαντικότερο προϊόν της ποπ κουλτούρας του τελευταίου τετάρτου του 20ου αιώνα».

The Sopranos Opening Credits Theme Song | The Sopranos | HBO

Γεγονότα σαν σήμερα 10 Ιουνίου

323 π.Χ.: Ο Μέγας Αλέξανδρος πεθαίνει στη Βαβυλώνα μετά από σύντομη ασθένεια, καθώς είχε ανεβάσει πυρετό, δύο εβδομάδες νωρίτερα, στη διάρκεια ενός συμποσίου. Ακόμη και σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί το αίτιο του θανάτου του.

1190: Ο Γερμανός αυτοκράτορας, Φρειδερίκος Α’ Μπαρμπαρόσα, πνίγεται στον ποταμό Καλύκαδνο (τότε γνωστό ως Σαλέφ), στη σημερινή Τουρκία, ενώ κατευθυνόταν με το στρατό του προς την Ιερουσαλήμ, στη διάρκεια της Τρίτης Σταυροφορίας.

1329: Αρχίζει η μάχη του Πελεκάνου, η οποία θα οδηγήσει σε ήττα των Βυζαντινών από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

1523: Η Κοπεγχάγη περικυκλώνεται από το στρατό του Φρειδερίκου Α’ της Δανίας, καθώς η πόλη δεν τον αναγνωρίζει ως διάδοχο του Χριστιανού Β’.

1825: Ελληνική Επανάσταση του 1821. Ο Ιμπραήμ Πασάς καταλαμβάνει την Τριπολιτσά.

1829: Διεξάγεται για πρώτη φορά ο κωπηλατικός αγώνας μεταξύ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, στον Τάμεση.

1877: Ιδρύεται ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, με πρωτοβουλία της βασίλισσας Όλγας και πρώτο πρόεδρο τον Μάρκο Ρενιέρη.

1878: Ιδρύεται η Λίγκα του Πρίζρεν, για να αντιταχθεί στις αποφάσεις της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου και αργότερα του συνεδρίου του Βερολίνου, σύμφωνα με τις οποίες τα αλβανικά εδάφη στα Βαλκάνια κατανέμονταν στα γειτονικά κράτη της Σερβίας, του Μαυροβούνιου, της Βουλγαρίας και της Ελλάδας.

1886: Εκρήγνυται το ηφαίστειο Τεραγουέρα στη Νέα Ζηλανδία με αποτέλεσμα 153 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και να καταστραφεί η μοναδικής φυσικής ομορφιάς περιοχή Πινκ εντ Γουάιτ Τερέισις (Ροζ και Λευκά Πεζούλια).

1898: Αμερικανοί πεζοναύτες αποβιβάζονται στην Κούβα, κατά τον Ισπανοαμερικανικό Πόλεμος.

1915: Ιδρύεται το Σώμα Ελληνίδων Προσκόπων, το οποίο αργότερα θα μετονομαστεί σε Σώμα Ελληνίδων Οδηγών.

1924: Φασίστες απαγάγουν και σκοτώνουν στη Ρώμη τον Ιταλό σοσιαλιστή ηγέτη Τζάκομο Ματτεόττι.

1940: Η Νορβηγία παραδίδεται στις γερμανικές δυνάμεις, μετά την επιχείρηση Βεζέριμπουνγκ.

1940: Ο φασιστική Ιταλία του Μπενίτο Μουσολίνι εισβάλει στη Γαλλία, πραγματοποιώντας έτσι την επίσημη είσοδο της χώρας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

1944: Πραγματοποιείται μία από τις χειρότερες σφαγές Ελλήνων αμάχων από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής. Μετά από μάχη του Στερίου, στη Βοιωτία, οι ναζί εισβάλλουν στο Δίστομο και αρχίζουν να εκτελούν τους κατοίκους. Η σφαγή σταματά μόνον όταν νυχτώνει και αναγκάζονται να επιστρέψουν στην Λιβαδειά, αφού πρώτα καίνε τα σπίτια του χωριού. Οι δολοφονίες συνεχίζονται και κατά την επιστροφή των Γερμανών στη βάση τους, καθώς σκοτώνουν όποιον άμαχο θα βρουν στον δρόμο τους. Οι νεκροί του Δίστομου φτάνουν τους 228, εκ των οποίων 117 γυναίκες και 111 άντρες, ανάμεσά τους 53 παιδιά κάτω των 16 χρόνων. Στην ευρύτερη περιοχή δολοφονούνται περίπου 600 άνθρωποι.

