Τα γεγονότα στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια: επανάληψη της Ιστορίας ή ομοιοκαταληξία της;

Ιστορικά γεγονότα συνέβησαν στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Κολούμπια τον μήνα που μας πέρασε. Ιστορικά γιατί παρόμοια είχαν συμβεί πριν πενήντα έξι χρόνια, τον Απρίλιο του 1968. Τι συνέβη ακριβώς; Στις 18 Απριλίου, η καινούργια πρόεδρος του πανεπιστημίου, Μινούς Σαφίκ, που δεν είχε κλείσει ακόμα χρόνο από την ανάληψη των καθηκόντων της, προσκάλεσε την αστυνομία της Νέας Υόρκης, το NYPD, να παραβιάσει το πανεπιστημιακό άσυλο και να μπει στο campus του πανεπιστημίου (στο βόρειο Μανχάταν, κοντά στο Χάρλεμ) για να καταστείλει τις διαμαρτυρίες των φοιτητών κατά του πολέμου της Γάζας, που είχαν αρχίσει στις αρχές Οκτωβρίου του 2023. Αυτή η ενέργεια προκάλεσε ισχυρές αντιδράσεις, από πάσα κατεύθυνση. Περισσότερο, όμως, ταρακούνησε την κοινότητα του πανεπιστημίου. Την κοινωνία των φοιτητών, των καθηγητών, και των παλιών αποφοίτων του. Επαναλαμβανόταν, άραγε, η οδυνηρή ιστορία της άνοιξης του 1968 ή, κατά ένα άλλο γνωμικό (αμφισβητούμενης προέλευσης), πρόκειται για ιστορική ομοιοκαταληξία; Δηλαδή, αυτά που συμβαίνουν σήμερα είναι εντελώς διαφορετικά αλλά αφήνουν τον ίδιον απόηχο; Και ποια είναι η σημασία τους σε ευρύτερο πλαίσιο; Ας δούμε τα πράγματα από κοντά.

Τις ημέρες που ακολούθησαν την εισβολή του Ισραηλινού Στρατού στη Λωρίδα της Γάζας και την αρχή του συνεχούς βομβαρδισμού της, όταν έγινε εμφανές ότι οι απειλές για τον αφανισμό της γίνονταν πραγματικότητα με ταχείς ρυθμούς, και οι απώλειες των αμάχων συσσωρεύονταν ώρα με την ώρα, στη Νέα Υόρκη άρχισαν να ξεσπάνε καθημερινές διαδηλώσεις κάθε μορφής. Πορείες, καταλήψεις σιδηροδρομικών σταθμών, και άλλων δημόσιων χώρων, παρεμποδίσεις της κυκλοφορίας σε δρόμους και γέφυρες με πανό που δήλωναν το αίτημα για κατάπαυση του πυρός. Τότε άρχισαν και οι διαδηλώσεις φοιτητών στα πανεπιστήμια. Στο Χάρβαρντ, στο ΜΙΤ, και στο Κολούμπια. Στις 12 Οκτωβρίου, η διοίκηση του Κολούμπια αποφάσισε να κλείσει το campus στο κοινό, προφανώς για να αποφύγει εμπλοκή του πανεπιστημίου με τις διαδηλώσεις κατά του πολέμου και υπέρ της απελευθέρωσης των Παλαιστινιακών εδαφών από την ισραηλινή κατοχή.

