Ο Aspassio Haronitaki φιλοτέχνησε το εξώφυλλό μας
Mια συζήτηση με το διεθνή Έλληνα πρωτοπόρο της digital art
Ανταμώνουμε στους Αμπελώνες του Πόρτο Καρράς, βουνό και θάλασσα, απέναντι από τα κλήματα του κτήματος, στο βάθος του ορίζοντα λαμπυρίζουν τα νερά της Σιθωνίας. Δεν έχει αλλάξει από την εποχή που πρωτογνωριστήκαμε, ο ίδιος χαμογελαστός, ενθουσιώδης και παρορμητικός τύπος, ο πρώτος Έλληνας αλλά και παγκόσμιος καλλιτέχνης που «εγκαινίασε» την είσοδο της βότκας Absolut στον κόσμο της μοντέρνας τέχνης, με την περίφημη σειρά πειραγμένων, αυτοαναφορικών, εξομολογητικών, παγανιστικών και μεταλλαγμένων πορτρέτων του, της σειράς Humanoids, να του χαρίζουν ένα όλο δικό του μπουκάλι.
Κι όσο κι αν από τότε έως και σήμερα, τα μεγαλύτερα περιοδικά τέχνης, μουσεία και συλλογές του πλανήτη του άνοιξαν τις σελίδες και τους χώρους τους, όσο κι αν στην ατζέντα του φιγουράρουν στο γράμμα Φ(ίλοι) τα τηλέφωνα του Κουνς, του Χερστ και του Μπάρνεϊ, ο Χαρωνιτάκης παραμένει πάντα ένα παιδί από τη Βέροια που δεν τον «χάλασε» η μεγάλη κοσμοπολίτικη γύρα του στα πέρατα του πλανήτη: πάστα εξαίσια, νους γειωμένος και προσηλωμένος στην τέχνη του, βλέμμα αστραποβόλο και έξω καρδιά.
«Και μετά την Absolut;» τον ρωτώ. Χαμόγελα. «Έσπασε το τηλέφωνό μου, συνεντεύξεις, παρουσίαση της δουλειάς μου στο “Time”, ήταν η εκκίνησή μου, το όνειρο κάθε καλλιτέχνη. Να γίνει γνωστός, να συζητηθεί, να εκθέσει, να πουλήσει, να καταξιωθεί. Πέρασα την πρώτη δεκαετία των zeros σε έναν ίλλιγο από αεροπλάνα, στούντιο, γκαλερί, μουσεία, ασταμάτητες γνωριμίες, μετακινήσεις και δουλειά, δουλειά, δουλειές, άγχος. Πάντα για κάτι νέο, πάντα για κάτι άλλο. Κι ένα βράδυ, σαν τώρα το θυμάμαι, 3 τα ξημερώματα, πετάχτηκα από το κρεβάτι με την επιφοίτηση, τη μεγάλη ιδέα! Γιατί, Στεφ, στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης, ίσως περισσότερο από τον τεχνίτη και τη δεξιότητα, την αρτιότητα ως προς την κατασκευή, αυτό που μετρά, επιβραβεύεται και σε καθιερώνει είναι η ιδέα.
»Κι εκείνη τη νύχτα στο Παρίσι μου ήρθε η ιδέα για το “Μoon Flowers”. Να αποτύπωσω δηλαδή, αφού πρώτα τη συλλάβω, την αύρα του σύμπαντος πέρα από αυτή των ανθρώπων. Την αλήθεια, το κρυμμένο πρόσωπο, τη βαθύτερη αντανάκλαση των αντικειμένων. Αλλά και άλλων έμβυων όντων. Έψαχνα για εισόδους και περάσματα πέραν της πραγματικότητας, αντικατοπτρισμούς και παράθυρα προς την αιωνιότητα. Και μέσο για όλα αυτά, στον ύπνο μου το είδα, μου το χάρισε το υποσυνείδητό μου, δώρο θαρρείς για να με καταπραΰνει αλλά και να με κατευθύνει, θα ήταν από τούδε και στο εξής η επιστήμη και οι ιατρικές μηχανές. Εργαλεία που, πέραν των διαγνωστικών ιδιοτήτων τους επί του σώματος, θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν και στην αποτύπωση της συναισθηματικής εξερεύνησης και πολυπλοκότητας της φύσης. Το επόμενο πρωί έστειλα μια επιστολή στην General Electric που εμπορεύεται το 90 τοις εκατό των ιατρικών μηχανημάτων στον κόσμο. Όπως και στο νοσοκομείο George Pompidou. Ευτύχησα να γίνει δεκτή η πρότασή μου πολύ γρήγορα, χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια και χρονοτριβές.
