Ο σκοπός δεν αγιάζει ποτέ τα µέσα

Ήταν για λύπηση ο άνθρωπος. Παρακολουθούσε αµήχανος το µόνιτορ προσπαθώντας να γαντζωθεί από κάθε λέξη του παρουσιαστή µπας και διασωθεί... την ύστατη εκείνη ώρα. Ο Θόδωρος Πάγκαλος ήταν φοβισµένος το βράδυ της ∆ευτέρας που µας πέρασε. ∆ύο ηµέρες πριν στο Παρίσι, και στο γνώριµο για τον ίδιο χώρο του Ελληνικού Σπιτιού, είχε υποστεί τη µέγιστη ήττα του. Προφανώς προσπάθησε στη συνέχεια να την αφοµοιώσει. Η τηλεοπτική του εµφάνιση κατέδειξε πως ο πολιτικός αντελήφθη ότι ο κύκλος των ευκαιριών του λήγει αµετάκλητα. Λίγες ηµέρες πριν, ο πρωθυπουργός της χώρας αντιµετώπιζε µία πιο κόσµια αλλά µε την ίδια πολιτική ένταση παρέµβαση φοιτητών στο γερµανικό πανεπιστήµιο, στα πλαίσια µιας διάλεξης. Κανένα χρόνο πριν, κάποιοι φοιτητές έριξαν αυγά στον Γιώργο Αλογοσκούφη σε διάλεξή του στο London School of Economics.

Στο ενδιάµεσο διάστηµα εξοργισµένοι πολίτες γρονθοκόπησαν τον Κωστή Χατζιδάκη στην πλατεία Συντάγµατος. Εξοργισµένοι συνδικαλιστές πολιόρκησαν τον πρώην αρχισυνδικαλιστή και νυν πολιτικό Χρήστο Πρωτόπαπα ενώ γευµάτιζε στο γνωστό πολιτικό στέκι του Κολωνακίου «17». Γνωστός ιστότοπος οργανώνει συγκεντρώσεις µπροστά από τις κατοικίες του Κώστα Σηµίτη ή του Άκη Τσοχατζόπουλου.

∆εν πρόκειται λοιπόν για µεµονωµένα περιστατικά. ∆εν χρειάζεται κανείς να είναι υπερβολικά έµπειρος ή ενηµερωµένος για να αντιληφθεί το ότι οµάδες, καλύτερα «γκρούπες», πολιτών µε έκδηλο πολιτικό αυθορµητισµό, χειραγωγηµένο ή όχι, επιλέγουν τον επικοινωνιακά παραγωγικό τρόπο δηµιουργίας θεάµατος. Πρόκειται για τη γενιά της τηλεόρασης η οποία αντιλαµβάνεται την πολιτική ως µικρή οθόνη, έχοντας ανάγει σε κλισέ πλέον το ριζοσπαστικό λόγο των «Καταστασιακών» της δεκαετίας του ’70. Η κακοχωνεµένη τροφή προκαλεί δυσπεψία. Στη συγκεκριµένη περίπτωση τα κακοχωνεµένα νοήµατα οδηγούν αναπόφευκτα σε φασίζουσες δραστηριότητες. Ό,τι αριστερό –ή καλύτερα «θεαµατικά αριστερό»– δεν είναι και ηθικό. Στη σηµερινή Αριστερά, όλων των φασµάτων και των συνιστωσών, το µόνο θεωρητικά που της έχει αποµείνει είναι η επίκληση της πολιτικής ηθικής. Έχει αρχίσει να χάνει έδαφος και σε αυτό το έσχατο µετερίζι της.

«Ό,τι αριστερό –ή καλύτερα «θεαµατικά αριστερό»– δεν είναι και ηθικό»

«∆εν γουστάρω - δεν γουστάρω»

Σε µία χώρα όπου σε εποχές πολιτικής οικονοµικής και κοινωνικής κρίσης το µόνο πραγµατικά αυθόρµητο κίνηµα που αναδύεται είναι το «∆εν πληρώνω - δεν πληρώνω», τότε κάτι σοβαρό, αλλόκοτο και ανησυχητικό συνάµα συµβαίνει.

Ο κ. Πάγκαλος στην παρακµή του είναι προσβλητικά προκλητικός. Κάθε ανάλογη δράση προκαλεί φυσιολογικά και αντιδράσεις. Όταν αυτές εντάσσονται ως  πολιτικά παράγωγα σε πλαίσια ανακύκλωσης ενός πολιτικού θεάµατος και µόνο και η λογική τους αρχίζει και σταµατά στις επιταγές του τηλεοπτικού φακού ή του όποιου ψηφιακού µέσου αναπαραγωγής της εικόνας, δηλαδή η ενέργεια εξαντλείται στην αντίδραση που προκαλεί στο θεατή, τότε σύντροφοι της αριστερής όχθης, το αποτέλεσµα οδηγεί µαθηµατικά σε αυταρχισµό. Ακροδεξιό ή ακροαριστερό. Οι θεωρητικοί της µεταπολεµικής περιόδου που έζησαν στο πετσί τους το φαιό ή τον ερυθρό φασισµό, τον Χίτλερ ή τον Στάλιν, τον Φράνκο ή τον Μουσολίνι, τη Χούντα ή τον Γιαρουζέλσκι και τον Τσαουσέσκου, αδιάφορο, αυτοί οι γραφιάδες της Αριστεράς που έστυψαν το µυαλό τους για να εξάγουν καθοδηγητικά συµπεράσµατα από την τραγωδία του µπολσεβικισµού και αυτήν του ναζισµού, το έχουν ξεκαθαρίσει. Ο σκοπός δεν αγιάζει ποτέ τα µέσα αν επιθυµεί κάποιος να είναι και να ενεργεί ως αριστερός. Ξεκαθάρισαν επίσης πως το «Θέαµα» είναι αλλοτρίωση και η αλλοτρίωση οδηγεί σε πνευµατική και πολιτική εξαθλίωση.