Στο Κολούμπια οι διαδηλώσεις κατά του πολέμου στη Γάζα έγιναν καθημερινό φαινόμενο. Ταυτοχρόνως, μέλη της μεγάλης Εβραϊκής φοιτητικής κοινότητας του πανεπιστημίου (το 20% περίπου των φοιτητών) ενεργοποιήθηκαν σε αντιπερισπασμό των αντιπολεμικών διαδηλώσεων. Οργάνωσαν δικές τους συνάξεις στον πανεπιστημιακό χώρο, σε υποστήριξη του Ισραήλ, φωτογράφιζαν μεθοδικά μέλη των φιλο-παλαιστινιακών διαδηλώσεων και τις δημοσιοποιούσαν (με την υπόνοια ότι πρόκειται περί τρομοκρατών), ανακοινώνοντας στο πανεπιστήμιο και στις εφημερίδες ότι δεν αισθάνονται ασφαλείς στο πανεπιστήμιο λόγω των αντιπολεμικών συνθημάτων που τα θεωρούν αντισημιτικά. Αυτή η έκφραση ανασφάλειας στα πανεπιστήμια, πρέπει να σημειωθεί, είχε γίνει προ πολλού εργαλείο ευκαιρίας για την προώθηση των σκοπών τους από φοιτητικούς συλλόγους διαφόρων μειονοτήτων πολλοί από τους οποίους είδαν τώρα αυτό το όπλο» να χρησιμοποιείται εναντίον τους, μιας και είχαν ευθυγραμμιστεί με το αντιπολεμικό στρατόπεδο. Όπως στο Χάρβαρντ και στο ΜΙΤ, Αμερικανο-Εβραίοι χρηματοδότες του Κολούμπια έκφρασαν παρόμοιες ανησυχίες και απειλούσαν ότι θα διακόψουν την οικονομική τους ενίσχυση αν το πανεπιστήμιο δεν λάβει μέτρα. Το πανεπιστήμιο δημιούργησε ειδική επιτροπή για να ερευνήσει την ύπαρξη αντισημιτισμού στο χώρο του και να προτείνει μέτρα καταπολέμησης του. Έτσι, στις αρχές Νοεμβρίου, η διοίκηση ανέστειλε τη λειτουργία δυο «φιλο-παλαιστινιακών» φοιτητικών συλλόγων που θεώρησε ότι παραβίαζαν τους πανεπιστημιακούς κανονισμούς για τη διοργάνωση δημοσίων εκδηλώσεων: τους συλλόγους «Φοιτητές για Δικαιοσύνη στην Παλαιστίνη», και «Εβραϊκή Φωνή για Ειρήνη».

Η ειρωνεία είναι ότι το μόνο συμβάν βίας στην πανεπιστημιούπολη ήταν η επίθεση φιλο-ισραηλινών διαδηλωτών κατά μιας ομάδας φιλο-παλαιστινίων φοιτητών, όταν τους κατάβρεξαν με δύσοσμο χημικό υγρό (το οποίο, όπως παρατήρησαν μερικοί, χρησιμοποιούν τα Ισραηλινά σώματα ασφαλείας για την καταστολή διαδηλώσεων). Μερικοί κατέληξαν στο νοσοκομείο από τις επιπτώσεις αυτής της χημικής ουσίας. Οι έρευνες των πανεπιστημιακών αρχών που ακολούθησαν κατέληξαν ότι ένας από τους δράστες της ρίψης του υγρού ήταν Ισραηλινός μεταπτυχιακός φοιτητής που είχε υπηρετήσει στον ισραηλινό στρατό. Κανένα πειθαρχικό μέτρο δεν ελήφθη εκ μέρους του πανεπιστημίου.

Στις αρχές Δεκεμβρίου, στο Κογκρέσο, οι Ρεπουμπλικανοί κάλεσαν σε ακρόαση τους προέδρους τριών μεγάλων ιδιωτικών πανεπιστημίων (Χάρβαρντ, ΜΙΤ, και Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας) με σκοπό να εξετάσουν θέματα αντισημιτισμού. Ήταν όμως εμφανές, από τη σύσταση της εξεταστικής επιτροπής και τις πολιτικές θέσεις των Ρεπουμπλικανών μελών της, ότι στόχος τους ήταν να επιτεθούν σε αυτό που θεωρούσαν φιλελεύθερη (liberal) παιδεία στα πανεπιστήμια (γενικώς χαρακτηριζόμενη με τον όρο “wokeness”), και να ξεκινήσουν την αποδόμηση της. Ένας άλλος στόχος τους ήταν να φιμώσουν όσους έκαναν κριτική στο Ισραήλ, με τον πρωθυπουργό του οποίου οι δεξιοί πολιτικοί των ΗΠΑ έχουν ισχυρούς δεσμούς. Οι ακροάσεις αυτές και οι επακόλουθες επιθέσεις κατά των πανεπιστημιακών διοικήσεων από αυτούς τους πολιτικούς και από ορισμένους, εβραϊκής καταγωγής, μεγάλους δωρητές των πανεπιστημίων, είχαν ως αποτέλεσμα τις παραιτήσεις των προέδρων του Χάρβαρντ και του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνιας. Η πρόεδρος του Κολούμπια, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων, δεν μπόρεσε να παρευρεθεί σε εκείνη την ακρόαση. Η σειρά της ήρθε στις 17 Απριλίου. Και από τότε άρχισε η μεγάλη αναστάτωση σ’ αυτό το πανεπιστήμιο που συνεχίζεται επί δυο εβδομάδες με αντίκτυπο σε όλη τη χώρα.

