Με τον «οργισμένο Αθηναίο» Στέφανο Μάνο

Συνάντησα τον κ. Στέφανο Μάνο, τον πρόεδρο της φιλελεύθερης «Δράσης», στο σπίτι του, πριν λίγες μέρες. Η ιδιωτική του εικόνα είναι ακριβώς όπως και η δημόσια: ένας άνθρωπος απλός, με χιούμορ, που μιλάει συγκεκριμένα και δεν μασάει τα λόγια του. Μιλήσαμε για τη συμμετοχή της «Δράσης» στις δημοτικές εκλογές κι όχι μόνο.

Κύριε Μάνο, γιατί ο κ. Αβραντίνης, ο αντιπρόεδρός σας,  δεν κατεβαίνει τελικά μόνος του για δήμαρχος στην Αθήνα; Ο κ. Αβραντίνης είχε προετοιμαστεί και σχηματίσει ομάδα – την ονόμασε «Πορτοκαλί» για να ξεχωρίζει απ’ τους άλλους. Συναντήθηκαν όμως με τον κ. Καμίνη, που είχε την υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ και άλλων δυνάμεων, και ανακάλυψαν ότι στα περισσότερα σημεία συμφωνούσαν. Ε, δεν υπήρχε λόγος να είναι ο καθένας θιασάρχης. Ο κ. Αβραντίνης συμμετέχει λοιπόν στο ψηφοδέλτιο Καμίνη, διατηρώντας παράλληλα ορισμένες δικές του θέσεις.

Συμμετέχουν άλλοι από τη «Δράση» στο συνδυασμό Καμίνη; Πού αλλού συμμετέχετε; Βεβαίως. Ο κ. Αλέξανδρος Τομπάζης, ο γνωστός αρχιτέκτονας, και η κ. Ευφροσύνη Δοξιάδη, ζωγράφος και διανοούμενη. Επίσης, συμμετέχουμε με όλες μας τις δυνάμεις και στηρίζουμε το συνδυασμό του κ. Μπουτάρη στη Θεσσαλονίκη.

Τι καταλογίζετε στον κ. Κακλαμάνη; Ως Αθηναίος που εργάζομαι στην Αθήνα, βλέπω ότι έχει παραιτηθεί στο ζήτημα της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, που κατά 80% επηρεάζεται από το παράνομο παρκάρισμα. Αυτό είναι ευθύνη του Δήμου. Αλλά ο κ. Κακλαμάνης δεν κάνει απολύτως τίποτα. Οι δημοτικοί αστυνομικοί –όποτε τους καπνίσει, γιατί αρνούνται να ελεγχθούν αν δουλεύουν ή όχι, το θεωρούν προσωπικό δεδομένο– ενδιαφέρονται μόνο για το αν έχεις πληρώσει για να παρκάρεις. Τα δικαιώματα των πεζών παραβλέπονται. Αν εμποδίζεις να περνάνε οι μανάδες με το καρότσι, αν εμποδίζεις τους ανάπηρους, δεν ενδιαφέρονται. Περάσαμε προχτές με τον Καμίνη και τον Αβραντίνη από ένα δρόμο στο Παγκράτι, την Αντήνορος νομίζω. Εκεί τ’ αυτοκίνητα ήταν τριπλοπαρκαρισμένα, το λεωφορείο μετά βίας χωρούσε, πήγαινε με το 1/3 της ταχύτητας που έπρεπε. Εξοργίζομαι που ο Δήμος κοιμάται και δεν κάνει τίποτα.

Η καθαριότητα; Είναι ένα πολύ σύνθετο ζήτημα. Πού αποθέτεις τα σκουπίδια, πώς τα μαζεύεις, πού τα πηγαίνεις, τι τα κάνεις. Πώς σχεδιάζεις τα κτίρια, ώστε να κρατούν τα σκουπίδια εσωτερικά και να τα βγάζουν μόνο για το μάζεμα. Αλλά κι εδώ είμαστε ακόμα στο μηδέν. Έχουμε αυτούς τους κάδους, που πολλές φορές ξεχειλίζουν και βρομάνε. Οι πόλεις στην Ευρώπη δεν έχουν κάδους. Η Κωνσταντινούπολη είναι μια πεντακάθαρη πόλη: σκουπίδια δεν βλέπεις πουθενά. Στην Αθήνα υπάρχει ένα είδος «μαφίας», περίπου σαν τη Νάπολη της Ιταλίας: οι άνθρωποι που ασχολούνται με το θέμα και πάρα πολλοί είναι και μετά βίας εργάζονται. Ε, λοιπόν, γιατί να μην κάνουμε «έξυπνες συμβάσεις» με ιδιωτικές επιχειρήσεις, ώστε να μην είμαστε εξαρτημένοι απ’ αυτούς; 

