Τεχνολογια - Επιστημη

Ανασκόπηση 2023: Διάστημα - Οι πιο σημαντικές στιγμές της φετινής εξερεύνησης του σύμπαντος

Από την προσελήνωση της Ινδίας μέχρι την συλλογή δειγμάτων από τον αστεροειδή Bennu

62224-137655.jpg
Newsroom
8’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Διάστημα 2023: Μια ανασκόπηση των πιο σημαντικών στιγμών της φετινής εξερεύνησης του σύμπαντος Από την προσελήνωση της Ινδίας μέχρι την συλλογή δειγμάτων από αστεροειδή
Τα υπολείμματα της σουπερ νόβα Cassiopeia A (Cas A) από το τηλεσκόπιο James Webb © NASA

Καθώς πλησιάζει το τέλος του έτους, ακολουθεί μια αναδρομή στις πιο σημαντικές και συναρπαστικές διαστημικές αποστολές για το 2023

Η χρονιά φθάνει στο τέλος της και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το 2023 ήταν ένα πολύ ενδιαφέρον έτος για τις διαστημικές αποστολές. Το 2023 ήταν επίσης σημαντικό για την Ινδία, καθώς η χώρα έγραψε ιστορία με τον Ινδικό Οργανισμό Διαστημικής Έρευνας (ISRO) να ολοκληρώνει με επιτυχία την πρώτη προσγείωση σκάφους στη νότια πολική περιοχή της Σελήνης. Ένα άλλο κατόρθωμα για την Ινδία ήταν η επιτυχημένη εκτόξευση του Aditya-L1 στο σημείο Lagrangian-1, από όπου θα μελετήσει τον Ήλιο.

SpaceX

Τον περασμένο μήνα, η δεύτερη προσπάθεια της SpaceX να βάλει το τεράστιο Starship όχημά της σε τροχιά έληξε άδοξα όπως και η πρώτη προσπάθεια τον Απρίλιο, με μια έκρηξη που προκλήθηκε από σφάλμα στο σύστημα ασφαλείας τερματισμού πτήσης. Η SpaceX προσπάθησε να κρατήσει το ηθικό ψηλά γράφοντας στο Twitter μετά την αποτυχία του Απριλίου ότι το Starship «είχε βιώσει μια ξαφνική μη-προγραμματισμένη αποσυναρμολόγηση». Ωστόσο, η εκτόξευση της 17ης Νοεμβρίου τα πήγε καλύτερα από την πρώτη προσπάθεια και η SpaceX ετοιμάζει ήδη μια τρίτη αποστολή από την ειδικά κατασκευασμένη εξέδρα στην Boca Chica του Τέξας. Η εταιρεία του Elon Musk συνεχίζει ακάθεκτη με το πυραυλικό σύστημα Falcon 9, καθώς ο πύραυλος μπορεί να επιστρέψει στη Γη και να επαναχρησιμοποιηθεί μειώνοντας τα κόστη σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Starship Explosion Video: Watch Elon Musk's Rocket Explode After Launch | WSJ

Osiris-Rex

Η Γιούτα έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν η κάψουλα Osiris-Rex της NASA επέστρεψε στη Γη γεμάτη δείγματα από έναν αστεροειδή, ολοκληρώνοντας την αποστολή της με μια επιτυχημένη προσγείωση στη δυτική έρημο της πολιτείας. Η αποστολή Osiris-Rex εκτοξεύτηκε από τη Γη το 2016 σε ένα ταξίδι που την έφερε σε τροχιά γύρω από τον αστεροειδής Bennu το 2018. Τον Οκτώβριο του 2020, το σκάφος προσγειώθηκε για λίγο στον αστεροειδή και με την βοήθεια ενός ρομποτικού βραχίονα συνέλεξε δείγματα από την επιφάνειά του. Ο Bennu είναι ένας δυνητικά επικίνδυνος αστεροειδής σε κοντινή απόσταση από τη Γη και περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο. Το ταξίδι του Bennu γύρω από τον Ήλιο διαρκεί 435 ημέρες, αλλά κάθε έξι χρόνια ο αστεροειδής περνά σχετικά κοντά, περίπου 300.000 χιλιόμετρα από τη Γη, μία απόσταση πιο κοντινή από την απόσταση Γης - Σελήνης.

