ΗΠΑ: Επιπρόσθετοι δασμοί 25% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα - Η αντίδραση του Καναδά - Από πότε θα τεθούν σε ισχύ
Μετά τον χάλυβα και το αλουμίνιο, εν αναμονή της ξυλείας για κατασκευές και του χαλκού, μεταξύ άλλων, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την Τετάρτη την προσεχή επιβολή επιπρόσθετων τελωνειακών δασμών 25% στα αυτοκίνητα που εισάγονται στις ΗΠΑ, πυροδοτώντας προειδοποιήσεις πως θα υπάρξουν αντίποινα.
Οι δασμοί αυτοί θα εφαρμοστούν σε «όλα τα οχήματα που δεν είναι κατασκευασμένα στις ΗΠΑ», θα τεθούν σε ισχύ «τη 2η Απριλίου» και θα αρχίσουν να εισπράττονται «από την 3η» Απριλίου. «Θέλουμε να κάνουμε να πληρώσουν οι χώρες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και μας παίρνουν τον πλούτο μας», επιχειρηματολόγησε. Οι δασμοί που ανακοίνωσε θα «προστεθούν» στους προϋπάρχοντες, ξεκαθάρισε σύμβουλός του. Το επίπεδο των δασμών που εφαρμοζόταν μέχρι τώρα ήταν 2,5%. Αυτό σημαίνει πως τα οχήματα που θα εισάγονται στις ΗΠΑ στο εξής θα επιβαρύνονται με δασμούς ύψους 27,5% της αξίας τους.
Ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνι κατήγγειλε «απευθείας επίθεση εναντίον των εργαζομένων» στον Καναδά, διατρανώνοντας ότι «θα αμυνθούμε, θα υπερασπιστούμε τις βιομηχανίες μας, θα υπερασπιστούμε τη χώρα μας». Από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε χθες μέσω X πως «λυπάται βαθιά» για την απόφαση, προσθέτοντας πως οι Βρυξέλλες «θα συνεχίσουν να αναζητούν λύσεις μέσω διαπραγματεύσεων» με την Ουάσιγκτον.
Αργά το βράδυ (σήμερα το πρωί ώρα Ελλάδας), ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ κλιμάκωσε ακόμα περισσότερο τη ρητορική του, διαμηνύοντας μέσω Truth Social πως αν η Ευρωπαϊκή Ένωση ενώσουν τις δυνάμεις τους για να «κάνουν οικονομική ζημιά» στις ΗΠΑ, θα προχωρήσει στην επιβολή «δασμών μεγάλης κλίμακας, πολύ μεγαλύτεροι από ό,τι σχεδιάζεται επί του παρόντος, για να προστατευτεί ο καλύτερος φίλος που είχαν ποτέ αυτές οι χώρες (σ.σ.: sic)».
Έντονη ήταν η αντίδραση της κυβέρνησης της Ιαπωνίας, χώρας οι εξαγωγές της αυτοκινητοβιομηχανίας της οποίας αντιπροσωπεύουν χονδρικά το ένα τρίτο του συνόλου με προορισμό τις ΗΠΑ. Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σιγκέρου Ισίμπα ξεκαθάρισε πως το Τόκιο θα ανταποδώσει, με «προσήκοντα» μέτρα, προσθέτοντας πως «φυσικά» θα εξεταστούν «όλες» οι επιλογές.
Η κυβέρνησή του διά στόματος εκπροσώπου της Γιοσιμάσα Χαγιάσι προειδοποίησε εναντίον του «μεγάλου αντίκτυπου» που θα έχει η επίθεση του αμερικανού προέδρου Τραμπ με την επιβολή επιπρόσθετων τελωνειακών δασμών στις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, καθώς και «στην παγκόσμια οικονομία» στο σύνολό της και «το πολυμερές εμπορικό σύστημα». Οι μετοχές ιαπωνικών και νοτιοκορεατικών κολοσσών της αυτοκινητοβιομηχανίας πέφτουν από τη στιγμή που άνοιξαν τα χρηματιστήρια στην Ασία.
Σε επίσημη επίσκεψη στην Ιαπωνία, ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λούλα τόνισε σήμερα πως η χώρα του «δεν μπορεί να μην κάνει τίποτα». «Τα μισά από τα οχήματα που πωλούνται στις ΗΠΑ κατασκευάζονται στο εξωτερικό. Και από αυτά που συναρμολογούνται εδώ, τα μισά αποτελούνται από τμήματα προερχόμενα από το εξωτερικό, που σημαίνει πως λιγότερο από το μισό των οχημάτων που πωλούνται σε αυτή τη χώρα είναι αμερικανικής κατασκευής», ανέφερε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο σύμβουλος του αμερικανού προέδρου Τραμπ για εμπορικά ζητήματα Πίτερ Ναβάρο.
