Ας το παραδεχτούμε: τα ΜΚΔ συχνότατα —και δη σε περιόδους κρίσεων— είναι άθλια, πλημμυρισμένα από τα λογής εκκρίματα των λαδέμπορων του ζόφου. Δεν χωρά αντίλογος εδώ. Ούτε βέβαια μπορεί κανείς να μείνει ήσυχος με μια τέτοια παραδοχή: όταν ζεις σε μία σοσιαλμιντιακή δυστοπία, σε μία προσομοίωση αντεστραμμένου εμφυλίου, μόνο κακά θα απαντήσεις στον δρόμο σου. («Αντεστραμμένου»: παλιοί κομουνιστές έγιναν ακροδεξιοί, μέχρι χθες δεξιοί προσχώρησαν στην Αριστερά του πλούτου, και όλοι μαζί γαβγίζουν σαν κάτι σκυλιά που τα χωρίζει ένα τζάμι και τσακώνονται για το κουμάντο της περιοχής). Μπορείς μόνο —θα σου πει κάποιος— να μένεις σε μια γωνίτσα, και να παρακολουθείς: αν είναι κομμένα τα πόδια σου, αν είσαι αδύναμος, αν θέλεις να παίξεις έναν ρόλο φτωχούλη κομπάρσου, ναι, τότε μείνε, και λούσου και τις βρισιές, και το μπούλινγκ —τη χαρά τού Κασιδιάρη, που με κάθε ακραία βρισιά νιώθει το χέρι του να σφίγγει πιο δυνατά στη λαβή του σουγιά—, και τον οχετό, και τη σιγουριά που έχουν για τα πάντα οι αναγεννησιακοί χρήστης των ΜΚΔ, και τις 1.001 προφητείες αποκαλυπτικού χάους των νέων ζηλωτών τού Παΐσιου. Εκτός… εκτός κι αν φύγεις από την επικράτεια των τηλευαγγελιστών —θέλει κότσια, δεν αντιλέγω—, και χωθείς σε μιαν άλλη εκδοχή της πραγματικότητας (τη μόνη που αξίζει· τη μόνη που υπάρχει), μακριά από τον σαδισμό όσων επιμένουν πως καν σήμερα, καν αύριο, καν από βδομάδα θα πεθάνουμε όλοι, άρρωστοι, τουμπανιασμένοι, προδομένοι, τρισάθλιοι, και με το στίγμα τού Κακού Ανθρώπου στο κούτελο, αυτό που χάραξε με το νύχι της επάνω μας η σατανική εξουσία, κι αυτό εντέλει που μας άξιζε. Ή απλώς μπορείς να χρησιμοποιήσεις τα ΜΚΔ κάπως πιο έξυπνα και πιο θαρραλέα.
Δεν βαριέμαι να το λέω πολλά χρόνια τώρα — μιας και είμαι από τους πολύ παλιούς χρήστες των μέσων και έχω δει καλά πώς λειτουργεί: φτιάξτε το δικό σας echo chamber, και μην το εγκαταλείπετε. Δεν υπάρχει άλλη λύση. (Μάλιστα, όποτε το εγκαταλείπετε, θα την πατάτε: ΚΑΘΕ φορά). Απομακρυνθείτε από τους τοξικούς ανθρώπους, από αυτούς που βλέπουν έναν πεσμένο στο χώμα και στις λάσπες και χιμούν καταπάνω του με τα σάλια να τους κρέμονται απ’ το στόμα και τον πατούν. Απομακρυνθείτε από όσους χαίρονται, γουστάρουν, επενδύουν ψυχολογικά, ή απλώς κονομάνε, από τα fake news, τη διόγκωση του κακού, τον μανιχαϊσμό, την παράνοια. Και φτιάξτε όμορφες διαδικτυακές κοινότητες ΜΟΝΟ με ανθρώπους σαν κι εσάς: ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΝΟΡΜΑΛ. (Ξαναλέω για ν’ ακουστεί: ανθρώπους νορμάλ, που είναι εδώ για να απαλύνουν τη ροή του χρόνου και για να τοκίσουν, όσο λίγο γίνεται, τον λίγο χρόνο που μας δόθηκε).
