Αλέξης Τσίπρας: Η πορεία από την ΚΝΕ μέχρι την παραίτηση

«Εφόσον μπήκα νωρίς στην πολιτική, εύχομαι να βγω και σχετικά νωρίς». Ο Αλέξης Τσίπρας μιλούσε για το μέλλον του τον Μάιο στην εκπομπή «Πάμε Δανάη», λίγο πριν τη διπλή εκλογική συντριβή, η οποία υπήρξε για τον ΣΥΡΙΖΑ «οδυνηρό σοκ», όπως δήλωσε ο ίδιος μετέπειτα.

Ο Αλέξης Τσίπρας δεν αποχωρεί, βέβαια, από την πολιτική, καθώς έχει μπροστά του 4 χρόνια ως βουλευτής, ωστόσο η παραίτησή του από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα τέλος εποχής τόσο για τον ίδιο, όσο και για το κόμμα της Κουμουνδούρου.

Σε κάθε περίπτωση, ο Αλέξης Τσίπρας συσκέφθηκε για τρεις μέρες και αποφάσισε να κλείσει τον κύκλο που ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια, όταν εξελέγη πρόεδρος του Συνασπισμού το 2008, έχοντας λάβει το χρίσμα από τον Αλέκο Αλαβάνο.

«Αγαπήθηκα πολύ και μισήθηκα εξίσου», είχε πει πάλι σε πρόσφατη προεκλογική συνέντευξή του. Είτε συμφωνεί κάποιος μαζί του, είτε όχι, ο Τσίπρας είναι ένας άνθρωπος που υπήρξε ο νεότερος πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης, ανέβασε τον πάλαι ποτέ Συνασπισμό από το 3% στο 36,34% και έφερε στην Ελλάδα την «πρώτη φορά αριστερά».

Από μικρός στα «βάσανα» της πολιτικής

Ο Αλέξης Τσίπρας ανέπτυξε πολιτική δράση από τα μαθητικά και τα φοιτητικά του χρόνια. Οργανώθηκε στην ΚΝΕ το 1988 και συμμετείχε στην ομάδα μαθητών που συνομιλούσε με την κυβέρνηση Μητσοτάκη, κατά τη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων του 1990-91. Μάλιστα, πρόσφατα είχε ανεβάσει στο TikTok στιγμιότυπα από τις πρώτες του τηλεοπτικές παρουσίες.

Αποχώρησε από την ΚΝΕ το 1991 και συνέχισε την πολιτική του δράση, ως φοιτητής, στην ίδρυση της παράταξης Εγκέλαδος, συνιστώσας των Εναλλακτικών Ριζοσπαστικών Αριστερών Σχημάτων. Την περίοδο 1999-2003 ήταν γραμματέας της Νεολαίας του Συνασπισμού.

Τον Δεκέμβριο του 2004, αποχώρησε από τη νεολαία και εξελέγη στην κεντρική πολιτική επιτροπή του Συνασπισμού και εν συνεχεία στην πολιτική γραμματεία του κόμματος. Πρώτη φορά έθεσε υποψηφιότητα για βουλευτής στις εκλογές του 2004.

Πήρε τα ηνία από τον Αλέκο Αλαβάνο

Τον Οκτώβριο του 2005 ο πρόεδρος του ΣΥΝ, Αλέκος Αλαβάνος, τον πρότεινε στο κόμμα ως υποψήφιο δήμαρχο Αθηναίων, κάτι που προκάλεσε αρκετές εσωκομματικές αντιδράσεις. Τελικά, έλαβε 10,5% στις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2016.

Μετά την κακή επίδοση του Σνυαπισμού στις εκλογές του 2007, ο Αλέκος Αλαβάνος αποσύρθηκε από την ηγεσία του και ανέφερε ότι δεν θα είναι ξανά υποψήφιος. Θα «δείξει», ωστόσο, ως διάδοχό του τον 33χρονο τότε Αλέξη Τσίπρα ο οποίος διασταύρωσε τα ξίφη του στις εσωκομματικές εκλογές με τον Φώτη Κουβέλη.

Στις 10 Φεβρουαρίου του 2008, ο Αλέξης Τσίπρας θα επικρατήσει σαρωτικά κατά το 5ο συνέδριο του ΣΥΝ και θα γίνει ο νεαρότερος αρχηγός κόμματος στην Μεταπολίτευση. Σημειώνεται ότι ο Αλέκος Αλαβάνος έχει δηλώσει πολλές φορές δημόσια ότι ήταν μεγάλο λάθος να «χρίσει» ως διάδοχο τον Αλέξη Τσίπρα, τον οποίο μάλιστα θα συγκρίνει με τον… Ιούδα.

