Στο αλληγορικό έργο «Αλεπούδες» της Dawn King (σκην.: Ελένη Σκότη) το αυταρχικό καθεστώς κρατάει φοβισμένο το λαό στέλνοντας φανατισμένους ελεγκτές στα σπίτια, με το πρόσχημα της απειλής των αλεπούδων. Η εμφάνιση ενός από αυτούς (Ουίλιαμ) στο αγρόκτημα των Σαμουήλ και Ιουδήθ και της γειτόνισσάς τους Σάρας θα αποκαλύψει τους αληθινούς χαρακτήρες και θα αλλάξει τις ζωές όλων. Παίρνοντας αφορμή από μια φράση του κειμένου, οι πρωταγωνιστές της παράστασης σχολιάζουν τους ρόλους τους.
Ιωάννα Παππά (Ιουδίθ)
«Δεν φταίω εγώ γι’ αυτό…» «“Αυτοί που μπορούν να σε κάνουν να πιστέψεις απιθανότητες είναι ικανοί να σε πείσουν να διαπράξεις φρικαλεότητες” (Βολτέρος). “Δεν φταίω εγώ γι’ αυτό…” λέει η Ιουδίθ στον ανιχνευτή αλεπούδων, προσπαθώντας να αποποιηθεί την όποια ευθύνη μπορεί να της αναλογεί σε σχέση με τον παραλογισμό που επικρατεί στο τέλος του έργου. Πόσο μπορεί τελικά να φταίει ένας άνθρωπος που προσπαθεί να κάνει το “σωστό”; Που μένει όμως αμέτοχος στα κοινά; Που εστιάζει μόνο στο δικό του μικρόκοσμο, προσπαθώντας να μην ενοχλήσει; Που δεν αναγνωρίζει εύκολα τον κίνδυνο γιατί είναι αμαθής; Που κινητήριος δύναμη για τις πράξεις του είναι μόνο η ΑΓΑΠΗ; Αρκεί άραγε –σε έναν κόσμο που απομακρύνεται συνεχώς από οτιδήποτε ανθρώπινο– κάποιος να μπορεί απλά να αγαπά; Αρκεί μόνο η φράση “δεν φταίω εγώ γι’ αυτό…” για να λυτρωθεί;».
«Δουλειά σου είναι να βρεις την Αλεπού. Αν δεν το κάνεις εσύ θα το κάνω εγώ». «Όποτε σε ένα κοινωνικό σύνολο κυριαρχούν κανόνες που ξεπερνούν τη λογική και παραβλέπουν τον ανθρώπινο παράγοντα, όλα οδηγούνται σε ένα σπιράλ εφιαλτικού παραλογισμού. Στην αρχή η παραβατικότητα εξελίσσεται σε τρόπο επιβίωσης, ενώ η εξουσία ταυτόχρονα σκληραίνει τη στάση της για να κρατήσει τον έλεγχο. Οι ανθρώπινες αξίες αμφισβητούνται ή διαστρεβλώνονται· η επιτηδειότητα λογίζεται πλέον ως δημιουργικότητα και η αλληλεγγύη βαθμιαία αντικαθίσταται από το φθόνο και το μίσος. Μέσα στο γενικευμένο παραλογισμό αρχίζει η βία να φαντάζει δικαιολογημένη, αν όχι επιβεβλημένη, και η κοινωνία είναι πλέον στα κόκκινα. Τότε είναι που προκύπτουν κι αυτοί που θα πάρουν το νόμο στα χέρια τους επειδή απειλείται ή παραβιάζεται ο “ηθικός” τους κώδικας. Η παράλογη πλευρά της ανθρώπινης σκέψης έχει πια μετουσιωθεί σε εφιαλτική πραγματικότητα».
Χάρης Χιώτης (Ουίλιαμ)
«Είμαι στο ινστιτούτο από 5 ετών για να ξεκινήσω την εκπαίδευσή μου». «Ο Ουίλιαμ Μπλορ, ο ειδικός απεσταλμένος της εξουσίας που όλοι τρέμουν, δεν είναι μόνο θύτης αλλά και θύμα. Κλεισμένος σε ένα ειδικό ινστιτούτο του αυταρχικού καθεστώτος από την τρυφερή ηλικία και έχοντας υποστεί συστηματική πλύση εγκεφάλου, δεν όρισε αυτός τον εαυτό του και την πορεία της ζωής του αλλά οι ιθύνοντες αυτού του παράλογου εργαστηρίου. Είναι δηλαδή ένας τραγικός άνθρωπος-κατασκευή, μια παρανοϊκή επινοημένη μορφή που κουβαλάει τις προκαταλήψεις και τις ιδεοληψίες που του εμφύσησαν. Ο αλλοτριωμένος αυτός χαρακτήρας, στο έργο της Ντον Κινγκ, αντιπροσωπεύει την τραγικότητα στην υπόσταση κάθε φανατισμένου ανθρώπου».
«Θα σου πω αν μου δώσεις το λόγο σου ότι δεν θα μας πειράξεις». «Είναι η στιγμή του έργου όπου η Σάρα, μια γυναίκα που ανήκει σ’ ένα αντιστασιακό κίνημα, όταν πια ο απεσταλμένος της εξουσίας, έχοντας αντιληφθεί την παράνομη δράση της, έχει παραβιάσει το σπίτι της και απειλεί την οικογένειά της, του προτείνει μια συμφωνία συνεργασίας. Ο χαρακτήρας βίωσε εδώ το τραγικό δίλημμα κάθε επαναστάτη που συλλαμβάνεται: Να θυσιάσω τους συντρόφους μου και τα πιστεύω μου ή τον εαυτό μου και την οικογένειά μου; Ο χαρακτήρας του έργου, υποκύπτοντας στο φόβο, διαλέγει το δεύτερο. Η απάντηση που έδωσε όποιος βρέθηκε μπροστά στο τραγικό αυτό δίλημμα τον ακολουθεί για πάντα και τον κατατάσσει στο πάνθεο των ηρώων της επανάστασης ή στους κοινούς θνητούς».
22°
