Κοσμος

Η Ουκρανία δεν υποχωρεί, αλλά ποιος θα τη στηρίξει;

Τι συμβαίνει όταν μια υπερδύναμη προδίδει τις αξίες του δυτικού κόσμου;

loukas-velidakis.jpg
Λουκάς Βελιδάκης
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Η Ουκρανία δεν υποχωρεί αλλά ποιος θα τη στηρίξει;
© Samuel Corum / Getty Images

Ο Ντόναλντ Τραμπ παγώνει τη βοήθεια στην Ουκρανία - Το δώρο που περίμενε ο Πούτιν

Εδώ και μέρες οι Ουκρανοί στρατιώτες που μάχονται στο ανατολικό μέτωπο της Ουκρανίας έχουν στα χέρια τους -όπως αποκαλύπτει η Ουκρανή δημοσιογράφος Ναταλίγια Γκουμενιούκ στον Guardian- συνομιλίες Ρώσων στρατιωτικών που λένε ξεκάθαρα: «Κρατηθείτε λίγο ακόμα, τώρα έχουμε τον Τραμπ».

Το μήνυμα είναι σαφές. Στο Κρεμλίνο πανηγυρίζουν. Στην Ουάσινγκτον, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προχώρησε σε μία κίνηση που -μετά την επεισοδιακή συνάντηση της Παρασκευής στον Λευκό Οίκο και τις προσβολές κατά Ζελένσκι που ακολούθησαν- έμοιαζε αναμενόμενη: Πάγωσε τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, δίνοντας στον Πούτιν ακριβώς αυτό που χρειάζεται – μια ευκαιρία να εντείνει την πίεση, να εξαντλήσει τα ουκρανικά αποθέματα, να σπάσει το ηθικό όσων ακόμη αντιστέκονται.

Η κίνηση Τραμπ, που μοιάζει με μοχλό πίεσης προς τον Ουκρανό πρόεδρο, προκειμένου να συνθηκολογήσει (τόσο για τη συμφωνία των ορυκτών, όσο και στις βουλές του Πούτιν, ελλείψει εγγυήσεων ασφαλείας), είναι ένας υπολογισμένος στρατηγικός ελιγμός ο οποίος μεταφράζεται σε ζωές και εδάφη που θα χαθούν, σε μια Ουκρανία που αφήνεται εκτεθειμένη ακριβώς τη στιγμή που ο εχθρός της οργανώνει νέες επιθέσεις.

O Τραμπ δεν ζητά απλώς έναν συμβιβασμό. Απαιτεί από την Ουκρανία να παραδοθεί – αυτός, σύμφωνα με τη δική του ανάγνωση, είναι ο γρήγορος τρόπος να τελειώσει ο πόλεμος.

Όσα εκτυλίχθηκαν στο Οβάλ Γραφείο την Παρασκευή ήταν απολύτως δηλωτικά της κατάστασης: ο Τραμπ δεν ζητά απλώς έναν συμβιβασμό. Απαιτεί από την Ουκρανία να παραδοθεί – αυτός άλλωστε, σύμφωνα με τη δική του ανάγνωση, είναι ο γρήγορος τρόπος να τελειώσει ο πόλεμος. Τον απασχολεί η λεζάντα του «τέλους». Όχι το πώς θα μοιάζει αυτό.

Με ειρωνείες, επιθετικότητα, φωνές και την αγενή παρέμβαση του αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς να συμπληρώνει το σκηνικό, ο Λευκός Οίκος άφησε το Κίεβο να καταλάβει πως ο δρόμος είναι ένας: είτε υποχωρεί στους όρους της Μόσχας είτε θα δει τη στρατιωτική του στήριξη να εξαϋλώνεται.

Το μήνυμα έγινε ακόμη πιο σαφές όταν η διοίκηση Τραμπ έδωσε εντολή να μπλοκαριστούν δισεκατομμύρια σε στρατιωτικές αποστολές – ανάμεσά τους πυρομαχικά, τεθωρακισμένα και συστήματα αεράμυνας, που προστατεύουν την ουκρανική ενέργεια και τις πόλεις από ρωσικά drone. Αυτό δεν θα επηρεάσει άμεσα το σημερινό μέτωπο, αλλά θα δώσει στη Ρωσία το κίνητρο να εντείνει τις επιθέσεις, γνωρίζοντας ότι ο ουκρανικός στρατός θα αρχίσει να εξαντλείται.