Πολλοί ήταν οι καθηγητές και οι φοιτητές στην ακαδημαϊκή κοινότητα του Κολούμπια που αισθάνθηκαν ότι η στάση της προέδρου του πανεπιστημίου, κατά την ακρόαση της στο Κογκρέσο, ήταν προσβλητική. Το κύριο άρθρο της εφημερίδας του πανεπιστημίου (The Columbia Spectator) ήταν καυστικό επί του θέματος. Αντί να υπερασπιστεί τις αρχές της ακαδημαϊκής ελευθερίας και του ελεύθερου διαλόγου (όσο ζωηρός και αν είναι αυτός) εντός του χώρου του πανεπιστήμιου, φάνηκε να θέλει να ευχαριστήσει τους συντηρητικότατους βουλευτές με τις απαντήσεις της και με τον σεμνότυφο τρόπο της. Ενδεικτικά, σε μια χαρακτηριστικά γελοία ερώτηση βουλευτή αν ήξερε τι έλεγε το χωρίο 12:3 της Γένεσης, αυτή απάντησε «όχι τόσο καλά όσο εσείς». Και αυτός της είπε: «ήταν ένα συμβόλαιο που έκανε ο Θεός με τον Αβραάμ, και το συμβόλαιο αυτό ήταν πραγματικά ξεκάθαρο - ‘’Αν ευλογήσεις το Ισραήλ θα σε ευλογήσω, και αν καταραστείς το Ισραήλ, θα σε καταραστώ’’». Και αυτή του απάντησε απολογητικά «τώρα που το αναφέρατε, κάτι μου θυμίζει…». (Εν συνεχεία ο βουλευτής, φέρνοντας εις πέρας τη γελοιότητα της ερώτησής του κατέληξε: «Θα θέλατε μήπως να καταραστεί το Πανεπιστήμιο Κολούμπια ο Θεός;»)

Ανήμερα της ακρόασης της προέδρου στο Κογκρέσο, δεκάδες φοιτητές έστησαν μικρά πολύχρωμα αντίσκηνα στο μεγάλο ανατολικό τετράγωνο γρασιδιού, μπροστά από την μεγάλη πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Μπάτλερ, θέλοντας να υποδηλώσουν ότι η διαμαρτυρία για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους θα είναι συνεχής. Τα αιτήματα αυτά, στο πλαίσιο της αντίθεσής τους στον πόλεμο στη Γάζα, συμπεριλάμβαναν και την απαίτηση να αποσύρει το πανεπιστήμιο κάθε επένδυση που είχε απευθείας στο Ισραήλ ή σε εταιρείες που συναλλάσσονταν με το Ισραήλ. Την επόμενη μέρα, στις 18 Απριλίου, η πρόεδρος Σαφίκ έστειλε γράμμα στην Αστυνομία της Νέας Υόρκης και ζήτησε να αποσύρουν από την πανεπιστημιούπολη τους νέους που είχαν κατασκηνώσει εκεί γιατί «…παρουσιάζουν άμεσο και ξεκάθαρο κίνδυνο» («pose a clear and present danger») στο πανεπιστήμιο. Και η αστυνομία μπήκε στο πανεπιστήμιο (μετά από 56 χρόνια!), μάζεψε τα αντίσκηνα, και συνέλαβε πάνω από εκατό φοιτητές του Κολούμπια και του Κολεγίου Μπάρναρντ (του κολεγίου θηλέων του Κολούμπια που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το πανεπιστήμιο). Την άλλη μέρα, στις 19 Απριλίου, οι διαμαρτυρόμενοι φοιτητές έστησαν πάλι αντίσκηνα που γέμισαν το απέναντι τετράγωνο γρασιδιού (το δυτικό). Και αρνούνταν να εγκαταλείψουν το πόστο τους σε κάθε διορία που τους έδινε το πανεπιστήμιο. Και στις 24 Απριλίου εμφανίστηκε στο πανεπιστήμιο ο Μάικ Τζόνσον, ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος του Κογκρέσου (με συνοδεία από ομοϊδεάτες βουλευτές της περιοχής) με σκοπό να υποστηρίξει τους φιλο-Ισραηλινούς φοιτητές, να ζητήσει την τιμωρία των διαδηλωτών, και να απαιτήσει την παραίτηση της προέδρου Σαφίκ.

