Κοσμος

Ακαδημαϊκοί της Οξφόρδης έπιναν από κύπελλο φτιαγμένο από ανθρώπινο κρανίο

Νέο βιβλίο αποκαλύπτει σκοτεινές πτυχές της αποικιοκρατικής κληρονομιάς

62224-137655.jpg
Newsroom
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Ακαδημαϊκοί της Οξφόρδης έπιναν από κρανίο-κύπελλο για δεκαετίες, αποκαλύπτει βιβλίο - Πιθανόν ανήκε σε σκλαβωμένη γυναίκα από την Καραϊβική.
Η κούπα - κρανίο χρησιμοποιούνταν τακτικά στα επίσημα δείπνα του Κολεγίου Γούρστερ της Οξφόρδης, μέχρι το 2015 © Andrew Shiva/Wikipedia

Ακαδημαϊκοί της Οξφόρδης έπιναν από κρανίο-κύπελλο για δεκαετίες, αποκαλύπτει βιβλίο - Πιθανόν ανήκε σε σκλαβωμένη γυναίκα από την Καραϊβική.

Για δεκαετίες, ακαδημαϊκοί του Κολεγίου Γούρστερ στην Οξφόρδη χρησιμοποιούσαν ένα κύπελλο φτιαγμένο από ανθρώπινο κρανίο σε επίσημα δείπνα, όπως αποκαλύπτει το νέο βιβλίο του καθηγητή Νταν Χικς, επιμελητή της παγκόσμιας αρχαιολογίας στο Μουσείο Πιτ Ρίβερς του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Το κύπελλο, κατασκευασμένο από το πάνω μέρος κρανίου που είχε κοπεί και γυαλιστεί, με επένδυση από ασήμι και βάση, χρησιμοποιούνταν από τους ακαδημαϊκούς έως το 2015, επισημαίνει το βιβλίο του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Σύμφωνα με τον Χικς, το κύπελλο χρησιμοποιούνταν αργότερα και για σερβίρισμα σοκολατών, όταν άρχισε να στάζει κρασί.

Το κρανίο-κύπελλο και η αποικιοκρατική του προέλευση

Η αυξανόμενη δυσφορία μεταξύ μελών και καλεσμένων οδήγησε στον τερματισμό της παράδοσης το 2015 και το 2019 το Κολέγιο ανέθεσε στον Χικς να ερευνήσει την προέλευση του αντικειμένου, το οποίο ο ίδιος αποκαλεί «μια νοσηρή μορφή επιτραπέζιου σκεύους».

Ο Χικς, στο βιβλίο του Κάθε Μνημείο Θα Πέσει, εστιάζει στην αποσιωπημένη βία της αποικιοκρατίας, μέσα από τα λείψανα που λεηλατήθηκαν. Τονίζει πως συχνά αγνοείται η ταυτότητα των θυμάτων, επειδή δεν θεωρούνταν σημαντικά με βάση ρατσιστικές ιδέες υπεροχής των Βρετανών.

Η ραδιοχρονολόγηση υποδεικνύει ότι το κρανίο είναι περίπου 225 ετών, πιθανώς προερχόμενο από την Καραϊβική και ίσως ανήκε σε σκλαβωμένη γυναίκα.

Αντίθετα, η βρετανική προέλευση του κυπέλλου είναι πλήρως καταγεγραμμένη: Δωρήθηκε στο Κολέγιο το 1946 από τον Τζορτζ Πιτ-Ρίβερς, παλιό φοιτητή και ευγονιστή, που είχε φυλακιστεί στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για τη στήριξή του στον φασίστα Όσγουαλντ Μόσλεϊ.

Το αντικείμενο ανήκε στη δεύτερη, ιδιωτική συλλογή του παππού του, Άγγλου στρατιώτη και αρχαιολόγου Όγκαστους Χένρι Λέιν Φοξ Πιτ-Ρίβερς, ιδρυτή του Μουσείου Πιτ Ρίβερς.

Το κύπελλο αγοράστηκε σε δημοπρασία του Σόθμπις το 1884 και φέρει σημάδια που δείχνουν πως το ασημένιο τμήμα του κατασκευάστηκε το 1838, χρονιά στέψης της βασίλισσας Βικτωρίας. Ο πωλητής ήταν ο δικηγόρος Μπέρναρντ Σμιθ, απόφοιτος του Κολεγίου Οριήλ της Οξφόρδης, ο οποίος πιθανόν το έλαβε από τον πατέρα του, αξιωματικό του βρετανικού ναυτικού στην Καραϊβική.

Ηθικά διλήμματα και η αντίδραση του Κολεγίου Γούρστερ

Η βουλεύτρια των Εργατικών Μπελ Ριμπέιρο-Άντι, πρόεδρος της διακομματικής επιτροπής για τις επανορθώσεις προς την Αφρική, σχολίασε: «Είναι αηδιαστικό να φαντάζεται κανείς ακαδημαϊκούς της Οξφόρδης, σε αυτό το προπύργιο προνομίων, να πίνουν από κρανίο που πιθανώς ανήκε σε σκλάβο και να το έχουν μετατρέψει σε αντικείμενο τόσο μικρής αξίας».

Το Κολέγιο Γούρστερ δήλωσε ότι το κύπελλο εκτίθετο παλαιότερα μαζί με τη συλλογή ασημικών και χρησιμοποιούνταν περιοδικά έως το 2011. Δέκα χρόνια πριν, αποσύρθηκε πλήρως.

Κατόπιν επιστημονικής και νομικής αξιολόγησης, το Κολέγιο αποφάσισε να διατηρήσει το αντικείμενο στο αρχείο του «με σεβαστό τρόπο και μόνιμη απαγόρευση πρόσβασης». Ο Χικς αναγνωρίζει ότι το Κολέγιο αντιμετώπισε το ζήτημα με ήθος και περίσκεψη.

Το βιβλίο καταγράφει και άλλες περιπτώσεις λεηλατημένων κρανίων, όπως αυτό που ξέθαψε ο στρατάρχης Λόρδος Γκρένφελ, δύο χρόνια μετά τον θάνατο ενός Ζουλού διοικητή στη μάχη της Ολούντι το 1879, και το διατηρούσε στην κατοικία του.

(Με πληροφορίες του Guardian)

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.