Βοτανικό Πάρκο Κρήτης: Ο παράδεισος που ξεπήδησε από τις στάχτες

Σε πρόσφατη δημοσιογραφική αποστολή στον Δήμο Πλατανιά στα Χανιά, το πρόγραμμα είχε και επίσκεψη στο Βοτανικό Πάρκο, κοντά στο ορεινό χωριό Σκορδαλού στον Ομαλό. Η μέρα ήταν πολύ ζεστή και η ιδέα να διανύσουμε μια απόσταση 2,5 περίπου χιλιομέτρων στην πλαγιά του βουνού δεν ακουγόταν και πολύ ελκυστική. Μόλις όμως φτάσαμε, κάθε σκέψη περί καύσωνα, κάθε φόβος για τις ανηφοριές και τις κατηφοριές του χωμάτινου μονοπατιού εξαφανίστηκαν, και για τις επόμενες πολλές πολλές ώρες βυθιστήκαμε στον φανταστικό κόσμο της φύσης. Ταξιδέψαμε νοητικά και γευστικά στην Ασία, παρακολουθήσαμε το προσωπικό να περιποιείται τα φυτά και να καθαρίζει τον κήπο, μαγευτήκαμε από την αφήγηση του ιδρυτή του πάρκου, Πέτρου Μαρινάκη, και στο τέλος αφεθήκαμε στη περιποίηση των μαγείρων του εστιατορίου του πάρκου που μας σέρβιραν ξέχειλα πιάτα κρητικής κουζίνας, άφθονο κρασί κρητικών ποικιλιών και, φυσικά, ρακές.

Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι ο παράδεισος αυτός ξεπήδησε μέσα από τις στάχτες μιας καταστροφικής πυρκαγιάς. «Μια φωτιά το 2003 μέσα σε 24 ώρες κατέκαψε μια τεράστια έκταση στο τόπο καταγωγής μου, στη Σκορδαλού αφήνοντας πίσω της μόνο στάχτες» λέει ο Πέτρος Μαρινάκης που, μαζί με το καμένο δάσος, αντίκρισε και τη δική του περιουσία να έχει καταστραφεί. «Η οικολογική και οικονομική καταστροφή για το χωριό ήταν ανυπολόγιστη. Περίπου 200.000 ελαιόδεντρα ενετικής περιόδου κάηκαν. Η φωτιά έκανε στάχτες και τη δική μας περιουσία» λέει ο κ. Μαρινάκης, που παρά την ανείπωτη θλίψη, η πρώτη του σκέψη ήταν πώς να «ξανανθίσει ο τόπος», πώς να αναγεννηθεί η γη τους.

Ο Πέτρος Μαρινάκης χωρίς δεύτερη σκέψη θέλησε να αναγεννήσει τα καμένα. Άλλωστε και πριν από τη φωτιά η απομάκρυνση των ανθρώπων από τη φύση ήταν κάτι που τον έθλιβε. «Για κάθε άνθρωπο που έχει μεγαλώσει στην αγκαλιά της φύσης, όπως εγώ, είναι στενάχωρο να βλέπει παιδιά να μην μπορούν να διακρίνουν βασικά είδη δέντρων, να μην έχουν δει τους καρπούς πάνω στα δέντρα, να μην έχουν βιώσει την ελευθερία που δίνει η φύση» λέει εξηγώντας τα κίνητρα που τον οδήγησαν σε αυτή την αναγέννηση των καμένων. 

Ωστόσο, από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι την υλοποίησή της η απόσταση είναι μεγάλη και ο δρόμος μακρύς. «Η προσπάθεια δεν ήταν εύκολη. Χρειάστηκε υπομονή, προσήλωση και επιμονή» θα μας πει κοιτάζοντας με ικανοποίηση το δημιούργημά του. «Είδαμε τη ζωή των οικοσυστημάτων και τη νιώσαμε» θα πει εξηγώντας ποια είναι η πραγματική αειφορία. «Όταν όλα είναι ενταγμένα στο οικοσύστημα, δεν υπάρχουν αρρώστιες» λέει ως γνώστης του μικροκλίματος της περιοχής που φρόντισε να το αναβιώσει φυτεύοντας στη μεσογειακή ζώνη τους νέους ελαιώνες, τα εσπεριδοειδή και τα αβοκάντο, στην αλπική τα έλατα και στη εύκρατη και την τροπική τα φρουτόδεντρα, τα γκουάβα, τα τσιριμόγια, το λίτσι και τόσα άλλα εξωτικά δέντρα φερμένα από την Ασία.

Έμπλεος συναισθημάτων μάς δείχνει το «μη μου άπτου», ένα φυτό που κλείνει τα φύλλα του μόλις το πλησιάζουμε. «Τα φυτά έχουν συμπεριφορά» λέει, «κάποια είναι φιλόξενα και ότι φυτέψεις από κάτω θα αναπτυχθεί, ενώ σε κάποια άλλα ό,τι και να φυτέψεις θα το ξεράνουν» μας εξηγεί.

Στο μυαλό του Πέτρου Μαρινάκη δεν είναι το κέρδος, είναι η χαρά οι επισκέπτες του πάρκου και ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά να γνωρίσουν τον τόπο, να γνωρίσουν την πλούσια βιοποικιλότητα του πλανήτη. Δοκιμάζω το φρούτο σοκολάτας που μου προσφέρει, προσπαθώ να αναγνωρίσω τις μυρωδιές των βοτάνων, κοιτάζω τη φωλιά του ασβού που, παρότι κάνει ζημιές, δεν την πειράζει, γιατί «θα του δώσει ιδέες για να ανακαλύψει και να δημιουργήσει άλλες δυνατότητες για να λύσει το πρόβλημα», θαυμάζω τ’ αγρίμια και τα ελάφια, τις κότες και τα παγώνια και σκέφτομαι, ναι δεν είναι επένδυση. Είναι επανάσταση. Η αναγέννηση της φύσης στις μέρες μας, στην εποχή της κλιματικής κρίσης είναι η πραγματική επανάσταση, και ο Πέτρος Μαρινάκης είναι ο σύγχρονος επαναστάτης.