Οι επόμενες 72 ώρες στη Γάζα: Ξεκινά η εκεχειρία – Ποιοι όμηροι ελευθερώνονται πρώτοι
Μετά από τρεις ημέρες εντατικών έμμεσων διαπραγματεύσεων στην Αίγυπτο, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι το Ισραήλ και η Χαμάς έχουν «υπογράψει την πρώτη φάση» του 20-σημείων ειρηνευτικού σχεδίου για τη Γάζα που παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα.
«Αυτό σημαίνει ότι ΟΛΟΙ οι Όμηροι θα απελευθερωθούν πολύ σύντομα, και το Ισραήλ θα αποσύρει τα Στρατεύματά του σε μια συμφωνημένη γραμμή, ως τα πρώτα βήματα προς μια Ισχυρή, Διαρκή και Αιώνια Ειρήνη», έγραψε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το τι περιλαμβάνει η πρώτη φάση.
Αυτό συμβαίνει δύο χρόνια και δύο ημέρες μετά την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία περίπου 1.200 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 251 άλλοι κρατήθηκαν όμηροι.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ ενέκρινε το σχέδιο εκεχειρίας στη Γάζα και απελευθέρωσης ομήρων νωρίς την Παρασκευή, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του το γραφείο του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Ο ισραηλινός στρατός θα αποσυρθεί σε μια γραμμή που θα του αφήνει τον έλεγχο περίπου του 53% της Λωρίδας, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο. Σύμφωνα με χάρτη που διανεμήθηκε από τον Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα, αυτή είναι η πρώτη από τις τρεις φάσεις της ισραηλινής απόσυρσης.
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε την Πέμπτη ότι βρίσκονται σε εξέλιξη προετοιμασίες για τη «μετάβαση σε προσαρμοσμένες γραμμές ανάπτυξης σύντομα».
Μετά από αυτό, θα ξεκινήσει μια αντίστροφη μέτρηση 72 ωρών, κατά την οποία η Χαμάς θα πρέπει να απελευθερώσει και τους 20 ομήρους που πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί. Η επιστροφή των σορών των 28 νεκρών ομήρων θα ακολουθήσει, αν και δεν είναι σαφές πόσος χρόνος θα χρειαστεί.
Το Ισραήλ θα απελευθερώσει στη συνέχεια περίπου 250 Παλαιστίνιους κρατουμένους που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης σε ισραηλινές φυλακές και 1.700 κρατούμενους από τη Γάζα, ανέφερε παλαιστινιακή πηγή στο BBC. Η ταυτότητά τους παραμένει ασαφής, αλλά λίστα που υπέβαλε η Χαμάς πριν από τη συμφωνία περιελάμβανε σημαντικές προσωπικότητες που εκτίουν πολλαπλές ποινές ισοβίων για θανατηφόρες επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών.
Ένας από τους πιο προβεβλημένους κρατουμένους, ο Μαρουάν Μπαργκούτι, δεν θα απελευθερωθεί στο πλαίσιο της ανταλλαγής, σύμφωνα με τον Ισραηλινό εκπρόσωπο.
Το Ισραήλ θα επιστρέψει επίσης τα σώματα 15 Παλαιστινίων για τα λείψανα κάθε Ισραηλινού ομήρου, σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ.
Εκατοντάδες φορτηγά που μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια θα αρχίσουν επίσης να εισέρχονται στη Γάζα, όπου ειδικοί με στήριξη του ΟΗΕ επιβεβαίωσαν λιμό τον Αύγουστο.
Το σχέδιο του Τραμπ προσδιόρισε ότι θα παραδίδονται 600 φορτηγά καθημερινά, αλλά παλαιστινιακές πηγές ανέφεραν ότι αρχικά θα υπάρχει ένας ελάχιστος αριθμός 400 την ημέρα, με σταδιακή αύξηση στη συνέχεια.
Μια πολυεθνική δύναμη περίπου 200 στρατιωτών υπό την εποπτεία του αμερικανικού στρατού θα παρακολουθεί την εκεχειρία στη Γάζα, σύμφωνα με ανώτερο Αμερικανό αξιωματούχο.
Η σύνθεση της δύναμης αναμένεται να περιλαμβάνει στρατιώτες από την Αίγυπτο, το Κατάρ, την Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο αξιωματούχος είπε ότι ο ρόλος τους θα είναι να «επιβλέπουν, να παρατηρούν [και] να διασφαλίζουν ότι δεν θα υπάρξουν παραβιάσεις ή εισβολές» της εκεχειρίας στη Γάζα.
