Με τίτλο ένα στίχο («Είσαι σκοπός και γύρω σου χορεύουν τσοπανόσκυλα») από ποίημα («Στρατόπεδο Παύλου Μελά») και ένα κείμενο-συρραφή αποσπασμάτων από πεζά του Γιώργου Ιωάννου, ποιήματά του, μεταφράσεις του για την «Παλατινή Ανθολογία» και το μοναδικό θεατρικό μονόλογο («Μεγάλη Άρκτος») που έγραψε, ο Γιάννης Σκουρλέτης δημιούργησε μια εξαιρετική παράσταση –για μένα η πιο ενδιαφέρουσα που είδα τη φετινή σεζόν–, υπόδειγμα για το πώς μπορεί μια ηθογραφία ν’ ανέβει με μοντέρνο τρόπο χωρίς να προδίδει ήθος εποχής και κειμένου.
Ο σκηνικός χώρος ένα κοτέτσι. Καθόλου τυχαία. Από τη μια είναι γνωστό πως ο Ιωάννου είχε ως κατοικίδιο μια κότα (γι’ αυτή έγραψε την «Ωδή στην κότα μου»)· έγραψε το παιδικό έργο «Το αυγό της κότας»· στο κείμενο «Μεγαλοκόρη» («Σαρκοφάγος») από κοτέτσι βγαίνει η πεθαμένη κόρη με τον πετεινό να τη «συνοδεύει», ενώ στο κείμενό του «Οι κότες» («Για ένα φιλότιμο») γράφει «Οι κότες είναι μάνες κακές. Δεν έχουν πραγματική αγάπη, έχουν μόνο ένστικτο, χωρίς ηθική αξία». Και στην παράσταση, η αμφίθυμη σχέση του συγγραφέα με τη μάνα του παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Μετά ο περίκλειστος από κοτετσόσυρμα χώρος δυναμώνει τον τίτλο, καθώς κλείνει απ’ έξω τα τσοπανόσκυλα της πραγματικότητας που συνεχώς βίαια επιχειρούν να εισβάλουν στον κόσμο του ποιητή.
Η παράσταση ευτύχησε γιατί είχε και σπουδαίους συνεργάτες: τα «βρόμικα» λαϊκά τραγούδια του Κώστα Δαλακούρα και τρεις σπουδαίες ερμηνείες. Πρέπει να σημειώσουμε τα δύο ονόματα: Λένα Δροσάκη και Ιούλιος Τζιάτας. Προσκυνώ την αφοσίωσή τους στο σκηνοθετικό όραμα, το ταλέντο και την ομορφιά τους. Όμως, μεγάλη για μένα έκπληξη ήταν ο Στράτος Τζώρτζογλου. Πρέπει να ομολογήσω πως ξίνισα όταν άκουσα πως θα συνεργαστεί με την αγαπημένη ομάδα bizoux de kant. Ας είχα μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο σκηνοθέτη, που είδε στο πρόσωπο, το σώμα και στις εμπειρίες του ηθοποιού το μεταίχμιο της ενηλικίωσης· το σημείο εκείνο που η φθορά και η αφθαρσία παλεύουν ανελέητα. Ο Στ. Τζ., νομίζω, δίνει ερμηνεία ζωής.
Η μόνη ένστασή μου είναι με την παρενδυσία. Ίσως να με ενόχλησε γιατί προηγήθηκαν με την ίδια σκηνοθετική έμπνευση η Μπρούσκου για τον Ουίλιαμς και ο Φασουλής για τον Ταχτσή (η δεύτερη ίσως δικαιολογημένη). Όμως, δεν άφησα να μου χαλάσει τη θετική γνώμη.
Αν μετά απ’ όλα αυτά σας φαίνεται πως δεν πρόκειται για βατή παράσταση, θέλω να πω πως τα παρατεταμένα χειροκροτήματα της κατάμεστης αίθουσας δείχνουν το αντίθετο. Μίλησε στη ψυχή κι ας κρύβει πίσω της τόση εγκεφαλική δουλειά. Θα ήθελα να την ξαναδώ.
13°
