Διάβαζα χθες την είδηση ότι «ο Γκοντάρ κατέφυγε σε νόμιμη υποβοηθούμενη ευθανασία στην Ελβετία λόγω «πολλαπλών παθολογικών καταστάσεων που προκαλούν αναπηρία», και σκεφτόμουν ότι η Ελλάδα θα είναι πιθανότατα από τις τελευταίες χώρες στον κόσμο που θα επιτρέψουν κάτι τέτοιο κάπου στον 22ο αιώνα. Δεν θα ζήσουμε για να το δούμε. Ή, για να το κάνω ακόμη πιο σαχλό, δεν θα ζούμε όταν θα μας επιτρέπεται να πεθάνουμε αξιοπρεπώς εφόσον το επιλέξουμε, εάν δεν θα είμαστε σε θέση να το κάνουμε μόνοι μας.
Δεν γράφω αυτό το σημείωμα λόγω του Γκοντάρ, που βέβαια τον αγάπησα αφόρητα πολύ. Έχω δει πάμπολλες φορές την καθεμία όλες τις βασικές ταινίες του, και θεωρώ το «Αλφαβίλ» μία από τις κορυφές του σινεμά γενικώς: Νουάρ + ΕΦ = δεν μπορεί να υπάρξει κάτι καλύτερο, όσο και να ψάχνει κανείς — μέχρι εκεί μπορούμε να φτάσουμε αν ασχοληθούμε στα σοβαρά με την τέχνη. (Για να μη μιλήσουμε για την Άννα Καρίνα).
Όχι. Γράφω το σημείωμα γιατί σαν χθες —όπως μού θύμισε το Facebook—λάβαμε προ ενός έτους τις κάρτες Δωρητή Οργάνων και Ιστών από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων. Άργησαν να μας έρθουν λιγάκι, αλλά δεν έχει σημασία. Βασικά, ΕΜΕΙΣ αργήσαμε να κάνουμε την αίτηση. Κι αυτά δεν είναι πράγματα που πρέπει να τα αμελεί κανείς, εφόσον τα εννοεί.
Δεν θα μιλήσω φυσικά εγώ για το πόσο σπουδαίο είναι να υπάρχουν άφθονα όργανα για μεταμοσχεύσεις — είναι προφανές αυτό, και το ξέρουν και τα μικρά παιδιά. Περισσότερες λεπτομέρειες μπορεί να μάθει ο ενδιαφερόμενος στο σάιτ του Οργανισμού. Θέλω όμως να πω δημοσία κάτι άλλο, κάτι που το χρωστάω καιρό στον εαυτό μου. Ότι πραγματικά δεν έχω κανένα ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ενδιαφέρον για το σώμα μου όταν πεθάνω. Δηλαδή, μου φαίνεται σχεδόν κωμικό να θέλω εκείνη ή την άλλη χάρη, ή συμπεριφορά, ή περιποίηση κ.τ.π., αφ’ ης στιγμής εγώ θα έχω επιστρέψει από κει που ’ρθα, σ’ αυτό τον ωκεάνιο στρόβιλο υποατομικών σωματιδίων. Ξέρω πως δεν είναι δημοφιλής άποψη αυτή, και χαίρομαι γι’ αυτό (οι δημοφιλείς απόψεις είναι κάπως μπλιαχ), αλλά δεν κακίζω και κανέναν που θέλει εκείνο ή το άλλο για το πτώμα του. Περί ορέξεως, ουδείς λόγος. Είμαστε εδώ για να είμαστε ΕΜΕΙΣ, και όχι κάποιος άλλος ή ΚΑΤΙ άλλο.
Αντιλαμβάνομαι επίσης πως ελάχιστοι σήμερα στη γη ονειρεύονται να τους φτιάξουν μια πυραμίδα, ξέρω γω, για να αναπαυθούν, όπως εξίσου λίγοι απαιτούν να σφάξουν τις συζύγους και τα άλογά τους και να εναποθέσουν τα άψυχα κορμιά τους σε ένα μαυσωλείο δίπλα στο δικό τους μομιοποιημένο σώμα. Αυτά είναι lastmillennium— και λίγα λέω. Όμως, από την άλλη, αν όχι όλοι οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν κάτι απλό, όπως μια κηδεία. Και πολύ καλά κάνουν.
Μικρός φλέρταρα με διάφορες ιδέες για κάποιου είδους νεκρώσιμη τελετή. Προφανώς απέκλεια οποιαδήποτε θρησκευτική τελετή, με παπάδες και τα λοιπά, όσο ωραία λόγια και να λένε. Αυτά τα, «εν τόπω φωτεινώ, εν τόπω χλοερώ, εν τόπω αναψύξεως, ένθα απέδρα οδύνη, λύπη και στεναγμός» είναι σοφές κουβέντες και απολύτως συγκινητικές.
Όμως τυχαίνει να μην έχω κάποια σχέση με το τυπικό ή με τη θρησκεία (πολλοί απίθανα καλοί άνθρωποι, και φίλοι μου, ΕΧΟΥΝ), οπότε τα αποκλείω εκ προοιμίου. Και όχι βέβαια επειδή θα με πείραζε να με πουν «κεκοιμημένο δούλο». Γενικά, μπορεί να με πει κανείς όπως τού καπνίσει άπαξ και φύγω από δω per aspera ad astra. Αλλά όχι. Οι κηδείες είναι ωραίες, και σου αλαφραίνουν την καρδιά. Και είναι και αρχαία πράγματα. Οι αδικοχαμένοι Νεάντερταλ κήδευαν με τιμές και τελετουργικά τους νεκρούς τους. ΕΓΩ είμαι που τσινάω, αν και γενικά πολύ καλόβολος άνθρωπος.