Ένας δεύτερος ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι δεν θα υπάρξουν αμερικανικές δυνάμεις στο έδαφος της Γάζας.
Τι ακολουθεί;
Εάν ολοκληρωθεί, η πρώτη φάση του 20-σημείων σχεδίου του Τραμπ θα ακολουθηθεί από διαπραγματεύσεις για τις λεπτομέρειες των επόμενων φάσεων – αλλά πολλά από αυτά τα σημεία μπορεί να είναι δύσκολο να επιτευχθούν.
Η πρόταση, η οποία είναι διαθέσιμη πλήρως, αναφέρει ότι αν συμφωνηθεί και από τις δύο πλευρές, ο πόλεμος θα «τερματιστεί αμέσως».
Αναφέρει ότι η Γάζα θα αποστρατιωτικοποιηθεί και όλη η «στρατιωτική, τρομοκρατική και επιθετική υποδομή» θα καταστραφεί.
Προβλέπει επίσης ότι η Γάζα θα διοικείται από μια προσωρινή μεταβατική επιτροπή Παλαιστίνιων τεχνοκρατών – υπό την εποπτεία ενός «Συμβουλίου Ειρήνης» με επικεφαλής και πρόεδρο τον Ντόναλντ Τραμπ και με τη συμμετοχή του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ.
Η διακυβέρνηση της Λωρίδας θα παραδοθεί τελικά στην Παλαιστινιακή Αρχή, αφού προηγουμένως μεταρρυθμιστεί.
Στα μέλη της Χαμάς θα προσφέρεται αμνηστία αν δεσμευτούν σε ειρηνική συνύπαρξη ή θα τους δοθεί ασφαλής διέλευση σε άλλη χώρα.
Κανένας Παλαιστίνιος δεν θα εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα και όσοι επιθυμούν να φύγουν θα είναι ελεύθεροι να επιστρέψουν.
Ένα «οικονομικό σχέδιο ανάπτυξης Τραμπ για την ανασυγκρότηση και αναζωογόνηση της Γάζας» θα δημιουργηθεί από ομάδα ειδικών.
Ποια είναι τα σημεία τριβής για τις επόμενες φάσεις;
Ωστόσο, αναμένεται να υπάρξουν πολλά σημεία διαφωνίας κατά τις διαπραγματεύσεις για τις επόμενες φάσεις της συμφωνίας.
Η Χαμάς έχει στο παρελθόν αρνηθεί να καταθέσει τα όπλα, λέγοντας ότι θα το πράξει μόνο όταν ιδρυθεί παλαιστινιακό κράτος.
Η οργάνωση δεν έκανε καμία αναφορά στον αφοπλισμό στην αρχική της απάντηση στο σχέδιο το περασμένο Σαββατοκύριακο, ενισχύοντας τις υποψίες ότι η θέση της δεν έχει αλλάξει.
Και παρότι το Ισραήλ συμφώνησε στο σχέδιο συνολικά, ο Νετανιάχου φάνηκε να απορρίπτει την εμπλοκή της Παλαιστινιακής Αρχής στη μεταπολεμική Γάζα, ακόμα και όταν στεκόταν δίπλα στον πρόεδρο την περασμένη εβδομάδα, επιμένοντας ότι δεν θα έχει κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της περιοχής.
Η Χαμάς έχει επίσης δηλώσει ότι αναμένει να έχει κάποιο μελλοντικό ρόλο στη Γάζα, στο πλαίσιο ενός «ενωμένου παλαιστινιακού κινήματος».
Ένα ακόμη σημείο τριβής είναι η έκταση της ισραηλινής απόσυρσης. Το Ισραήλ λέει ότι η πρώτη απόσυρση θα το αφήσει με τον έλεγχο περίπου του 53% της Γάζας. Το σχέδιο του Λευκού Οίκου δείχνει περαιτέρω αποχωρήσεις στο περίπου 40% και μετά στο 15%.
Αυτή η τελική φάση θα είναι μια «ζώνη ασφαλείας» που θα «παραμείνει μέχρι η Γάζα να είναι επαρκώς ασφαλής από κάθε ανανεωμένη τρομοκρατική απειλή».
Η διατύπωση εδώ είναι ασαφής και δεν παρέχει σαφές χρονοδιάγραμμα για πλήρη ισραηλινή απόσυρση – κάτι στο οποίο η Χαμάς πιθανότατα θα απαιτήσει σαφήνεια.
15°
