Σχόλιο για τη δημοσίευση φωτογραφίας του Τζακ Νίκολσον σε ιδιωτική στιγμή
O λόγος για τον Τζακ Νίκολσον. Στη μετά την αίγλη του εποχή. Στην εποχή της εξόδου του, όπως θα έγραφαν οι αλλοτινοί ευαγγελιστές – μια και τους έχουμε πρόσφατους λόγω Πάσχα. Η εποχή της εξόδου του καθενός είναι μια λυπητερή ιστορία, ειδικά όταν την πόρτα χτυπάει το γήρας και η αρρώστια. Τότε φτάνουν οι αγαπημένοι, όσοι αξιώθηκαν να έχουν από αυτούς, και ξεκινούν τον δικό τους αγώνα. Για τον εαυτό τους πρωτίστως. Κάνουν ό,τι μπορούν για να συνεχίσει το αγαπημένο τους πρόσωπο να φοράει το αλλοτινό του πρόσωπο. Για να μπορούν να αναγνωρίζουν σε αυτό τον άνθρωπο που αγάπησαν. Όλες οι φροντίδες εκεί αποσκοπούν. Στη διατήρηση της μορφής. Οι Αιγύπτιοι το πήγαν ακόμα παραπέρα. Διατηρούσαν τη μορφή μέσα στους αιώνες, ενώ αυτή είχε ήδη παραδοθεί στα χέρια του θανάτου. Ήταν ο απόλυτος σεβασμός στο σώμα και από το οποίο εκπορεύεται κάθε λόγος, κάθε στοχασμός, κάθε πράξη, κάθε τέχνη, κάθε μεγαλοσύνη. Κι η φωτογραφία, όταν ήρθε στον κόσμο μας, αυτόν τον σκοπό είχε, να φυλάξει για όσους θα ακολουθήσουν μια υποψία της μορφής που υπήρξε πρόγονός τους. Έκαναν το καλύτερο που μπορούσαν για να παραδώσουν αυτή τη μορφή τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον από το οποίο ο φωτογραφημένος θα απουσίαζε. Επειδή η ζωή μόνο έτσι έχει νόημα, σαν μια διαδοχή από ιστορίες ανθρώπων που έζησαν τη θνητή ζωή τους σαν αιώνια, με το αιώνιο πρόσωπό τους, αυτό δηλαδή που φόρεσαν μία και μοναδική φορά, και θέλουν να το παραδώσουν στις επόμενες γενιές.
Μέχρι πριν τον πλουραλισμό του εικοστού αιώνα –με τις κάμερες παντού– η παγκόσμια ιστορία της τέχνης, της πολιτικής αλλά και η ιδιωτική ιστορία της κάθε οικογένειας συνοψίζονταν σε φωτογραφίες που θα τις ονόμαζα «φωτογραφίες πίστης». Όχι πίστης θρησκευτικής, αλλά πίστης στη ζωή. Με τον ίδιο τρόπο που ένα νοσοκομείο σου δημιουργεί μια αίσθηση ματαιότητας και ενίοτε το βάζεις στα πόδια προκειμένου να ξαναβρείς την πίστη σου στον κόσμο, με τον ίδιο τρόπο σου δημιουργεί αίσθηση ματαιότητας η φωτογραφία του κάποτε ινδάλματος σε μια ιδιωτική αξιοθρήνητη στιγμή. Σε μια τέτοια είδαμε έναν γέρο άντρα με ατημέλητα ρούχα εντελώς παρατημένο, κι ο άντρας αυτός μάθαμε ότι ήταν ο Τζακ Νίκολσον. Και δεν υπήρχε δίπλα του κανείς να προστατεύσει αυτή την παραίτηση. Κανείς να την παρηγορήσει, με αποτέλεσμα η παραίτηση να στέκεται αβάσταχτη μέσα στη μοναχικότητά της. Εκεί ακριβώς, λοιπόν, βρέθηκε ένα ανθρώπινο χέρι που αντί να χαμηλώσει τον φακό, τον όπλισε και παρέδωσε στον όχλο ετούτη την εικόνα αυτού του άγνωστου σε όλους μας άντρα που μόνο εξαιτίας της λεζάντας που την συνοδεύει τη συνδέουμε με τον Τζακ Νίκολσον και που εννοείται πως αμέσως θέλουμε να ξεχάσουμε επειδή δεν μας αφορά. Από αυτή την εικόνα, έτσι και αλλιώς, αυτόματα άλλη εικόνα εκπορεύεται. Του Τζακ Νίκολσον των Όσκαρ. Κι αυτήν θα κρατήσουμε, εμείς οι ορκισμένοι στις «φωτογραφίες πίστης».