Το νήμα που συνδέει απευθείας τα γεγονότα του 1968 στο Κολούμπια με τα σημερινά είναι η πράξη της κατάλυσης του ακαδημαϊκού ασύλου από την προεδρία του πανεπιστημίου με την πρόσκληση προς την Αστυνομία να εισβάλει στον χώρο του πανεπιστημίου για να «επιβάλει την τάξη». Υπάρχουν όμως διαφορές ως προς τις συνθήκες που οδήγησαν στις αποφάσεις των προέδρων να καλέσουν την αστυνομία. Τον Απρίλιο του 1968, είχαν προηγηθεί καταλήψεις πολλών πανεπιστημιακών κτιρίων, συμπεριλαμβανομένου και του κτιρίου (Low Library) που στεγάζει το γραφείο του προέδρου του πανεπιστημίου, και πολλές συμπλοκές μεταξύ φοιτητών. Όταν η αστυνομία εκλήθη στο πανεπιστήμιο τον Απρίλιο του 2024, δεν είχε σημειωθεί σοβαρό επεισόδιο βίας, καμία κατάληψη, και οι φοιτητές στην «κατασκήνωσή» τους διαμαρτύρονταν με ειρηνικό τρόπο. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του αρχηγού της αστυνομικής δύναμης που προέβη στις συλλήψεις των φοιτητών. Είπε: «…οι φοιτητές που συνελήφθησαν ήταν ειρηνικοί, δεν έφεραν καμία αντίσταση, και έλεγαν αυτά που ήθελαν να πουν [εννοεί τα συνθήματα τους] με τρόπο ειρηνικό.»

Επίσης, μετά τα γεγονότα του ’68, το πανεπιστήμιο είχε προχωρήσει σε πολλές αλλαγές μέσα στο πανεπιστήμιο με σκοπό την πρόληψη παρόμοιων καταστάσεων. Ανάμεσα σε αυτές ήταν η δημιουργία πρωτόκολλων που διασφαλίζουν την ακαδημαϊκή ελευθερία, και η σύσταση ενός εκλεγμένου συμβουλευτικού σώματος (Senate) που αποτελείται από φοιτητές, καθηγητές, και μέλη της διοίκησης του πανεπιστημίου. Στις 26 Απριλίου, αυτό το σώμα, με συντριπτική πλειοψηφία, αποφάνθηκε ότι η διοίκηση του πανεπιστημίου, κατά τον χειρισμό της παρούσας κρίσης, αγνόησε τα προαναφερθέντα πρωτόκολλα και τους κανονισμούς.

