Αντιγόνη Γύρα: Το In Progress Feedback Festival είναι ανοικτό σε όλους
To In Progress Feedback Festival (IPFF) του Κινητήρα κλείνει φέτος 10 χρόνια δημιουργίας και η Αντιγόνη Γύρα μας μιλάει γι' αυτό το συναρπαστικό ταξίδι
Πώς προέκυψε η ιδέα του In Progress Feedback Festival (IPFF);
Τα πρώτα χρόνια του σχεδιασμού του προγράμματος του Κινητήρα η ιδέα για ένα Φεστιβάλ αναδύθηκε σαν από μόνη της, κατά τη διάρκεια ενός από τα αμέτρητα meeting που κάναμε με τη Βίκυ (Αδάμου) και τη Φλώρα (Καλομοίρη) μέσα από τη συνεχόμενη ανάγκη μας για έρευνα, πειραματισμό κι εξωστρέφεια. Ταυτόχρονα, εικάζαμε τότε ότι ένα φεστιβάλ θα συνεισφέρει στον οικονομικό προϋπολογισμό για τη στήριξη του στούντιο, γεγονός που δε συνέβη ποτέ.
Πώς μετασχηματίστηκαν οι αρχικοί στόχοι του φεστιβάλ στην πάροδο του χρόνου;
Στην αρχή το Φεστιβάλ λεγόταν σκέτο In Progress και συμπεριελάμβανε και τις παραστάσεις των μαθητών μας. Ο αρχικός στόχος ήταν να δείξουμε προς τα έξω τη δουλειά που κάναμε, κυρίως μέσα στην κοινότητα του Κινητήρα, και είχαμε και κάποιους προσκεκλημένους δημιουργούς. Στην πορεία, το Φεστιβάλ απέκτησε καθαρά επαγγελματική ταυτότητα και δώσαμε ακόμη περισσότερη σημασία στην ανατροφοδότηση από το κοινό, τους δημιουργούς μεταξύ τους και την επιτροπή. Έτσι η Βίκυ (Αδάμου) πρότεινε να μπει η λέξη Feedback στην ονομασία του. Κάθε χρόνο μια νέα ιδέα μάς πάει παραπέρα. Τα πρώτα χρόνια η ανατροφοδότηση γινόταν με ιδέες των ίδιων των δημιουργών, μετά προσκαλέσαμε τον Χρήστο Πολυμενάκο να συντονίσει το κομμάτι αυτό και φέτος την Εύη Θανέλλα, η οποία μάλιστα με τις ιδέες της μάλλον θα μας οδηγήσει σε νέα ονομασία του Φεστιβάλ από του χρόνου.
Ποιες δυσκολίες κρύβει η διοργάνωση και η υλοποίηση ενός τόσο μεγάλου, ιδιαίτερου και απαιτητικού φεστιβάλ;
Η βασική δυσκολία έγκειται στο ότι δεν είναι τόσο μεγάλο το Φεστιβάλ, ειδικά από τη στιγμή που πραγματοποιείται μέσα στον στούντιο του Κινητήρα, αλλά οι προδιαγραφές του είναι άκρως απαιτητικές. Επίσης, είναι πραγματικά ερευνητικό και δεν εγγυάται ολοκληρωμένο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα έτσι όπως το έχουμε συνηθίσει. Κι έτσι δεν έχουμε καταφέρει ως τώρα να βρούμε χρηματοδότηση για να το στηρίξει. Αυτό λοιπόν διπλασιάζει τον κόπο μας την περίοδο προετοιμασίας, ενώ όλες οι άλλες δράσεις του Κινητήρα πρέπει να τρέχουν ταυτόχρονα. Ευτυχώς μας στηρίζει η γειτονιά φέτος, όπως το έχει κάνει και στο παρελθόν, με μικρές συνδρομές για το βραβείο της νικήτριας ομάδας τις οποίες συγκεντρώσαμε κυριολεκτικά πόρτα-πόρτα.