»Κι έτσι για τα επόμενα χρόνια, μαζί με μια ομάδα ακτινολογών και τεχνικών, κατάφερα ρυθμίζοντας τους αξονικούς τομογράφους σε άλλες συχνότητες και με αρκετά περίπλοκες διαδικασίες, να δημιουργήσω κόσμους φτιαγμένους από λουλούδια και κοχύλια, υδάτινα περιβάλλοντα σε τρισδιάστατη απεικόνιση, που συνθέτουν όμως την “αληθινή” εικόνα. Μπορεί το σύμπαν να λειτουργεί χαοτικά και αταξινόμητα, μπορεί η διαμάχη ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι να είναι ατέρμονη, μπορεί τα όρια ανάμεσα στην ευτυχία και την ψυχική κατάρρευση σχεδόν να είναι απροσδιόριστα. Θα υπάρχει όμως πάντα ο ανθρώπινος νους που θα οργανώνει και θα αντικατοπτρίζει την ομορφιά. Κι έτσι χρόνια τώρα, δουλεύω πάνω σε αυτή τη συντεταγμένη. Ιατρικά μηχανήματα - αντικείμενα - σκάνινγκ - σύνθεση - έργο. Μετά το “Moon Flowers”, πέρασα στην ενότητα “Brain Stuff”, τρέχει ο χρόνος, τρέχουμε μαζί. Ύπαρξη, Επιβίωση, αλλιώς καταστροφή».
Είναι χειμαρώδης και πολυμήχανος αυτός ο Έλληνας. Κι όπως με ξεναγεί στους τεράστιους πίνακές του, έτσι όπως εκτίθενται σε κεντρικά σημεία του Πόρτο Καρράς, είναι σαν να πλοηγούμε σαν μικροί εξερευνητές επί μυστικών ζωών. Τριαντάφυλλα, ορχιδέες, αράχνες, μπουκάλια σαμπάνιας, μιλφέιγ, ηλιόσποροι, ακόμα και ολόκληρα βάζα, όλα περασμένα από αξονικό τομογράφο, αρχιτεκτονούν μια φυσική αλλά και μεταφυσική ταυτόχρονα digital art, γεμάτη φως και εγκάρσιες τομές. Γιγάντια μεγέθη, επιβλητικά, σαρώνουν και υποβάλλουν το βλέμμα όσων στέκονται στο lounge του ξενοδοχείου, από οποιοδήποτε σημείο και να τα κοιτάξουν.
«Τι σκέφτεσαι;» με ρωτά, καθώς μοιάζει να με ρουφά ένας από τους απροσδιόριστης ομορφιάς πίνακές του. «Εκείνον το δίσκο του Στίβι Γουόντερ με τίτλο “Journey Through The Secret Life of Plants”». Ενθουσιάζεται! «Δεν τον ξέρω! Αλλά να τι θα ακούμε τώρα που θα πάμε να δούμε τη θάλασσα και θα σε κεράσω φίνα κρασιά και καπνό». Απέναντι στη Σιθωνία πέφτει ο ήλιος και ένα ελαφρύ κύμα γλύφει την ακτή, αράζουμε στο μπαρ και μετά τα περί τέχνης πιάνουμε να θυμόμαστε αγαπημένους φίλους, από τον παλιό καιρό. «Ρε συ, τι λες να κάνει τώρα εκείνη η ψυχή η φωτογραφάρα, ο Κώστας ο Πηγαδάς; Δεν του ρίχνουμε μια κλήση; Τι ώρα να είναι στη Νέα Υόρκη;»
Ο Aspassio Haronitaki γεννήθηκε το 1972. Κινείται μεταξύ Παρισιού, Αθήνας, Θεσσαλονίκης και... κόσμου, εφόσον έργα του φιλοξενούνται σε διάφορα ιδρύματα, εκθέσεις και συλλογές (Museo Forti - Ιταλία, Zacheta - Βαρσοβία, Culturgest - Λισσαβόνα, Beck & Eggerling - Ντίσελντορφ κ.ά.). Σπούδασε τέχνες στο ENSBA (Παρίσι), με πολλές διάσημες εταιρείες και μεγάλα brand του εξωτερικού να έχουν επιλέξει τη δουλειά του για την επικοινωνία τους, όπως η Absolut Vodka και η σαμπάνια Nicolas Feuillatte. Στην Ελλάδα έργα του συμπεριλαμβάνονται στις συλλογές Κωστόπουλου και Βορρέ. Συμμετείχε ακόμα σε Μπιενάλε της Βενετίας, Μόσχας, Λυών και Μοντενέγκρο, ενώ το 2012 έλαβε το βραβείο του Ιππότη της Ordre des Coteaux de Champagne.