Το άλλο συνδετικό νήμα ανάμεσα στα σημερινά γεγονότα και στα γεγονότα του 1968 είναι το αντιπολεμικό κίνημα των φοιτητών ενάντια στις πολεμικές εμπλοκές των ΗΠΑ. Τότε ήταν η άμεση αμερικανική συμμετοχή στον πόλεμο του Βιετνάμ, σήμερα είναι η ενεργός αμερικανική συμμετοχή στον πόλεμο της Γάζας, στο πλευρό του Ισραήλ το οποίο το υποστηρίζει με στρατιωτικό υλικό, καθώς και με οικονομική και διπλωματική βοήθεια. Ιδιαιτερότητα παρουσιάζει η ένταξη των μαύρων φοιτητών σε καθένα από αυτά τα δυο γεγονότα στην ιστορία του πανεπιστημίου. Το 1968, ένα κύριο αίτημα, και αιτία, της διαμαρτυρίας, ήταν και η αντίσταση στα σχέδια του πανεπιστημίου να απαλλοτριώσει γη και να χτίσει ένα μεγάλο γυμναστήριο στην τότε συνοικία των μαύρων, στο Χάρλεμ. Στις σημερινές διαμαρτυρίες κατά του πολέμου στη Γάζα έχει γίνει εμφανές ότι οι νεαροί μαύροι έχουν ευαισθητοποιηθεί από τις εμπειρίες τους, μέσα από το κίνημα Black Lives Matter. Συγκεκριμένα, στις αρχές αυτού του κινήματος μετά τα γεγονότα στο Φέργκιουσον του Μιζούρι, όταν οι μαύροι διαδηλωτές αντιμετώπιζαν τις επιθέσεις μιας αστυνομικής δύναμης η οποία είχε εκπαιδευτεί με μεθόδους που χρησιμοποιούσε το Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη, η βοήθεια για να αντιμετωπίσουν τη βία ερχόταν από τους «παθόντες» Παλαιστίνιους. Από τότε, οι νεαροί μαύροι, είχαν στρέψει την προσοχή τους και σε αυτή την αδικία.

Εκείνο που παραξένεψε τους πάντες ήταν η σφοδρότητα με την οποία ο φοιτητικός κόσμος εξεγέρθηκε κατά του πολέμου στη Γάζα. Μέχρι αυτό τον πόλεμο, το ενδιαφέρον των φοιτητών, και των νέων εν γένει, για το Παλαιστινιακό ζήτημα ήταν περιορισμένο. Και ξαφνικά έγινε ζωτικό θέμα! Τι συνέβη; Η απάντηση βρίσκεται μάλλον στην οπτική επαφή που είχαν οι φοιτητές με τις φοβερές βιαιότητες που λαβαίνουν χώρα στη Γάζα κατά τη στρατιωτική επίθεση του Ισραήλ. Αυτές οι εικόνες και οι περιγραφές φαίνεται να χτυπούν τους νέους στα σωθικά. Το ίδιο είχε συμβεί το 1968. Όποιοι από εμάς τις είδαμε, θυμόμαστε ακόμα τις φριχτές εικόνες από τις μάχες του Βιετνάμ που μεταδίδονταν από την τηλεόραση καθημερινώς στην ώρα των βραδινών ειδήσεων. Το ίδιο συμβαίνει με τον πόλεμο στη Γάζα: φριχτές εικόνες, καθημερινώς. Μόνο που αυτή τη φορά δεν παρουσιάζονται από τα κανάλια της τηλεόρασης και από τις μεγάλες εφημερίδες. Με τη μεγάλη επιχειρηματική μεταλλαγή που έλαβε χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, και έφερε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης υπό την ιδιοκτησία τεράστιων πολυεθνικών εταιρειών, η κάλυψη από τα ΜΜΕ εξυπηρετεί περισσότερο τα συμφέροντα των εταιρειών και των πολιτικών συμμάχων τους παρά το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου. Έτσι, κατά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, στις αρχές του αιώνα, τα ΜΜΕ ακολουθούσαν τις οδηγίες της κυβέρνησης και αναμετέδιδαν τα τεκταινόμενα στον πόλεμο σύμφωνα με τις οδηγίες της, δηλαδή όχι εικόνες που θα μπορούσαν να συγκινήσουν και να εξάψουν τα πνεύματα στο ντόπιο «μέτωπο». Την τακτική αυτή ακολουθεί και το Ισραήλ τώρα. Δεν επιτρέπει στα διεθνή ΜΜΕ να κάνουν ελεύθερο ρεπορτάζ από τα πεδία των μαχών στη Γάζα. (Μόνο κάτι οργανωμένες «εκδρομές» με μονάδες του Ισραηλινού Στρατού). Με αυτό τον τρόπο πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να ελέγχουν το αφήγημα του πολέμου. Όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει με τη διάδοση των social media. Έτσι ,το ρεπορτάζ του πολέμου στη Γάζα γίνεται από τους Παλαιστίνιους, απευθείας στα smartphones της νεολαίας στα πανεπιστήμια μέσω του ΤikTok, του Fb και του Instagram.

