Παρατηρούσα τον Κονέ, που στη λήξη του παιχνιδιού Ηρακλή - Λάρισα διαμαρτυρόταν στο διαιτητή. Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση το στιλ του. Είχε τα χέρια του μαζεμένα και σταυρωμένα πίσω από την πλάτη του. Ένα στιλ που υποδηλώνει σεβασμό στο πρόσωπο του διαιτητή και εγκράτεια, αλλά και κοσμιότητα από μεριάς ποδοσφαιριστή. Πόσα χρόνια είχα να δω ποδοσφαιριστή να διαμαρτύρεται σε αυτή τη στάση. Η εικόνα με ταξίδεψε σε περασμένες δεκαετίες. Αν η Σούπερ Λίγκα, με αφορμή τη βράβευση της Χρυσής Ενδεκάδας, μας έδειχνε στιγμιότυπα από αναμετρήσεις περασμένων ετών και ιδιαίτερα τις περιόδους ’70 και ’80, θα διαπιστώνατε με ευκολία ότι το στιλ Κονέ ήταν ο πιο συνηθισμένος τρόπος διαμαρτυρίας. Τον είχαν υιοθετήσει κυρίως οι αμυντικοί και υπήρχε λόγος. Τα χρόνια εκείνα δεν μιλάμε βέβαια απλά για διαμαρτυρίες αλλά για πεσίματα στο διαιτητή, τα λεγόμενα «καροτσάκια». Η στρατηγική επέβαλε να έχουν τα χέρια σταυρωμένα πίσω από την πλάτη τους. Έτσι δεν έδιναν το δικαίωμα σε κανένα να ισχυριστεί ότι κινήθηκαν για να προπηλακίσουν ή να απωθήσουν τον άρχοντα του αγώνα. Τα αλάνια, λοιπόν, την έπεφταν στο ρέφερι με τα χέρια μαζεμένα, τον κύκλωναν και τον πήγαιναν καρότσι, και θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι οι διαμαρτυρίες τους ήταν έντονες και επίμονες αλλά επ’ ουδενί βίαιες. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληγες με μεγάλη ευκολία αν παρατηρούσες το επάνω μισό από τα κορμιά τους. Τι έκαναν, μωρέ, τα παιδιά; Του την έπεσαν λίγο άγρια, αλλά δεν τον ακούμπησαν. Νομίζετε… Όλη τη δουλειά τη βρόμικη, την έκανε το κάτω μισό του σώματός τους. Από εκεί ξεκινούσαν οι γονατιές και οι κλωτσιές με αποδέκτη τον μαυροφορεμένο με τη σφυρίχτρα. Στον πανικό πάνω και στην τούρλα έπεφτε και καμιά ροχάλα, κυρίως από αυτούς που τον είχαν πλάτη. Αλλά τα χέρια εκεί! Δεμένα και ακούνητα πίσω από την πλάτη, σαν ψεύτικα. Όπως στα σόου του Μπένι Χιλ. Που κάθονταν οι αξιοπρεπείς κατά τ’ άλλα κύριοι στις συναντήσεις των επιχειρηματικών συμβουλίων κουστουμάτοι με τα χέρια πάνω στα στρογγυλά τραπέζια, αλλά αυτά τα χέρια… ήταν ψεύτικα, πλαστικά ή χάρτινα. Τα πραγματικά τα είχαν κάτω από το τραπέζι για να κουταλιάζουν και να χουφτώνουν τις σέξι γραμματείς. Έχω ακούσει εξομολογήσεις βετεράνων ποδοσφαιριστών που μου έλεγαν ότι σ’ αυτόν το διαιτητή έχω χώσει κάτι κλωτσιές στο τάδε ματς και απορούσα πότε τους τις είχαν σερβίρει, γιατί το παιχνίδι το θυμόμουν. Πολύ λίγοι έπαιρναν χαμπάρι ότι, σε κάθε περικύκλωμα του ρέφερι, έπεφταν και λίγες ψιλές. Και ποιον να αποβάλεις; Μέσα σε εκείνο το χαμό και την αντάρα, άντε να καταλάβεις ποιος σου τις έχωσε για να τον στείλεις στα αποδυτήρια!