1944: Ναζιστικά στρατεύματα σφάζουν 642 άνδρες, γυναίκες και παιδιά στο Οραντούρ-σουρ-Γκλαν της Γαλλίας.

1947: Η SAAB παράγει το πρώτο της αυτοκίνητο.

1956: Η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή αποφασίζει την τουριστική αξιοποίηση του Λυκαβηττού, με την κατασκευή τελεφερίκ και πολυτελούς αναψυκτηρίου.

1963: Ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι υπογράφει νόμο με στόχο την κατάργηση των μισθολογικών διαφορών μεταξύ των φύλων.

1965: Ιδρύεται η Ιερά Σύνοδος της Καθολικής Εκκλησίας της Ελλάδος.

1967: Τελειώνει ο Πόλεμος των Έξι Ημερών, με θρίαμβο των Ισραηλινών επί των αραβικών γειτονικών του χωρών, της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Συρίας, καθώς επεκτείνονται γεωγραφικά στη Λωρίδα της Γάζας, τη Χερσόνησο Σινά, τη Δυτική Όχθη και τα Υψώματα του Γκολάν. Οι ανακατατάξεις αυτές επηρεάζουν τη γεωπολιτική σταθερότητα της περιοχής μέχρι σήμερα.

1990: Η οργάνωση «17 Νοέμβρη» επιτίθεται με ρουκέτα εναντίον των γραφείων της εταιρίας Procter & Gamble, στην Αθήνα.

1999: Το ΝΑΤΟ αναστέλλει τις αεροπορικές επιδρομές του στη Γιουγκοσλαβία, καθώς ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς συμφωνεί να αποσύρει τις σερβικές δυνάμεις από το Κόσοβο.

2014: Η δεύτερη μεγάλη πόλη του Ιράκ, η Μοσούλη, πέφτει στα χέρια των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους.

2016: Η Αμερικανίδα τραγουδίστρια και συνθέτης, που έγινε γνωστή από τη συμμετοχή της στον διαγωνισμό τραγουδιού Voice, Κριστίνα Γκρίμι, πυροβολείται θανάσιμα στο Ορλάντο μετά από μία συναυλία. Θα υποκύψει στα τραύματά της σε ηλικία 22 ετών.

Γεννήσεις σαν σήμερα 10 Ιουνίου

1047 – Αγία Μαργαρίτα της Σκωτίας
1513 – Λουδοβίκος, δούκας του Μονπανσιέ
1799 – Φιοντόρ Μπρούνι, Ιταλός ζωγράφος
1819 – Γκουστάβ Κουρμπέ, Γάλλος ζωγράφος
1832 – Νικόλαους Ότο, Γερμανός εφευρέτης και μηχανικός
1835 – Φερδινάνδος Δ’ μεγάλος δούκας της Τοσκάνης
1895 – Τζεμάλ Γκιουρσέλ, Τούρκος στρατιωτικός και πολιτικός
1895 – Χάτι ΜακΝτάνιελ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1910 – Τσέστερ Άρθουρ Μπαρνέτ (Howlin’ Wolf), Αμερικανός μουσικός
1911 – Τέρενς Ράττιγκαν, Άγγλος θεατρικός συγγραφέας
1914 – Οκτάυ Ριφάτ, Τούρκος συγγραφέας
1915 – Σολ Μπέλοου, Καναδός συγγραφέας
1916 – Περιντέ Τζελάλ, Τουρκάλα συγγραφέας
1921 – Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου
1922 – Τζούντι Γκάρλαντ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1923 – Ρόμπερτ Μάξγουελ, Τσεχοσλοβάκος επιχειρηματίας
1958 – Χρήστος Δημόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1959 – Κάρλο Αντσελότι, Ιταλός ποδοσφαιριστής και προπονητής
1976 – Λίνα Σακκά, Ελληνίδα ηθοποιός
1979 – Κώστας Λουμπούτης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1979 – Ιάκωβος Τσακαλίδης, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
1982 – Μαγδαληνή, πριγκίπισσα της Σουηδίας
1983 – ΜακΣίμ, Ρωσίδα τραγουδίστρια
1983 – Λίλι Σομπιέσκι, Αμερικανίδα ηθοποιός
1985 – Βασίλης Τοροσίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1992 – Κέιτ Άπτον, Αμερικανίδα ηθοποιός και μοντέλο
1998 – Αδαμάντιος Μαντής, Έλληνας πολίστας

