Στανισλάβ Σούσκεβιτς: Πέθανε ο πρώτος πρόεδρος της ανεξάρτητης Λευκορωσίας και «νεκροθάφτης» της ΕΣΣΔ.
Σε ηλικία 87 ετών έφυγε από τη ζωή, λόγω κορωνοϊού, ο Στανισλάβ Σούσκεβιτς, ο πρώτος πρόεδρος της Λευκορωσίας μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Ο Στανισλάβ Σούσκεβιτς έμεινε κυρίως στην ιστορία ως ο άνθρωπος που μαζί με τους Μπόρις Γέλτσιν και Λεοντίντ Κραβτσούκ «υπέγραψαν» τη διάλυση της ΕΣΣΔ σε ένα κυνηγητικό καταφύγιο τον Δεκέμβριο του 1991.
«Ελπίζουμε ότι θα γίνει κρατική κηδεία, όμως κανένας δεν έχει έρθει σε επαφή μαζί μας» μέχρι τώρα, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η χήρα του, η Ιρίνα Σούσκεβιτς.
Σύμφωνα με μέσα ενημέρωσης, ο Στανισλάβ Σούσκεβιτς πέθανε αφού είχε εξασθενήσει πολύ από την Covid-19, τα συμπτώματα της οποίας εκδήλωσε το Μάρτιο. Η σύζυγός του είχε δηλώσει στα τέλη Απριλίου πως ο Σούσκεβιτς ήταν διασωληνωμένος.
Ποιος ήταν ο Στανισλάβ Σούσκεβιτς
O Στανισλάβ Σουσκέβιτς γεννήθηκε στο Μινσκ, πρωτεύουσα της Λευκορωσίας. Σπούδασε Φυσική στο εκεί πανεπιστήμιο από όπου αποφοίτησε το 1956. Το 1969 διορίστηκε καθηγητής στο ίδιο πανεπιστήμιο και αργότερα έγινε αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Λευκορωσίας.
Στην πολιτική ο Σουσκέβιτς αναμείχθηκε το 1986, όταν άσκησε κριτική κατά της κυβέρνησης για την αμέλειά της στον όλο χειρισμό του πυρηνικού ατυχήματος του Τσερνομπίλ στη γειτονική Ουκρανία.
Το 1990, με την υποστήριξη της πολιτικής οργάνωσης Λαϊκό Μέτωπο της Λευκορωσίας, ο Σουσκέβιτς εξελέγη μέλος του Ανωτάτου Σοβιέτ της Λευκορωσίας, του οποίου το 1991 έγινε πρόεδρος.
Ο Στανισλάβ Σούσκεβιτς και η διάλυση της ΕΣΣΔ
Στις 8 Δεκεμβρίου 1991 στο Μινσκ της Λευκορωσίας οι εκλεγμένοι ηγέτες τριών σοβιετικών δημοκρατιών υπέγραψαν συμφωνία για την ίδρυση νέας μεταξύ των χωρών τους ένωσης, της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών. Οι τρεις ηγέτες ήταν ο Μπορίς Γέλτσιν της Ρωσίας, ο Λεονίντ Κραβτσούκ της Ουκρανίας και ο Στανισλάβ Σουσκέβιτς της Λευκορωσίας.
Στις 21 Δεκεμβρίου 1991, σε διάσκεψη των ηγετών τους στην Αλμα Ατα του Καζακστάν, εντάχθηκαν ακόμη στην Κοινοπολιτεία το Αζερμπαϊτζάν, η Αρμενία, το Καζακστάν, η Κιργισία, η Μολδαβία, το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν και το Τουρκμενιστάν. Οταν το 1993 εντάχθηκε και η Γεωργία, από τις πρώην δημοκρατίες της ΕΣΣΔ έμεναν έξω από την Κοινοπολιτεία μόνο τα τρία βαλτικά κράτη: Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία. Στην Αλμα Ατα τα μέλη της Κοινοπολιτείας ανακοίνωσαν επίσης ομόθυμα ότι εκείνη την ημέρα «η Ενωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών έπαψε να υπάρχει».
Ο Σούσκεβιτς κυβέρνησε τη Λευκορωσία μέχρι το 1994, οπότε εξαναγκάσθηκε να παραιτηθεί από τους βουλευτές, καθώς κατηγορήθηκε μαζί με άλλους υψηλόβαθμους αξιωματούχους για διαφθορά σε μία έκθεση του επικεφαλής μιας κοινοβουλευτικής επιτροπής κατά της διαφθοράς. Ως ανώτατος ηγέτης της Λευκορωσίας ο Σουσκέβιτς ακολούθησε κεντρώα πολιτική στο θέμα των σχέσεων της χώρας του με τις άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Λόγω της προσπάθειάς του να εξασφαλίσει στη χώρα του όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανεξαρτησία απέναντι στις άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, και ιδίως τη Ρωσία, ο Σουσκέβιτς αντιμετώπισε την εχθρότητα των αντιπάλων του αλλά και του Κοινοβουλίου.
Ο Στανισλάβ Σούσκεβιτς, από την πλευρά του, ηγήθηκε μέχρι το 2018 ενός αντιπολιτευόμενου σοσιαλδημοκρατιού κόμματος. Το 2012, έπειτα από μια κινητοποίηση διαμαρτυρίας, είχε δηλώσει πως το λευκορωσικό καθεστώς του είχε απαγορεύσει να εγκαταλείψει τη χώρα.
Παρέμεινε ένας επικριτής του Λουκασένκο και υποστήριξε τις μαζικές διαδηλώσεις εναντίον του μετά τις αμφισβητούμενες εκλογές του 2020, αν και δεν συμμετείχε ο ίδιος στις διαδηλώσεις λόγω των προβλημάτων με την υγεία του.
Σε συνέντευξή του στο Reuters τον Αύγουστο του 2020, είχε ορθά προβλέψει πως ο Λουκασένκο θα κρατηθεί στην εξουσία με την υποστήριξη των λευκορωσικών ενόπλων δυνάμεων και της Μόσχας.
16°