Το φεστιβάλ είναι ένα κράμα δημιουργικών ανθρώπων διαφορετικών ηλικιών και εμπειριών. Πόσο σημαντική είναι αυτή η ετερόκλιτη σύμπραξη για την εξέλιξη των καλλιτεχνών αλλά και των παραστατικών τεχνών στην Ελλάδα;
Κρίνουμε αναγκαία τη συνύπαρξη ανθρώπων με εμπειρία και ανθρώπων που τώρα ξεκινούν σε αυτό το Φεστιβάλ. Κι επειδή είναι ένα φεστιβάλ με πολύ συγκεκριμένο και ανθρώπινο πρόσωπο, δίνει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να γνωριστούν, να δουν ο ένας τα έργα του άλλου και να ανταλλάξουν απόψεις κι εμπειρίες. Προσπαθούμε να κάνουμε συναντήσεις, κοινές πρόβες, πάρτι και συνήθως μια μεγάλη πρόβα-τζαμ κατά τη διάρκεια της οποίας φτιάχνουμε το τρέιλερ του φεστιβάλ. Φέτος λόγω των πολλών συμμετοχών από το εξωτερικό είχαμε άλλη διεργασία. Θεωρούμε τις συμπράξεις πολύ ουσιαστικές για να μπορούμε να προχωράμε με αλληλοϋποστήριξη. Άλλωστε οι καλλιτέχνες έχουν πολύ κοινά όνειρα κι έχει αποδειχτεί μέσα στην κρίση ότι ο ανταγωνισμός είναι λιγότερο ισχυρός απ’ την αλληλεγγύη.
Πείτε μας δυο λόγια για τους φετινούς συμμετέχοντες.
Αρχικά θα ήθελα να τονίσω ότι όλες οι ομάδες απαρτίζονται κυρίως από γυναίκες και οι βασικές δημιουργοί είναι γυναίκες. Αυτό ως μεμονωμένο γεγονός δηλώνει μια καθαρή ταυτότητα των φετινών συμμετοχών. Δεν πρόκειται απλά για πλειοψηφία. Επίσης, φέτος πήραμε προτάσεις από Ελληνίδες που ζουν και δημιουργούν στο εξωτερικό και μέσω του φεστιβάλ θα έρθουν σε επαφή με το ελληνικό κοινό, ενώ ταυτόχρονα επιλέξαμε από τις αιτήσεις που είχαμε για τα φετινά residencies κάποιες ομάδες που τους προσφέραμε μια θέση στο IPFF αντί για residency. Τέλος, έχουμε δυο guest: την Κατερίνα Δρακοπούλου και την Αρτέμιδα Λαμπίρη με τις οποίες μας συνδέουν χρόνια παράλληλης δημιουργίας και θα μας τιμήσουν φέτος με την παρουσία τους στο φεστιβάλ.
Το κοινό απαρτίζεται από ανθρώπους του χώρου και των τεχνών; Είναι δηλαδή άνθρωποι που έχουν τη γνώση και την εμπειρία για να αξιολογήσουν το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα ή μπορεί να το παρακολουθήσει και κάποιος που δεν έχει επαφή με αυτού του είδους την καλλιτεχνική δημιουργία;
Το φεστιβάλ είναι ανοιχτό σε όλους. Αυτή είναι και η μαγεία του. Ενώ είναι ερευνητικό, ανοίγει αυτή την έρευνα στο ευρύ κοινό. Ταυτόχρονα, άνθρωποι του χώρου μοιράζονται τη γνώση και την άποψή τους κι έτσι υπάρχει μια πολύ ουσιαστική αλληλεπίδραση κοινού, δημιουργών και διοργανωτών.
Η αλληλεπίδραση του καλλιτέχνη με το κοινό του πόσο σημαντική είναι;
Κατά τη γνώμη μου πάρα πολύ σημαντική. Είναι ωραίο να δημιουργείς κεκλεισμένων των θυρών αλλά να μην ξεχνάς ότι κάπου, σε κάποιους, απευθύνεται το έργο σου. Αναπτύσσοντας την επικοινωνία και την αλληλεπίδραση πομπού και δέκτη η τέχνη προχωρά και γίνεται όλο και πιο ενήμερη πολιτικά και κοινωνικά. Αυτό το θεωρώ πολύ ουσιώδες, ειδικά στις μέρες μας.
Ποιοι οι νέοι στόχοι που θέτετε σε αυτήν την πρώτη επέτειο των δέκα χρόνων;
Ακόμη περισσότερη δημιουργική χαρά, γνωριμίες, συνεργασίες μεταξύ των ανθρώπων.
Μοιραστείτε μαζί μας μια συγκινητική στιγμή του φεστιβάλ μέσα σε αυτά τα χρόνια.
