Κωλοβδομάδα ετούτη. Δεν μιλάω για την επανεμφάνιση της porca miseria στην αγορά, αυτή είναι γνωστή. Η πάντα ιδιαίτερη επέτειος της 29ης Μαΐου, ο θάνατος του Ψηλού, ίσως του πιο αναξιοποίητο πολιτικού της νεότερης ιστορίας, κι η συνεχιζόμενη διεθνής πολυδιάστατη ανωμαλία βάρυναν το κλίμα, όμως η δημοσίευση της τελευταίας μέτρησης του ΠΑΜΑΚ προσωπικά με αποτέλειωσε. Αν και είχα την ισχυρή υποψία πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα άντεχε, ήλπιζα να διαψευστώ. Δε μπορεί, σκεφτόμουν, δεν μπορεί να μην τους θάψει το χειρότερο και πιο αχρείαστο Μνημόνιο από το 2010. Κι όμως, το γράφημα έμεινε σχεδόν ίδιο με το προηγούμενο, σα να μη συνέβη τίποτε.
Καταλήγουμε έτσι σε δύο βασικές διαπιστώσεις. Πρώτη είναι πως η κοινωνία είχε προεξοφλήσει αυτή τη δυσμενή εξέλιξη εδώ και μήνες, έχοντας εκφράσει δυσαρέσκεια σε προηγούμενες μετρήσεις. Δεύτερη είναι πως πολλοί πολίτες αποδέχονται πως δεν υπάρχει εναλλακτική οδός, συνεπώς δεν έχουν και κίνητρο για να μεταβάλλουν την επιλογή τους. Συνεπώς, στη ΝΔ ασκείται η πίεση της ανάδειξης ενός εναλλακτικού προγράμματος ανάπτυξης και ανάταξης, τέτοιο που να συνεγείρει τους ψηφοφόρους. Κι όμως εκείνη αδρανεί επαμφοτερίζουσα.
Πρόσφατα ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη για να απευθυνθεί στα τοπικά μέλη του νεοσύστατου –και αναμφισβήτητα πρωτοποριακού– Μητρώου Στελεχών. Μια εκδήλωση που είχε σαν βασικό σκοπό την προσωπική επαφή του με εκατοντάδες νέα και άφθαρτα πρόσωπα, αβάπτιστα ακόμη στην πολιτική, μετατράπηκε σε κλασική κομματική φιέστα, προφανώς λόγω υπερβάλλοντος ζήλου κάποιων τοπικών στελεχών. Αναλογιστείτε πόσο πιο παραγωγική θα ήταν η επίσκεψη εάν είχε τελείως άλλο χαρακτήρα. Πόσο δηλαδή πιο θετικό θα ήταν για τη ΝΔ μα και για την κοινωνία το να συναντούσε ο ίδιος ο πρόεδρός της όλους αυτούς τους εκκολαπτόμενους «Ταλιμπάν» σε μικρές ομάδες. Αν άκουγε τις σκέψεις τους, αν απαντούσε στις απορίες τους, αν τους ενθάρρυνε με στέρεη επιχειρηματολογία, αν τους καθιστούσε κοινωνούς της μεγάλης προσπάθειας για εκ βάθρων αλλαγή. Σκεφτείτε το ίντερνετ να γεμίζει με αυθόρμητα βιντεάκια και σέλφις από τους ανθρώπους εκείνους που θα καλούνταν να σηκώσουν το βάρος της επιτυχούς εφαρμογής του κυβερνητικού προγράμματος.
Σχετικό όμως με τη Θεσσαλονίκη είναι και το παράδοξο επικοινωνιακό μπέρδεμα των προηγούμενων εβδομάδων, η περιττή σύγκρουση με τον Ιβάν Σαββίδη, η οποία τόσο αξιοποιήθηκε από τους Γκέμπελς του Μαξίμου. Δυστυχώς κυριάρχησαν τα κλισέ περί Ποντίων και παοκτσήδων, οπότε δεν έγινε εγκαίρως αντιληπτό πως ο Σαββίδης –και γενικά οι Ρώσοι– αντιπροσωπεύουν για τη Μακεδονία και τη Θράκη ρευστό και θέσεις εργασίας. Είναι οι μόνοι που ρίχνουν χειροπιαστό χρήμα σε αγορές ακινήτων, σε νέα ξενοδοχεία, σε παλιές βιομηχανίες, σε πολυτελή αναψυχή, σε καστοριανές γούνες αγορασμένες στην παραλία Κατερίνης. Οι δουλειές είναι που τους κάνουν αγαπητούς, κι όχι οι… προφητείες του Παΐσιου.
