Τώρα που πλέον έχει μεσολαβήσει το απαραίτητο χρονικό διάστημα, ώστε να αποτιμηθεί με ψυχραιμία και αντικειμενικότητα το τι ακριβώς συνέβη τελικά κατά την ανάθεση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου στον Γιαν Φαμπρ από τον υπουργό Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά, ήρθε η ώρα να τεθούν κάποια καίρια ερωτήματα και να δοθούν απαντήσεις για τους ουσιαστικούς λόγους οι οποίοι παραλίγο να τινάξουν στον αέρα το φετινό Φεστιβάλ. Οι ίδιοι λόγοι (δηλαδή συγκεκριμένα πρόσωπα, που θα αναφερθούν παρακάτω) απειλούν μέχρι και σήμερα την ευρυθμία του Φεστιβάλ.
Τα ερωτήματα είναι τα προφανή:Γιατί ο υπουργός Πολιτισμού επέλεξε έναν καταξιωμένο αλλά αιρετικό ξένο καλλιτέχνη για τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ και στη συνέχεια τον άφησε βορά στη σαρκοβόρα ελληνική μιντιακή και καλλιτεχνική συνθήκη, χωρίς καμία καθοδήγηση; Ποιος, εκ του υπουργείου, συνομιλούσε με τον Φαμπρ και την ομάδα του; Γιατί δεν δόθηκε ποτέ Έλληνας επιμελητής (curator) για τον τομέα του θεάτρου στον Φαμπρ, παρά το επίμονο αίτημα του Βέλγου καλλιτέχνη; Ποιοι Έλληνες δεν ήθελαν φέτος ελληνικές παραγωγές στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, κατά δήλωση του ίδιου του Φαμπρ; Ποιοι πήραν τις αποφάσεις που μας εξέθεσαν διεθνώς;
Το μπουρλέσκ των υπουργικών αποφάσεων
Το μπουρλέσκ των πρόσφατων υπουργικών αποφάσεων που εξέθεσαν την κυβέρνηση στην ημεδαπή και αλλοδαπή και πυροδότησαν απροσδόκητες αντιδράσεις από τους Έλληνες καλλιτέχνες, με αποκορύφωμα εκείνο το φασιστικών ιδεολογικών αποχρώσεων «persona non grata» προς τον Βέλγο καλλιτέχνη από τους Έλληνες ομότεχνούς του, ξεκίνησε με την ανάθεση της θέσης της εκτελεστικής δευθύντριας του Φεστιβάλ στην Ελένη (Λιάνα) Θεοδωράτου. Ο υπουργός έχρισε μια προσωπική του φίλη ως το πιο κατάλληλο άτομο να συνομιλεί με τον Φαμπρ και να συναποφασίζει μαζί με τον ίδιο και την ομάδα του για τα του Φεστιβάλ, σε επίπεδο καλλιτεχνικής διεύθυνσης. Παράλληλα, η κ. Θεοδωράτου είχε κατοχυρώσει και τη θέση της αντιπροέδρου στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Φεστιβάλ, επίσης με υπουργική απόφαση του Αριστείδη Μπαλτά. Άρα, η κ. Θεοδωράτου είχε ενισχυμένες διοικητικές αρμοδιότητες στο νέο οργανόγραμμα του Φεστιβάλ. Η κ. Θεοδωράτου ήταν ο άνθρωπος που έπρεπε να ενημερώνει τον Γιαν Φαμπρ για τα της ελληνικής καλλιτεχνικής πραγματικότητας και στη συνέχεια να ενημερώνει και τον πολιτικό προϊστάμενό της για την εξέλιξη των καλλιτεχνικών και διοικητικών διαδικασιών του δημόσιου οργανισμού «Ελληνικό Φεστιβάλ Α.Ε.».