NASA’s OSIRIS-REx: Mission to Bennu

«Έφερε πίσω κάτι το εξαιρετικό, το μεγαλύτερο δείγμα αστεροειδούς που έφθασε ποτέ στη Γη. Θα βοηθήσει τους επιστήμονες να διερευνήσουν το σχηματισμό των πλανητών, θα βελτιώσει τις γνώσεις μας για τους αστεροειδείς που θα μπορούσαν ενδεχομένως να προσκρούσουν στη Γη και θα εμβαθύνει την κατανόησή μας για την προέλευση του ηλιακού μας συστήματος και τον σχηματισμό του», είπε ο διευθυντής της NASA, Bill Nelson.

Chandrayaan-3

Τον Αύγουστο του 2023, η Ινδία έγραψε διαστημική ιστορία, καθώς έγινε το πρώτο έθνος που πραγματοποίησε μια επιτυχημένη ομαλή προσγείωση κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης. Με την αποστολή Chandrayaan-3, η Ινδία μπήκε στο κλαμπ των χωρών μαζί με την Ρωσία, τις ΗΠΑ και την Κίνα που κατάφεραν προσελήνωση στον δορυφόρο της Γης.

Η προσγείωση της σεληνακάτου ήταν το αποκορύφωμα άψογου σχεδιασμού και εκτέλεσης ετών. Το μνημειώδες επίτευγμα ήταν απόδειξη των μηχανικών ικανοτήτων του ISRO. Ήταν επίσης πηγή έμπνευσης για ένα έθνος που από καιρό φιλοδοξούσε να μπει στην ελίτ της διαστημικής εξερεύνησης.

India's Chandrayaan-3 makes historic moon landing

Μετά την ομαλή προσγείωση η σεληνάκατος Vickram και το ρόβερ Pragyan πραγματοποίησαν πειράματα στην επιφάνεια της Σελήνης. Ο ISRO πραγματοποίησε μάλιστα με επιτυχία ένα πείραμα αναπήδησης του προσεδαφιστή της Vikram. Μετά από 14 ημέρες λειτουργίας, τόσο η σεληνάκατος όσο και το ρόβερ αποσύρθηκαν για πάντα ακινητοποιημένα στο νότιο πόλο.

Ο Ινδός πρωθυπουργός Narendra Modi παρακολούθησε την προσγείωση στις 23 Αυγούστου του διαστημικού σκάφους Chandrayaan-3 από τη Νότια Αφρική, όπου συμμετείχε στη σύνοδο των BRICS. «Η Ινδία είναι τώρα στο φεγγάρι. Η Ινδία έφτασε στον νότιο πόλο της Σελήνης. Καμία άλλη χώρα δεν το έχει πετύχει. Είμαστε μάρτυρες της ιστορίας», είπε ο Modi, σύμφωνα με το Associated Press.

 

Aditya-L1

Μετά την αποστολή της Chandrayaan-3, ο ISRO εκτόξευσε την αποστολή Aditya-L1, το πρώτο δορυφόρο της Ινδίας για την μελέτη του Ήλιου ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση περίπου 1,5 εκατομμύριο χιλιομέτρων από τη Γη. Το διαστημόπλοιο Aditya-L1 εκτοξεύτηκε στις 2 Σεπτεμβρίου από το Διαστημικό Κέντρο Satish Dhawan, της νήσου Sriharikota.

Οι βασικοί στόχοι της αποστολής περιλαμβάνουν τη μελέτη του ηλιακού στέμματος και του μηχανισμού θέρμανσής του, την επιτάχυνση και την κατανομή του ηλιακού ανέμου, τη σύζευξη και τη δυναμική της ηλιακής ατμόσφαιρας, την προέλευση των στεφανιαίων εκτοξεύσεων μάζας καθώς και των ηλιακών εκλάμψεων.

India launches space mission to the sun

Ρωσία - Ιαπωνία

Η Ρωσία ήταν έτοιμη να γίνει το πρώτο έθνος που θα προσγείωνε ένα διαστημόπλοιο κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης λίγες μέρες πριν από την προσγείωση της Ινδίας, αλλά η κρατική διαστημική εταιρεία Roscosmos ανέφερε ότι η σεληνάκατος Luna-25 αντιμετώπισε προβλήματα και συνετρίβη στην επιφάνεια της Σελήνης.

Russia's Luna-25 lunar lander crashes in moon, ending mission

Τον Απρίλιο, η αποστολή προσελήνωσης Hakuto-R Mission 1, επίσης κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης υπό την επίβλεψη της ιδιωτικής ιαπωνικής διαστημικής εταιρείας ispace, κατέληξε και αυτή σε συντριβή. Μια βλάβη στο λογισμικό στις 23 Απριλίου έκανε το διαστημόπλοιο να εκτιμήσει εσφαλμένα το ύψος καθόδου καθώς προσπάθησε να προσγειωθεί με αποτέλεσμα η αποστολή να αποτύχει.