Κερασάκι στην τούρτα η απροσδόκητη τοποθέτηση του τομεάρχη Παιδείας, ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ κατέκρινε τον Ρεθυμνιώτη λυκειάρχη, ο οποίος κατ’ εφαρμογή του νόμου έστειλε λίγους καταληψίες του σχολείου του στον εισαγγελέα. Η λογική ποινή των 80 ωρών κοινωνικής εργασίας θεωρήθηκε βάναυση, φασίζουσα, αντιπαιδαγωγική. Δηλαδή τι ήθελε ακριβώς ο τομεάρχης, να ενταχθούν τα «παιδιά» αυτά στον Ρουβικώνα, να κάψουν μερικά λεωφορεία, και μετά να ασχοληθούν μαζί τους οι αρχές; Κάπου κάπως κάποτε θα πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστεί αυτή η γενικευμένη περιφρόνηση στον Νόμο, και κάθε εχέφρων πολίτης θεωρεί το σχολείο ως ιδανικό μέρος γι’ αυτό. Συνεπώς, μόνο απορία προκαλεί η στάση της ΝΔ στη συγκεκριμένη περίπτωση, απορία για το ποιο τελικά θεωρεί ακροατήριό της.
Τα παραπάνω παραδείγματα είναι ενδεικτικά του πώς η αξιωματική αντιπολίτευση δεν καταφέρνει να μετατρέψει το σταθερό προβάδισμά της σε εξαΰλωση του ΣΥΡΙΖΑ και σε αφανισμό όσων αυτός αντιπροσωπεύει. Για να κινηθεί επιτέλους η παράταξη προς το 40% της άνετης αυτοδυναμίας, μόνη οδός είναι η προσέλκυση όσων γύρισαν την πλάτη στα δύο μεγάλα κόμματα μετά το 2010, κι έκτοτε παραμένουν εκτός της κομματικής αντιπαράθεσης. Για να σηκωθούν όμως όλοι αυτοί οι απογοητευμένοι από τους καναπέδες τους, θα πρέπει να πειστούν πως όντως κομίζει κάτι νέο ο Μητσοτάκης, και για να γίνει αυτό αντιληπτό απαιτούνται πραγματικά πρωτοποριακές θέσεις αλλά και καινούργιοι… πλασιέ. Είναι μάταιο να περιμένουμε μεταβολή στις πολιτικές ισορροπίες όταν το κοινό παρακολουθεί παμπάλαιους βουλευτές και πολιτευτές να διατυπώνουν τετριμμένες προτάσεις του 2004.
Τώρα ο Τσίπρας μάλλον δεν έχει λόγο να αγχώνεται, ξεκινάει το καλοκαίρι του με συναινετικές αερολογίες. Φυσιολογικά, τα ποσοστά του θα παραμείνουν σταθερά, το δε κοινωνικό κλίμα πιθανώς θα βελτιωθεί μετά από ένα τουριστικά αποδοτικό διάστημα και μερικούς διορισμούς. Αν γίνει η εκταμίευση, μόνες του απειλές είναι μια θερμή εμπλοκή στην δυτική κυπριακή ΑΟΖ και φυσικά τυχόν κατάρρευση του ασφαλιστικού, η οποία θα ενεργοποιούσε τον Κόφτη. Εφόσον τίποτε χοντρό δεν συμβεί, έχει καιρό μέχρι την εποχή σύνταξης του προϋπολογισμού 2018 για να πάρει νέες αποφάσεις. Ίσως μάλιστα τον βοηθήσει κι ο Μακρόν, για τους δικούς του λόγους.
Στο ίδιο διάστημα η ΝΔ δεν επιτρέπεται να μείνει επαναπαυμένη, ή να κατρακυλήσει σε εσωστρέφεια. Επιβάλλεται να ριχτούν στη μάχη των ιδεών τα νέα πρόσωπα με πλήρη στήριξη, ώστε να συνδράμουν τον Μητσοτάκη στον ως τώρα κάπως μοναχικό αγώνα του. Οι ομάδες εργασίας οφείλουν να οριστικοποιήσουν τις εισηγήσεις τους, και να τις μεταδώσουν σε κάθε κομματικό επίπεδο. Και τέλος οι νεολαίοι θα πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμα των προκατόχων τους του ’70 και του ’80, όταν ήταν μπροστάρηδες στην αντιπαράθεση σε επίπεδο ζώσας κοινωνίας. Τότε πεδίο μάχης ήταν τα αμφιθέατρα και τα καφενεία, σήμερα είναι τα σόσιαλ μίντια.
Κι ένα τελευταίο. Η επόμενη κυβέρνηση δεν θα έχει χρόνο για χάσιμο. Θα κληθεί να νομοθετήσει άμεσα, όπως και άμεσα να εκδώσει τις αναγκαίες διοικητικές πράξεις, οι οποίες όμως θα πρέπει να είναι και απρόσβλητες σε δικαστικές προσφυγές. Τώρα λοιπόν θα πρέπει να ζητηθεί από εύπορους πολίτες η χρηματοδότηση της κωδικοποίησης των πιο κρίσιμων για την ανάπτυξη νόμων, εκείνων που αφορούν στις αδειοδοτήσεις, στη δημόσια διοίκηση, στη φορολογία. Κι αν αυτοί οι χορηγοί προτίθενται να βάλουν και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, θα επιτελέσουν γνήσιο εθνικό έργο συντελώντας πρακτικά στο να ξεφύγουν εκατοντάδες χιλιάδες διπλανοί μας από τις αβάσιμες δοξασίες για το πώς φτάσαμε εδώ…