Ο Χρήστος (Πολυμενάκος) με πυρετό στριμωγμένος σε μια γωνιά στο παταράκι να κρυφοκοιτά την παράσταση κάτω, ενώ ταυτόχρονα διαβάζει τα ερωτηματολόγια του κοινού για να μπορέσει μετά να συντονίσει τη συζήτηση. Ένιωσα αυτή τη βαθιά συγκίνηση που με συνδέει με κάποιους ανθρώπους από τα γεννοφάσκια του Κινητήρα μέχρι σήμερα no matter what.
Σε αυτή την πορεία, αισθανθήκατε ποτέ πως το έργο που παρουσίασε κάποια ομάδα δεν κατάφερε να αγγίξει και να μιλήσει στο κοινό; Είναι και η «απόρριψη» θεμιτή στα πλαίσια της ανατροφοδότησης;
Βέβαια... αρκετές φορές και ειδικά τα πρώτα χρόνια. Έχει τύχει να βλέπω έργο και να θέλω πραγματικά να ανοίξει η γη και να με καταπιεί. Τόσο πολύ είχα ντραπεί που είχαμε επιλέξει αυτή την ομάδα. Είναι μεγάλη ευθύνη η επιλογή. Και φυσικά το πιο τρανταχτό παράδειγμα ήταν όταν κάναμε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ αφιέρωμα στο παιδικό θέαμα και αποφασίσαμε να μη δώσουμε βραβείο, γιατί θεωρήσαμε ότι τα έργα δεν θα έφταναν στο επίπεδο που θεωρούμε ότι πρέπει να φτάσει ένα παιδικό θέαμα. Είχαμε μαζέψει τους δημιουργούς σε κλειστή συνάντηση χωρίς το κοινό και εξηγήσαμε την απόφασή μας δίνοντας ανατροφοδότηση στη κάθε ομάδα ξεχωριστά. Θυμάμαι με είχε ρωτήσει τότε η Τζωρτζίνα Κακουδάκη που ήταν μέλος της επιτροπής μαζί με τον Δημήτρη Αδάμη: «Σε παίρνει να μη δώσεις βραβείο;» και της είχα πει «ναι» χωρίς δεύτερη κουβέντα. Γιατί μόνο έτσι δημιουργείς ένα πραγματικά υψηλό επίπεδο επιλογών κι έτσι σε εμπιστεύεται το κοινό σου.
Στην πάροδο αυτών των δέκα χρόνων, υπήρξαν χορογραφίες / έργα που «ζηλέψατε», που νιώσατε την ανάγκη να γίνεται μέρος τους;
Να χορέψω; Όχι. Αλλά πολύ χαίρομαι όταν βλέπω όμορφα και τολμηρά πράγματα να παρουσιάζονται μέσα στον Κινητήρα. Θυμάμαι παλιά μια ομάδα που ήταν η Βασιλική Τρουφάκου και πραγματικά μου είχε αρέσει πάρα πολύ όπως επίσης και τα τελευταία δυο χρόνια με τα έργα της Μπρουζιώτη, της Κοχυλά και του Γεωργίου.
Πιστεύετε πως ο χορός βρίσκει τη θέση που του αξίζει και του αναλογεί στα καλλιτεχνικά δρώμενα;
Νομίζω πλέον πως ναι. Με τους μικρούς χώρους, τα μεγάλα ιδρύματα καθώς και τους μεγάλους φορείς δίνονται αρκετές ευκαιρίες πλέον στον χορό. Πάντα υπάρχει χώρος για ακόμη πιο πολύ χορό βέβαια. Αυτό που ακόμη δε μπορώ να καταλάβω είναι πώς υπάρχουν βραβεία από φορείς και σημαντικά έντυπα ή ιντερνετικά περιοδικά για τα πάντα συμπεριλαμβανομένης της ηχοληψίας και δεν υπάρχει βραβείο επιμέλειας κίνησης, χορογραφίας, ομάδας χορού, χορευτή κ.λπ. εκτός από ένα και μοναδικό βραβείο χορογραφίας το οποίο ούτε ξέρω με τι κριτήρια δίνεται.