Η γυναίκα που δεν ήθελε τις ελληνικές παραγωγές
Η Ελένη (Λιάνα) Θεοδωράτου, όμως, από ό,τι φάνηκε εκ των εκτροχιαστικών εξελίξεων, παρέλειψε να επισημάνει στον Γιαν Φαμπρ τον αντίκτυπο που θα είχε η απουσία ελληνικών παραγωγών (σε ένα εν Ελλάδι φεστιβάλ) στην ίδια την ελληνική καλλιτεχνική κοινότητα, αλλά και στην ελληνική κοινωνία. Δεν είχε η ίδια σαφή και σφαιρική αντίληψη των παραμέτρων μιας τέτοιας απόφασης, επειδή ζει στο εξωτερικό; Όμως, αν αγνοεί τέτοιες κεφαλαιώδεις δυναμικές (πολιτικές, κοινωνικές, πολιτιστικές), μήπως είναι το πλέον ακατάλληλο άτομο για την εν λόγω θέση; Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι ακόμα πιο αποκαρδιωτική. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες μας, η Ελένη (Λιάνα) Θεοδωράτου δεν παρέλειψε να ενημερώσει τον Γιαν Φαμπρ επί του συγκεκριμένου, γιατί απλούστατα τον είχε προηγουμένως φέρει προ τετελεσμένου γεγονότος: το ίδιο το Δ.Σ. του Ελληνικού Φεστιβάλ είχε συσκεφθεί και είχε αποφασίσει τη μη έγκριση ελληνικών παραγωγών, λόγω χρονικών και οικονομικών κωλυμάτων! Σε αυτή την αντικαλλιτεχνική απόφαση προέβη η κ. Θεοδωράτου και τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ. του Φεστιβάλ, δηλαδή οι Όλγα Ταξίδου, Αικατερίνη Παπανικολάου, Ασημίνα Κανιάρη, Μαρία Πεσλή και Αριστείδης Αντονάς, προεδρεύοντος του Γεωργίου Αντωνακόπουλου. Αυτή η απόφαση ανακοινώθηκε στον Γιαν Φαμπρ, όταν επίμονα ζητούσε Έλληνα επιμελητή για το θέατρο, το χορό και τη μουσική.
Η απόφαση του ΔΣ του Φεστιβάλ ήταν καθόλα νόμιμη. Ήταν, όμως, ηθική; Και, εντέλει, με τι κριτήρια προέβησαν σε μια τέτοια απόφαση άτομα που δεν έχουν ουδεμία σχέση με την ελληνική καλλιτεχνική δραστηριότητα; Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το μέλος του ΔΣ του Φεστιβάλ δικηγόρος Αικατερίνη Παπανικολάου (γνώριμη με τον υπουργό Πολιτισμού από την προηγούμενη επαγγελματική τους συνεργασία στο ΥΠΠΟΑ) βρίσκεται παράτυπα στην εν λόγω θέση. Ως Τακτικό Μέλος στην ΑΔΑΕ (Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών), η κ. Παπανικολάου δεν μπορεί, βάσει νόμου, να κατέχει θέση μέλους σε Διοικητικό Συμβούλιο ετέρου δημοσίου οργανισμού. Σύμφωνα με τον Νόμο ΥΠ. ΑΡΙΘ. 3115, Άρθρο 4, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 27 Φεβρουαρίου 2003, με Αρ. Φύλλου 47, «Τα μέλη της Α.Δ.Α.Ε. κατά τη διάρκεια της θητείας τους τελούν σε αναστολή άσκησης οποιουδήποτε άλλου δημόσιου λειτουργήματος ή επαγγέλματος και δεν επιτρέπεται να αναλαμβάνουν άλλα καθήκοντα αμειβόμενα ή μη, στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα». Αυτή τη θεσμική παρατυπία, άραγε, είναι δυνατόν να μην τη γνωρίζει ο υπουργός Πολιτισμού και να επιτρέπει τη συντήρησή της; Ή, για άλλη μια φορά, δεν θα αναλάβει το πολιτικό κόστος των επιλογών του; Ελπίζουμε τουλάχιστον οι εν λόγω κυρίες και η παρέα τους να μη συνεχίσουν να δημιουργούν προβλήματα στο Φεστιβάλ για να υπηρετήσουν τη δική τους προσωπική ατζέντα…
7°