Μιλήστε τους, καλημερίστε τους, ανταλλάξτε τις εικόνες, τις φωτογραφίες, τα βιντεάκια, τα τζιφάκια, τα τραγουδάκια, τα βιβλιαράκια, τα γυμνά σας. Πείτε, και να λέτε συχνά, πόσο τούς αγαπάτε. Και μείνετε μαζί τους. Ναι, κάντε κι άλλα: διαβάστε, βγείτε, δείτε ταινίες, χαζέψτε γελοιογραφίες και σκίτσα από μεγάλα ξένα περιοδικά και από web comics, πάρτε ποδήλατο, πάρτε σκύλο, γάτα, ή χάμστερ, αφοσιωθείτε σε μία εθελοντική δουλειά, κοιτάξτε τ’ αστέρια με ένα κανοκιάλι ή μέσα από το νετ, πάτε για πέντε επί πέντε, ξαναρχίστε να πηγαίνετε σινεμά, μάθετε μια δεύτερη γλώσσα, κοιμηθείτε βλέποντας τηλεόραση, τεμπελιάστε, ερωτευτείτε: αλλά, επειδή θα είστε πάντα στα social —και καλά θα κάνετε—, φροντίστε τουλάχιστον να μείνετε σε ένα νορμάλ δωμάτιο εκεί πέρα, και όχι με ανθρώπους που δεν θα θέλατε να κάθονται στο τραπέζι σας. Και νορμάλ δωμάτιο σημαίνει έναν χώρο όπου όλοι θα ομονοείτε τουλάχιστον στα βασικά, δεν θα έχετε κάποιον να θέλει να βγάλει τα μάτια αλλωνών, δεν θα έχετε έναν τρελό να κρεμιέται από τον γλόμπο στο ταβάνι και να κατουράει κακαρίζοντας ή κοπανώντας σας τις δέκα του εντολές, ούτε έναν που βλέπει σήψη και θάνατο παντού και ψάχνει τάχα μ’ «εκδίκηση». Οι τέτοιοι τέτοια θα κάνουν, γιατί είναι ταλαιπωρημένοι απ’ τη ζωή, προδομένοι στο φύλο τους, ή μόνοι και θλιμμένοι, ή για γούστο τους. Ή επειδή είναι εγωπαθείς και στενόκαρδοι μαζί: ένας στενάχωρος συνδυασμός. Ή απλώς επειδή έχουν φράγκα. (Ή επειδή είναι η δουλειά τους αυτή — άλλο καπέλο). Δεν πειράζει, θα περάσει κι αυτό. Το θέμα είστε εσείς. Είμαστε εμείς. Είναι όσοι θέλουν να ζήσουν ακούγοντας δυο λόγια που θα τους ζεστάνουν την καρδιά, δυο κουβέντες από κείνες που ευφραίνουν και βοηθούν.
Οι καιροί είναι δύσκολοι, ΟΧΙ γιατί σήμερα τα πράγματα είναι δύσκολα. (Για την ακρίβεια, ποτέ δεν ήταν καλύτερα, για ΟΛΟ τον κόσμο). Αλλά γιατί η ζωή είναι φύσει δύσκολη, και ταραγμένη, και πικρή. Και έχει στενά παράθυρα για να μπαίνει ο ήλιος, και συχνά βαλμένα στραβά, ή ψηλά. Όμως γι’ αυτό ακριβώς και την αγαπάμε — αλλιώς θα ήμασταν άγγελοι και θα μας αποκοίμιζε, ή διάβολοι και θα θέλαμε να τη δούμε να καίγεται.
Όλα καλά θα πάνε, και το ξέρουν οι πάντες αυτό. Ακόμη και όσοι ελπίζουν και προσδοκούν το κακό.
23°
