Ο Μεγάλος Περίπατος της Αθήνας με τη ζέστη δεν περπατιέται. Κι αν φύτευαν δέντρα στην Ομόνοια και στο Σύνταγμα;
Με το που αφίχθην πήγα κι εγώ να δω τον Μεγάλο Περίπατο. Ανέβηκα την Πανεπιστημίου μέχρι το Σύνταγμα, κατέβηκα την Ερμού για να φτάσω να δω και την Ομόνοια, γύρισα από Πατησίων. Φορούσα το ελαφρύ ψάθινο καπελάκι μου τύπου Παναμά, αλλά δεν άντεξα να περπατήσω στη λουρίδα για πεζούς όπου ο ήλιος έψηνε. Θα το ήθελα, το δηλώνω. Είμαι υπέρ των πεζών, περπατώ συνεχώς, κυκλοφορώ με τα πόδια, το μπλογκ μου λέγεται πεζότης κ.λπ. κ.λπ., όμως ήταν απλώς αδύνατον.
Γράφω χρόνια και δημοσιεύω, και με έχουν βαρεθεί οι λίγο που με διαβάζουν, για τις στάσεις λεωφορείων μπροστά στην Αθηναϊκή Τριλογία. Για το αθηναϊκό λιοπύρι που δεν αντιμετωπίζεται με νερατζιές. Ας το γράψω άλλη μια φορά, σε όλους αρέσουν τα φαρδιά πεζοδρόμια, αλλά, όταν ο ήλιος καίει, απλώς δεν αντέχονται. Δεν γίνεται ούτε περίπατο να κάνεις, ούτε να σκάσεις μύτη να περάσεις απέναντι. Γιατί τόσα χρόνια, σχεδόν δυο αιώνες δηλαδή, δεν αποφάσισαν να φυτέψουν μεγάλα δέντρα στην Πανεπιστημίου; Δεν ξέρω. Ίσως οι δήμαρχοι ήθελαν πάντα κάποιο γρήγορο αποτέλεσμα, ίσως το ίδιο και οι πολεοδόμοι.
Ας θυμόμαστε ότι το κομμάτι αυτό, Ομόνοια - Σύνταγμα, ανήκε στο πρώτο και μόνο πολεοδομικό σχέδιο της Αθήνας. Γιατί δεν έβαλαν φλαμουριές οι Κλεάνθης και Σάουμπερτ με τις γερμανικές καταβολές τους; Και ο Κλεάνθης στο Βερολίνο είχε σπουδάσει, δεν υπήρχε ακόμα εκεί η Λεωφόρος υπό τας Φιλύρας; Τους έπιασε η προσήλωση στο τοπικό κλίμα, είπαν δεν θα ευδοκιμήσει εδώ η φλαμουριά, βάλε νεραντζιές; Και τα πλατάνια; Και οι ευκάλυπτοι; Κάτι με σκιά τέλος πάντων; Κάτι να μεγαλώσει και να καλύψει τους έρμους τους κατοίκους της πόλης; Όχι, βάλε το πολύ-πολύ ακακίες.
Δεν ξέρω πώς σκέφτηκαν οι πρώτοι εκείνοι γερμανοτραφείς. Έφτιαξαν πολύ ωραία κτίρια, αλλά δύσκολα σηκώνεις τα μάτια να τα αντικρίσεις έτσι όπως τα λούζει ανελέητα ο ήλιος. Πιο πολύ βλέπεις τα κόκκινά σου βλέφαρα από μέσα, παρά οτιδήποτε άλλο, κι αμέσως χαμηλοκοιτάς.
Έχω την υποψία ότι οι αρχιτέκτονες δε συμπαθούν ιδιαίτερα τα δέντρα. Σαν να τους χαλούν τα σχέδια, να τους μουτζουρώνουν τις ωραίες ευθείες. Δείτε την πλατεία Μοναστηρακίου, δεν υπάρχει ούτε ένα να χαλάει τα ωραία παιχνίδια των πλακακιών.
Στο μεταξύ, σε άλλους δρόμους, με πολύ λιγότερο χώρο στα πεζοδρόμια, φυτεύονται δέντρα που κάνουν δύσκολα τα περάσματα. Δεν είναι αλήθεια ότι δεν έχει δέντρα η Αθήνα, έχει πάρα πολλά. Αλλά ίσως θεωρούνται κάτι σαν παραχώρηση στις αδυναμίες των κατοίκων της, οι οποίοι λαμβάνονται υπόψιν όταν δεν φαίνονται πολύ, δεν είναι στη βιτρίνα. Είναι, ρε παιδί μου, χαζορομαντικοί αυτοί οι Αθηναίοι, σαν να ακούω τους σχεδιαστές να λένε, θέλουν δέντρα, τι μπανάλ, ε, άσ’ τους να βάζουν ακακίες εκεί που δεν χωρούν να περάσουν, εκεί που δεν θα πάει ποτέ ένας επίσημος, ένα τανκ να παρελάσει, ένας τουρίστας να θαυμάσει.
Μπορεί να είναι δύσκολο να φυτευτεί μεγάλο δέντρο στην Ομόνοια και στο Σύνταγμα, έχει από κάτω το μετρό, θα πείτε. Κι όμως, αν το αποφάσιζαν θα μπορούσε να ετοιμαστεί λίγος χώρος για κάποια μεγάλα δέντρα, δεν χρειάζεται δάσος. Αλλά σ' αυτή την πόλη γίνονται όλα επί ωραίου χάρτου, μακριά από κλιματικές συνθήκες και άλλες τέτοιες μικρότητες, δεν μετράται η αντοχή των ταλαίπωρων που περιμένουν τα λεωφορεία στις στάσεις, δεν έχουν κουράγιο ούτε να αναπνεύσουν, θα βρουν λέξεις να ζητήσουν σκιά; Είναι μια πόλη-όραμα μεγάλων πνευμάτων, ακατοίκητη από ανθρώπους, καλύτερα να προσαρμόζεται κανείς και να αρθρώνει το ποίημα της μόδας κάθε φορά, να διαλέγει στρατόπεδο και να παραιτείται από κάθε ελπίδα ότι θα ληφθούν κάποτε υπόψιν οι αληθινές ανάγκες του.
22°