Προφανώς υπάρχουν αριστεροί οι οποίοι αγνοούν ή επιµένουν να αγνοούν τον Μαρκούζε, τον Αντόρνο, τον Χάµπερµας, τον Ράιχ, τη Ρόζα Λούξεµπουργκ, τον Πάνεκεκ, τους πυλώνες της Αντιψυχιατρικής ή τον Γκι Ντεµπόρ, τον Φραντσεσίνι ή, πιο απλά, την ίδια την πολιτική παράδοση µιας αριστερής κουλτούρας και πρακτικής. Προφανώς και θα υπάρχουν νέοι ή και λιγότεροι νέοι που εξαντλούνται στη διαµόρφωση συνθηκών ώστε η όποια ενέργειά τους να αποτελεί είδηση – εικόνα στα βραδινά τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων. Προφανώς και στον ΣΥΡΙΖΑ υφίστανται πυρήνες οι οποίοι θεωρούν πως η πλατεία Συντάγµατος αντικειµενικά, ιστορικά και πολιτικά µπορεί να λειτουργήσει ως πλατεία Tahrir Καΐρου. Είναι σίγουρο πως απελπισµένοι τροτσκιστές που βρήκαν απάγκιο στην Κουµουνδούρου θεωρούν πως η Ελλάδα µπορεί να εξελιχθεί σε Λιβύη και η εξέγερση της Τυνησίας µπορεί να επαναληφθεί στην Κυψέλη.

Το σύνθηµα «Φαντασία στην Εξουσία» είναι ανατρεπτικό. Η εµµονή στο «Φαντασίωση στην Πολιτική» σηµαίνει παρακµή. Τα φαινόµενα που καταγράφονται εντός µίας προβληµατικής εκ του πολιτικού DNA της κοινωνίας, της µεταπολιτευτικής δηλαδή, καθοδηγούµενη από την άπληστη και βουλιµική πολιτική γενιά του Πολυτεχνείου, δεν προβληµατίζουν µόνο από τα αδιέξοδα στα οποία οδηγούν αλλά και τροµοκρατούν µε την απίστευτη ρηχότητά τους.

Η σαβούρα και το διαδίκτυο

Οι τελευταίοι πολιτικοί µήνες ανέδειξαν και ένα άλλο φαινόµενο. Το λεγόµενο «Μπλογκικός αυθορµητισµός» ή αλλιώς «Η ασφαλής κατάβαση στην κόλαση». Πρόκειται για την παράπλευρη απώλεια που προκαλεί το απόλυτο εργαλείο διακοινωνικής ενδοσυνεννόησης που προσφέρει το διαδίκτυο. Σε κάθε θετική εξέλιξη υφίσταται το αντιθετικό παράγωγό της. Ο Έλληνας, και όχι µόνο, πολίτης, θεωρεί πως το διαδίκτυο ταυτίζεται µε το «ντιβάνι του ψυχαναλυτή» και µάλιστα χωρίς δαπάνη. Παράδειγµα. Το Υπουργείο ∆ικαιοσύνης προτείνει ένα νοµοσχέδιο κατά του ρατσισµού και της ξενοφοβίας. Οι «πολιτικά ασθενείς» βρίσκουν την ευκαιρία να βυσσοδοµήσουν κατά των µεταναστών, των Εβραίων, των µουσουλµάνων, των ∆υτικών, των καθολικών, των µασόνων και τελικά των αριστερών. ∆ιότι το ένα φέρνει το άλλο. Στην Ελλάδα του φόβου για το αύριο, η «ψυχανάλυση» µέσω internet αποτελεί ενδιαφέρον πεδίο εξαγωγής πολιτικών συµπερασµάτων ως προς την «πολιτική ψυχή των νεοελλήνων». Στην Αίγυπτο το διαδίκτυο λειτουργεί ως αντίβαρο στον αυταρχισµό. Στην Αθήνα ως κολυµβήθρα του Σιλωάµ. Για το λόγο αυτό ενδεχοµένως η Αθήνα είναι ο πρωταθλητής του διαδικτυακού φλερτ κατά τις διεθνείς στατιστικές. Προφανώς όσα δεν πιάνει η αλεπού τα κάνει κρεµαστάρια.

n.georgiadis1@yahoo.com

Εικονογράφηση «Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΤΙΤΤΑΝΩΝ», ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΡΙΤΙ∆ΗΣ, 2011, PAINT/INKS