Ο υπερθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από αυξημένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή αδένα. Καθώς οι θυρεοειδικές ορμόνες έχουν βασικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού των κυττάρων, η αυξημένη τους παραγωγή στον υπερθυρεοειδισμό έχει σαν αποτέλεσμα την επιτάχυνση του μεταβολισμού, πράγμα που εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα, όπως: ταχυκαρδία - καρδιακές αρρυθμίες (π.χ. κολπική μαρμαρυγή), απώλεια βάρους παρά την αυξημένη όρεξη, νευρικότητα και άγχος, εφιδρώσεις, μυϊκό τρόμο (εμφανής στα δάχτυλα των χεριών), δυσανεξία στη ζέστη, διάρροιες, διαταραχές της περιόδου στις γυναίκες, διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη), μυϊκή αδυναμία, αίσθημα κόπωσης, διαταραχές του ύπνου (αϋπνία).
Συνηθέστατα οφείλεται σε διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (νόσο Graves), όπου ο θυρεοειδής αδένας παρουσιάζει ομοιογενή σχετικά υφή, χωρίς διακριτούς όζους, με φυσιολογικό ή αυξημένο μέγεθος. Μπορεί επίσης η βρογχοκήλη που συνδυάζεται με υπερθυρεοειδισμό να χαρακτηρίζεται από την παρουσία όζων (πολυοζώδης τοξική βρογχοκήλη). Σπανιότερα μπορεί ο υπερθυρεοειδισμός να οφείλεται στην υπερλειτουργία ενός και μόνο όζου θυρεοειδούς που χαρακτηρίζεται τότε ως τοξικό αδένωμα. Σε κάποιες περιπτώσεις ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να οφείλεται σε φλεγμονή του θυρεοειδούς (θυρεοειδίτιδα), σε αυξημένη πρόσληψη ιωδίου ή σε λήψη λεβοθυροξίνης σε αυξημένες δόσεις (ιατρογενής υπερθυρεοειδισμός).
Η αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού είναι αρχικά φαρμακευτική με τη βοήθεια των αντιθυρεοειδικών φαρμάκων. Συχνά επιτυγχάνεται ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας με τη φαρμακευτική αγωγή. Σε κάποιες όμως περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση (ολική θυρεοειδεκτομή). Ενδεικτικά αναφέρονται κάποιες από τις περιπτώσεις αυτές.
Αποτυχία ρύθμισης της θυρεοειδικής λειτουργίας. Πρόκειται για συνηθισμένο κλινικό σενάριο. Σε αυτήν την περίπτωση αρχικά η αντιθυρεοειδική αγωγή επιτυγχάνει την αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού, μετά από ένα όμως χρονικό διάστημα παρατηρείται απορρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας. Η προσπάθεια είναι να διορθωθεί και πάλι με τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα η θυρεοειδική λειτουργία και αυτό μπορεί να επιτευχθεί, για να παρατηρηθεί εντούτοις αργότερα και νέα υποτροπή του υπερθυρεοειδισμού. Οι υποτροπές του υπερθυρεοειδισμού μετά από αρχικά επιτυχείς προσπάθειες φαρμακευτικής ρύθμισης της θυρεοειδικής λειτουργίας είναι μια συχνή ένδειξη χειρουργικής επέμβασης.
Επιπλοκές της φαρμακευτικής αγωγής (π.χ. λευκοπενία, διαταραχές της ηπατικής λειτουργίας κ.λπ.).
Μεγάλου βαθμού διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη, διάχυτη ή πολυοζώδης). Σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να υπάρχουν και συμπτώματα από πίεση παρακειμένων οργάνων (όπως δύσπνοια λόγω πίεσης της τραχείας ή δυσκολία στην κατάποση λόγω πίεσης του οισοφάγου). Μπορεί επίσης όταν ο θυρεοειδής αποκτήσει μεγάλο μέγεθος να αρχίσει να καταδύεται στη θωρακική κοιλότητα (καταδυόμενη τοξική βρογχοκήλη).
Υποψία ή διάγνωση καρκίνου θυρεοειδούς. Τοξικό αδένωμα κ.λπ.
Πριν τη χειρουργική επέμβαση θα πρέπει να γίνεται η σωστή προεγχειρητική προετοιμασία του ασθενούς. Η ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας θα πρέπει να επιτυγχάνεται στον μέγιστο δυνατό βαθμό με τη φαρμακευτική αγωγή (αν και αυτό σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι εφικτό). Συχνά η χορήγηση στοιχειακού ιωδίου ως μέρος της προετοιμασίας του ασθενούς για την επέμβαση, διευκολύνει τεχνικά την εξέλιξη του χειρουργείου. Τυχόν έλλειμμα βιταμίνης D θα πρέπει να αποκαθίσταται προεγχειρητικά. Αν υπάρχουν καρδιακές αρρυθμίες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κατάλληλα (π.χ. με χορήγηση β-αναστολέων). Σε περίπτωση κολπικής μαρμαρυγής (που μπορεί να είναι επιπλοκή του υπερθυρεοειδισμού) ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτική αγωγή και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα ώστε να υπάρχει αντιπηκτική κάλυψη του ασθενούς στη διάρκεια της επέμβασης και της νοσηλείας του, χωρίς αυτό να τον εκθέτει στον κίνδυνο εμφάνισης αιμορραγικών επιπλοκών.
H επέμβαση διαρκεί λιγότερο από μιάμιση ώρα. Η ανάρρωση του ασθενούς είναι ταχύτατη, η επάνοδός του μετά την επέμβαση στις συνήθεις του δραστηριότητες είναι άμεση (αποφεύγοντας την έντονη καταπόνηση για λίγες ημέρες) και ο μετεγχειρητικός πόνος ήπιος (ελέγχεται με παρακεταμόλη – Depon). Η σύγκλειση της τομής γίνεται με πλαστική ραφή για το βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα. Η θυρεοειδεκτομή προσφέρει άμεση και οριστική λύση του προβλήματος του υπερθυρεοειδισμού, και θα πρέπει να επιχειρείται κατά προτίμηση από εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς, που είναι σε θέση να εκτελέσει την επέμβαση με τεχνικά άρτιο τρόπο και με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια για τον ασθενή.
13°