Αξιοπερίεργο της νέας πολιτικής: τα οχήματα που συναρμολογούνται στο Μεξικό ή στον Καναδά θα δασμολογούνται επιπλέον αλλά όχι για τα τμήματά τους που είναι κατασκευασμένα στις ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον δεν το κρύβει — οι δασμοί αυτοί έχουν στο στόχαστρο κατά κύριο λόγο «φίλους». Ο κ. Ναβάρο κατηγορεί τη Γερμανία και την Ιαπωνία πως θέλουν να «αποδυναμώσουν» την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία και να «κρατήσουν» αυτές την παραγωγή υψηλής «προστιθέμενης αξίας». Πάντα σύμφωνα με τον κ. Ναβάρο, μόλις το 19% των κινητήρων που πωλούνται στις ΗΠΑ κατασκευάζονται στη χώρα. Πρόκειται για νέο βαρύ πλήγμα για την αυτοκινητοβιομηχανία, που κλυδωνιζόταν ήδη έπειτα από προηγούμενες αναγγελίες για επιπλέον δασμούς.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, η επιβολή επιπρόσθετων τελωνειακών δασμών 25% στα καναδικά και στα μεξικανικά προϊόντα που εισάγονται από τη χώρα προκάλεσε ρίγη στον κλάδο, καθώς η αλυσίδα παραγωγής των μεγαλύτερων αυτοκινητοβιομηχανιών παρουσιάζει μεγάλο βαθμό ολοκλήρωσης καθώς και κατανομής της εργασίας σε αυτές τις τρεις χώρες, που έχουν άλλωστε υπογράψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου. Η αναβολή τους ως τη 2η Απριλίου έδωσε μια ανάσα στη βιομηχανία, προτού ανακοινωθούν οι δασμοί στον χάλυβα και στο αλουμίνιο, σε εφαρμογή από τα μέσα Μαρτίου, που ανέβασαν ξανά την ένταση.
Περίπου ο μισός χάλυβας και το μισό αλουμίνιο που καταναλώνεται από τις αμερικανικές βιομηχανίες εισάγονται.
Αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν εξάλλου εργοστάσια στο εξωτερικό που τροφοδοτούν την αμερικανική αγορά, ιδίως στον Καναδά και στο Μεξικό. Η Ford, για παράδειγμα, εισάγει το 20% των αυτοκινήτων που πουλάει στη χώρα. Η General Motors εισάγει κάπου 750.000 μονάδες τον χρόνο, κυρίως από τις δυο γειτονικές χώρες. Μέγας σύμμαχος και σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ, ο Ίλον Μασκ, προειδοποίησε από τη δική του πλευρά ότι οι δασμοί θα έχουν «όχι αμελητέο» αντίκτυπο στο κόστος παραγωγής, ιδίως λόγω των ανταλλακτικών.
Πότε αναμένεται το επόμενο βήμα
Οι νέες ανακοινώσεις εγγράφονται στην εκτενή χρήση των τελωνειακών δασμών από τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ. Το επόμενο βήμα, για πολλούς το πιο σημαντικό, αναμένεται την ερχόμενη Τετάρτη 2η Απριλίου. Εκείνη την ημέρα —την «ημέρα της απελευθέρωσης», κατ’ αυτόν—, ο αμερικανός αντιπρόεδρος έχει αναγγείλει πως θα τεθούν σε εφαρμογή οι «ανταποδοτικοί» δασμοί, που θα αφορούν το σύνολο των προϊόντων τα οποία εισάγονται στις ΗΠΑ.
Με άλλα λόγια η κυβέρνησή του θα δασμολογεί είδη που εισάγονται στη χώρα με βάση το επίπεδο των δασμών —ή/και των φόρων— με τους οποίους επιβαρύνονται αμερικανικά προϊόντα που εξάγονται σε αυτές. Αν και αρχικά μαινόταν πως δεν θα υπάρχουν «ούτε εξαιρέσεις, ούτε απαλλαγές», ο Ντόναλντ Τραμπ διαβεβαίωσε χθες πως οι νέοι δασμοί θα είναι «πολύ επιεικείς». Ανέφερε εξάλλου πως είναι διατεθειμένος να κάνει κάποιες παραχωρήσεις ως προς τους δασμούς στην Κίνα αν το Πεκίνο δεχτεί το κλείσιμο συμφωνίας για την εξαγορά της πλατφόρμας TikTok, που απειλείται με κλείσιμο στις ΗΠΑ αν δεν εκποιηθεί σε αμερικανική εταιρεία από την κινεζική μητρική του, την ByteDance.
13°
