Ανάμεσα στα πολλά αναγνώσματα που φωτίζουν τα βράδια μας, έφτασε τις προάλλες ξανά στα χέρια μου η ιστορία του λαγού και της χελώνας. Με τις ιστορίες του Αισώπου δεν είχα πολλά-πολλά. Δεν ήταν ποτέ στην πρώτη γραμμή των επιλεγμένων από μένα αναγνωσμάτων και, για να πω την αλήθεια, αυτή η ηθικολογία παιδιόθεν δεν ήταν του τύπου μου. Όμως, λίγο η ανάγκη να ακολουθήσουμε τα αναγνώσματα του σχολείου και λίγο η διάθεση για ποικιλία στο βραδινό ρεπερτόριο ανάγνωσης με οδήγησαν ένα βράδυ σ΄αυτήν.
Η ιστορία είναι γνωστή και, σε πρώτη ανάγνωση, μονοσήμαντη. Ο καυχησιάρης λαγός, που του αρέσει να περηφανεύεται για τη γρηγοράδα του, αποφασίζει να αναμετρηθεί με τη χελώνα, το πιο αργό ζώο του δάσους. Σίγουρος εκ προοιμίου για την επιτυχία του, λοιδωρεί τη χελώνα και την προσκαλεί σε έναν αγώνα κατά την άποψή του προδιαγεγραμμένο. Η χελώνα συναινεί. Στην εκκίνηση, ο λαγός, βέβαιος για τις δυνάμεις του και για το αποτέλεσμα, αποφασίζει να μη βιαστεί να ξεκινήσει, αφήνοντας τη χελώνα να φύγει πρώτη. Γεμάτος αυτοπεποίθηση, ξαπλώνει κάτω από ένα δέντρο για να ξεκουραστεί, σίγουρος πως θα έχει όλο το χρόνο για να κερδίσει, αργότερα. Η χελώνα, δικαιολογημένα ανασφαλής, ξεκινά αργά και συστηματικά, βάζοντας όλες της τις δυνάμεις στην προσπάθεια. Λίγες ώρες αργότερα, πλησιάζει ανέλπιστα πρώτη τη γραμμή του τερματισμού, χωρίς να το πιστεύει ούτε κι η ίδια. Όταν ο λαγός ξυπνά, αντιλαμβάνεται έντρομος πως ο χρόνος έχει περάσει και η χελώνα είναι άφαντη. Αρχίζει να τρέχει, μα είναι αργά. Η αργοκίνητη χελώνα τον έχει νικήσει κατά κράτος και τον περιμένει, χαλαρή και ικανοποιημένη, στη γραμμή του τερματισμού.
Το μήνυμα της ιστορίας δεν αφήνει ασυγκίνητους τους δρομείς, ιδίως τους συνειδητοποιημένους. Η χελώνα, που τρέχει με όλη της τη δύναμη και φτάνει το στόχο της σχεδόν χωρίς να το καταλάβει, μετατρέπει την αδυναμία της σε δύναμη, μέσα από την προσπάθεια. Τα συστατικά της επιτυχίας της είναι απλά και γνώριμα. Πρώτο και πιο βασικό είναι η προσήλωσή της στο στόχο και ο προσανατολισμός σ΄αυτόν, χωρίς αμφισβήτηση ή δεύτερες σκέψεις. Αντί να επηρεαστεί από τη ναρκισσιστική αυτοπεποίθηση και την αλαζονεία του λαγού, στρέφεται εντός, στη δική της επιδίωξη, στις δικές της ανάγκες. Δεύτερο είναι η προσπάθεια. Η απόφαση να προχωρήσει κυριολεκτικά βήμα-βήμα, ως το τέλος. Με πείσμα. Με σταθερότητα. Με πειθαρχία σ΄αυτό που επέλεξε. Μ’ αυτά τα εφόδια, χαρακτηριστικά του κάθε δρομέα, η φίλη μας κερδίζει, κόντρα στο αυταπόδεικτο ατού της ταχύτητας. Μ΄αυτά φτάνει στο τέρμα και χαίρεται τη νίκη της. Μια νίκη που μοιάζει απροσδόκητη στους συνήθεις αναγνώστες, μα δεν είναι δυσεξήγητη για εμάς τους δρομείς, καθώς περιγράφει συμβολικά και συνοπτικά την εμπειρία μας.
Πέρα απ’την αποκωδικοποίηση της νίκης, ο αγώνας αυτός έχει μια δεύτερη ανάγνωση για τους δρομείς. Ξεκινώντας νωρίς και προχωρώντας αργά, η χελώνα κάνει μαζί δύο ταξίδια. Ένα ταξίδι εκτός, στον συναρπαστικό κόσμο που την περιβάλλει. Σε μια διαδρομή που προφταίνει να σταθεί για να τη χαρεί. Με ματιές σε άγνωστα μέρη, με μυρωδιές, με ορίζοντες -έτσι φαντάζομαι. Κι ένα ταξίδι εντός, με σκέψεις, με αναμνήσεις, ενδεχομένως με αγωνίες. Ταξιδεύει, νιώθει, ζει και, μαζί, πορεύεται. Όταν φτάνει στο τέρμα, έχει πίσω της μια πορεία που τη γεύτηκε βήμα-βήμα, μια διαδρομή που αθροίζεται στην πληρότητα της επιτυχίας. Ο λαγός, ξεκινώντας με καθυστέρηση και στοχεύοντας μόνον στο τέρμα, βλέπει αναγκαστικά μόνον μπροστά, μόνον εκεί. Βιάζεται και γι΄αυτό χάνεται. Περιορίζεται στο αυτονόητο, στην ανάγκη να καλύψει το δεδομένο δρόμο στον ιδανικό χρόνο –κι έτσι χάνει την αίσθηση της στιγμής. Η πορεία του σκοντάφτει, αντιβαίνει στη χαρά της διαδρομής. Η πορεία της απλώνεται στο χώρο και στο χρόνο. Ο γρήγορος λαγός πασχίζει να διαχειριστεί την ήττα του. Η παροιμωδώς αργή χελώνα κατακτά δύο νίκες μαζί, μία στο δρόμο και μία στον κόσμο εντός της. Το παραμύθι δεν τελειώνει εδώ. Ξαναγράφεται, κάθε μέρα, στους δρόμους μας. Στο τρέξιμο κι όχι μόνο.
14°