Οπότε, ξαναλέω, φλέρταρα με διάφορες άλλου είδους τελετές μικρός, που ήμουν και πιο πολύ ψώνιο. Μά με κάτι πολιτικές, μά με κάτι τού καλλιτεχνικού ρεπορτάζ, μά με γλέντια φίλων με πολύ αλκοόλ και ωραία θεάματα και τα λοιπά και τα λοιπά. Καταλαβαίνετε.
Μα όλα αυτά είναι πράγματα της νεότητος, δηλαδή κάπως χαζά. Εξ ου και κατέληξα στο ότι απλώς δεν θέλω κανενός είδους τελετή — μα κανενός όμως. Αντιλαμβάνομαι ότι πρέπει να υπογραφούν κάποια χαρτιά και να διεκπεραιωθούν κάποιες γραφειοκρατικές διαδικασίες, αλλά σ’ αυτά προφανώς δεν αντιτίθεμαι, η γραφειοκρατία είναι η βάση του πολιτισμού (μαζί με τα υδραγωγεία και τους αναβολείς των αλόγων) και την αγαπώ. Οπότε ό,τι γίνει με το Ληξιαρχείο. Αυτό. Τίποτε άλλο.
Δεν θέλω τάφο, μνήμα, σταυρό, Αστέρι του Δαβίδ, ημισέληνο, ή οποιοδήποτε άλλο ωραίο σύμβολο. Δεν θέλω καν αποτέφρωση, της οποίας υπήρξα διαπρήσιος θιασώτης (και εξακολουθώ να είμαι: αλλά για τους άλλους, όχι για μένα). Το σώμα μου, αποψιλωμένο από όργανα (ελπίζω να ταιριάξουν κάποια με πιθανούς λήπτες και να μην πάνε όλα χαράμι) θα καταλήξει σε ένα πανεπιστημιακό νεκροτομείο, και από εκεί θα πάει στους φοιτητές για μάθημα/μαθήματα/εργαστήρια κ.ο.κ., ή μάλλον εκείνοι θα έρθουν σ’ αυτό. Κι ό,τι περισσέψει (καθώς είμαι και κάπως ψηλός) θα πάει στον κλίβανο, μαζί με τα ιατρικά γάντια μιας χρήσης, τις πάπιες και τα άλλα νοσοκομειακά απόβλητα.
Δεν υπάρχει ανάγκη για ένα σημείο στον χώρο που θα είναι «δικό μου», ένα μέρος όπου θα συγκεντρώνονται οι φίλοι και οι συγγενείς για να με κλαίνε κάθε τόσο υπό βροχήν. Άλλωστε, έχω την εντύπωση ότι κάτι τέτοια γίνονται μόνο στις ταινίες εποχής ή στα φιλμ με τον Μπάτμαν, δεν πρέπει να μαζεύεται κόσμος να τα κάνει στ’ αλήθεια. Δεν έχω ακούσει κάτι τέτοιο.
Τα μνημόσυνα γίνονται μέσα μας, και στο σπίτι μας. Και βλέποντας τα έργα που είδαμε μαζί. Όπως το «Αλφαβίλ», ή το «Μπλέιντ Ράνερ», την καλύτερη ταινία που θα δούμε ποτέ (και που, απροπό, γεννήθηκε από το «Αλφαβίλ»).
* * *
Δύο πράγματα μου προξενούν ακόμα εντύπωση στην πλάση: ότι ο κόσμος εξακολουθεί να βλέπει τηλεόραση, και ότι είναι όλοι τους τόσο προσκολλημένοι στις παραδόσεις. Προφανώς καλά κάνουν βέβαια (ειδικά για το δεύτερο), αλλά και πάλι… Αλλά και πάλι είναι κάπως.
Και είναι και γελοίο να βλέπω… επαναστάτες και κομουνάρους που παντρεύτηκαν με χριστιανικό γάμο, δεξιώσεις, κουστούμια, νυφικά, πυροτεχνήματα, Κτήμα Τάδε, Καλάσνικοφ και όλα τα συναφή, που, αντί ονοματοδοσίας (νόμιμης-νομιμότατης εδώ και σαράντα χρόνια), βάφτισαν το παιδί τους στην κολυμπήθρα με νουνούς και με κουμπάρους και με μπομπονιέρες φτιαγμένες στο χέρι με άλφα-άλφα κουφέτο, να ζητάνε… απαλλαγή του βλασταριού τους από τα Θρησκευτικά, ΓΙΑΤΙ ΤΩΡΑ ΓΙΝΗΚΑΝΕ ΑΘΕΟΙ.
Έλα σε παρακαλώ πάρα πολύ.
Έλα σε παρακαλώ.
Αφήστε τα παιδιά σας να μάθουν πέντε γράμματα παραπάνω αντί να τα φορτώνετε με τις ενοχές σας.
13°