Οι ομάδες που θα λάβουν μέρος στην επέτειο των 10 χρόνων του In Progress Feedback Festival (IPFF) απαντούν:
Θεωρείτε πως το έργο σας μπορεί να επηρεαστεί και να εξελιχθεί από τη γνώμη του κοινού του In Progress Feedback Festival (IPFF);
Χλόη Αλιγιάννη: Το έργο που θα παρουσιάσω στο IPFF έχει μόλις ξεκινήσει τη δημιουργική του ζωή. Το κοινό του Κινητήρα θα δει τις πρώτες ιδέες επί σκηνής και όχι μια ολοκληρωμένη δουλειά, επομένως οι αντιδράσεις, σκέψεις και γνώμες που θα ανταλλαχθούν σε ένα τόσο πρώιμο στάδιο θα επηρεάσουν σημαντικά την μελλοντική του εξέλιξη. Η διαδραστικότητα που προσέφερε το IPFF δίνει μια σπάνια ευκαιρία από τη μία στους θεατές να έχουν μια κλεφτή ματιά στις πρόχειρες σημειώσεις των ομάδων και από την άλλη στους δημιουργούς να σταθούν ευάλωτοι και με διάθεση εξέλιξης απέναντι στο κοινό τους. Το Space Cadet ταξιδεύει στο φεστιβάλ με ανοιχτά αυτιά και με σκοπό να αποχωρήσει εμπλουτισμένο για την επόμενη στάση του.
Χλόη Αλιγιάννη
Μίνα Ανανιάδου: Θεωρώ τη διαδικασία της ανατροφοδότησης μια εν δυνάμει πολύ γόνιμη διαδικασία που ανάλογα με το πώς θα οδηγηθεί για το κοινό και φιλτραριστεί από τον δέκτη μπορεί να σταθεί πολύτιμη στην εξέλιξη κάθε έργου. Το συγκεκριμένο έργο έχει ως επιθυμητό τελικό στόχο να υφάνει έναν τόπο όπου μπορεί να βιωθεί κάτι κοινό, κυρίως κιναισθητικά μέσω της αίσθησης του οικείου. Ένας μετέπειτα στόχος, κατόπιν της παρουσίασης στο φεστιβάλ, είναι η ποιητική του βλέμματος, δηλαδή πώς μπορεί να βιωθεί από τον ερμηνευτή η παρουσία και το βλέμμα του κοινού με έναν τρόπο συμπεριληπτικό και υποστηρικτικό σε αυτό που εξελίσσεται επί σκηνης, πώς μπορεί ο χορός όχι μόνο να απευθυνθεί αλλά και να προσκαλέσει στους χώρους που δημιουργεί. Σε αυτήν την κατεύθυνση λοιπόν η διαδικασία του feedback θα επηρεάσει εκ των πραγμάτων την εξέλιξη του έργου.
Μίνα Ανανιάδου
Ένα άλλο σημαντικό όφελος του feedback είναι πως, όταν μπαίνει κανείς σε αυτή τη διαδικασία να σκεφτεί και να μιλήσει για αυτό που είδε, μπορεί να αλλάξει την ίδια την εμπείρια του και τη σύνδεσή του με την παράσταση. Μπορεί να αποτελέσει μια γόνιμη διαδικασία, αν καθοδηγηθεί σωστά, για να απεμπλακούμε από τα διπολα "μ' άρεσε/δε μ'άρεσε", "καλό/κακό" όπως επίσης και από τον ψυχαναγκασμό ότι πρέπει να καταλάβω κάποιο κρυμμένο νόημα και να βάλει στο κέντρο της συζήτησης το πώς και αν συνδέθηκα με το έργο, αν με μετακίνησε, τι αποτύπωμα μου άφησε, τι εμπειρία είχα μέσα σε αυτό.
Levantes Dance Theatre/Ελένη Ελπίδη: Κάνουμε δουλειά έχοντας πάντα το κοινό στην καρδιά μας. Για το IPFF, θέλουμε το κοινό μας να διασκεδάσει, να απολαύσει, να θέσει ερωτήματα, να μετακινηθεί και να βιώσει κάτι απροσδόκητο αλλά και οικείο ταυτόχρονα. Το AUDITION βρίσκεται σε πολύ πρώιμα στάδια δημιουργίας. Σ’ έναν ευάλωτο τόπο. Δοκιμάζουμε ιδέες μπροστά σ’ ένα προσκεκλημένο κοινό που μπορεί να λειτουργήσει ή όχι. Έχοντας την ευκαιρία να παρουσιάσουμε την παράστασή μας δύο φορές θα μας κάνει να προσαρμόσουμε, να αλλάξουμε ορισμένα στοιχεία από τη μια απόδοση στην άλλη. Το κοινό θα υπαγορεύσει κατά κάποιον τρόπο τις αποφάσεις μας για την επόμενη δημιουργική περίοδο.
