Κουαρτέτο


To «Koυαρτέτο» του Χάινερ Μύλλερ εξακολουθεί να απασχολεί σύγχρονους θεατρικούς δημιουργούς και κοινό σε πολλές χώρες του κόσμου. Τριάντα χρόνια από το πρώτο ανέβασμα του στο Μπόχουμ της τότε Δυτικής Γερμανίας (1982) και εικοσιτρία χρόνια από την δική μου μετάφραση στα ελληνικά για την πρώτη σκηνική παρουσίαση του έργου στην Ελλάδα (1989), παραμένει ένα κείμενο «επικίνδυνο». Πρισματικό, σκληρό, αβυσσαλέο και βαθιά πολιτικό κάτω από την επιφάνεια των ερωτικών παιχνιδιών και του θεάτρου μέσα στο θέατρο. Η πρισματική δομή του, συγκροτημένη γύρω από τον πυρήνα της σεξουαλικής εμπειρίας, του επιτρέπει να αναδεικνύει με τις διάφορες κοφτερές και άσεμνες πλευρές, έναν λόγο επίκαιρο για τα ερωτικά σώματα και τον θάνατο, για την υπέρβαση των ορίων και την υπέρβαση των φύλων, για τους θύτες και τα θύματα, για τα εργαλεία θανάτωσης και ταπείνωσης.

Ο Μύλλερ διασκευάζοντας τις «Επικίνδυνες σχέσεις» του Λακλό, έγραψε μια μαύρη κωμωδία για την εποχή της μπουρζουαζίας, για τη θηριωδία της ερωτικής μονομαχίας, για τη χωρίς φραγμούς πάλη του ατόμου να επικρατήσει και να καταδυναστεύσει. Ο Μύλλερ γεφυρώνοντας τον ιστορικό χρόνο, από την απαρχή του αστικού φιλοσοφικού στοχασμού για την ατομικότητα μέχρι το λυκόφως της αστικής κουλτούρας, περνάει από ακτίνες τον σκελετό της αστικής κοινωνίας σε κρίση. Ομως όπως ο ίδιος είχε πει, το «Κουαρτέτο» υπήρξε και «μιαν αντίδραση στο πρόβλημα της Τρομοκρατίας». Ελένη Βαροπούλου