-Το ζήτημα είναι μπορείς να το μοιραστείς; Μπορεί να θυσιάσεις το μαξιλάρι σου;
Το «Μαξιλάρι» είναι μια ταινία που γυρίστηκε με πολύ λίγα χρήματα, επινοητικότητα και πολύ προσωπική εργασία, «με έναν ασκητικό και συλλογικό τρόπο» όπως λέει ο Κωνσταντίνος Κακογιάννης, ο 38χρονος σκηνοθέτης της ταινίας που ζει στο Βερολίνο. Η ιστορία διαδραματίζεται μακριά από τον πολιτισμό, στο ιδανικό περιβάλλον μιας ερημικής παραλίας. Καλοκαίρι, ουρανός, θάλασσα. Τρεις φίλοι κάνουν ελεύθερο κάμπινγκ. Θέλουν να ξεχάσουν, να ονειρευτούν. Μιλάνε για τον κομφορμισμό, την πολιτική, τη βία, τον άνθρωπο. Ψάχνουν απαντήσεις: ποιοι είμαστε, τι κάνουμε... ως άτομα, ως ομάδα. Όταν φτάνουν τρία κορίτσια τα πράγματα περιπλέκονται. Οι ήρωες οδηγούνται σε συναισθηματικές εντάσεις, μεταξύ παιχνιδιού, απόλαυσης και μελαγχολίας προσπαθούν να σκεφτούν και να είναι δημιουργικοί, αδυνατώντας να βρουν κοινούς τόπους. Σε ένα περιβάλλον μακριά από τον πολιτισμό επιλέγουν τον αντικομφορμισμό, όμως ο καθένας κουβαλάει το μαξιλάρι του.
Το μαξιλάρι έχει μια αμφισημία ως σύμβολο. Όπως λέει ο Κωνσταντίνος, που έγραψε και το σενάριο της ταινίας, «από τη μία αντιπροσωπεύει ένα σύμβολο της κομφορμιστικής μας κοινωνίας, στην οποία η άνεση και οι επιθυμίες γίνονται ανάγκες μέσα από την προστακτική της απόλαυσης: πολλαπλασιάζοντας τις ανέσεις διαιρούμε την ελευθερία μας. Από την άλλη συμβολίζει την ακινησία, η οποία όμως σε καιρούς κρίσης μπορεί να χρησιμεύσει ως σκέψη και αναστοχασμός ενάντια στις επιταγές μιας άμεσης αλλά χειραγωγήσιμης δράσης. Το μαξιλάρι είναι ταυτόχρονα μια κριτική στην κυρίαρχη κουλτούρα, αλλά και στην εναλλακτική κουλτούρα των πρωταγωνιστών της ταινίας. Από την κριτική στις αξίες, την ιστορία, τον πολιτισμό, τη γλώσσα και τις λέξεις περνάει στη γεφύρωση των ετεροτήτων. Δεν είμαστε ούτε θεοί, ούτε έντομα. Αν και τα μαξιλάρια μας εμπεριέχουν βαρβαρότητα, αίμα και αδικία, δεν μπορούμε να τα απαρνηθούμε συνολικά. Δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς γλώσσα και αξίες».
-Να βγούμε από το καβούκι μας, λέω…
-Το θέμα είναι να μη γίνεις αυτό που πολεμάς.
.
Η ιστορία της ταινίας λειτουργεί σαν καθρέφτης της παρακμιακής μας φύσης τη στιγμή που, ζαλισμένοι από τα μαξιλάρια μας, περιμένουμε κάτι να συμβεί. Κι όσο περιμένουμε, τι κάνουμε; «Σε εποχές κρίσης, όπου το κάλεσμα για πράξη μπορεί εύκολα να χειραγωγηθεί, ίσως το πιο ριζοσπαστικό πράγμα είναι να μην κάνεις τίποτα και να κάτσεις να σκεφτείς. Οι πρωταγωνιστές του Μαξιλαριού αποφασίζουν να κάνουν “δύο βήματα πίσω” από τον κόσμο και να πάρουν αποφάσεις ενώ αναμένουν κάποιο Συμβάν. Προσπαθούν να απομακρυνθούν από τις επιταγές της υπερ-κατανάλωσης, αλλά ο καθένας τους κουβαλάει και το μαξιλάρι του. Η ιδέα είναι πως όσο προβληματική, γεμάτη ανισότητα και βία κι αν είναι η ιστορία, ο πολιτισμός και η γλώσσα μας, δεν έχει νόημα να πετάξουμε τα πάντα. (Τίποτα δεν είναι ιερό, τίποτα δεν είναι για τα σκουπίδια). Έχει έρθει η ώρα να δημιουργήσουμε τα δικά μας τέρατα, μέσα από τις αντιφάσεις και το μεταφυσικό μας κενό. Έχει έρθει ώρα να αντεπιτεθούμε, να αγωνιστούμε για να επανακτήσουμε κάποιες λέξεις, και ίσως αργότερα να επανα-προσδιορίσουμε ιδέες για έναν κόσμο με λιγότερη ανισότητα, εκμετάλλευση και αδικία».
Είναι η ιστορία μιας απόπειρας γεφύρωσης ετεροτήτων, με υλικά το σώμα, την άμμο, τον ουρανό, τον έρωτα. Χιούμορ και μελαγχολία, ύπνος και παιχνίδι. Η σκέψη είναι παρούσα, η αναζήτηση. Πριν ακόμα τη δούμε, η ταινία μάς προτρέπει να θέσουμε ερωτήματα, ο καθένας τα δικά του. Τι σημαίνει ιδιωτεύω στη ζωή μου; Τι σημαίνει μοιράζομαι; Μέχρι ποιο σημείο μπορώ να εκχωρήσω τα κεκτημένα μου για να ωφεληθεί η κοινότητα; Πόσο ανοιχτός είμαι στη σκέψη του άλλου; Μπορώ να τον συναντήσω; Πόσο μεγάλο είναι το εγώ μου; Το βόλεμά μου; Η φιλοδοξία μου; Κρύβομαι ή φανερώνομαι; Κάνω αυτοκριτική; Μπορώ να σκεφτώ ξανά, από την αρχή, να αναρωτηθώ για τις λέξεις;...
Ο σκηνοθέτης της ταινίας αναρωτιέται μαζί μας και μας καλεί: «Ο κόσμος μου είναι η γλώσσα που μοιράζομαι, ελπίζω να βρούμε κοινό έδαφος». Η συνέχεια στη μεγάλη οθόνη...
Info: Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Κακογιάννης. Παίζουν: Ρηνιώ Κυριαζή, Κλεοπάτρα Μάρκου, Μυρτώ Στράμπη, Πανάγος Ιωακείμ, Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, Άρης Τσαμπαλίκας και ο Τάκης Μόσχος. Η ταινία προβλήθηκε την Τρίτη 24/9, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας, στις Νύχτες Πρεμιέρας.
13°
