Το ταξίδι μιας χελώνας, όπως το κατέγραψε το GPS. Η προέδρος του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Ζακύνθου καθηγήτρια Αμαλία Δ. Καραγκούνη Κύρτσου μεταδίδει...
Ταξιδεύει… ταξιδεύει στις θάλασσες του πλανήτη μας πάνω από 110 εκατομμύρια χρόνια! Οι Έλληνες την… ανακάλυψαν τα τελευταία 30 χρόνια, οπότε άρχισαν να την παρατηρούν, νομίζοντας ότι την προστατεύουν κιόλας. Ο λόγος; Για την περίφημη θαλάσσια χελώνα caretta caretta.
Αν ακούσει κανείς τους κατοίκους που ζουν κοντά στις παραλίες ωοτοκίας της Ζακύνθου να μιλούν για τη χελώνα, θα πει πως είναι οι πιο ευαίσθητοι άνθρωποι από άποψη οικολογικής συνείδησης: «εμείς γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε με τη χελώνα»… «την αγαπάμε και τη φροντίζουμε» κτλ. Συγχρόνως, όμως, οι επεκτατικές τάσεις «κατάληψης» του χώρου της παραλίας, του χώρου ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας γίνονται όλο και πιο επιθετικές. Περισσότερες ομπρέλες, περισσότερες ξαπλώστρες, περισσότερα μπαρ και ταβέρνες. Από την άλλη, ο Φορέας Διαχείρισης προσπαθεί να σώσει τους συγγενείς των δεινοσαύρων, περιορίζοντας τις δραστηριότητες των επισκεπτών και των ιδιοκτητών γης κοντά στις παραλίες του Λαγανά και να περάσει μηνύματα οικολογικά για ένα προϊόν τουρισμού πιο φιλικό προς την caretta και το περιβάλλον γενικότερα.
Το καημένο το ερπετό, όταν βγει στην παραλία για να γεννήσει, μας κοιτάζει με στοχασμό, τι να σκέφτεται άραγε; Μεγάλο πράγμα η επιστήμη της βιολογίας! Η άμμος με τα πολύ ψιλά ψιλά σωματίδια έχει την ιδιότητα να κρατάει τη θερμοκρασία σε υψηλά επίπεδα, οπότε αποτελεί το φυσικό εκπληκτικό εκκολαπτήριο για τα αυγά της Caretta. Το ζεστό νερό του κόλπου του Λαγανά είναι υπέροχος χώρος για ζευγάρωμα και αναπαραγωγή.
Πέρυσι, λοιπόν, μου μπήκε η ιδέα ότι πρέπει να μάθουμε πού πάει η Caretta μετά τη Ζάκυνθο γιατί, όπως είναι γνωστό, αυτό το πλασματάκι γεννιέται στη Ζάκυνθο, εξαφανίζεται για πολλά χρόνια (15-30) και επιστρέφει για να γεννήσει. Οι θαλάσσιες χελώνες έρχονται κατά τα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου στον κόλπο του Λαγανά, φλερτάρουν και ζευγαρώνουν, οι θηλυκές με αρκετούς αρσενικούς παρτενέρ (αφού είναι πολυγαμικά ζώα) και στη συνέχεια, όταν αρχίσουν οι ζέστες, τα αυγά είναι ώριμα και οι χελώνες έτοιμες να φτιάξουν τις φωλιές τους στις παραλίες ωοτοκίας. Μετά οι θαλάσσιες χελώνες αποχωρούν και πηγαίνουν να ξεχειμωνιάσουν κάπου αλλού. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να τις παρακολουθήσουμε ηλεκτρονικά όλο το χειμώνα. Έτσι, πριν φύγουν, τους βάλαμε στο καβούκι ένα κουτάκι GPS. Ευτυχώς που υπάρχουν και οι χορηγοί-νονοί, όπως η Εθνική Τράπεζα Ελλάδος, το Ίδρυμα Ωνάση κτλ. Έχουμε και νονούς VIP, όπως η βασίλισσα Σοφία της Ισπανίας. Στις 15 Μαΐου, λοιπόν, του 2008, μπήκαν οι πρώτοι δύο πομποί GPS πάνω σε μία θηλυκιά θαλάσσια χελώνα, τη Σοφία, και μία αρσενική, τον Άρη (ο οποίος είχε νονό τον υπουργό κ. Άρη Σπηλιωτόπουλο). Το ζεύγος, αν και έφυγε μαζί, φαίνεται αποφάσισε να χωρίσει στην πορεία, ασυμφωνία χαρακτήρων και προτιμήσεων, γιατί αυτό αποτυπώθηκε και στις πορείες που ακολούθησε το καθένα. Ο μεν Άρης, έκανε κάποιες βόλτες μέσα στον κόλπο του Λαγανά, είναι φαίνεται κοινωνικό άτομο γιατί πηγαινοερχόταν στα νερά κοντά στους οικισμούς του Λαγανά και του Κεριού. Στη συνέχεια αποφάσισε να μας εγκαταλείψει προς τα βόρεια, αφού πέρασε για λίγο από τις δυτικές ακτές της Κέρκυρας, ανέβηκε ψηλά στην Κροατία και εγκαταστάθηκε εκεί μέχρι τις 20 Ιουλίου οπότε χάσαμε και το σήμα. Τι να έγινε άραγε; Πέρασε κάτω από βράχο και ξεκόλλησε το GPS, πιάστηκε κάπου η κεραία; Ποιος ξέρει; Η Σοφία έπαιξε πολύ μέσα στον κόλπο, βγήκε, ξανάρθε, έκανε κύκλους μέχρι το τέλος Ιουλίου. Μετά αποφάσισε να πάει νοτιοδυτικά, όπου έφτασε στην Τυνησία. Επειδή νονά της ήταν η βασίλισσα Σοφία και επειδή στην Τυνησία μετατέθηκε ο εξοχότατος πρώην πρέσβης της Ισπανίας στην Ελλάδα, κύριος Juan Ramon Martinez Salazar, ήθελε φαίνεται να έχει κάποιους δικούς της κοντά να την προσέχουν. Στην Τυνησία παρέμεινε μέχρι τον Γενάρη του 2009, οπότε χάσαμε και τα ίχνη της Σοφίας. Η Σοφία πάντως αποκλείεται να «κοπάνησε» σε βράχο και να έχασε το GPS, μάλλον ως κυρία με βασιλικό «λάδι» θα έμπλεξε με κάποια… κοράλλια.
Δυστυχώς, δεν υπάρχουν mini GPS, γιατί αν υπήρχαν εμείς δεν θα είχαμε έλεος, θα τα κολλούσαμε πάνω στα χελωνάκια. Πάντως, πρέπει να ομολογήσω άπονες μάνες αυτές οι χελώνες. Τα μικρά βρίσκουν το δρόμο μόνα τους, απέναντι στους φυσικούς εχθρούς, όπως οι αρουραίοι και οι γλάροι και μέσα στη θάλασσα τα μεγάλα ψάρια.
Ξέρω… θέλετε να μάθετε πού πήγαν οι υπόλοιπες χελώνες με τα GPS, όπως η Ήρα, η Δήμητρα, η Αθηνά και η Αθηνούλα, η Αφροδίτη, ο Αριστοτέλης και ο Αλέξανδρος. Θα σας το πω άλλη φορά, όμως έχετε τη δυνατότητα να δείτε κάποιους χάρτες μέσα σε αυτή την ιστοσελίδα: www.carettaodyssey.gr
7°