Πιθανή ύπαρξη νερού στο Νότιο Πόλο της Σελήνης

Οι επιστήμονες είναι αρκετά βέβαιοι ότι υπάρχουν ποσότητες πάγου στην επιφάνεια της Σελήνης και τα πιο πιθανά σημεία θα μπορούσαν να είναι οι μόνιμα σκιασμένες περιοχές κοντά στο νότιο πόλο του δορυφόρου. Η πρόσβαση στο νερό είναι απαραίτητη αν θέλουμε κάποια στιγμή να αποκτήσουμε μόνιμη παρουσία στη Σελήνη. Εκτός ότι μπορούμε να το πιούμε, το νερό είναι αναγκαίο για την παραγωγή οξυγόνου, πιθανό συστατικό για προστασία απέναντι στο συνεχή βομβαρδισμό ακτινοβολίας, ενώ μπορεί να τροφοδοτήσει πιθανές εκτοξεύσεις πυραύλων από τη σεληνιακή επιφάνεια.

Διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb

Κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA μας επέτρεψε να κρυφοκοιτάξουμε μερικούς από τους πιο απομακρυσμένους γαλαξίες, αστέρια και μαύρες τρύπες που έχουν παρατηρηθεί ποτέ. Έλυσε ένα μακροχρόνιο μυστήριο σχετικά με το πρώιμο σύμπαν, βρήκε μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη και μας έκανε να δούμε με διαφορετικό μάτι το ίδιο μας το ηλιακό σύστημα.

Εκτόξευση του τηλεσκοπίου Ευκλείδης

Η αποστολή Ευκλείδης της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2023. Το τηλεσκόπιο απογειώθηκε με επιτυχία από το ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα, με έναν πύραυλο Falcon 9 της SpaceX. Αυτή είναι η πρώτη αποστολή που θα αποπειραθεί να ρίξει φως σε δύο από τα μεγαλύτερα μυστήρια του σύμπαντος: τη σκοτεινή ενέργεια και τη σκοτεινή ύλη.

Η αποστολή θα ολοκληρωθεί σε 6 χρόνια με σκοπό να δημιουργήσει έναν χάρτη μεγάλης κλίμακας της δομής του Σύμπαντος καταγράφοντας δισεκατομμύρια γαλαξίες σε απόσταση 10 δισεκατομμυρίων ετών φωτός, σε περισσότερο από το ένα τρίτο του ουρανού. Θα εξερευνήσει πώς έχει επεκταθεί το Σύμπαν και πώς έχει διαμορφωθεί η δομή του κατά τη διάρκεια δισεκατομμυρίων ετών, αποκαλύπτοντας περισσότερα για τον ρόλο της βαρύτητας.

Euclid's first views of the cosmos

Η αποστολή JUICE στα φεγγάρια του Δία

Το Jupiter Icy Moons Explorer της ESA εκτοξεύτηκε τον Απρίλιο του 2023. Σύμφωνα με τη διαστημική υπηρεσία, το σκάφος έχει στόχο τη λεπτομερή παρατήρηση του γιγαντιαίου πλανήτη και των τριών μεγαλύτερων δορυφόρων του - τον Γανυμήδη, την Καλλιστώ και την Ευρώπη. Η αποστολή θα ερευνήσει αυτά τα φεγγάρια τόσο ως πλανητικά αντικείμενα όσο και ως πιθανούς οικοτόπους και θα εξερευνήσει σε βάθος το πολύπλοκο περιβάλλον του Δία.

The Most Exciting Probe that No-one is Talking About | ESA JUICE Jupiter Icy Moons Explorer

Η αποστολή Psyche της NASA στον μεταλλικό αστεροειδή

Η Psyche είναι μια αποστολή της NASA για τη μελέτη ενός πλούσιου σε μέταλλα αστεροειδή με το ίδιο όνομα, που βρίσκεται στην κύρια ζώνη αστεροειδών μεταξύ του Άρη και του Δία. Το διαστημόπλοιο Psyche εκτοξεύτηκε τον Οκτώβριο του 2023. Αυτή είναι η πρώτη αποστολή της NASA για τη μελέτη ενός αστεροειδούς που έχει περισσότερο μέταλλο παρά βράχο ή πάγο. Μέχρι τον Αύγουστο του 2029 το διαστημικό σκάφος θα έχει αρχίσει να εξερευνά τον αστεροειδή με τους επιστήμονες να  υποπτεύονται ότι λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε μέταλλο θα μπορούσε να είναι κομμάτι του πυρήνα ενός πλανητοειδούς.

NASA's Psyche Mission to an Asteroid: Official NASA Trailer

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