Θάνατοι σαν σήμερα 10 Ιουνίου

323 π.Χ. – Μέγας Αλέξανδρος, βασιλιάς της Μακεδονίας
38 – Δρουσίλλα, Ρωμαία ευγενής
1190 – Φρειδερίκος Α’ Μπαρμπαρόσα, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
1424 – Ερνέστος, δούκας της Αυστρίας
1432 – Ιανός, βασιλιάς της Κύπρου
1439 – Ιωσήφ Β’, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1556 – Μάρτιν Αγκρίκολα, Γερμανός συνθέτης
1588 – Βάλεντιν Βάιγκελ, Γερμανός θεολόγος
1836 – Αντρέ Μαρί Αμπέρ, Γάλλος φυσικός
1916 – Γεώργιος Μιστριώτης, Έλληνας φιλόλογος
1918 – Αρρίγκο Μπόιτο, Ιταλός ποιητής και συνθέτης
1924 – Τζάκομο Ματτεόττι, Ιταλός πολιτικός
1926 – Αντόνι Γκαουντί, Ισπανός αρχιτέκτονας
1927 – Νικόλαος Μπατεστάτος, πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους
1929 – Μιχαλακός Στεφανίδης, Έλληνας πολιτικός
1930 – Σενιγιέ Ινσιράχ Χανιμεφέντι, Οθωμανή ευγενής
1943 – Αμπντέλ Αζίζ, σουλτάνος του Μαρόκου
1949 – Σίγκριντ Ούντσετ, Νορβηγή συγγραφέας
1966 – Βασίλειος Ταβαντζής, Έλληνας πολιτικός
1967 – Σπένσερ Τρέισι, Αμερικανός ηθοποιός
1973 – Γουίλιαμ Ινγκ, Αμερικανός δραματουργός
1973 – Έριχ φον Μάνσταϊν, Γερμανός στρατιωτικός
1982 – Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, Γερμανός σκηνοθέτης
2004 – Ξενοφών Ζολώτας, Έλληνας οικονομολόγος και πολιτικός
2004 – Ρέι Τσαρλς, Αμερικανός τραγουδιστής και μουσικός
2008 – Τζινγκίζ Αϊτμάτπφ, Σοβιετικός συγγραφέας
2009 – Στέλιος Σκευοφύλακας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
2010 – Γιάννης Σπανουδάκης, Έλληνας καλαθοσφαιριστής και προπονητής
2011 – Αθανάσιος Αντ. Δερβέναγας, Έλληνας πολιτικός
2015 – Ρόμπερτ Τσάρτοφ, Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός
2016 – Κριστίνα Γκρίμι, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
2016 – Γιάννης Μιχαλόπουλος, Έλληνας ηθοποιός
2018 – Παύλος Γιαννακόπουλος, Έλληνας επιχειρηματίας
2018 – Κώστας Σιγανίδης, Έλληνας πολιτικός

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