Τα «ρεκόρ» συνεχίστηκαν για τον νεαρό Αλέξη Τσίπρας, ο οποίος στις εκλογές του 2009 εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής, όντας ήδη πρόεδρος κόμματος. Ωστόσο, η αρχή δεν ήταν εύκολη. Κατά την πρώτη περίοδο ηγεσίας του, ο Τσίπρας κατηγορήθηκε από κομματικούς αντιπάλους του για λαϊκισμό.

Παράλληλα, τα αποτελέσματα των εκλογών του 2009 – με τον ΣΥΡΙΖΑ να συγκεντρώνει μικρότερο ποσοστό σε σχέση με την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση - θεωρήθηκαν αποτυχία, ενώ η στάση έναντι του μνημονίου οδήγησαν το 2010 σε διάσπαση του κόμματος, με τέσσερις βουλευτές της «Ανανεωτικής Πτέρυγας» του ΣΥΝ και πρωτοστάτη τον Φώτη Κουβέλη, να αποχωρήσουν από την ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ.

Η άνοδος στα χρόνια των μνημονίων

Η ουσιαστική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησε από το 2012, όταν το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα συγκέντρωσε ποσοστό 16,78% στις εκλογές, επιτυγχάνοντας ένα ιστορικό ρεκόρ στα μεταπολιτευτικά εκλογικά χρονικά της Ελλάδας για κόμμα της Αριστεράς. Στις δεύτερες εκλογές τον Ιούνιο του 2012, ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε αξιωματική αντιπολίτευση με ποσοστό 26,89% και με διαφορά μικρότερη κάτω των 3 μονάδων από τη ΝΔ.

Τον Σεπτέμβριο του 2014, ο Αλέξης Τσίπρας παρουσίασε στη ΔΕΘ το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που έμεινε γνωστό ως «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης». Το κόστος εφαρμογής υπολογίστηκε από το κόμμα σε 11,3 δισ. ευρώ και από το Υπουργείο Οικονομικών σε 17 έως 27 δισ. ευρώ, καθώς συνιστούσε και τη διαπραγμάτευση του ελληνικού δημόσιου χρέους μεταξύ μιας δέσμης άλλων πολιτικών και οικονομικών μέτρων.

Το 2014, σε προεκλογική του ομιλία στη Μυτιλήνη, ο Αλέξης Τσίπρας είπε το περιβόητο «go back madame Merkel» και ότι «η Ελλάδα δεν είναι πειραματόζωο».

Πρώτη φορά Αριστερά

Στις εκλογές του 2015, η χώρα απέκτησε «πρώτη φορά Αριστέρα», αφού ο ΣΥΡΙΖΑ βγήκε πρώτος στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 με ποσοστό 36,3% και 149 έδρες. Μετά από τη σύναψη συνεργασίας με τον Πάνο Καμμένο, συγκροτήθηκε η κυβέρνηση συνεργασίας με τους Ανεξάρτητους Έλληνες.

Έτσι, σε ηλικία 41 ετών ο Αλέξης Τσίπρας έγινε ο νεότερος πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης και ο πρώτος πρωθυπουργός αριστερού κόμματος στην ιστορία της Ελλάδας. Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα ήταν η πρώτη στη μεταπολιτευτική ιστορία που ορκίστηκε με πολιτικό όρκο και όχι θρησκευτικό.

Τον Απρίλιο του 2015 συμπεριλήφθηκε σε ετήσιο κατάλογο του περιοδικού Time με τις 100 προσωπικότητες με τη μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς.

Οι διαπραγματεύσεις και το δημοψήφισμα

Το πρώτο εξάμηνο της διακυβέρνησής του υπήρξε άκρως επεισοδιακό, καθώς επιχείρησε να επαναδιαπραγματευτεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση τα ελληνικό χρέος και τα μέτρα λιτότητας που είχαν επιβληθεί στη χώρα μας.

Αποκορύφωμα υπήρξε το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 με ερώτημα αν έπρεπε να εγκριθεί το σχέδιο λιτότητας των θεσμών (Κομισιόν, ΕΚΤ και ΔΝΤ) που προτάθηκε στην Ελλάδα. Ο ίδιος ο Τσίπρας πήρε σαφή θέση υπέρ του «Όχι», το οποίο υποστήριξε το 61,31% των πολιτών.

Ο τότε πρωθυπουργός πήγε το τότε αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στις Βρυξέλλες και επτά ημέρες αργότερα επέστρεψε με το τρίτο μνημόνιο. Στο μεταξύ, είχαν επιβληθεί στη χώρα capital controls.