Το πράσινο; Ο κ. Κακλαμάνης παρακαλάει να του δώσουνε δεκάρες, ώστε να κάνει μια πλατειούλα. Αν ήμουν στη θέση του, αντί να λέω ανοησίες για το μνημόνιο, θα ούρλιαζα για το παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού. Λένε να γίνει εκεί το μεγαλύτερο πάρκο της Ευρώπης κι άλλες τέτοιες σαχλαμάρες. Δέκα χρόνια τώρα δεν έχει γίνει τίποτα. Ο χώρος όμως είναι προνομιούχος, μπορεί να πουληθεί σε οικόπεδα και με τα χρήματα αυτά να γίνουν δεκάδες κήποι και μερικά μεγάλα πάρκα  σε όλη την Αθήνα. Κάναμε τη σχετική μελέτη και είναι απόλυτα εφικτό. Υπάρχουν εγκαταλειμμένα εργοστάσια, υπάρχουν άχτιστα οικόπεδα, θα μπορούσαν ν’ απαλλοτριωθούν ακόμα και μερικές πολυκατοικίες. Σκεφτείτε λίγο τι θα σήμαινε αυτό. Πόσες χιλιάδες άνθρωποι θα έβλεπαν κάθε μέρα πράσινο, αντί για μπετόν. Πόσο θ’ ανέβαινε η αξία των ιδιοκτησιών τους. Η Ηρώδου Αττικού είναι πανάκριβη γιατί γειτνιάζει προς τον Εθνικό Κήπο. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί, για παράδειγμα, στην Κυψέλη. Κι όχι μόνο στο Δήμο Αθηναίων, αλλά και αλλού, στο Περιστέρι, στον Πειραιά. Πρέπει όμως να ξεκολλήσει το θέμα του Ελληνικού.

Είναι εφικτά όλα αυτά; Είναι, αλλά χρειάζεται ν’ αλλάξει χέρια ο Δήμος. Έστω κι αν πολλοί Αθηναίοι έχουν συνηθίσει την έλλειψη πράσινου, τ’ αυτοκίνητα στα πεζοδρόμια, τη βρόμικη πόλη και λένε μοιρολατρικά «τίποτα δεν γίνεται». Χρειάζεται ταρακούνημα στο Δήμο, χρειάζεται αλλαγή. Θα είναι σημαντικό να εκλεγεί ο κ. Καμίνης. Ο κ. Κακλαμάνης δεν φταίει για όλα προσωπικά, πολλά τα κληρονόμησε, όλα όμως τ’ αποδέχτηκε και τα συνέχισε. Η ΝΔ είναι εγκατεστημένη επί δεκαετίες στο Δήμο και δεν κάνει τίποτα θετικό. Η οικονομική διαχείριση είναι προβληματική, δείτε π.χ. τον «9,84». Δεν πάει άλλο.

Ο πολιτικός κ. Στέφανος Μάνος

Κύριε Μάνο, πώς προσχωρήσατε στις φιλελεύθερες ιδέες; Δεν χρειάστηκε να προσχωρήσω. Από μικρός, έτσι θυμάμαι τον εαυτό μου. Και είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι, ειδικά η Ελλάδα, μόνο με το φιλελεύθερο δρόμο μπορεί να ξεπεράσει τα προβλήματά της και να πάει μπροστά. 

Θυμάμαι ότι, ως υπουργός, είχατε κάνει τους πρώτους πεζόδρομους στην Αθήνα, είχατε ξεκινήσει την αναμόρφωση της Πλάκας. Πώς μπήκατε στην πολιτική; Τυχαία. Είχα βρεθεί με τον Καραμανλή, τον παλιό, τότε που ήταν πρωθυπουργός, σ’ ένα σπίτι για φαγητό. Νομίζω το 1975. Και κει του έκανα κριτική, πολλή κριτική. Εκείνος θύμωσε και σχεδόν βριστήκαμε. Μετά το ξανασκέφτηκε και στο τέλος που φεύγαμε μου λέει: «Πες μου ποιο υπουργείο θες, να εφαρμόσεις τις ιδέες σου». Πέρασαν δυο χρόνια, το σκέφτηκα και γω, και θέλησα να συμμετάσχω στις εκλογές του 1977. Αλλά δυσκολεύτηκα πολύ να μπω στο ψηφοδέλτιο, δεν με ήθελαν στη ΝΔ. Χρειάστηκε να βάλω μέσο για να μπω στο ψηφοδέλτιο ως υποψήφιος.

Και η εμπειρία από την πρόσφατη συνεργασία σας με το ΠΑΣΟΚ; Συγκριτικά καλύτερη. Προτιμώ να συνεργάζομαι με το ΠΑΣΟΚ, παρά με τη ΝΔ. Δείτε ποιους ανθρώπους είχε γύρω του ο Καραμανλής, ποιους έχει τώρα ο Σαμαράς. Πολύ χαμηλού επιπέδου ως πολιτικό προσωπικό.

Η κυρία Μπακογιάννη; Η κυρία Μπακογιάννη εμφανίζεται εκσυγχρονίστρια. Εγώ αρκούμαι να υπενθυμίσω ότι υποστηρίζει τον κ. Κακλαμάνη, όπως και ο κ. Καρατζαφέρης. Πώς γίνεται να θέλει κανείς κι άλλον Κακλαμάνη, δεν μπορώ να το καταλάβω.

d.fyssas@gmail.com