Ο Ηλεκτρικός και εφτά αγαπημένοι σταθμοί του

Με λίγα ακόμα στοιχεία, ο Ηλεκτρικός βρίσκεται στο «σκληρό πυρήνα» της αθηναϊκής φυσιογνωμίας. Εγώ τουλάχιστον, ως Πατησιώτης, τον χρησιμοποιώ πάνω από μισό αιώνα, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Έχω δει σταθμούς να δημιουργούνται (ΚΑΤ, Ταύρος, Νεραντζιώτισσα, Ειρήνη), παλιούς κομψούς σταθμούς με μικρά στέγαστρα να μεγαλώνουν και να αποκτάνε χρώματα (π.χ. κόκκινο στο Μοσχάτο), ξύλινες πεζογέφυρες να πέφτουν κι άλλες να παίρνουν τη θέση τους (Πετράλωνα), δέντρα να κόβονται με την επέκταση (Μαρούσι, Ηράκλειο, Άνω Πατήσια). Έχω ζήσει κοτρόνες να ρίχνονται από αντίπαλους φιλάθλους σε συρμούς που έχουν ξεκινήσει από τα γήπεδα στο Φάληρο ή το ΟΑΚΑ (γι’ αυτό πολλά τζάμια είναι ραγισμένα). Έχω δει τον ελαιώνα ανάμεσα Ηράκλειο-Μαρούσι να εξαφανίζεται. Έχω καταγράψει όλα τα σενάρια με τα οποία οι ζητιάνοι εκμαιεύουν φραγκοδίφραγκα. Έχω σημειώσει στο μυαλό μου πόσο διαφορετική είναι η σύνθεση του κοινού ανάλογα με τη μέρα, την ώρα της μέρας ή την εποχή του χρόνου: νωρίς πρωί οι εργαζόμενοι, αργά πρωί οι συνταξιούχοι, μανάδες με καρότσια και νοικοκυρές, απόγευμα και γιορτές οι επισκέπτες με τα δώρα στα χέρια, Παρασκευόβραδο και Σαββατόβραδο η πιτσιρικαρία, Κυριακή οι παζαράτοι. Έχω τύχει σε άγριους καβγάδες με κλοπές ή εξαιτίας ελέγχων. Έχω αφήσει πίσω μου τα ξύλινα βαγόνια, μετά τα μπεζ κι ύστερα τα ανατολικογερμανικά. Κι έχω περπατήσει στην ενδοχώρα όλων ανεξαιρέτως των σταθμών. Οι πιο αγαπημένοι μου: Ομόνοια (φωτογραφία, επειδή βγάζει στην πιο ενδιαφέρουσα πλατεία), Βικτώρια (για τα ωραιότερα βεραμάν πλακάκια του κόσμου), Αττική (η βάση για περπάτημα στον Σκουζέ, την Κολοκυθού, τα Σεπόλια, τον Κολωνό και γενικά την υπέροχη Δυτική Αθήνα), Πετράλωνα-Θησείο (λόγω Αστεροσκοπείου και Φιλοπάππου), Πειραιάς (με το υπέροχο μεταλλικό του στέγαστρο και την πεζογέφυρα-παρατηρητήριο), Άνω Πατήσια (όχι γιατί μένω εκεί, μα γιατί δίπλα είναι το ποτάμι Ποδονίφτης με τα βατράχια και τις ημι-εξοχές του). Για περαιτέρω ενασχόληση, ενδεικτικά: το σάιτ των ΣΤΑΣΥ (www.stasy.gr), Πέτρος Μάρκαρης «Η Αθήνα της μιας διαδρομής» (Γαβριηλίδης), Γιώργος Συμπάρδης «Υπόσχεση γάμου» (Μεταίχμιο), Μένης Κουμανταρέας «Η κυρία Κούλα» (Κέδρος), «Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση» (Ντίνος Κατσουρίδης, με τον Θανάση Βέγγο), «Τέλος εποχής» (Αντώνης Κόκκινος, με Κώστα Καζανά, Πέγκυ Τρικαλιώτη κ.λπ.), το μουσείο του Ηλεκτρικού στο σταθμό του Πειραιά (έστω κι αν λειτουργεί μόνο 5 μέρες τη βδομάδα και μόνο πρωί).

Η βόλτα της 70ετίας

Στα 70 χρόνια από την απελευθέρωση της Αθήνας (οι Γερμανοί φύγανε στις 12 Οκτώβρη του 1944), ο καλός ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης διοργανώνει μια ξενάγηση-ποδαράδα που πολύ την εκτίμησα. Συγκεκριμένα, θα πάει τους ενδιαφερόμενους σε τόπους της πόλης μας που σχετίζονται με πλευρές της ζωής στην Κατοχή: καθημερινή ζωή, μαύρη αγορά, λιμός, γερμανικές υπηρεσίες, αντίσταση. Σημείο συνάντησης τα Προπύλαια, αυτή την Κυριακή, συμπτωματικά 12 του Οκτώβρη, 11 π.μ. Ο δήμος μας υιοθέτησε την πρωτοβουλία, δεν αποκλείεται μάλιστα η ετήσια μνεία, κάθε τέτοια μέρα, να πάρει μονιμότερο χαρακτήρα. Περισσότερα: www.cityofathens.gr/node/25199

Μουσταλευριά σπέσιαλ

Στο φούρνο του Γιώργου και της Βούλας Ζάχαρη (Λασκαράτου 15, Κυπριάδη, Άνω Πατήσια, δίπλα στο µπαρ «Κόµης», 210 2230052). Η εποχή του μούστου διαρκεί ακόμα μέχρι το τέλος του Οκτώβρη. Υ.Γ. Είχα γράψει ξανά για τον ίδιο φούρνο παλιότερα, με αφορμή την άλλη τρομερή σπεσιαλιτέ του, το ψωμί με προζύμι, που μάλιστα δεν έχει και ορισμένη εποχή.

Καζάν στην Ταινιοθήκη

Είχα σκοπό να γράψω πολλά για το μεγάλο αφιέρωμα, αλλά αφού το κάνει ο καθ’ ύλην αρμόδιος σάς παραπέμπω λίγες σελίδες πιο κάτω. Διαβάστε λοιπόν οπωσδήποτε όσα γράφει στις σελίδες της cinevoice ο Γιώργος Κρασσακόπουλος, που προλογίζει κιόλας το «Πανικός στους δρόμους».

Για το κτίριο του Ταμείου Εμπόρων και τη «Στοά εμπόρων»

Ο γιος του περίφημου αρχιτέκτονα Βασίλη Κασσάνδρα ήρθε στα γραφεία μας και διόρθωσε τον προηγούμενο City Lover: «Αν το κτίριο είναι του Λαζαρίδη και του Μπόνη, αποκλείεται να είναι προπολεμικό. Προπολεμικά ο Μπόνης έχτιζε μαζί με τον πατέρα μου, αλλά μεταπολεμικά έχτιζε με τον Λαζαρίδη. Επομένως το κτίσμα είναι μεταπολεμικό».

d.fyssas@gmail.com