To Μέγαρο Σουρουτζίεβιτς, το καμπάρε Je Reviens και η φωτιά στο λιμάνι

Κάθε φορά που ξεφεύγω με μερικές ρετσίνες παραπάνω από τα Μπακαλιαράκια του Αρίστου, κάτι παθαίνει η όρασή μου και γίνεται υπερηχητική. Αποτέλεσμα: Λαμβάνω σήματα και γίνομαι μάρτυρας συμβάντων με εικόνα και ήχο όπου πρωταγωνιστούν διάφορα έμψυχα ή άψυχα πνεύματα-εκτοπλάσματα, που συνέδεσαν την ύπαρξή τους με το λιμάνι. Ψυχές που αρνούνται να το εγκαταλείψουν και ας πέρασαν χρόνια και ζαμάνια από τότε που έφυγαν με παπά και με κοράκα υπηρεσίας. Ουδόλως με χαλάει η μαγική σκέψη που μου χαρίζει το αλκοόλ και τα όσα μου αποκαλύπτονται μετά από τις ρετσινομεθέξεις στου Αρίστου, τα νεγκρόνι στο Kitchen bar, ή μετά από τα γλυκόπιοτα ροζέ του +Τροφή, τα στέκια μου στο λιμάνι και μια ανάσα το ένα από το άλλο. Τουναντίον, σε προηγούμενα σημειώματα έχω υμνήσει κι έχω εξάρει το αποπλανητικό της Θεσσαλονίκης, που αν παραδοθείς στις στιγμές της, η πόλη θα σε ανταμείψει με καλά μπαξίσια.

Οι τρέντηδες τα μπαξίσια τα λένε tips, εγώ προτιμώ να τα αποκαλώ φαντασμαγορικά στιγμιότυπα από τις χιλιάδες ζωές αυτής της πόλης. Τέτοια ήταν όλα τα ξαφνικά που μου αποκάλυψε ο Ισπανός Πρόξενος της Θεσσαλονίκης για το παραδιπλανό με τον Αρίστο, ευρισκόμενο υπόλειμμα του Μεγάρου Σουρουτζίεβιτς. Το αποκάλεσε υπόλειμμα «Γιατί αυτό το εκλεκτιστικό διαμάντι που το ανέγειραν το 1912 οι Ιβάν, Μήτσε και Σπύρος Σουρουτζίεβιτς, σήμερα σαπίζει από τον χρόνο ρημαγμένο και χωλό, σε αντίθεση με τα χρόνια της ακμής του, που ήταν ένα από τα πλέον περιζήτητα κτήρια της πόλης σας. Εντός του Μεγάρου στεγάζονταν ασφαλιστικές εταιρείες, ναυτιλιακά γραφεία, καφενεία για τους λιμενεργάτες και τους αχθοφόρους του λιμανιού, διερμηνείς, πλήθος. Κόσμο και κοσμάκη φιλοξενούσε το κτήριο, που ειρήσθω εν παρόδω διασώθηκε από την πυρκαγιά του 1917 με ψιλές ζημιές στη στέγη και τον τελευταίο όροφο με τα μνημειακά αετώματα, όταν παραδιπλανά του, εξίσου, αρχιτεκτονικά διαμάντια τα κατάπιαν οι στάχτες. Οι Ισπανοί ανοίξαμε το Προξενείο μας 1925, τότε ήρθα επιτετραμμένος στην πόλη, ενώ μετά το 1930 στο Μέγαρο Σουρουτζίεβιτς νοίκιασε και το Προξενείο της Ιαπωνίας», συνεχίζει ο Ισπανός.

Περίληψη προηγουμένων: Από του Αρίστου, βαδίζοντας επί της Λεωφόρου Νίκης, στάθηκα στο ύψος της Ναύαρχου Βότση περιμένοντας να περάσει ταξί. Το πνεύμα του Ισπανού Πρόξενου, που ακόμα κατοικεί στο Μέγαρο Σουρουτζίεβτς, δεν έχασε την ευκαιρία να με καλέσει στα ενδότερα του κτηρίου για μια κατατοπιστική ξενάγηση: «Στην Κατοχή επιτάχτηκε από τους ναζί, στον Εμφύλιο στέγασε ανταρτόπληκτους από τα γύρω μέρη της Μακεδονίας. Σε εκείνη τη φάση είναι που αλλάζει η αρχιτετονική διαρρύθμιση σε κάθε όροφο και τα μεγάλα γραφεία μετατρέπονται σε μικρά διαμερίσματα για να χωρέσει ο λαουτζίκος. Μετά στεγάστηκαν εδώ λογής από κόκκινα φαναράκια και καυλέρος που ανακουφίζονταν επί πληρωμή. Όπως φυσικά αργότερα άνοιξε το διάσημο ποτάδικο-καμπαρέ Je Reviens με την εμβληματική πινακίδα απομεινάρι Cocktails / Lady, που το τίμησαν ναύτες των οποίων τα καράβια έπιασαν Θεσσαλονίκη, παρέα με ντόπιους χαρμάνηδες για VAT 69 και γλυκόλογα της μιας δραχμής. Το 1983 το κτήριο χαρακτηρίστηκε διατηρητέο, όμως το 1995 η πυρκαγιά που ξέσπασε στον πρώτο όροφο και γρήγορα επεκτάθηκε έκανε τους όροφους παρανάλωμα, και γεια σας».

Εσύ πάλι τι ιστορία είσαι; ρώτησα τον Ισπανό Πρόξενο. «Εγώ άφησα τη γη τη δεκαετία του ’50 , συνταξιούχος πλέον στο Τολέδο, αλλά ως πνεύμα-εκτόπλασμα, όπως σωστά με διέγνωσες, επιστρέφω τακτικά στη Θεσσαλονίκη. Ξανακατοικώ στον δεύτερο όροφο που ήταν το Προξενείο μας και, όταν δω διαβάτη ψυλλιασμένο, φιλοπερίεργο και κάπως, δεν χάνω ευκαιρία για ψιλόchat». Γύρισα στο σπίτι. Hola, της είπα. Να ανεβάσεις τη στήλη σου, έκανε. Ποιο είναι το θέμα σου σήμερα; Απάντησα: El Pais η φάση με ολίγη από Figaro!