Η Ουκρανία δεν τρέφει αυταπάτες

Στην πρώτη γραμμή του πολέμου, οι Ουκρανοί στρατιώτες δεν είχαν ποτέ αυταπάτες για το τι σημαίνει η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Εδώ και μερικές εβδομάδες βλέπουν έναν Αμερικανό πρόεδρο που χρησιμοποιεί τα «χαρτιά» του για να ενισχύσει τον Πούτιν.

Και το πιο προκλητικό απ’ όλα; Η απαίτηση του Τραμπ να δεχθεί η Ουκρανία οποιαδήποτε συμφωνία, απλώς επειδή «ο Πούτιν τον σέβεται». Δεν απαιτείται ούτε καν ένα επίσημο σύμφωνο ασφαλείας – ο λόγος του Τραμπ αρκεί. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει καμία εγγύηση πως οποιαδήποτε δέσμευση των ΗΠΑ θα έχει διάρκεια. Αν κάτι υπογραφεί σήμερα, θα τηρηθεί αύριο; Και αν ο Λευκός Οίκος αλλάξει και πάλι διαθέσεις; Συν του ότι ο Πούτιν έχει μακρύ κατάλογο παραβιάσεων των συμφωνιών εκεχειρίας που έχει υπογράψει στο παρελθόν.

Τούτων δοθέντων, ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι αναζητά τρόπο να μην κόψει κάθε δίαυλο επικοινωνίας με την Ουάσινγκτον. Θα πιεστεί να «απολογηθεί» για τη στάση του. Θα ζητήσει τη διαμεσολάβηση Ευρωπαίων ηγετών. Αλλά πόσο ακόμα;

Η Ευρώπη αντιλαμβάνεται ότι η στιγμή για να περάσει στην αντεπίθεση δεν είναι αύριο. Είναι τώρα. Οι ΗΠΑ είναι έτοιμη να αποσυρθεί από την αντιπαράθεση με τη Ρωσία και να αφήσει τον Πούτιν να υπαγορεύσει τους όρους του. Αν το ευρωπαϊκό όραμα για ασφάλεια και σταθερότητα έχει ακόμη νόημα, τότε η μεταφορά των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην Ουκρανία πρέπει να γίνει άμεσα.

  • Είτε τα 300 δισεκατομμύρια του ρωσικού κράτους θα μετατραπούν σε αμυντική ικανότητα της Ουκρανίας
  • Είτε θα παραμείνουν παγωμένα μέχρι να χρησιμοποιηθούν για τον επόμενο ρωσικό πόλεμο

Η πραγματική ερώτηση που τίθεται πλέον είναι αν η Ουκρανία μπορεί να εμπιστευτεί την αμερικανική ηγεσία. Οι Ρεπουμπλικάνοι (η πλειονότητα), που επί δεκαετίες διακήρυτταν ότι στέκονται απέναντι στη Ρωσία, ακολουθούν τώρα το κλίμα του Λευκού Οίκου σαν να πρόκειται για κομματικό παιχνίδι. Όταν μια υπερδύναμη αποδεικνύεται αναξιόπιστη, οι υπόλοιποι πρέπει να προσαρμοστούν γρήγορα.

Το μήνυμα από το Κίεβο είναι σαφές: Η Ουκρανία θα συνεχίσει να πολεμά. Θα το κάνει με ό,τι έχει, με ό,τι μπορεί να βρει, με όποιον είναι πρόθυμος να σταθεί στο πλευρό της. Κι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφασίσουν να γυρίσουν την πλάτη τους σε έναν σύμμαχο, η Ευρώπη πρέπει να δείξει πως έχει τη δύναμη να σταθεί όρθια. Κι αν δεν το κάνει, όπως καθίσταται πλέον απολύτως σαφές, η σημερινή προδοσία δεν θα είναι η τελευταία. Θα είναι απλώς η αρχή.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.

// EMPTY