Τον Αύγουστο του 2015, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε σε τηλεοπτικό διάγγελμα την παραίτηση της κυβέρνησης, με σκοπό τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών τον επόμενο μήνα.

Οι ημέρες εκείνες ήταν επεισοδιακές για τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς έφυγαν πρωτοκλασάτα στελέχη, όπως ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, η Ζωή Κωνσταντοπούλου, η Νάντια Βαλαβάνη, ο Δημήτρης Στρατούλης και άλλοι.

Πάντως, ο ΣΥΡΙΖΑ βγήκε πρώτος και πάλι, αυτή τη φορά με ποσοστό 35,5% και 145 έδρες και συνεργάστηκε ξανά με τους ΑΝΕΛ, σχηματίζοντας κυβέρνηση υποστηριζόμενη από 155 βουλευτές.

Το 2017, το περιοδικό Time τοποθέτησε τον Αλέξη Τσίπρα στη λίστα με τους πέντε λιγότερο δημοφιλείς αρχηγούς, χαρακτηρίζοντας τον ως λιγότερο δημοφιλή από τον Ντόναλντ Τραμπ.

Όταν φόρεσε γραβάτα

Στις 12 Ιουνίου 2018, ο Αλέξης Τσίπρας υπέγραψε με τον Ζόραν Ζάεφ τη «Συμφωνία των Πρεσπών», η οποία προέβλεπε τη μετονομασία της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας.

Στις 22 Ιουνίου 2018, ο Τσίπρας ανακοίνωσε την οριστική έξοδο από τη δανειακή σύμβαση στις 20 Αυγούστου 2018, καθώς και τη λήξη του μηχανισμού στήριξης της χώρας. Μάλιστα, τότε εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην πολιτική του καριέρα με γραβάτα, όπως είχε δεσμευτεί προεκλογικά ότι θα κάνει «όταν ρυθμίσει το ελληνικό χρέος». Μετά το τέλος της ομιλίας την έβγαλε.

Από το 2016 έως και το 2018, διαδραματίστηκε και το «σίριαλ» με τις τηλεοπτικές άδειες, το οποίο αποδείχθηκε εκ του αποτελέσματος ότι είχε τεράστιο πολιτικό κόστος τόσο για τον ΣΥΡΙΖΑ, όσο για τον Αλέξη Τσίπρα και τον έμπιστο συνεργάτη του και πρώην υπουργό Νίκο Παππά.

Οι εκλογικές ήττες και η παραίτηση

Το 2019, σημειώθηκαν οι δύο από τις τέσσερις εκλογικές ήττες του ΣΥΡΙΖΑ από τη Νέα Δημοκρατία: πρώτα στις Ευρωεκλογές και ύστερα στις εθνικές εκλογές, με τον ΣΥΡΙΖΑ να επιστρέφει στην αξιωματική αντιπολίτευση.

Τέλος, κατά τη διπλή εκλογική αναμέτρηση φέτος, ο ΣΥΡΙΖΑ υπέστη συντριπτική ήττα με διαφορά της τάξης του 20%. Αν και μετά την πρώτη ήττα του Μαΐου ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να μην «αφήσει τα όπλα κάτω» και να οδηγήσει το κόμμα του και στις δεύτερες εκλογές του Ιουνίου, εντούτοις οι back-to-back ήττες είχαν ως συνέπεια την παραίτησή του -αν και ο ίδιος απέφυγε να χρησιμοποιήσει τη λέξη αυτή.

«Ήρθε η ώρα να ανοίξουμε ένα νέο κύκλο για τον ΣΥΡΙΖΑ», είπε ο Αλέξης Τσίπρας στο Ζάππειο, μετά τη συνεδρίαση του Εκτελεστικού Γραφείου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ είναι η άμεση προτεραιότητα, όπως τόνισε.

«Κατανοώ την ανάγκη για ένα νέο κύμα του ΣΥΡΙΖΑ. Και αποφάσισα να παραμερίσω για να περάσει. Έχω εμπιστοσύνη στο ανθρώπινο δυναμικό του κόμματός μας. Στις αστείρευτες δυνάμεις της κοινωνίας και της Αριστεράς. Αποφάσισα, λοιπόν, να προτείνω την εκλογή νέας ηγεσίας από τα μέλη του Κόμματος, όπως ορίζει το καταστατικό του. Την άμεση προσφυγή στις σχετικές διαδικασίες. Στις οποίες φυσικά δεν θα είμαι υποψήφιος. Θα είμαι όμως παρών πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά από αυτές», δήλωσε.