Οι διαιτητές είχαν πάντα πρόβλημα να επιβληθούν στους ποδοσφαιριστές. Ακόμη και τώρα που οι διαμαρτυρίες είναι σαλονάτες μπροστά σε αυτές των περασμένων ετών, οι «μαυροφορεμένοι» αδυνατούν να αντιμετωπίσουν τους παίκτες με άνεση και ψυχραιμία. Αν στηθεί μια κάμερα αποκλειστικά στο πρόσωπο ενός διαιτητή και μετά το ματς την εξετάσει ψυχολόγος, δεν θα δυσκολευτεί να διαγνώσει έλλειψη αυτοπεποίθησης και ψυχραιμίας. Προσέξτε πώς αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι τους παίκτες όταν τους πλησιάζουν να διαμαρτυρηθούν, απορημένοι για μια απόφασή τους. Σηκώνουν τα χέρια και αρχίζουν να ουρλιάζουν. Έχεις την αίσθηση ότι ζητάνε βοήθεια. Γουρλώνουν τα μάτια και οι 9 στους 10 απαγγέλλουν την ίδια φράση: «Φύγε από εδώ, φύγε!». Δεν έχω συναντήσει σε ελληνικό παιχνίδι ρέφερι cool να πλησιάζει ο ίδιος τον ποδοσφαιριστή, να τον αγκαλιάζει, να τον ηρεμεί και να του εξηγεί πού έχει κάνει λάθος και ότι κακώς διαμαρτύρεται. Φωνάζουν μόνο και προσποιούνται ότι βάζουν το χέρι στο τσεπάκι για να τραβήξουν κάρτα. Την ίδια ακριβώς αντίδραση που είχαν τα παλιότερα χρόνια οι αστυνομικοί, που στην πρώτη στραβή έκαναν πως θα βγάλουν από τη θήκη το πιστόλι ακόμη και αν αυτό δεν είχε σφαίρες ή απλά δεν υπήρχε στη θήκη του. Και τους δύο κάποιοι τους είχαν διορίσει με μέσο, και αμφότεροι ήταν ανεκπαίδευτοι. Βλέπεις αγώνες στο εξωτερικό και σε κάποιες φάσεις παρατηρείς ότι οι διαιτητές χαμογελάνε στους παίκτες. Εδώ, αν προσέξεις τα πρόσωπά τους και το πόσο σκληρά είναι τα χαρακτηριστικά τους, αναρωτιέσαι αν ήρθαν από τριήμερα ή από σαράντα. Μόνο ο Παμπορίδης κάνει παιχνιδάκια επικοινωνιακά. Κι αυτός όμως όχι με τους ποδοσφαιριστές, αλλά με το φακό. Κλείνει πονηρά το ματάκι στην κάμερα –άραγε σε ποιον–, σκάει κάνα χαμογελάκι, κοιτάζει στα κοντινά πλάνα να είναι χαλαρός. Δεν φτάνει σε χαλαρότητα και ερμηνεία τον Κασναφέρη, που ήταν ικανός να απαγγείλει Δάντη μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες με τη βοήθεια πάντα του Γιώργου Μήνου –σ’ αυτόν τον Δάντη με το «παλιό παλτό» αναφέρομαι, όχι στον Λατίνο ποιητή τον Αλιγκέρι–, αλλά την τσαχπινιά την έχει πρόχειρη ο Παμπορίδης. Στοιχηματίζω ότι μόλις κρεμάσει τη σφυρίχτρα κάπου ψηλά για να μην μπορούν να την πάρουν, θα είναι αυτός που θα αντικαταστήσει τον τηλεοπτικό γκουρού της σφυρίχτρας Βαρούχα στην «Αθλητική Κυριακή»! Ο Βαρούχας, βέβαια, μέχρι τότε θα έχει πάρει προαγωγή και θα παρουσιάζει τη Γιουροβίζιον. Και σαν διαιτητής διεθνής ήταν!
12°