Η απευθείας ενημέρωση των φοιτητών ήταν ο πρώτος λόγος της αναστάτωσής τους σχετικά με αυτόν τον πόλεμο. Ένας άλλος, εξ ίσου σημαντικός λόγος, ήταν ότι είχε αρχίσει να γίνεται εμφανές ότι οι εκάστοτε κυβερνήσεις του Ισραήλ μεταχειρίζονταν το Ολοκαύτωμα των Εβραίων ως όπλο προπαγάνδας κάθε φορά που οι πράξεις τους ξεσήκωναν επικρίσεις. Το ίδιο και με τον χαρακτηρισμό «αντισημίτης», «αντισημιτική ενέργεια». Έτσι, από τις εκατοντάδες χιλιάδες νέων Αμερικανο-εβραίων που είχαν επισκεφθεί το Ισραήλ με το πρόγραμμα «birthright» (πατρογονικό δικαίωμα για τη γη του Ισραήλ), τα τελευταία χρόνια μερικοί από αυτούς επέστρεφαν με ερωτήματα και με αμφιβολίες για τη συμπεριφορά του ισραηλινού κράτους προς τους Παλαιστίνιους. (Το πρόσφατο ντοκιμαντέρ “Israelism” ασχολείται με αυτό το φαινόμενο). Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι ανάμεσα στους διαδηλωτές κατά του πολέμου, στο Κολούμπια και σε άλλα Αμερικανικά πανεπιστήμια, πολλοί είναι Εβραϊκής καταγωγής. Ένα πολύ πρόσφατο άρθρο στην Ισραηλινή εφημερίδα Ηaaretz έχει τον τίτλο «Το Ισραήλ έχει χάσει τα αμερικανικά πανεπιστήμια. Μπορεί τελικά να χάσει και τον Λευκό Οίκο».

Όπως και το 1968, οι αντιπολεμικές διαδηλώσεις από το Κολούμπια μεταδόθηκαν πολύ γρήγορα από πανεπιστήμιο σε πανεπιστήμιο σε όλες τις ΗΠΑ (αλλά και σε άλλα μέρη του κόσμου). Τα ίδια αντίσκηνα των φοιτητών, τα ίδια αιτήματα. Να αποσύρουν, δηλαδή, τα πανεπιστήμια τις επενδύσεις τους από το Ισραήλ και από εταιρείες που έχουν συναλλαγές με αυτό το κράτος, και να σταματήσει ο σφαγιασμός αθώων στη Γάζα. Εκείνο, όμως, που είναι πρωτοφανές σήμερα είναι η βιασύνη των διοικήσεων πολλών πανεπιστημίων να καλέσουν την αστυνομία και να γίνουν συλλήψεις φοιτητών και καθηγητών. Πολλές φορές με αδικαιολόγητη βία, όπως χαρακτηριστικά είδαμε στο campus του πανεπιστημίου Έμορυ στην Ατλάντα της Τζόρτζια. (Υπήρξαν πληροφορίες που ανέφεραν ότι το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια ένα πρόγραμμα ανταλλαγής με το Ισραήλ μέσω του οποίου είχαν εκπαιδευθεί πολλοί αστυνομικοί από την Ατλάντα). Ίσως, ο λόγος που οι πρόεδροι των πανεπιστημίων έχουν προσφύγει με τέτοια βιασύνη στην αστυνομία είναι για να αποφύγουν την οργή των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο. Όπως είδαμε δυο γυναίκες πρόεδροι είχαν ήδη αναγκαστεί να παραιτηθούν μετά από την μακαρθικού τύπου ακρόαση στο Κογκρέσο.

