Κουίζ για βαρεμένους (Φιλ)αθηναίους. Όπως πιστοποιεί και η φωτογραφία, η ανακαίνιση του χώρου έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Οι τελευταίες σκαλωσιές έτοιμες για ξήλωμα. Η μεγάλη αίθουσα αστράφτει, καθώς πλησιάζουν τα εγκαίνιά της. Παρατηρούμε τα πολλά νεοκλασικά της χαρακτηριστικά: μεγάλο ύψος, γύψινα ανάγλυφα και αγαλματάκια, Καρυάτιδες, ανθέμια, ζωγραφισμένο ταβάνι, πλακάκι με σχέδια. Βλέπουμε όμως και κάτι περίεργο: ένα μπαλκόνι προς τα μέσα, ένα κάπως σπάνιο αρχαίο θεό στη μέση του ταβανιού – που ταιριάζει όμως πολύ καλά με το χώρο. Καθαρός 19oς αιώνας, βέβαια. Το κτίριο σχεδόν θαμμένο ανάμεσα σε άλλα ψηλότερα, στο Κέντρο, άγνωστο στους πολλούς. Άγνωστος κι ο αρχιτέκτονας. Η ερώτησή μου είναι απλή: Ποιο είναι το κτίριο; (Θα δημοσιεύσω με χαρά τα ονόματα όσων το βρουν. Και σε λίγες μέρες, θα επανέλθω με περισσότερες φωτογραφίες από τον ίδιο χώρο. Ευχαριστώ τον αναγνώστη και φίλο Κώστα Μπ. για το υλικό.)
Γαϊδουρονήσι και «Όρια». Επίσημα νησί Πατρόκλου, το νησάκι αυτό τη Αττικής στον Σαρωνικό, στο ύψος των Λεγραινών, είναι όμορφος ψαρότοπος, ενώ έχει κι ένα ταβερνάκι και δυνατότητες για μπάνιο και κάμπινγκ. Καϊκάκι πηγαινοέρχεται τώρα το καλοκαίρι για όποιον δεν έχει δικό του μέσο. Όμως τον καιρό της Κατοχής έγινε εδώ μια ναυτική τραγωδία που σχεδόν κανείς δεν τη θυμόταν μέχρι τελευταία: το νορβηγικό καράβι «Όρια», επιταγμένο από τους Γερμανούς, μετέφερε χιλιάδες Ιταλούς αιχμαλώτους από τη φρουρά των Δωδεκανήσων προς Πειραιά (η Ιταλία είχε αλλάξει στρατόπεδο από το Σεπτέμβρη του ’43). Τη νύχτα της 12ης Φεβρουαρίου 1944, με πολύ κακό καιρό, το πλοίο χτύπησε στο βράχο Μεντίνα, δίπλα στο Γαϊδουρονήσι, και σύντομα βυθίστηκε. Πνίγηκαν 4.074 άνθρωποι (4.025 Ιταλοί, 44 Γερμανοί και 5 μέλη του πληρώματος), ενώ σώθηκαν μόλις 28 (για σύγκριση: ο «Τιτανικός» είχε «μόνο» 1.523 νεκρούς). Το ναυάγιο εντοπίστηκε μόλις το 1999 (δύτης Αρ. Ζερβούδης). Πολλά στοιχεία για το νησί και την ιστορία του «Όρια» υπάρχουν στη λαμπρή έρευνα του ντόπιου Γιώργου Ιατρού «Η νήσος του Πατρόκλου του Δήμου Κερατέας» (2010). Ειδικά για το ναυάγιο, ο Ιταλός συγγραφέας Πάολο Τσιάμπι έγραψε το πικρό βιβλίο «Η καραβάνα στο βυθό της θάλασσας», που κυκλοφορεί ως κοινό αποτέλεσμα του κερατιώτικου συλλόγου «Χρυσή Τομή» και των λαμπρών εκδόσεων «Α-Ω», σε μετάφραση Κατερίνας Κυρανάκου. Αναζητήστε τα βιβλία, αξίζουνε, θα βρείτε σ’ αυτά πολύ περισσότερα απ’ όσα η μικρή μου αυτή μνεία. (Ευχαριστώ τον αναγνώστη Φώτη Καρυανό, το συγγραφέα Γιώργο Ιατρού και τον εκδότη Πέτρο Μιχάλη.)
Πού να πετάνε τα «πετεινά;» Ο φίλος μου ο Γιώργος Παπαγιαννόπουλος επισημαίνει: «Αλλαγή ηθών - συνηθειών: Πήγα πρόσφατα σε μια βιβλιοπαρουσίαση στη Στοά του Βιβλίου, είχα να πάω καιρό... Μου έκανε εντύπωση –το συνειδητοποίησα αργότερα– η έλλειψη “πετεινών”. “Πετεινά” αποκαλούνταν ο πληθυσμός που περίμενε υπομονετικά να λήξει η όποια εκδήλωση, ώστε να ορμήσει στον μπουφέ. Ήταν λίγες δεκάδες άνθρωποι, μερικούς τους γνώριζα κατ’ όψιν, αφού τους συναντούσα συχνότατα, έρχονταν από όλη την Αθήνα και γέμιζαν μέχρι και τις τσέπες τους».
«Πάρκο Δημήτρη Πικιώνη». Με πρωτοβουλία του δραστήριου τοπικού συλλόγου «Αναγέννηση» της περιοχής Κυπριάδη (πρόεδρος Μαίρη Γιαννακοπούλου), πέρασε ομόφωνα (!) από το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας η εξής απόφαση: το ανώνυμο πάρκο Πολυδούρη και Σάουμπερτ βαφτίζεται «Πάρκο Δημήτρη Πικιώνη». Επισφραγίζοντας την πράξη, η κόρη του μεγάλη αρχιτέκτονα κ. Αγνή Πικιώνη δωρίζει μια προτομή του πατέρα της για να στηθεί στο πάρκο, έργο της σημαντικής γλύπτριας Φρόσως Μενεγάκη. Υπενθυμίζω ότι ο Πικιώνης δεν ήταν απλά οικιστής, αλλά και σχεδιαστής πολλών σπιτιών στην περιοχή Κυπριάδη- ανάμεσά τους και της Μενεγάκη.
Το κάθισμα της Αμαλίας. Ίσως να θυμόσαστε ότι στις 28 του Απρίλη είχα δημοσιεύσει μια φωτογραφία μ’ ένα περίεργο οκταγωνικό μεταλλικό κατασκεύασμα, ως επίστεψη σ’ ένα χαμηλό πέτρινο λοφάκι στη νότια μεριά του Εθνικού Κήπου, ρωτώντας αν ήξερε κανείς τι είναι. Ένας εργαζόμενος στον Κήπο, που επιθυμεί ανωνυμία, με (μας) πληροφόρησε ότι «πρόκειται για κάθισμα όπου η βασίλισσα Αμαλία καθόταν επιβλέποντας το φύτεμα του χώρου που αργότερα, όταν τα φυτά ψηλώσανε, έγινε ο κήπος του παλατιού – κι έφτανε τότε το βλέμμα της στην άχτιστη κι αφύτευτη Αθήνα, μέχρι τη θάλασσα. Και είναι πολυγωνικό, γιατί έλεγχε με τη σειρά προς όλες τις κατευθύνσεις, ενώ η τρύπα στη μέση ήταν για το στέλεχος μιας μεγάλης ομπρέλας». Ευχαριστούμε, φίλε.
12°