Levantes Dance Theatre/Ελένη Ελπίδη
Medea Electronique: Φυσικά. Είναι μια ευκαιρία να συζητήσουμε ένα έργο που βρίσκεται υπό διαμόρφωση και να ακούσουμε τις διαφορετικές ερμηνείες που διαμορφώνουν τα μέλη του κοινού, δεδομένου του ότι το έργο ακολουθεί μια αφαιρετική και πιο εικαστική συνολικά προσέγγιση.
Το (+/-) είναι αρχικά εμπνευσμένο από την θεωρία Taijitu και πρόκειται για μια performance Butoh, μουσικής και projection mapping που αφορά στις αλληλεξαρτώμενες αντιθέσεις που υπάρχουν μέσα μας. Εν προκειμένω, οι αντιθέσεις αυτές θα αποτυπωθούν ως μια σύζευξη φυσικής και ψηφιακής εμπειρίας και ως μια μεταμόρφωση ενός Phy-gital πλέον χώρου μέσω αυτής.
Μας ενδιαφέρει να δούμε εάν το πείραμα του "phy-gital" (μίξης physical & digital εμπειρίας) πέτυχε καθώς και να ακούσουμε το πώς το κοινό εξέλαβε αυτόν τον νεοσύστατο πειραματισμό.
Κατερίνα Δρακοπούλου: Το “22 stops” αφορά σε μια μια περιπατητική διαδρομή στο αστικό τοπίο κατά τη διάρκεια της οποίας συμβαίνουν 22 αυτοσχεδιαστικές συνθέσεις χορού Butoh σε 22 σημεία της πόλης. Στόχος του έργου είναι να αναδείξει την ομορφιά του λησμονημένου ή του οικείου και καθημερινού, να προκαλέσει μια αναπάντεχη έκπληξη στους συνοδοιπόρους και περαστικούς, και να τους δώσει την δυνατότητα να δούν την πόλη με μια άλλη οπτική.
Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στον Κινητήρα το 2016 στο πλαίσιο του In Progress Feedback Festival 2016 και τώρα επιστρέφει ως guest performance με σκοπό τη «μετακίνηση» και «μεταφορά» του επί σκηνής. Από το 2016 έως σήμερα το 22 stops έχει διανύσει πολλές διαδρομές και έχει ταξιδέψει σε πόλεις όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και η Βενετία. Ανυπομονούμε πάρα πολύ να λάβουμε τη γνώμη του κοινού, ώστε να μας δοθεί η ευκαιρία να δούμε με «καινούρια μάτια» το «τοπίο» που θα δημιουργήσουμε στον Κινητήρα, για να χαράξουμε μετά με νέα πνοή τα καινούρια ταξίδια του “22 stops”. Η ανατροφοδότηση που θα λάβουμε θα βοηθήσει στην εξέλιξη της έρευνάς μας, ειδικά όσον αφορά στη συνθετική διεργασία εικόνας (φωτογραφικής ή ποιητικής) και χορού.
Κατερίνα Δρακοπούλου
Άρτεμις Λαμπίρη: Η παρουσίαση ενός εν εξελίξει project είναι μια πολύ ευαίσθητη για μένα διαδικασία. Μου είναι πολύ δύσκολο να μοιραστώ μια σκέψη που ακόμα είναι θολή και που η ίδια δε μπορώ να περιγράψω, να δικαιολογήσω, να εκτιμήσω. Όσο δύσκολο κι αν είναι όμως, έχει τη δυνατότητα να ανοίξει κάποια παράθυρα που κανείς δε θα μπορούσε να δει καν ότι υπάρχουν μέχρι εκείνη τη στιγμή. Είτε είναι κάτι που ίσως κάποιος θα εκφράσει με λόγο, είτε είναι το βλέμμα κάποιου στο κοινό, είτε μια ταυτόχρονη ανάσα που θα συμβεί κατά τη διάρκεια της παρουσίασης. Σε κάθε περίπτωση, οι πληροφορίες που παίρνει ο δημιουργός και ο performer είναι ιδιαίτερα χρήσιμες και πολύτιμες για τη συνέχεια της διαδικασίας… Φοβάμαι και ανυπομονώ την ίδια στιγμή. Είναι σα να αφήνεις κάποιον να μπει στον προσωπικό σου χώρο. Ο καθρέφτης που θα δεις σ’ αρέσει, είναι αυτός που φαντάστηκες;
22°