Στην περίπτωση του πανεπιστημίου Κολούμπια, σχετικά με την καταστολή των διαδηλώσεων στον χώρο του πανεπιστημίου, υπάρχει μια ενδιαφέρουσα πτυχή που δεν έχει διερευνηθεί δημοσιογραφικά. Συγκεκριμένα, η σχέση του Κας Χαλογουέϊ, Chief Operating Officer του πανεπιστημίου (του υπεύθυνου για όλες τις πανεπιστημιακές λειτουργίες πλην των καθαρά ακαδημαϊκών) με την Αστυνομία της Νέας Υόρκης. Ο κύριος Χαλογουέϊ, που ανέλαβε τα καθήκοντα του στο πανεπιστήμιο στις 5 Φεβρουαρίου του 2024, ήταν αντιδήμαρχος της Νέας Υόρκης επί δημαρχίας Μπλούμπεργκ. Ήταν αυτός που διέταξε και διηύθυνε την εισβολή της αστυνομίας στην κατασκήνωση των διαδηλωτών στο πάρκο Ζουκότι, κοντά στη Γουόλ Στρητ, την εποχή του κινήματος Occupy Wall Street. Σίγουρα αυτή η εμπειρία του έπαιξε ρόλο στην πρόσληψή του από το πανεπιστήμιο, εν μέσω των διαδηλώσεων, καθώς και στις μετέπειτα σκληρές τακτικές του πανεπιστημίου κατά των διαδηλωτών.

Ενώ γραφόταν το παρόν κείμενο, το πανεπιστήμιο Κολούμπια είχε δώσει προσθεσμία σε αυτούς που ήταν συγκεντρωμένοι στις σκηνές να αδειάσουν τον καταυλισμό τους. Οι φοιτητές την αγνόησαν. Και εκείνο το βράδυ, 29 Απριλίου, έγινε μια αντιδιαδήλωση έξω από το πανεπιστήμιο που αποτελείτο από ένα περίεργο μείγμα φιλο-ισραηλινών Αμερικανοεβραίων, κάποιου χριστιανικού σωματείου που οι εκπρόσωποι του ακούστηκαν να λένε από μεγάφωνα ότι τα αμερικανικά πανεπιστήμια τ έχουν σκοπό να μεταδίδουν τον λόγο του Κυρίου, και από εκπροσώπους των Proud Boys (της ακροδεξιάς οργάνωσης οι αρχηγοί της οποίας έχουν φυλακιστεί για την εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου του 2021). Ακολούθησε και δεύτερη διορία για την επόμενη μέρα. Οι φοιτητές και πάλι δεν υπάκουσαν και, προφανώς, σκεπτόμενοι ότι η αστυνομία θα επενέβαινε ξανά, μεταφέρθηκαν, τα μεσάνυχτα της 29ης Απριλίου, στο κτίριο Χάμιλτον (ένα από τα κτίρια που είχαν καταληφθεί το 1968) και κλείστηκαν εκεί. Την επόμενη μέρα, 30ή Απριλίου, στις 9 το βράδυ, η Αστυνομία εκλήθη και πάλι από το πανεπιστήμιο, εφόρμησε στο κτίριο και συνέλαβε, με μεγάλη βιαιότητα, όλους εκείνους τους φοιτητές. Η πρόεδρος του πανεπιστημίου ζήτησε να παραμείνει η αστυνομία μέσα στον χώρο του πανεπιστημίου μέχρι και τις 17 Μαΐου! (Με σκοπό να διασφαλίσει την ηρεμία της τελετής αποφοίτησης που έχει προγραμματιστεί για τις 15 του μηνός.) Τέτοια μακρόχρονη αστυνομική παρουσία δεν έχει συμβεί ποτέ στην ιστορία του πανεπιστημίου (που ιδρύθηκε τον 18ο αιώνα) και θα σφραγίσει, σίγουρα, δυσμενώς την προεδρία αυτής της προέδρου, όσο διαρκέσει.

Τα ΜΜΕ, και η διοίκηση του πανεπιστημίου, προσπάθησαν να δώσουν την εντύπωση ότι τα γεγονότα στον χώρο του πανεπιστημίου ήταν έργο μιας μειονότητας «ταραξιών», μερικοί από τους οποίους δεν ήταν καν φοιτητές. Το γεγονός, όμως, είναι ότι και στο Κολούμπια, αλλά και στο «αδελφικό» κολέγιο Μπάρναρντ, είχαν διοργανωθεί δημοψηφίσματα για να καθορίσουν τη στάση του φοιτητικού σώματος σχετικά με τα αιτήματα των διαδηλωτών. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, η ψήφος γίνεται καθοριστική όταν η συμμετοχή των φοιτητών είναι πάνω από το 30%. Πάνω από 40% και 55% των φοιτητών ψήφισαν στο Κολούμπια και στο Μπάρναρντ, αντιστοίχως. Όπως μάθαμε από την εφημερίδα και τον ραδιοφωνικό σταθμό του πανεπιστημίου, το βασικό αίτημα των διαδηλωτών για «απο-επένδυση» (divestment) των πόρων του πανεπιστημίου από το Ισραήλ και από εταιρείες που συναλλάσσονται με αυτό, υποστήριξε το 77% των φοιτητών στο Κολούμπια και το 91% στο Μπάρναρντ. Πράγμα που αποδεικνύει ότι τα αιτήματα των διαδηλωτών είναι πιο καθολικά από ό,τι ισχυρίζεται η διοίκηση του πανεπιστημίου.

Τέλος, τον Απρίλιο και τον Μάιο του 1968, η επέμβαση της αστυνομίας δεν μπόρεσε να σβήσει τη φωτιά της αντιπολεμικής διαμαρτυρίας που είχε ανάψει στο Κολούμπια και είχε απλωθεί σε όλα σχεδόν τα μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια τ. Η αγανάκτηση των φοιτητών μεταφέρθηκε, τον Αύγουστο του ’68, στους δρόμους του Σικάγου, έξω από το Συνέδριο των Δημοκρατικών. Τα συνταρακτικά εκείνα γεγονότα και οι επιπτώσεις τους είναι γνωστές και ιστορικές. Κατά διαβολική σύμπτωση, φέτος το συνέδριο των Δημοκρατικών πριν από τις προεδρικές εκλογές έχει προγραμματιστεί να λάβει χώρα και πάλι στο Σικάγο, Αύγουστο μήνα! Αν ο πόλεμος και η εμπλοκή ων ΗΠΑ στη Γάζα συνεχίζονται μέχρι τότε, είναι σχεδόν σίγουρο ότι η πόλη αυτή θα ξαναγίνει θέατρο δραματικών γεγονότων. Γιατί πέρα από την ακατάσβεστη οργή της νεολαίας για τον πόλεμο αυτό (πάνω από τα τρία τέταρτα των ηλικιών από 18-30 είναι κατά του πολέμου σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις), το Σικάγο έχει γεωγραφική εγγύτητα με περιοχές όπου κατοικούν μεγάλοι πληθυσμοί Αμερικανών παλαιστινιακής και γενικότερα αραβικής καταγωγής. Προμηνύεται, λοιπόν, ένας πολύ ζεστός Αύγουστος.

Πρόκειται άραγε για μια επανάληψη της Ιστορίας, αυτό που ζούμε σήμερα με τα γεγονότα του πανεπιστημίου Κολούμπια, ή μια ομοιοκαταληξία της; Δεν ξέρουμε. Όμως το δέντρο της Ιστορίας φαίνεται να έχει βγάλει ακόμα ένα καινούργιο κλαρί. Ο χρόνος θα μας πει τι καρπούς θα αποδώσει.